1925
(Վերահղված է 1925 թվականից)
| Տարիներ |
|---|
| 1921 · 1922 · 1923 · 1924 — 1925 — 1926 · 1927 · 1928 · 1929 |
| Տասնամյակներ |
| 1900‑ականներ · 1910‑ականներ — 1920‑ականներ — 1930‑ականներ · 1940‑ականներ |
| Դարեր |
| 19-րդ դար — 20-րդ դար — 21-րդ դար |
| Գրիգորյան օրացույց | 1925 MCMXXV |
| Հուլյան օրացույց | 1924—1925 (հունվարի 14 -ից) |
| Հուլյան օրացույց բյուզանդական շրջան |
7433—7434 (սեպտեմբերի 14-ից) |
| Հռոմի հիմնադրումից սկսած | 2677—2678 (մայիսի 4-ից) |
| Հայկյան տոմար | 4417—4418 (օգոստոսի 11-ից) ՏՆԺԷ—ՏՆԺԸ |
| Հրեական օրացույց |
5685—5686 ה'תרפ"ה — ה'תרפ"ו |
| Իսլամական օրացույց | 1343—1344 |
| Չինական օրացույց | 4621—4622 甲子 — 乙丑 կապույտ առնետ — կապույտ ցուլ |
| Եթովպական օրացույց | 1917—1918 |
| Հին հնդկական օրացույց | |
| - Վիկրամ սամվատ | 1981—1982 |
| - Շակա սամվատ | 1847—1848 |
| - Կալի յուգա | 5026—5027 |
| Իրանական օրացույց | 1303—1304 |
| Բուդդայական օրացույց | 2468 |
1925 թվական, ոչ նահանջ տարի, ըստ Գրիգորյան օրացույցի սկսում է հինգշաբթի օրը։ Սա մեր թվարկության 1925 թվականն է, XX դարի 25-րդ տարին։
Դեպքեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հունվար
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Հունվարի 1 – Նորվեգիայի մայրաքաղաք Քրիստիանան անվանափոխվեց Օսլո.
- Հունվարի 3 – Բենիտո Մուսոլինիին որոշիչ ելույթ ունեցավ Իտալիայի Պատգամավորների պալատում[1]։ Պատմաբանները գտնում են, որ այս ելույթը նրա դիկտատուրայի սկիզբն է[2]։
- Հունվարի 5 – Նելլի Թեյլո Ռոսսը դարձավ ԱՄՆ-ում առաջին նահանգապետը (Վայոմինգ)։
- Հունվարի 25 – Կարլ Բրանտինգը հրաժարվեց Շվեդիայի վարչապետի պաշտոնից վատ առողջության պատճառով և նրան փոխարինեց առևտրի նախարար Ռիկարդ Սանդլերը։
Հունիս
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Հունիսի 4 - Տպագրվեց «Պիոներ ղեկ» մանկապատանեկան պարբերականի առաջին համարը։ Այնուհետև կոչվել է «Պիոներ կանչ», ապա՝ «Կանչ»։
- Հունիս 21 - Շիրակի ջրանցքի հանդիսավոր բացումը։
- Հայֆիլմը նկարահանեց առաջին գեղարվեստական կինոնակրը՝ Նամուսը։
- Հովհաննես Ադամյանը ստեղծեց գունավոր հեռուստացույցը
Ծնունդներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Հունվարի 9- Օֆելիա Կարպի Համբարձումյան, հայ երգչուհի(հայ երգի թագուհի), ՀԽՍՀ ժող. արտիստուհի։
- Մայիսի 23 - Զախարի Նարիմանով, հայ բժիշկ, առողջապահության գործի կազմակերպիչ
- Մայիսի 24 - Ալգիմանտաս Ստոշկուս, լիտվացի նկարիչ, մոնումենտալ արվեստի, վիտրաժի վարպետ, մանկավարժ
- Հունիսի 13 - Լևոն Մանասերյան, հայ նկարիչ, ՀՀ վաստակավոր նկարիչ
- Հունիսի 30 - Ֆիլիպ Ժակոտե, շվեյցարացի բանաստեղծ, արձակագիր, թարգմանիչ
- Սեպտեմբերի 8 - Պիտեր Սելլերս, բրիտանացի դերասան, կատակերգու
- Վերա Սողոյան, հայ գեղանկարիչ։
- Հունվարի 5 - Մարիամ Մարտիրոսյան, գյուղատնտեսական արտադրության առաջավոր, գյուղատնտես
- Մարտ 7 - Յուրի Բարսեղով, հայ դիվանագետ, Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ բազմաթիվ ուսումնասիրությունների հեղինակ (վ. 2008)
- Հուլիսի 13 - Սերո Աբրահամյան, հայ բանաստեղծ, արձակագիր
- Օգոստոսի 26 - Գուրգեն Առաքելյան, հայ արձակագիր, լրագրող, կինոսցենարիստ
- Սեպտեմբերի 7 - Աղասի Այվազյան, հայ արձակագիր, կինոսցենարիստ (վ. 2007)
- Սեպտեմբերի 17 - Հենրիկ Մարգարյան, հայ խորհրդային կինոռեժիսոր
- Սեպտեմբերի 25 - Խաչատուր Ավագյան, հայ թատերագետ, դրամատուրգ, երգիծաբան, ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ
- Հոկտեմբերի 13 - Մարգարետ Թետչեր Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ 1979 - 1990 թթ., պահպանողական կուսակցության առաջնորդ 1975-90 թթ., բարոնուհի (1992)։
- Նոյեմբերի 20 - Մանիլո Սկոպինյո, իտալացի ֆուտբոլիստ, պաշտպան և գլխավոր մարզիչ
- Դեկտեմբերի 7 - Ռաֆայել Ավագյան, հայ թարգմանիչ
- Գառնիկ Ադդարյան - սփյուռքահայ բանաստեղծ, քաղաքական և հասարակական գործիչ (վ. 1987)
- Էռնեստ Բարսամյան - ամերիկահայ գիտնական, բժիշկ
- Հակոբ Կարապենց - հայ գրող, վիպասան (վ. 1994)
Մահեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Փետրվարի 2 - Անտի Աարնե, ֆինն բանագետ (ծ. 1867):
- Մարտի 19 - Նարիման Նարիմանով, խորհրդային պետական և կուսակցական գործիչ, գրող, հրապարակախոս
- Մայիսի 14 - Հենրի Ռայդեր Հագարդ, անգլիացի գրող, բազմաթիվ արկածային և պատմական վեպերի հեղինակ
- Էրիկ Սատի, ֆրանսիացի կոմպոզիտոր
- Դեկտեմբեր 28 - Սերգեյ Եսենին, ռուս բանաստեղծ (ծ. 1895)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Pugliese, Stanislao G., ed. (2004). Fascism, Anti-fascism, and the Resistance in Italy: 1919 to the Present. Rowman & Littlefield Publishers, Inc. էջ 69. ISBN 0-7425-3123-6.
- ↑ Dell'Orto, Giovanna (2013). American Journalism and International Relations. Cambridge University Press. էջ 90. ISBN 978-1-107-03195-1.