ბელარუსული ენა
აღმოსავლეთსლავური ენა
ბელარუსული ენა (ბელარ. беларуская мова) — ბელარუსების ენა, მიეკუთვნება ინდოევროპული ოჯახის სლავურ ჯგუფს.
ბელარუსული ენა беларуская мова | |
გავრცელებულია | ბელარუსი და 14 სხვა ქვეყანა. |
მოლაპარაკეთა რაოდენობა | დაახლ. 9 მილიონი |
ოფიციალური სტატუსი | ბელარუსი |
ლინგვისტური კლასიფიკაცია | ინდოევროპული ოჯახი:
|
დამწერლობის სისტემა | კირილიცა |
ენის კოდები | ISO 639-1: be ISO 639-2: bel ISO 639-3: bel |
რუკა | |
| |
ვიკისივრცე | |
ენის თარგი | {{Lang-be}} |
ვიკისივრცეში არის ვიკიპედია — ბელარუსული ენა |
ენის შესახებ
რედაქტირება- მოლაპარაკეთა რაოდენობა: დაახლოებით 9 მლნ
- ენის კოდი: be
- სახელწოდება: Беларуская Мова (ბელარუსკაია მოვა)
- დამწერლობა: კირილიცა
- სალიტერატურო ენა ჩამოყალიბდა XIX საუკუნის დასაწყისში.
- ბელარუსის დიდ ქალაქებში როგორიცაა მინსკი, რუსული ენა უფრო არის გამოყენებული ვიდრე ბელარუსული.
- ბელარუსულის და სხვა სლავურ ენებთან, როგორიც არიან უკრაინული, რუსული და პოლონური ენების მოლაპარაკეებს შეუძლიათ გაუგონ ერთმანეთს.
- უკრაინული უფრო ახლოსაა ბელარუსულთან ვიდრე რუსულთან.
- ბელარუსულის ძველი სახელია თეთრი რუსული.
დამწერლობა
რედაქტირებაბელარუსული დამწერლობა ეფუძნება კირილიცას და მოიცავს 32 ასო–ნიშანს (გრაფემას).
# | დიდი ასო | პატარა ასო | სახელი | გამოქმა (IPA) |
გამოთქმა (ქართულად) |
ტრანსლიტერაცია (ISO 9) |
Unicode |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | А | a | ა | [a] | ა | a | U+0410 / U+0430 |
2 | Б | б | ბე | [b] | ბ | b | U+0411 / U+0431 |
3 | В | в | ვე | [v] | ვ | v | U+0412 / U+0432 |
4 | Г | г | ჰე | [h] | ჰ | h | U+0413 / U+0433 |
5 | Д | д | დე | [d] | დ | d | U+0414 / U+0434 |
6 | Е | е | იე | [jie] | იე | e | U+0415 / U+0435 |
7 | Ё | ё | jo | [ʲo] | იო | ë | U+0401 / U+0451 |
8 | Ж | ж | ჟე | [ʒ] | ჟ | ž | U+0416 / U+0436 |
9 | З | з | ზე | [z] [zʲ] | ზ | z | U+0417 / U+0437 |
10 | І | і | ი | [i], [ʲi], [ji] | ი | i | U+0406 / U+0456 |
11 | Й | й | ი ნესკლადოვაიე и нескладовае |
[j] | იი | j | U+0419 / U+0439 |
12 | К | к | კა | [k] | კ | k | U+041A / U+043A |
13 | Л | л | ელ | [ɫ] | ლ | l | U+041B / U+043B |
14 | М | м | em | [m] | მ | m | U+041C / U+043C |
15 | Н | н | ენ | [n] ~ [nʲ] | ნ | n | U+041D / U+043D |
16 | О | о | ო | [o] | ო | o | U+041E / U+043E |
17 | П | п | პე | [p] ~ [pʲ] | პ | p | U+041F / U+043F |
18 | Р | р | ერ | [r] ~ [rʲ] | რ | r | U+0420 / U+0440 |
19 | С | с | ეს | [s] ~ [sʲ] | ს | s | U+0421 / U+0441 |
20 | Т | т | ტე | [t] ~ [tʲ] | ტ | t | U+0422 / U+0442 |
21 | У | у | უ | [u] | უ | u | U+0423 / U+0443 |
22 | Ў | ў | у нескладовае, у кароткае |
[w] | უი | w | U+040E / U+045E |
23 | Ф | ф | ეფ | [f] ~ [fʲ] | ფ | f | U+0424 / U+0444 |
24 | Х | х | ხა | [x] ~ [xʲ] | ხ | h | U+0425 / U+0445 |
25 | Ц | ц | ცე | [ʦ] | ც | c | U+0426 / U+0446 |
26 | Ч | ч | ჩე | [ʧʲ] | ჩ | č | U+0427 / U+0447 |
27 | Ш | ш | შა | [ʃ] | შ | š | U+0428 / U+0448 |
28 | Ы | ы | y | [ɨ] | გაგრძელებული ი | y | U+042B / U+044B |
29 | Ь | ь | მიაკი ზნაკი мяккі знак |
[ʲ] | ’ | U+042C / U+044C | |
30 | Э | э | ე | [ɛ] | ე | è | U+042D / U+044D |
31 | Ю | ю | იუ | [ʲu] | იუ | û | U+042E / U+044E |
32 | Я | я | ია | [ʲa] | ია | â | U+042F / U+044F |
33 | ’ | - | აპოსტროფი | - | U+02BC |
- ასობგერა Г-ს შეუძლია ჰ-ს მაგივრად გ გახდეს.
ლექსიკა
რედაქტირებაფრაზები და სიტყვები
- გამარჯობა: Pryvitanńie; Vitaju
- კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება: Z dobym pybyćciom; Zaprašajem
- გმადლობთ: Dziakuju
- კი / არა: Tak / Nie
- გეთაყვა: Kali laska
- ნახვამდის: Da pabačeńnia
რიცხვები
- 1 - adzin, 2 - dva, 3 - try, 4 - čatyry, 5 - piać, 6 - šeść, 7 - sem, 8 - vosiem, 9 - dzeviać, 10 - dziesiać