Бәйтерек (ағаш): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Мазмұны өшірілді Content added
ш r2.7.1) (Боттың үстегені: lt:Juodoji tuopa
ш Білгіш Шежіреші Бәйтерек ағаш бетін Бәйтерек (ағаш) бетіне жылжытты
Тег: Мобильді құрылғы Мобильді нұсқа Кеңейтілген мобильді өңдеу
 
(11 қатысушы жасаған 16 аралық нұсқа көрсетілмеген)
1-жол: 1-жол:
{{taxobox
[[Сурет:Biei-tree2 2003.jpg|thumb|]]
|name = Бәйтерек
'''Бәйтерек''', мырзатерек (Populus іtalіca) - тал тұқымдасының терек туысына жататын ағаш. [[Оңтүстік Қазақстан]]да өседі. Биіктігі 20 - 45 м, бұтақ шоғыры пирамида тәріздес, қабығы айғыздалып тілінген, қоңырқай түсті. Діңі тік, жуан (диаметрі 1 м-ге дейін). Жас өркендері мен жас сабақтары түкті келеді, жапырақтары жалпақтау үш бұрышты, ұшы үшкірлеу не доғалдау, жапырақ жиектері ара тісі тәріздес болады. Гүлі шашақтанған, тығыз, ұзындығы 4 - 6 см, ені 5 мм-дей. Дара жынысты, әр гүліндегі аталық саны 15 - 20. Қазақстанда өсетін бәйтеректің гүл сырғалары болмайды. Қалемшесі арқылы көбейтіледі. Сәуір - мамыр айларында гүлдейді. Жемісі - көп тұқымды қауашақ. Бәйтеректі елді мекенді көгалдандыру үшін өсіреді. Жемісінде [[эфир майы]] болғандықтан парфюмерияда қолданылады. Діңі қағаз өндірісінде пайдаланылады.
|image = Populus pyramidalis tree in Almaty city.JPG
|image_caption = Қазақстанның қаласы [[Алматы]]дағы бәйтерек
|regnum = [[Өсімдіктер]]
|divisio = [[Гүлді өсімдіктер]]
|classis = [[Қос жарнақтылар]]
|unranked_subclassis = [[Rosids]]
|ordo = [[Malpighiales]]
|familia = [[Талдар тұқымдасы|Талдар]]
|genus = ''[[Терек|Populus]]''
|sectio = ''[[Populus sect. Aigeiros|Aigeiros]]''
|species = ''Populus nigra''
|subspecies= ''Populus nigra'' var. ''afghanica''
|binomial_authority = Aitch. & Hemsl
}}
'''Бәйтерек''' немесе '''мырзатерек''' ({{lang-la|Populus nigra var. afghanica, Populus іtalіca, Populus pyramidalis}}) [[талдар тұқымдасы]]ның [[қара терек]] түріне жататын кіші түр. [[Оңтүстік Қазақстан]]да өседі. Биіктігі 20 - 45 м, бұтақ шоғыры пирамида тәріздес, қабығы айғыздалып тілінген, қоңырқай түсті. Діңі тік, жуан (диаметрі 1 м-ге дейін). Жас өркендері мен жас сабақтары түкті келеді, жапырақтары жалпақтау үш бұрышты, ұшы үшкірлеу не доғалдау, жапырақ жиектері ара тісі тәріздес болады. Гүлі шашақтанған, тығыз, ұзындығы 4 - 6 см, ені 5 мм-дей. Дара жынысты, әр гүліндегі аталық саны 15 - 20. Қазақстанда өсетін бәйтеректің гүл сырғалары болмайды. Қалемшесі арқылы көбейтіледі. Сәуір - мамыр айларында гүлдейді. Жемісі - көп тұқымды қауашақ. Бәйтеректі елді мекенді көгалдандыру үшін өсіреді. Жемісінде [[эфир майы]] болғандықтан парфюмерияда қолданылады. Діңі қағаз өндірісінде пайдаланылады.


== Сыртқы сілтемелер ==
[[Сілтеме:]] [[Қазақ энциклопедиясы]]
[[Қазақ энциклопедиясы]]
{{stub}}
{{stub}}
{{wikify}}
{{wikify}}
[[Санат: География]]
[[Санат:Талдар тұқымдасы]]

[[ar:حور أسود]]
[[av:Чараналъул гъветI]]
[[az:Qaraqovaq]]
[[be:Ясакар]]
[[be-x-old:Ясакар]]
[[bg:Черна топола]]
[[ca:Pollancre ver]]
[[co:Piopu (spezia)]]
[[cs:Topol černý]]
[[de:Schwarz-Pappel]]
[[en:Populus nigra]]
[[eo:Populus nigra]]
[[es:Populus nigra]]
[[et:Must pappel]]
[[fr:Peuplier noir]]
[[hu:Fekete nyárfa]]
[[is:Svartösp]]
[[it:Populus nigra]]
[[ja:セイヨウハコヤナギ]]
[[ka:ალვის ხე]]
[[lt:Juodoji tuopa]]
[[mk:Црна топола]]
[[nl:Zwarte populier]]
[[no:Svartpoppel]]
[[pl:Topola czarna]]
[[pms:Populus nigra]]
[[pt:Populus nigra]]
[[ro:Plop negru]]
[[ru:Тополь чёрный]]
[[sv:Svartpoppel]]
[[tr:Kara kavak]]
[[udm:Сьӧд тополь]]
[[uk:Тополя чорна]]
[[zh:黑杨]]

21:33, 2022 ж. тамыздың 6 кезіндегі соңғы нұсқа

Бәйтерек
Қазақстанның қаласы Алматыдағы бәйтерек
Қазақстанның қаласы Алматыдағы бәйтерек
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Қос жарнақтылар
Сабы: Malpighiales
Тұқымдасы: Талдар
Тегі: Populus
Тарауы: Aigeiros
Түрі: Populus nigra
Кіші түрі: Populus nigra var. afghanica

Бәйтерек немесе мырзатерек (лат. Populus nigra var. afghanica, Populus іtalіca, Populus pyramidalis) – талдар тұқымдасының қара терек түріне жататын кіші түр. Оңтүстік Қазақстанда өседі. Биіктігі 20 - 45 м, бұтақ шоғыры пирамида тәріздес, қабығы айғыздалып тілінген, қоңырқай түсті. Діңі тік, жуан (диаметрі 1 м-ге дейін). Жас өркендері мен жас сабақтары түкті келеді, жапырақтары жалпақтау үш бұрышты, ұшы үшкірлеу не доғалдау, жапырақ жиектері ара тісі тәріздес болады. Гүлі шашақтанған, тығыз, ұзындығы 4 - 6 см, ені 5 мм-дей. Дара жынысты, әр гүліндегі аталық саны 15 - 20. Қазақстанда өсетін бәйтеректің гүл сырғалары болмайды. Қалемшесі арқылы көбейтіледі. Сәуір - мамыр айларында гүлдейді. Жемісі - көп тұқымды қауашақ. Бәйтеректі елді мекенді көгалдандыру үшін өсіреді. Жемісінде эфир майы болғандықтан парфюмерияда қолданылады. Діңі қағаз өндірісінде пайдаланылады.

Сыртқы сілтемелер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қазақ энциклопедиясы