Evklid: Ózgerisler arasındaǵı ayırmashılıq

Tuwılǵan sánesi	Lua error Module:Wikidata/date moduli ishindegi 409 jolında: attempt to call field 'wrapSnak' (a nil value).
Qaytıs bolǵan sánesi	неизвестно

Bettiń tariyxın sholıw

← Aldınǵı parq

Мазмұны өшірілді Content added

VizualWikitekst

Inline

Bul nusqanıń waqtı: 03:36, 2024 j. iyunnıń 20

Evklid (grek.: Εὐκλείδης) (shama menen biziń eramızǵa shekemgi 325 – 265 jıllar) Mısırdaǵı Iskenderiya (Alexandria) qalasında jasaǵan áyyemgi grek matematigi. Ol haqqında az maǵlıwmat belgili bolsada, adamlardıń pikirinshe, ol Mısırda Ptolomey I faraon bolǵan waqıtta jasaǵan.

Kóplegen adamlar Evklidti matematikanin' áhmiyetli bólimi bolǵan geometriyanın' atası dep esaplaydı. Onıń eń ataqlı jumısı bul Elements (Elementler). Kópshilik bul kitaptı tarıyxtıń eń belgili oqıwlıq kitabı dep esaplaydı. Kitap aksiomalardıń (hámme durıs dep esaplaytuǵın zatlar toparınıń) kishkene toparı menen baslanadı. Evklid usı aksiomalar tiykarında geometriyalıq obyektlerdıń hám pútin sanlardıń ózine tán belgilerin kórsetip beredi. Ol jańa joqarı pikirler bul pás pikirlerden durıs ekenligin dáliyllep beredi. Bul aksiomalıq metod dep ataladı.

Evklid jáne konus kesiliwleri, sferikalıq geometriya ha'm kvadrat tegislikler ústinde jumıslar jazǵan.

Onıń qay jerde hám qashan tuwılǵanı hám qalay qaytıs bolǵanı belgisiz.

Evklid húrmetine qılınǵan isler

Evklid sonday da'rejedegi húrmetli matematik bolǵan, onıń húrmetine alımlar tómendegilerge Evklid atın bergen:

Aspandaǵı tas yag'nıy asteroid
Ay kraterindegi shuqır

Derekler

↑ — С. 183.

Siltewler

Shaxsiyat tuwrali bul maqala shala. Siz onı bayıtıp, joybarǵa járdem beriwińiz múmkin.

[—_С.&amp;nbsp;183.-1] — С. 183.

[1]

@@ Qatar No 1: / Qatar No 1: @@
+{{Shaxs infoqutısı}}
-[[Su'wret:Euklid2.jpg|thumb|Evklid]]
+[[Su'wret:Artgate Fondazione Cariplo - Cifrondi Antonio, Euclide.jpg|thumb|Evklid]]
-'''Evklid''' ([[Grek tili|grek.]]: Εὐκλείδης) (shama menen bizin' eramızg'a shekemgi 325 – 265 jıllar) Mısırdag'ı İskenderiya (Alexandria) qalasında jasag'an [[A'yyemgi Gretsiya|a'yyemgi grek]] [[Matematik|matematigi]]. Ol haqqında az mag'lıwmat belgili bolsada, adamlardin' pikirinshe, ol [[Mısır]]da [[Ptolomey I]] [[faraon]] bolg'an waqıtta jasag'an.
+'''Evklid''' ([[Grek tili|grek.]]: Εὐκλείδης) (shama menen biziń eramızǵa shekemgi 325 – 265 jıllar) Mısırdaǵı Iskenderiya (Alexandria) qalasında jasaǵan [[Áyyemgi Gretsiya|áyyemgi grek]] [[Matematik|matematigi]]. Ol haqqında az maǵlıwmat belgili bolsada, adamlardıń pikirinshe, ol [[Mısır]]da [[Ptolomey I]] [[faraon]] bolǵan waqıtta jasaǵan.
-Ko'plegen adamlar Evklidti [[Matematika|matematikanin']] a'hmiyetli bo'limi bolg'an ''[[Geometriya|geometriyanın']] atası'' dep esaplaydı. Onın' en' ataqlı jumısı bul ''Elements (Elementler)''. Ko'pshilik bul kitaptı tarıyxtın' en' belgili oqıwlıq kitabı dep esaplaydı. Kitap [[aksioma|aksiomalardın']] (ha'mme durıs dep esaplaytug'ın zatlar toparının') kishkene toparı menen baslanadı. Evklid usı aksiomalar tiykarında geometriyalıq obyektlerdin' ha'm pu'tin sanlardın' o'zine ta'n belgilerin ko'rsetip beredi. Ol jan'a joqarı pikirler bul pa's pikirlerden durıs ekenligin da'liyllep beredi. Bul aksiomalıq metod dep ataladı.
+Kóplegen adamlar Evklidti [[Matematika|matematikanin']] áhmiyetli bólimi bolǵan ''[[Geometriya|geometriyanın']] atası'' dep esaplaydı. Onıń eń ataqlı jumısı bul ''Elements (Elementler)''. Kópshilik bul kitaptı tarıyxtıń eń belgili oqıwlıq kitabı dep esaplaydı. Kitap [[aksioma]]lardıń (hámme durıs dep esaplaytuǵın zatlar toparınıń) kishkene toparı menen baslanadı. Evklid usı aksiomalar tiykarında geometriyalıq obyektlerdıń hám pútin sanlardıń ózine tán belgilerin kórsetip beredi. Ol jańa joqarı pikirler bul pás pikirlerden durıs ekenligin dáliyllep beredi. Bul aksiomalıq metod dep ataladı.
-Evklid ja'ne konus kesiliwleri, sferikalıq geometriya ha'm kvadrat tegislikler u'stinde jumıslar jazg'an.
+Evklid jáne konus kesiliwleri, sferikalıq geometriya ha'm kvadrat tegislikler ústinde jumıslar jazǵan.
-Onın' qay jerde ha'm qashan tuwılg'anı ha'm qalay qaytıs bolg'anı belgisiz.
+Onıń qay jerde hám qashan tuwılǵanı hám qalay qaytıs bolǵanı belgisiz.
-== Evklid hu'rmetine qılıng'an isler ==
+== Evklid húrmetine qılınǵan isler ==
-Evklid sonday da'rejedegi hu'rmetli [[matematik]] bolg'an, onın' hu'rmetine [[Alım|alımlar]] to'mendegilerge Evklid atın bergen:
-* Aspandag'ı tas yag'nıy [[asteroid]]
-* [[Ay]] [[Krater|kraterindegi]] shuqır
-<!-- interwiki -->
+Evklid sonday da'rejedegi húrmetli [[matematik]] bolǵan, onıń húrmetine [[alım]]lar tómendegilerge Evklid atın bergen:
-[[Kategoriya:Matematikler]]
+* Aspandaǵı tas yag'nıy [[asteroid]]
+* [[Ay]] [[krater]]indegi shuqır
+== Derekler ==
-[[vep:Evklid]]
+{{derekler}}
+== Siltewler ==
-[[af:Euklides]]
+{{Commonscat}}
-[[als:Euklid]]
-[[am:ዩክሊድ]]
+{{Sırtqı siltemeler}}
-[[an:Euclides]]
-[[ar:أقليدس]]
+[[Kategoriya:Áyyemgi Greciya matematikleri]]
-[[arz:ايكليديس]]
-[[ast:Euclides]]
-[[az:Evklid]]
+{{bio-stub}}
-[[bat-smg:Euklėds]]
-[[be:Эўклід]]
+<!-- interwiki -->
-[[be-x-old:Эўклід]]
-[[bg:Евклид]]
-[[bn:ইউক্লিড]]
-[[bo:ཡོའུ་ཁེ་ལེ་ཏེ།]]
-[[br:Euklides]]
-[[bs:Euklid]]
-[[ca:Euclides]]
-[[ckb:ئیقلیدس]]
-[[cs:Eukleidés]]
-[[cv:Евклид]]
-[[cy:Euclid]]
-[[da:Euklid]]
-[[de:Euklid]]
-[[el:Ευκλείδης]]
-[[en:Euclid]]
-[[eo:Eŭklido]]
-[[es:Euclides]]
-[[et:Eukleides]]
-[[eu:Euklides]]
-[[ext:Uclidi]]
-[[fa:اقلیدس]]
-[[fi:Eukleides]]
-[[fiu-vro:Eukleides]]
-[[fr:Euclide]]
-[[fy:Euklides]]
-[[gan:歐几里得]]
-[[gl:Euclides]]
-[[he:אוקלידס]]
-[[hi:यूक्लिड]]
-[[hif:Euclid]]
-[[hr:Euklid]]
-[[hu:Eukleidész (matematikus)]]
-[[hy:Էվկլիդես]]
-[[ia:Euclide]]
-[[id:Euklides]]
-[[io:Euklid]]
-[[is:Evklíð]]
-[[it:Euclide]]
-[[ja:エウクレイデス]]
-[[jbo:euklides]]
-[[jv:Euklides]]
-[[ka:ევკლიდე]]
-[[kk:Евклид]]
-[[ko:에우클레이데스]]
-[[ksh:Euklid va Alexandria]]
-[[ky:Евклид]]
-[[la:Euclides]]
-[[lmo:Euclide]]
-[[lt:Euklidas]]
-[[lv:Eiklīds]]
-[[mk:Евклид]]
-[[ml:യൂക്ലിഡ്]]
-[[mn:Евклид]]
-[[mr:युक्लीड]]
-[[ms:Euclid]]
-[[mt:Ewklide]]
-[[mwl:Ouclides]]
-[[nl:Euclides van Alexandrië]]
-[[nn:Eukleides]]
-[[no:Euklid fra Alexandria]]
-[[oc:Euclides]]
-[[pl:Euklides]]
-[[pms:Euclid]]
-[[pnb:اقلیدس]]
-[[ps:اقليدس]]
-[[pt:Euclides]]
-[[ro:Euclid]]
-[[ru:Евклид]]
-[[rue:Евклід]]
-[[sah:Эклид]]
-[[scn:Euclidi]]
-[[sh:Euklid]]
-[[simple:Euclid]]
-[[sk:Euklides]]
-[[sl:Evklid]]
-[[sq:Euklidi]]
-[[sr:Еуклид]]
-[[sv:Euklides]]
-[[sw:Euklides]]
-[[ta:யூக்ளிடு]]
-[[te:యూక్లిడ్]]
-[[tg:Эвклид]]
-[[th:ยุคลิด]]
-[[tl:Euclid]]
-[[tr:Öklid]]
-[[tt:Евклид]]
-[[uk:Евклід]]
-[[ur:اقلیدس]]
-[[vi:Euclid]]
-[[vo:Eukleides]]
-[[war:Eukleides]]
-[[xal:Эвклид]]
-[[yi:אוקלידוס]]
-[[yo:Euclid]]
-[[za:Euclid]]
-[[zh:欧几里得]]
-[[zh-classical:歐几里得]]
-[[zh-yue:歐幾里得]]