Atari

Atari Inc var bandarískt fyrirtæki stofnað af Nolan Bushnell og Ted Dabney 27 júní 1972 og var það einn af fyrstu framleiðendum leikjatölva í heiminum. Nolan Bushnell seldi fyrirtækið til Warner Communications árið 1976. Árið 1984 var hugbúnaðar og spilakassadeildir fyrirtækisins teknar út og stofnað nýtt fyrirtæki í kring um þær kallað Atari Games sem var selt til Namco ári seinna. Aðalreksturinn var hinnsvegar seldur Idek Tramielski (eða Jack Tramiel) að mestu leiti og var fyrirtækið endurnefnt Atari Corp. Atari Corp var lagt niður 1996 og eignir fyrirtækisins teknar yfir af JTS. Hasbro Interactive keypti síðan vörumerkið af JTS árið 1998. Árið 2001 eignaðist Infogrames að lokum vörumerkið þegar það tók yfir eignir Hasbro Interactive. Infogrames tilkynnti svo í maí 2009 að nafni Infogames yrði breytt og hér eftir kallast Atari SA.

Leikjatölvur

ATARI Pong (1975-1977)

Pong kom á markaðinn árið 1975 og var heimilisúgáfa af Pong spilakassanum sem Atari gaf út árið 1972. Var Pong fyrsta sérhæfða leikjavélin fyrir heimili sem Atari gaf út en tækið var tengt við venjuleg sjónvörp. Við hönnun á vélinni var notast við nafnið "Darlene" en slíkar nafnagiftir áttu eftir að verða notaðar á margar vélar sem Atari gerði. Fyrsta árið sem vélin var í sölu var hún aðeins fáanleg undir nafninu Tele-Games Pong og var seld í verslunum Sears í Bandaríkjunum. Mörg af þeim fyrirtækjum sem seinna meir áttu eftir að verða stór nöfn sáu hve vélin seldist vel og settu á markaðinn vélar sem svipaði til Pong, en þar má nefna fyrirtæki eins og Konami, sem gaf út sinn fyrsta leik sem kallaðist Maze. Nintendo gerðu einnig sína eigin útgáfu af Pong fyrir heimamarkaðinn. Atari átti eftir að gefa út nokkrar útgáfur af Pong næstu árin, svo sem Pong Doubles og Super Pong sem báðar komu út árið 1976. Árið 1977 komu svo Super Pong Pro-Am, Super Pong Pro-Am Ten, Ultra Pong og Ultra Pong Doubles. Leikurinn Pong var hannaður af Allan Alcorn og heimilisútgáfan var hönnuð af Allan Alcorn og Harold Lee.

ATARI Stunt Cycle (1977)

Atari gaf út Stunt Cycle á sama tíma og Evel Knievel faraldur gekk yfir Bandaríkin, en var leikurinn fyrst gefinn út í spilakassa. Einnig var gerð sérhæfð heimilisútgáfa af Stunt Cycle og innihélt hún fjórar mismunandi útgáfur af leiknum, en þær voru Stunt Cycle, Motocross, Enduro og DragRace. Í leiknum var spilendum gert kleypt að framkvæma sín eigin áhættustökk. Lengi stóð til að gera útgáfu af leiknum fyrir Atari 2600 leikjatölvuna, en var hann aldrei kláraður. Leikurinn var hannaður að Bob Polari.

ATARI Video Pinball (1977-1978)

Atati gaf einnig út sérhæfða leikjavél fyrir Video Pinball árið 1977 en vélinni var fyrst og fremst ætlað að selja hinn vinsæla Breakout leik inn á heimili. Í vélinni voru í raun þrír mismunandi leikir sem voru Video Pinball í fjórum mismunandi útgáfum, ásamt Baskeball, og svo hinum fornfræga Breakout í tveimur útgáfum, hinum seinni kallaður Break Away. Vélin var fáanleg í þrem mismunandi útgafum sem voru allar eins, fyrir utan útlitið. Fyrsta vélin var fáanleg svört með viðarlit, en seinna kom svo út önnur útgáfa með rjómahvítum lit. Þriðja útgáfan var svo seld í Sears og kallaðist Sears Pinball Breakaway. Video Pinball leikirnir áttu seinna meir eftir að vera fáanlegir á Atari 2600.

ATARI VCS 2600 (1977-1992)

Atari 2600, önnur útgáfa vélarinnar 1978-1980 þekkt sem Light Sixer

Atari VCS eins og hún hét upprunalega en er betur þekkt í dag sem Atari 2600, var raunverulega fyrsta leikjatölvan sem Atari markaðsetti sem var ekki sérhæfð leikjatölva. Við þróun vélarinnar var vélin kölluð "Stella". Atari 2600 gat spilað mismunandi leiki með því að skipta út leikjum á þar tilgerðum leikjakubbum, sem innihéldu leikina. Fram til ársins 1975 hafði það reynst þrautinni þyngra, en með tilkomu MOS 6502 örgjörvans árið 1975 breytist það. Strax árið 1975 hóf Atari þróun á vélinnni og kom hún út í takmörkuðu upplagi sumarið 1977. Það var svo loks haustið 1977 sem vélin var gefin út á heimsvísu. Vélin seldist þó ekki í takt við vonir Atari til að byrja með og var það í raun ekki fyrr en Atari gerði samning við Namco um útgáfu af Space Invaders fyrir vélina sem salan hófst fyrir alvöru. Atari tók þá ákvörðun í framhaldi að tryggja það að leikir sem voru vinsælir í spilakössum skildu koma út fyrir vélina. Atari 2600 átti eftir að koma út í þó nokkrum útgáfum á líftíma sínum en vélin var framleidd í einu eða öðru formi allt fram til ársins 1992, en vel rúmlega 30 milljón eintök hafa selst af vélinni. Eldri eintök af vélunum eru alltaf þekkjanlegar vegna viðarlits framan á vélunum, en endurhannaðar seinni útgáfur af vélinni er oftast þekktar undir nafninu Atari 2600 Jr.

ATARI Touch Me (1978)

Atari Touch Me er lítil leikjavél og sú fyrsta sem Atari framleiddi sem hægt var að halda á og ferðast með. Vélin er hönnuð eftir spilakassa sem Atari gaf upprunlega út árið 1974. Auðveldast er að lýsa vélinni sem "Simon Says" leikjatölvu þar sem fjórir mismunandi litaðir takkar lýsast upp og spila hver sinn tón í ákveðinni röð sem síðan þarf að herma eftir. Í hvert skipti sem röð er kláruð bætist við nýr tónn í röðina. Leiknum lýkur svo þegar spilarinn gerir mistök eða klárar tónaröðina.

ATARI 5200 SuperSystem (1982-1984)

Atari 5200 leikjatölva frá 1982 með upprunalegum 5200 stýripinna.

Atari 5200 kom út árið 1982 og var henni ætlað að taka við af hinni vinsælu Atari 2600. Upprunlega höfðu Atari 400 og Atari 800 tölvurnar sem komu út árið 1979 verið þróaðar sem arftaki af Atari 2600, en þeim var á endanum breytt í heimilistölvur þar sem Atari ákvað að keppa á þeim markaði í ljósi vindsælda heimilitölva svo sem Commodore Pet, Apple 2 og Tandy TRS80. Atari tók þó seinna þá ákvörðun að gefa út nýja leikjatölvu og var hún hönnuð með svipuðu innvolsi og heimilistölvurnar og hlaut hún nafnið "Pam" í þróunarferlinu. Atari 5200 var þó ekki samhæfð við heimilistölvurnar og virkuðu leikir framleiddir fyrir Atari 400/800 ekki fyrir Atari 5200. Vélin var heldur ekki samhæfð við Atari 2600 leiki og leiddi til þess að ný úgáfa af vélinni kom út, en sú útgáfa af vélinni gat spilað Atari 2600 ef notast var við millistykki sem Atari gaf út, þekkt sem Atari VCS Cartridge Adaptor. Leikjaúrval vélarinnar að miklu leiti sömu leikirnir og fyrir hina eldri Atari 2600, nema með uppfærði grafík og hljóði, en margir leikjanna voru orðnir gamlir og ekki lengur eins vinsælir og þeir höfðu áður verið. Atari ákvað árið 1984 að hætta framleiðslu á vélinni og þess í stað einblína á gerð nýrrar leikjatölvu sem þegar var í þróunn, og leiðrétta þannig þau mistök sem voru gerð við hönnun á Atari 5200. Atari 5200 seldist aðeins í um milljón eintökum og var hún aldrei markaðsett fyrir utan Bandaríkin. Árið 1983 og 1984 varð algert hrun í sölu á leikjum og leikjavélum í Bandaríkjunum og hefur Atari 5200 ávallt verið talin eitt helsta fórnarlamb hrunsins.

ATARI 7800 ProSystem (1986-1992)

Atari 7800 leikjatölva frá 1986 með Pro Line stýripinna

Atari 7800 hafði verið í hönnun árin 1983-1984 en hún var fyrsta Atari vélin sem var hönnuð utan fyrirtækisins. Stóð til að gefa hana út í júní árið 1984, og reyndar var hún fáanleg í takmörkuðu upplagi það ár. Atari 7800 var samhæfð við alla Atari 2600 leiki sem fáanlegir voru og var það gert vegna þess hve neikvæð viðbrögð neytenda höfðu verið þegar Atari 5200 kom á markaðinn. Seinkun varð hinsvegar til þess að vélin kom ekki á markað á tilsettum tíma og þá vegna sölu á Atari til nýrra eigenda. Í framhaldi þurfti að endurskoða ýmsa samningu sem lutu að gerð vélarinnar. Að lokum tveimur árum seinna árið 1986 kom vélin loks út fyrir almennan markað bæði í Bandaríkjunum og Evrópu. Vélin var í harðri samkeppni við Nintendo Entertainment System og Sega Master System sem þegar höfðu komið á markaðinn. Leikjaúrval Atari 7800 var ansi dræmt fyrsta árið og fyrst og fremst endurgerðir á eldri leikjum sem þegar höfðu verið til fyrir aðrar Atari. Vélin seldist þó ágætlega og var fáanleg allt fram til ársins 1992. Um 3.5 milljónir eintaka seldust af vélinni. Í Bandaríkjunum er vélin þekkt sem Atari 7800 ProSystem en í Evópu og annarstaðar er hún kölluð einfaldlega Atari 7800.

ATARI Lynx (1989-1995)

Atari hafði árið 1978 gefið út litla leikjatölvu sem hægt var að halda á og kallaðist Touch Me. Síðan þá hafði Atari látið slíkar vélar vera, en árið 1989 breyttist það þegar Atari setti á markaðinn hina 16 bita Atari Lynx. Upprunlega var vélin hönnuð af fyrirtæki sem hét Epyx og var kölluð Handy Game. Epyx átti ekki möguleika á að markaðssetja vélina vegna rekstrarörðugleika og leitaði því eftir fyrirtækjum sem höfðu burði til að annast framleiðslu og markaðssetningu. Epyx hafði samband við nokkur fyrirtæki þar á meðal Nintendo og Sega, en hvorug þeirra hafði áhuga. Að lokum var gerður samningur við Atari, og sá Atari um framleiðslu og markaðssetningu á vélinni undir Atari Lynx nafninu. Stuttu seinna fór Epyx í gjaldþrot og eignaðist Atari þá hönnunina. Vélin var upprunalega gerð af hönnuðum sem unnu við þróun Commodore Amiga tölvunnar og þurfti Atari að notast við Commodore Amiga vélar við þróun á leikjum fyrir Atari Lynx. Salan á Atari Lynx hófts ágætlega en náði þó aldrei himinháðum hæðum. Tveirum árum eftir útgáfu vélarinnar höfðu selst um 800.000 þúsund stykki. Vélin var endurhönnuð árið 1991 og gefin út Atari Lynx II með betri endingu á rafhlöðum og var minni og handhægari. Atari Lynx var langt á undan sinni samtíð og var vélin seld alveg fram til ársins 1995, en áætlað að um 7 milljónir eintaka hafi selst af vélinni.

ATARI Jaguar (1993-1996)

Hönnun á Atari Jaguar hófst tveimur árum fyrir útgáfu vélarinnar, en fyrirtækið Flare Technology voru fengnir til að hanna tvær tölvur fyrir Atari, annarsvegar Atari Panther sem keppa skildi við Super Nintendo og Sega Megadrive, og hinnsvegar Atari Jaguar sem átti að vera fullkomnari en allar aðrar leikjavélar á markaðinum. Þróun á Atari Jaguar var hinsvegar það hröð að hætt var við gerð á Atari Panther og útgáfudegi Atari Jaguar flýtt. Vélin kom svo út í lok árs 1993. Atari lenti strax í erfiðleikum með vélina en erfitt þótti að þróa leiki á vélina þar sem hún þótti töluvert flókin. Fáir aðilar gerðu þar af leiðandi leiki fyrir vélina og ekki var mikið um gerð leikja heldur innan Atari. Aðeins voru gefnir út 67 leikir fyrir vélina á líftíma hennar og gerði Atari tilraun til að framlengja hann með því að gefa út Atari Jaguar CD geisladrif og lækka verðið en allt kom fyrir ekki. Að lokum þegar Sega Saturn og Sony Playstation komu á markaðinn var ljóst að dagar Atari Jaguar voru taldir. Aðeins seldust um 250.000 eintök af vélinni og varð hún ein af ástæðum þess að Atari var tekið til gjaldþrotaskipta árið 1996 og selt. Atari Jaguar hefur þann vafasama heiður að vera síðasta tölvan sem Atari framleiddi og seldi.

Heimilistölvur 8 bita

Heimilistölvur

ATARI 400 og ATARI 800 (1979-1983)

Upphaf Atari 400/800 má rekja aftur til apríl 1977 þegar Apple II kom á markaðinn. Atari tók þá ákvörðun að hefja þróun á heimilstölvu. Stella sem kom seinna út á árinum sem Atari VCS var grunnurinn að þeirri hönnun. Undir lok ársin 1977 var þróunferli vélarinnar hrundið af stað af fullri alvöru. Ákveðið var að gera 3 útgáfur af vélinni og fengu þær nafnið "Colleen" sem seinna varð að Atari 800, Candy sem varð að Atari 400, og "Elizabeth" sem aldrei kom út, en sú vél átti að vera með 13" skjá. Upprunalega var "Candy" hugsuð sem arftaki af Atari VCS, sem leikjatölva með engu lyklaborði en seinna var fallið frá þeirri hugmynd og kom vélin út með snertilyklaborði. Í nóvember 1979 komu vélarnar svo loks á markað sem Atari 400 og Atari 800. Atari 400 var hugsuð sem blanda af leikjatölvu og heimilistölvu og innihélt 8k minni sem var þó fljótlega aukið í 16k, á meðan Atari 800 sem var hugsuð sem heimilistölva fyrst og fremst innihélt 16k sem var einnig uppfært fljótlega og þá í 48k.

1200XL
600XL
800XL
65XE
130XE
800XE
XE einnig þekkt sem XEGS

16/32 Bita einkatölvur

ST
STF
STFM
Mega ST
STE
Mega STE
TT
Stacy
Falcon

32 Bita Vinnustöðvar

Abaq (einnig kölluð Atari Transputer Workstation eða Atari ATW 800)
TT Unix Workstation

Tenglar

www.atari.com