Jordanië
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Jordanië | |||
| |||
Basisgegaevens | |||
Officieel taal | Arabisch | ||
Huidsjtad | Amman | ||
Sjtaotsvörm | Absolute monarchie | ||
Sjtaotshoof (lies) | Abdullah II (sinds 1999) | ||
[[{{{titelhoofregering}}}]] | {{{naomhoofregering}}} | ||
[[{{{titelhoofregering1}}}]] | {{{naomhoofregering1}}} | ||
[[{{{titelhoofregering2}}}]] | {{{naomhoofregering2}}} | ||
[[{{{titelhoofregering3}}}]] | {{{naomhoofregering3}}} | ||
Religie | {{{religie}}} | ||
Opperflaakde – % water |
89.342 km² 0% | ||
Inwoeners – Deechde: |
5,924,000 (sjatting juli 2007) 64/km² | ||
Biekómmende gegaeves | |||
Munteinheid | Jordaansen dinar (JOD )
| ||
Tiedzaone | UTC +2 | ||
Nationale fiesdaag | 25 mei | ||
Vouksleed | Al-salam Al-malaki Al-urdoni | ||
Web | Code | Tel. | .jo | JOR | +962 |
Jordanië is e land in Azië, in 't Kortbij Ooste. 't Grens aon Israël, de Palestijnse Staot, Syrië, Irak en Saoedi-Arabië. Hoofstad is Amman, aander stei zien Irbid en Zakra. Jordanië besteit wie de meiste Arabische len veurnaomelek oet weustenij; veural 't noordweste evels is vröchbaar.
Bestuurleke indeiling
Jordanië is ingedeild in daartien gouverneminte. Dees gouverneminte zien wijer verdeild in 52 nahiyas.
Provincie | Inwoeners (2005 est.)[1] | Gebeed (Km2) | Diechheid (Km2) | Hoofstad | Inwoeners (Metro, 2005 est)[2] |
---|---|---|---|---|---|
Amman gouvernemint | 2,027,685 | 8231 | 246.3 | Amman | 1,919,000 |
Irbid gouvernemint | 950,700 | 1621 | 570.3 | Irbid | 650,000 [3] |
Zarqa gouvernemint | 838,256 | 4080 | 205.5 | Zarqa | 447,880 |
Balqa gouvernemint | 349,580 | 1076 | 324.9 | Salt | 96,700 [4] |
Mafraq gouvernemint | 245,671 | 26435 | 9.3 | Mafraq | 56,340 |
Karak gouvernemint | 214,225 | 3217 | 66.6 | Karak | 68,810 |
Jerash gouvernemint | 156,675 | 402 | 379 | Jerash | 39,540 |
Madaba gouvernemint | 135,890 | 2008 | 67.7 | Madaba | 83,180 |
Ajloun gouvernemint | 118,496 | 412 | 287.1 | Ajloun | 55,000 [5] |
Aqaba gouvernemint | 107,115 | 6583 | 16.3 | Aqaba | 95,408 |
Ma'an gouvernemint | 103,920 | 33163 | 3.1 | Ma'an | 50,350 [6] |
Tafilah gouvernemint | 81,000 | 2114 | 38.3 | Tafilah | 30,000 |
Demografie
Jordanië besteit oet 'n veurnaomelek Arabische bevolking, mèt es minderheidsgróppe Circassiërs, Armeniërs en Koerde, die groetendeils aon de Arabische cultuur aongepas zien. De bevolking is in mierendeil soennitisch; 6% is allewijl nog christelek. 't Mierendeil vaan de bevolking (zoe'n 70%) woent in de stei; nomade vörme neet mie es 1,5% vaan de bevolking. Väöl inwoeners zien Palestijnse vlöchtelinge.
Historie
't Noordwestelek deil vaan Jordanië weurt al doezende jaore bewoend; de ajds bekinde inwoeners zien de Amoriete. 't Land woort achterein door versjèllende volker binnegevalle: door de Egyptenere, de Hittiete, de Joede, de Grieke, de Romeine en de Arabiere. In de zestiende iew vele de Osmane 't land binne en bij 't Verdraag vaan Versailles in 1919 woort 't gebeed aon de Britte touwgeweze.
In 1946 woort Jordanië es oonaofhenkeleke staot erkind, 't hètde daan Transjordanië. Keuning woort Abdullah I. Al in 1949 begós heer oorlog te veure tege Israël; bij de wapestèlstand had 't land de Westeleke Jordaanover vereuverd; väöl len erkinde dees annexatie neet (de Arabische gebiede in Palestina móste 'n eige staot goon vörme); ouch Oos-Jeruzalem, bedoeld es neutraal gebeed, annexeerde ze en daomèt woort Jeruzalem op 'n Berlien-echtege meneer verdeild. In 1967 deeg Jordanië mèt in de Zesdaogsen Oorlog, boebij 't Oos-Jeruzalem en de Wesover weer verloor. In 1988 deeg 't land aofstand vaan zien claims op dit gebeed. In 1999 storf keuning Hoessein, dee bekans 50 jaor geregeerd had.
Referenties
Lenj in Azië |
---|
Afghanistan · Armenië¹ · Azerbeidzjan · Bahrein · Bangladesh · Bhutan · Birma · Brunei · Cambodja · China · Cyprus¹ · Filipiene · Georgië¹ · India · Indonesië · Iran · Irak · Israël · Japan · Jeme · Jordanië · Kazachstan · Kirgizië · Koeweit · Laos · Libanon · Maledive · Maleisië · Mongolië · Nepal · Noord-Korea · Oezbekistan · Oman · Oos-Timor · Pakistan · Papoea-Nuuj-Guinea · Rusland¹ · Qatar · Saoedi-Arabië · Singapore · Sri Lanka · Syrië · Tadzjikistan · Thailand · Turkieë¹ · Turkmenistan · Vereinegde Arabische Emirate · Vietnam · Zuud-Korea |
Aafhenkelike gebejer: Akrotiri en Dhekelia¹ · Gazasjtroek · Hong Kong · Macau · Westelike Jordaankantj |
Sjtatus betwis: Abchazië¹ · Hoeg-Karabach¹ · Palestiense Sjtaot · Naord-Cyprus¹ · Taiwan · Zuud-Ossetië¹ |
1. Dit land ligk gedeiltelik of gans in Azië, meh weurt óm cultureel en historische raejes bie Europa ingedeild. |