Подем на Отоманското Царство: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Правописна исправка, replaced: прв пат → првпат (2) using AWB
с Заднина: Стилско подобрување, replaced: = Позадина = → = Заднина =
 
(Не се прикажани 46 меѓувремени преработки од 4 корисници)
Ред 1:
{{Историја на Отоманското Царство}}
'''Подемот на Отоманското Царство''' ([[1299]]-[[1453]]) се однесува на периодот кој започнал со слабеење на [[СелџукскаСелџучко империјаЦарство|СелџукскиотСелџучкиот султанатСултанат]] кон почетокот на [[14 век]], а завршил со пропаѓањето на [[ВизантискатаВизантиското империјаЦарство]] по [[Падот на КонстантинополЦариград (1453)|падот]] на [[КонстантинополЦариград]] во [[1453]] година. Создавањето на империјата било во момент кога [[Распаѓање на Римското Царство|билабило распаднатараспаднато]] старатастарото [[Римско Царство]]. Голем дел од териториите на Римското Царство биле освоени од страна на [[Османлиското Царство]]. Така, наместо [[Христијанство|христијанската]] државна религија, на нејзино место била воведена [[Ислам|муслиманската]].
 
== ПозадинаЗаднина ==
 
Првиот период од османлиската историја го наметнува прашањето како едно мало погранично кнежествокнежевство на Осман со идеја за света војна против Византија се развила во една голема империја. Според една теорија се смета дека грчкото население околу Мраморниот регион го примил исламот и влегол во составот на муслиманската држава. Сепак, според поголемиот дел од историчарите сметаат дека корените на Османлиите треба да се бараат во политичката, културната и демографската политика на Анадолија во текот на 13 век.
 
Првата етапа од овие настани биле со монголските освојувања на муслиманскиот БлискиБлизок истокИсток во текот на 13 век. По победата на Монголците во биткатаБитката кај Ќосе Даг во 1243 година, Султанатот на Селџуците во Анадолија станал вазална држава на Илханат кое ханство било дел од МонголскатаМонголското империјаЦарство. Како последица од оваа монголска инвазија започнала туркменска миграција кон западните делови на Азија.
 
По потекло од Средна Азија, овие племиња најпрвин се доселиле во Персија и источна Анадолија, а по ова продолжиле кон западот населувајќи се по должината на границата меѓу Византија и Селџучкиот султанат во планинските предели на Западна Анадолија. Во 1271 година во султанатот избувнала граѓанска војна каде муслиманските мамелуци навлегле длабоко во Анадолија за да помогнат да се задуши востанието. По крајот на востанието овие војници објавиле света војна на христијаните односно на Византија. Во периодот од 1260 до 1320 година водачите започнале со основање на свои независни кнежествакнежевства. Византија, која КонстантинополЦариград си го вратила во 1261 година не била многу загрижена за својата западна граница бидејќи биле зафатени со Балканот. Од сите овие територии, Осман владеел во северниот дел и бил најблиску до Византија
Почетокот на создавањето на Османлиското Царство се карактеризираодликува со постојани [[Отоманско-византиски војни]] кои траеле околу 1,5 век. Во текот на тој период, [[Османлии]]те ја презеле контролата врз [[Анадолија]] и [[Балкан]]от. Овој период од историјата на Османлиското Царство според поголем дел од историчарите завршува по заземањето на КонстантинополЦариград во [[1453]] година. По крајот на овој период во Османлиското Царство следува период познат како [[Територијално проширување на Отоманското Царство|раст на империјата]] кој траел од [[1453]] до [[1683]] година.
 
Потеклото на Отоманците може да се проследи назад во [[11 век]], кога на територијата на [[Анадолија]] опстојувале неколку мали муслимански емирати со [[туркиски народи|туркиско потекло]]. Главната цел на овие т.н. [[Анадолски бејлици]] била да ги одбранат своите територии од страна на [[Византија]]. Во текот на тој период, во освоените земји во Анадолија се населеле голем број на туркиски народи.<ref>{{цитирананаведена книга |last=Malcolm Holt |first=Peter |author2= Ann K. S. Lambton, Bernard Lewis |title=The Cambridge History of Islamy |year=1977 |publisher=Cambridge University Press |isbn=0-5212-9135-6 |pages=231–232 }}</ref> Меѓутоа, во [[1073]] година и победата на [[СелџукскаСелџучко империјаЦарство|СелџукскатаСелџучкото империјаЦарство]] во [[Битка кај Манцикерт|биткатаБитката кај Манцикерт]], овие анадолски Бејлици добиле можност да прогласат своја независност од [[Селџуци]]те.
 
И покрај тоа што [[Византија]] продололжила да опстојува на овие простори, сепак нејзините територии значително започнале да се намалуваат. [[Крстоносни војни|Крстоносните војни]] и задале голем удар на Византија, бидејќи таа привремено престанала да постои по [[Опсада на КонстантинополЦариград (1204)|заземањето на КонстантинополЦариград]] од страна на [[ЛатинскаЛатинско империјаЦарство|ЛатинскатаЛатинското империјаЦарство]]. Битката кај Манцикерт го означил почетокот на византиското истиснување од [[Анадолија]]. Од друга страна пак и [[муслимани]]те имале свои проблеми. Тие најмногу се појавиле помеѓу Селџуците и [[Фатимиди]]те кои владееле во [[Египет]] и [[Сирија]]. Овие проблеми најмногу биле искористени од анадолските бејлици, кои успеале да се обединат во едно кнежествокнежевство.<ref>{{цитирананаведена книга |last=Kural Shaw |first=Ezel |title=History of the Ottoman Empire and modern Turkey |year=1977 |publisher=Cambridge University Press |isbn=0-5212-9163-1 |pages=5–7 }}</ref>
 
Меѓу овие помали кнежествакнежевства било е кнежествотокнежевството со престолнина во [[Согут]]. Тоа било предводено од страна на [[Ертугрул]]. Кога во [[1281]] година починал, неговиот син Осман станал негов наследник. Многу бргу по ова, новиот водич се прогласил за [[султан]] и основал нова династија, наречена според него [[Османлиска династија]]. Така, Осман станал првиот владетел на Османлиското Царство во [[1299]] година.<ref>{{цитирананаведена книга |last=Bideleux |first=Robert |author2=Ian Jeffries |title=A history of eastern Europe: crisis and change |year=1998 |publisher=Routledge |isbn=0-4151-6111-8 |pages=62 }}</ref>
 
== Осман I ==
{{главна|Осман I }}
 
Владеењето на Осман го означува официјалниот почеток на владеењето на династијата на Османлиите во Османлиското Царство, која постоела шест векови. Во [[1265]] година, византискиот град [[Согут]] бил заземан од страна на Осман бег.<ref>{{цитирананаведена книга|last=Parker|first=Geoffrey|title=Compact History of the World|location=London|publisher=Times Books|year=2005|pages=71}}</ref> По падот на [[Согут]], териториите на Осман започнале да се прошируваат на сметка на [[Византија]]. Во исто време, [[Осман]] успеал да покори и неколку соседни турски емирати и племиња. Кон почетокот на [[13 век]], Осман започнал со опсади на неколку важни византиски тврдини.
Така бил заземан [[Јенишехир]], а по ова паднала [[Бурса]] и [[Никеја]] ([[Изник]]), најголемиот византиски град во Анадолија. [[Бурса]] паднала во [[1326]] година, непосредно пред смртта на Осман.
:''Видете истоПоврзано: [[Битка кај Бафеј]], [[Опсада на Бурса]]''
 
== Орхан I ==
Ред 31:
Наследник на Осман станал неговиот син [[Орхан I]]. Тој продолжил со проширување на своите територии на сметка на Византија. Така во [[1331]] година [[Опсада на Никеја (1331)|паднала Никеја]], а во [[1337]] [[Опсада на Никомедија|паднала Никомедија]]. [[Бурса]] станала новата престолнина на султанатот. Во негово време, земјата започнала да се организира како држава во која биле пуштени односно изработени првите ковани пари, била направена модернизирана војска и слично.
 
Орхан се оженил за Теодора, ќерка на византискиот принц [[Јован VI Кантакузин]]. Во [[1346]] година Орхан отворено го подржалподдржал Јован VI во симнувањето од престолот на [[Јован V Палеолог]]. Кога тој дошол на престолот, на Османлиите им било дозволено да го [[Падот на ГалиполиГалиполе|окупираат]] напуштениот полуостров [[ГалиполиГалиполе]]. Во следната деценија, Османлиите започнале колонизација на [[Тракија]] со муслиманско население. Сепак, византискиот цар бил принуден да потпише договор со Орхан, според кој Византија ја признала загубата на [[Тракија]].
:''Видете исто:Поврзано [[Битка кај Пелеканон]], [[Опсада на Никеја (1331)|Опсада на Никеја]], [[Опсада на Никомедија]]''
 
== Мурат I ==
{{главна|Мурат I}}
 
Првата поголема офанзива на новиот султан [[Мурат I]] била во [[1365]] година во [[Битка кај АдријанополОдрин (1365)|биткатаБитката кај АдријанополОдрин]]. [[АдријанополОдрин]] (Адријанопол) бил најважниот византиски воен, административен и економски центар во [[Тракија]]. Византиската армија повторно доживеала пораз, со кое бил ставен почетокот на османлиското присуство на [[Балкан]]от и [[Европа]]. Веднаш по битката, престолнината на [[Османлии]]те била пренесена од [[Бурса]] во Адријанопол, денешен [[Едрене]]Одрин. Ова преместување на престолнината на Османлиите им овозможило место при идните напади на балканските земји.
 
Откако [[Едрене]] станал престолнина на Османлиите, започнал стравот кај балканските држави од можното нивно пропаѓање односно потпаѓање под османлиска власт. Многу бргу [[Византија]] започнала да ги губи своите територии, со исклучок на престолнината [[КонстантинополЦариград]] и околината, [[Солун]] и [[Пелопонез]]. Во [[1354]] година Османлиите ги поминале [[Дарданели]]те. Ова бил голем момент од нивното напредување по морски пат, бидејќи во голема мера го ограничиле поморскиот пат кон [[КонстантинополЦариград]], остварувајќи значајни победи против [[Венецијанска републикаРепублика|Венецијанската републикаРепублика]]. Поради немање на ресурси станало јасно дека престолнината КонстантинополЦариград било прашање на време кога ќе падне во рацете на Османлиите.
 
[[Второ Бугарско царствоЦарство|Бугарската империја]] во времето на [[ИванЈован Александар]] започнала да опаѓа. [[ИванЈован Александар]] ([[1331]]-[[1371]]) успеал да ја прошири земјата на југ. Најпрвин, Османлиите на полуостровот навлегле во помали дружини на кој им било плаќано за да се борат. Во [[1352]] година, Османлиите ја зазеле првата тврдина на полуостровот, [[Цимпе]]. По крајот на неговото владеење Второто Бугарско царствоЦарство се разделило на [[Видинско царство]] управувано од [[Иван Страцимир]], [[Трновско царство]] управувано од [[Иван Шишман]] и [[Добруџанско деспотство]] управувано од страна на [[Добротица]].
 
Отоманската инвазија на Балканскиот Полуостров ја почуствувалапочувствувала и [[Србија]]. [[Српска империја|Српската империја]] во времето на царот [[Стефан Душан]] била најсилната феудална држава во околината. По смртта на Душан во [[1355]] година, тој бил наследен од страна на Урош, а српската држава започнала да слабее.
 
Во [[Македонија]] владееле неколку мали кралства и кнежествакнежевства. [[Волкашин]] успеал да го основа [[Прилепско кралствоКралство|Прилепското кралствоКралство]]. На територијата на денешна [[Црна Гора]] била создадена [[Зета]], во [[1355]] година. Зета била под власта на [[династија Балшичи]].
 
=== ГалиполиГалиполе===
{{главна|Повторното заземање на ГалиполиГалиполе}}
 
Повторното заземање на ГалиполиГалиполе претставува успешен обид на [[Амадеус VII, Гроф од Савоја]] во заземањето на ГалиполиГалиполе од страна на [[Османлии]]те, кои пак ГалиполиГалиполе го држиле од [[1354]] година, по катастрофалниот [[земјотрес]]. Од [[1354]] година, година кога за првпат Турците ги преминале [[Дарданели]]те, започнал период на населнување на муслиманко население во освоените или окупираните села и градови. ГалиполиГалиполе бил стратешки важен центар за христијните, бидејќи Османлиите веќе се движеле во внатрешноста на [[Тракија]]. Сепак, во [[1377]] година ГалиполиГалиполе повтоно бил заземен од Турците.
 
=== Маричка битка===
Ред 57:
Маричката битка позната и како Черноменска битка, се одиграла на реката [[Марица (река)|Марица]] близу до селото Черномен (денес [[Орменио]] во [[Грција]]) на [[26 септември]] [[1371]] помеѓу [[Отоманско Царство|Отоманската]] војска предводена од [[Лала Шахин Паша]] и македонската војска на [[Волкашин Мрњавчевиќ]] и неговиот брат, деспотот [[Јован Углеша]].
 
Деспотот Углеша сакал да ги нападнат турцитеТурците ненадејно во нивното упориште [[Едрене]], додека султанот [[Мурат I]] бил во [[Мала Азија]]. Отоманската војска била многу помала македонската која броела околу 70.000, но благодарение на тактиката со ноќен напад врз кампот на противниците, успеале да ја поразат христијанската војска и да ги убијат кралот Волкашин и брат му Углеша.
 
Со ова, [[Македонија]] и делови од [[јужна Србија]] потпаднале под Отоманска власт. Битката била дел од напредувањето на Отоманците во освојувањето на [[Балкан]]от. Синот на Волкашин, [[Крале Марко]], го наследил татка си на престолот на Прилепското кралствоКралство, но сега како вазал на турцитеТурците. [[Бугарија]] исто така останала во вазалска статус.
 
=== Филаделфија===
{{главна|ПадотПад на Филаделфија}}
 
Во [[Македонија]], владеењето на кралот Марко се соочувало со постојани притисоци, како од страна на српските големци, така и од страна на Османлиите. Набргу по доаѓањето му на престолот, неколку територии му биле одземени од кнезот Лазар, Никола Алтомановиќ, Балша и Отоманците. Тоа било време кога голем дел од балканските владетели склучувале мир со Османлиите, станувајќи нивни вазали. Така и Марко ја признал врховната власт на [[Мурат I]], се обврзал да му плаќа данок и да служи на турската војска во нејзините воени походи.
 
Во следните години битките помеѓу Османлиите и балканските народи продолжиле. Од позначајните, следувале [[Битка кај Дубравница|биткатаБитката кај Дубравница]], [[Битка кај Саврово поле|биткатаБитката кај Саврово поле]], [[Битка кај Плочник|биткатаБитката кај Плочник]] и [[Битка кај Билеча|Билеча]]. Отоманците во поголем дел од овие битки доживувале порази.
 
===Косовска битка ===
{{главна|Косовска битка }}
 
Косовска битка е назив за најголемиот директен судир меѓу војските на српското благородништво и Турците-Османлии на [[28 јуни]] [[1389]] година. Битката завршува со катастрофален пораз на српската војска. Според голем дел од историчарите, Косовската битка е една од најзначајните победи на империјата.<ref>[http://www.britannica.com/eb/article-9046112 Battle of Kosovo, '' Encyclopedia Britannica'']</ref><ref>[{{Наведена мрежна страница |url=http://www.bartleby.com/65/ko/Kosovo.html |title=Kosovo Field, ''Columbia Encyclopedia''] |accessdate=2010-06-30 |archive-date=2008-07-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080707043817/http://www.bartleby.com/65/ko/Kosovo.html |url-status=dead }}</ref><ref>[{{Наведена мрежна страница |url=http://encarta.msn.com/encyclopedia_761588292/Kosovo_Battle_of.html |title=Kosovo, Battle of, ''Encarta Encyclopedia''] |accessdate=2010-06-30 |archive-date=2008-01-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080104021958/http://encarta.msn.com/encyclopedia_761588292/Kosovo_Battle_of.html |url-status=dead }}</ref><ref>Historical Dictionary Of Kosova By Robert Elsie, pg.95</ref><ref>The Encyclopedia of World History: Ancient, Medieval, and Modern, Chronologically Arranged By Peter N. Stearns, William Leonard Langer, pg. 125</ref><ref>Global Terrorism By James M Lutz, Brenda J Lutz, pg. 103</ref> Последиците, како за [[Србија]], така и за непосредното соседство биле лоши: самата косовска област била ставена под непосредна војничка управа на Османлиите и заедно со скопската околина станале база за понатамошни нивни воени дејствија против [[Босна]], [[Зета]] и непокорениот дел од [[Србија]]. Српското благородништво кое ја преживеало битката било принудено своите територии да ги стави во вазален однос кон [[Османлии]]те и да им плаќа данок. Со победата во Косовската битка, Османлиската држава го разбила единствениот доволно моќен соперник на [[Балкан]]от во тоа време. Но и на самата османлиска војска ѝ требало време да закрепи од битката.
 
При разгледувањето на текот на Косовската битка, важен и неминовен е еден настан: убиството на турскиот султан [[Мурат I]]. Општо прифатен е фактот дека убиството се случило пред почетокот или, барем, пред решавачкиот момент на битката. Сите извори се согласни дека бил убиен со измама: српски благородник под изговор дека пребегнува на страна на Турците бара да биде примен од Мурат, кога всушност и успева да го убие, чин по кој и тој самиот е убиен. Во српското народно творештво овој лик е познат како Милош Обилиќ или, поретко со презиме Кобилиќ.
Ред 78:
{{главна|Бајазит I}}
 
[[Бајазит I]] на султанскиот тронпрестол се качил веднаш по смртта на неговиот татко во Косовската битка во [[1389]] година. Кога дознал дека неговиот татко е мртов, тој наредил сите српски затвореници да бидат погубени. Бајазит се одликувал со тоа што ги проширил своите територии на Балканот поради кое главно бил наречен ''Јилдирим'' или [[молња]].
 
=== Битка кај Никопол===
Ред 88:
{{главна|Битка кај Ангора}}
 
Во времето на Бајазит, од исток се појавиле [[Монголци|монголските освојувачи]] на чело со [[Тимур]]. МонголитеМонголците започнале да им нанесуваат порази на Османлиите во [[Анадолија]]. До поголема војна дошло на [[28 јули]] [[1402]] година на полето Чибук, блиску денешната престолнина на [[Турција]], [[Анкара]]. Во таа битка учествувал и самиот [[Бајазит I]], заедно со своите синови: [[Иса (син на Бајазит)|Иса]], [[Мехмед I|Мехмед]], [[Муса (син на Бајазит)|Муса]], [[Мустафа (син на Бајазит)|Мустафа]] и [[Сулејман (син на Бајазит)|Сулејман]]. Во таа битка на страната на Османлиите учествувале и вазалите [[Стефан Лазаревиќ]] и [[Ѓураѓ Бранковиќ]], кои биле српски деспоти и учестувале со околу 5.000 оклопни коњаници.
 
Во битката МонголитеМонголците издвојувале голема победа. Во текот на битката, турските бегови од областите [[Ајдин]], [[Сарухан]], [[Ментеш]] и [[Караманија]] преминале на страната на [[Тимур]] и со тоа битката била решена. Со околу 10.000 [[јаничари]], [[султан]]от во ноќта се обидел да побегне но во тоа не успеал па бил заробен од страна на монголската војска. Заедно со него бил заробен и сун му Муса. Другите негови синови се спасиле со бегство, освен Мустафа кој мистериозно исчезнал на бојното поле.
 
Султанот Бајазит починал на [[9 март]] [[1403]] година <ref>Ismail Hakki Uzuncarsili. Osmanli tarihi, cild, 3 baaski, Ankara 1972, 310-320</ref> По победата, Тимур не продолжил со своите победи во [[Анадолија]], туку се свртел кон исток, сакајќи да ја освои [[Кина]].
Ред 97:
{{главна|Османлиски интерегнум }}
 
Османликсата граѓанска војна, позната и како османлиски триумвират ([[турски]]: ''Fetret Devri'') или Османлиски интерегнум, започнала во [[1402]] година по смртта на султанот Бајазит I од страна на монгоскиот султан Тимур во [[Битка кај Ангора|биткатаБитката кај Ангора]]. И покрај тоа што Мехмед Челеби бил избран за новиот султан на Османлиското Царство, сепак тоа не било прифатено од страна на неговите браќа. Ова резултирало со започнување на граѓанска војна во империјата.<ref>Fine, John Van Antwerp, ''The Late Medieval Balkans'', (University of Michigan Press, 1994), 499.</ref>
 
Војната завршила во [[1413]] година, кога Мехмед Челебија се појавил како победник и тој бил прогласен за султан под името [[Мехмед I]].
Ред 104:
{{главна|Мехмед I }}
 
Кога Мехмед Челебија остварил победа над своите браќа, во [[1413]] година тој бил крунисан за нов султан во [[Едрене]] како Мехмед I. Неговата прва задача била да ја врати гордоста и силата на Отоманското Царство. Претходно, империјата претрпела тешки моменти, преку инвазијата на МонголитеМонголците и граѓанската војна во земјата. Христијанските кралства на [[Балкан]]от не биле во голема надлежност на [[Отоманци]]те.
 
Мехмед престолнината на империјата ја преместил од [[Бурса]] во [[ЕдренеОдрин]] или Адријанопол. Неговите македонски, бугарски, српски, влашки и византиски вазали практично биле независни. Албанските племиња успеале да се обединат во една држава, [[Босна]] и [[Молдавија]] биле потполно независни. [[Унгарија]] сѐ уште ги држела своите амбиции кон Балканот, а [[венецијанскаВенецијанска републикаРепублика|Венеција]] пак крајбрежните делови.
 
Поради овие настани, султанот бил принуден да потпише мировен договор со [[Венеција]], а имал и добри односи со [[Византија]]. Кога Мехмед починал во [[1421]], еден од неговите синови, Мурат, станал султан.
Ред 113:
{{главна|Мурат II }}
 
По доаѓањето на тронотпрестолот на [[Мурат II]], Отоманското Царство започналазапочналo военавоен кампањапоход против бунтовите кои избувнувале на Балканот, особено во [[Србија]].
 
=== Опсада на КонстантинополЦариград ===
{{главна|Опсада на КонстантинополЦариград (1422)}}
 
[[Опсада на КонстантинополЦариград (1422)|Првата опсада]] на [[КонстантинополЦариград]] од страна на [[Османлии]]те се случила во [[1422]] година. Во битката Османлиите за првпат употребиле [[топ]], кој иако бил со краток дострел сепак помогнал во битката.<ref name="Constantinople">Stephen Turnbull, ''[http://www.ospreypublishing.com/title_detail.php/title=S759X~ser=FOR The Walls of Constantinople, AD 324–1453]'', [[Osprey Publishing]], ISBN 1-84176-759-X.</ref> Силите на двете страни биле технички исти. Османлиите морале да изградат свои бази за да ги нападнат [[КонстантинополскиЦариградски ѕидини|ѕидините на градот]].<ref name="Constantinople" /> Византиските бранители ја победиле оваа битка. Според византиската традиција, градот бил спасен благодарение на интервенцијата на [[Пресвета Богородица]].
 
И покрај победата на [[Византија]], империјата во тоа време се наоѓала во голема економска криза. Главно поради ова, како и проблемите во [[Западна Европа]] од каде [[КонстантинополЦариград]] не добил скоро никаква помош, градот во рацете на Османлиите паднал во [[1453]] година.
 
=== Опсада на Солун ===
{{главна|Опсада на Солун (1422–1430)}}
 
Опсадата на [[Солун]] се одвила од [[1422]] година до [[1430]] година. Опсадата била успешна за Османлиите. На пристаништето на [[Солун]], Мурат се нашол во [[1422]] година.<ref>John Julius Norwich, ''Byzantine: The Decline and Fall'' (Alfred A. Knopf Pub.: New York, 1998) p. 394</ref> За да се заштити подобро, [[Византија]] и го дала градот на [[Венецијанска републикаРепублика|Венецијанската републикаРепублика]].<ref>John Julius Norwich, ''A History of Venice'' (Alfred A. Knopf Pub.: New York, 1982) p. 343</ref><ref>Mango, Cyril. The Oxford History of Byzantium. 1st ed. New York: Oxford UP, 2002. pg 277</ref> Турците својата опсада ја одржиле до [[1430]] година кога го нападнале градот а потоа и го зазеле.<ref>Lord Kinross, ''The Ottoman Centuries: The Rise and Fall of the Turkish Empire'', p. 85</ref>
 
===Борби против Скендербег===
{{главна|Лешка лига}}
 
Во исто време, Мурат водел големи војни и на просториите на денешна [[Албанија]] и [[Македонија]], каде опстојувала т.н. [[Лешка лига]] под команда на [[Скендербег]]. [[Ѓерѓ Кастриоти]] успеал да создаде многу силна војска која успеала да ги прошири своите територии на сметка на [[Отоманци]]те. Скендербег ги искористил борбите кои штокоишто ги воделе унгарските војски на чело со Јанко од Хунедоара, па со 300 коњаници успеал да ја заземе [[Кројска тврдина|тврдината Кроја]]. По поразот на Турците, Скендербег во ослободените области формирал принципати, а на чело на еден од нив бил лично тој.
 
Скендербег ги победил на Османлиите во повеќе битки, како [[Битка кај Торвиол|биткатаБитката кај Торвиол]], [[Битка кај Мокра (1445)|биткатаБитката кај Мокра]], [[Битка кај Мокра (1445)|биткатаБитката кај Мокра]], [[Битка кај Отонети|Отонети]], [[Битка кај Ороник (1448)|Ороник]], [[Прва опсада на Кроја (1450)|Кроја]] и.т.нитн. Градот Кроја станал престолнина на Скендербег.
 
===Битка кај Варна===
Ред 149:
{{главна|Мехмед II }}
 
Мехмед II на отомансклиот престол се качил во 1451 година, по смртта на Мурат. Мехмед успеал да потпише мировен договор со Венеција и Унгарија. Откако го обезбедил тоа, тој се свртел кон престолнината на Византија, КонстантинополЦариград. Кога султанот [[Мехмед II]] го наследил својот татко [[Мурат II]] на престолот на Отоманското Царство се верувало дека тој нема да биде способен владетел и дека нема да претставува голема закана за христијаните на [[Балкан]]от и на Егејското Море.<ref>Runciman 1965, p. 60</ref> Ваквото мислење било поткрепено од пријателскиот прием кој тој им го укажувал на пратениците кои ги примал во својот двор.<ref name="Norwich373">{{цитирананаведена книга|last=Norwich|first=John Julius|title=A Short History of Byzantium|location=New York|publisher= Vintage Books|year=1997|pages=373}}</ref> Во текот на летото во [[1452]] година [[Мехмед II]] (чиј прапрадедо [[Бајазит I]] изградил тврдина на азиската страна на [[Босфор]]) решава да изгради нова тврдина на европската страна на [[Босфор]] со што се зајакнува турското влијание во теснецот.<ref name="Norwich373"/> Посебно важен аспект на градењето на оваа тврдина е тоа што на КонстантинополЦариград му се скратува можноста да добива помош од колиниите на [[Џенова]] кои во тоа време постоеле на брегот на Црното мореМоре. Новата твдрина била наречена [[Румелихисар|Римска тврдина]] ([[турски]]: Rumeli Hisarı).
Намерата [[Константин XI]] да го одоборволи султанот со подароци и од него да побара гаранции за безбедноста на градот завршила со убиство на византискиот амбасадор - ниту византиската дипломатија не можела да го спаси градот.<ref name="Norwich373"/>
 
=== Опсада на КонстантинополЦариград===
{{главна|Падот на КонстантинополЦариград (1453)}}
 
Опсадата на [[КонстантинополЦариград]] започнала на [[29 мај]] [[1453]] година. На почетокот на опсадата, [[Мехмед II]] ги испратил неговите најдобри единици да ги редуцираат преостанатите упоришта на Византијците кои се наоѓале надвор од градот. Тврдината Терапија на [[Босфор]]от и малиот замок во селото Студиус, во близина на [[Мраморно мореМоре|Мраморното море]], биле заземени за само неколку дена. [[Принцевски Острови|Островот на принцовите]], во Мраморното море, бил заземен од страна на флотата на адмиралот Балтоглу. Во ноќта на [[28 април]] бил направен напор да се уништат отоманските бродови кои веќе се наоѓале во [[Златен рог|Златниот рог]], но Османлиите биле предупредени за нападот и ги присилиле христијаните, кои претрпеле големи загуби, да се повлечат. Од тогаш одбраната на градот била преморана да ги брани и ѕидините кои гледаат на страната на Златниот рог. Со тоа одбраната на останатите ѕидини била ослабена. Згора на тоа, непристапноста на морето значела и неможност за лесно доаѓање до храна. Па така храната започнала да претставува проблем во градот. Сега надежта на бранителите била свртена кон Венеција и кон вербата дека нивните браќа од Западот нема да ги остават сами во оваа битка и дека ќе ја испратат ветената помош.
 
На [[28 мај]] додека отоманската армија за подготвувала за последниот напад, во градот биле одржани религиозни обреди од големи размери. Истата вечер, во [[Црква Света Софија (Истанбул)|црквата Света Софија]], во атмосфера на исчекување се одржала и последната заедничка религиозна церемонија православните и католички христијани.<ref>Vasiliev 1952, pp. 651-652</ref> османлиската војска брзо напредувала низ широките улици на градот. Минувајќи низ градот војската поминала и покрај црквата на Светите Апостоли во која Мемед имал намера да постави нов патријарх со чија помош ќе можел полесно да ги контролира своите христијански поданици. Минувајќи низ улиците на градот војската конечно се собрала на плоштадот Августеум кој се наоѓал пред црквата Света Софија во која голема толпа од луѓе, во потрага по заштита од Бога, цврсто ги држела бронзените врати од внатрешната страна. Откако османлиитеОсманлиите успеале да ја отворат вратата луѓето кои биле затекнати во црквата биле одвоени според нивната цена на пазарот на робје. Имало и силувања велат некои историчари.<ref name="Norwich380">{{цитирананаведена книга|last=Norwich|first=John Julius|title=A Short History of Byzantium|location=New York|publisher= Vintage Books|year=1997|pages=380}}, "...the rape and pillage had already begun... ...by noon the streets were running with blood"</ref> Војниците се бореле и меѓу себе за да приграбат материјални добра. Според венецискиот хирург Nicolo Barbaro „во текот на целиот ден турцитеТурците вршеле колеж над христијанското население во градот“.<ref>[{{Наведена мрежна страница |url=http://www.deremilitari.org/resources/sources/constantinople3.htm |title=The Siege of Constantinople (1453), according to Nicolo Barbaro] |accessdate=2010-06-30 |archive-date=2012-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120204035550/http://www.deremilitari.org/resources/sources/constantinople3.htm |url-status=dead }}</ref> На крајот [[Мехмед II]] наредил да престане дивеењето и ги испратил своите трупи надвор од ѕидините на градот.<ref name="The Fall of Constantinople">{{цитирананаведена книга|last=Nicolle|first=David|title=The Fall of Constantinople: The Ottoman Conquest of Byzantium|location=New York|publisher=Osprey Publishing|year=2007|pages=237, 238}} "In fact ordinary people were treated better by their Ottoman Conquerors than their ancestors had been by Crusaders back in 1204; only about 4,000 Greeks died in the siege." ... "Mehmet also ordered all looting to stop and sent his troops back outside the walls." In 1453, Constantinople contained approximately 50,000 people when the Ottoman Turks captured the city.</ref><ref>[http://www.greece.org/romiosini/fall.html The Fall of Constantinople, 1453]</ref>
 
По заземањето на КонстантинополЦариград, Мехмед го изградил [[Топкапи Сарај-сарај]] и престолнината на Османлиското Царство била преместена од [[Едрене]] во [[КонстантинополЦариград]]. Мехмед бил прогласен за новиот ''Римски цезар'', замислувајќи се себе сисебеси како наследник на престолот на [[Римското Царство]]. Црквата Света Софија била претворена во [[џамија]].
 
=== Опсада на Белград===
{{главна|Опсада на Белград (1456) }}
 
Мехмед, кој по падот на [[КонстантинополЦариград]] станал познат и како ''Освојувач'', бил решен да ја централизира својата власт. Што се однесувало до [[Балкан]]от, тој решил да ги уништи и последните остатоци од [[Византија]] на [[Пелопонез]] и да се елиминират христијанските вазалства. Во [[1454]] година тој започнал серија од воени кампањипоходи кои траеле до [[1463]] година. Целта била да се создаде солидна воена одбранбена линија по должината на реката [[Дунав]] и [[Јадранско Море]], насочена главно против [[Венецијанска републикаРепублика|Венецијанската републикаРепублика]] и [[Кралство Унгарија]].
 
[[Србија]] била една од земјите кои биле приоритет за султанот. По само две години, Мехмед успеал да ја зазеде [[јужна Србија]], заедно со профитабилниот [[рудник]] на [[сребро]] и [[злато]] во [[Ново Брдо]]. Во [[1456]] година на Мехмед слободно му било дозволено да помине преку земјите на Бранковиќ. На тој начин, Мехмед се упатил кон [[Белград]] и [[Опсада на Белград (1456)|го опседнал]]. Еден од најзначајните настани од оваа опсада било уништување на османлиската флота на [[14 јули]] [[1456]] година на реката [[Дунав]]. Согледувајќи дека градот нема да можат да го заземат преку Дунав, Османлиите се решиле да нападнат со сите свои сили по копнен пат на [[21 јули]]. Опсадата на Белград, подоцна, била опишена како решавачка судбина за [[христијанство]]то од страна на [[Папа Каликст III]].
Ред 171:
=== Потчинување на Кроја===
 
Четвртата опсада на Кроја од страна на [[Османлиско Царство|Османлиското Царство]] против силите на [[Албанија]] се случила во [[1478]] година, по смртта на [[Скендербег]]. Градот конечно бил освоен по трите неуспешни обиди на [[Османлии]]те. Во текот на четирите опсади, војниците и локалнотомесното население било преморено од војна, глад и недостаток на средства за повторно да се спротистависпротивстави на империјата. Албанските бранители решиле да го предадат градот на [[Мехмед II]], кој им ветил дека никој нема да биде повреден доколку по мирен пат се предаде градот. Сепак, по предавањето на градот, Османлиите не го одржале своето ветување. Голем број на војници биле убиени, жените и децата биле малтретирани.
 
По една година паднал и [[Скадар]], кој тогаш бил под контрола на [[Венецијанска републикаРепублика|Венецијанската републикаРепублика]]. По оваа битка следел период на [[исламизација]] на [[Албанија]]. Мехмед во [[1458]] година пристигнал во денешна [[Грција]]. До почетокот на [[1459]] година била освоена [[Атина]]. Со падот на [[Пелопонез]] во [[1460]] година, официјално престанала да постои ВизантискатаВизантиското империјаЦарство. Сите грчки земји и острови, со исклучок на [[Метони]], [[Корони]] и [[Пилос]], биле под контрола на Отоманците. Во [[1462]] година паднала и [[Влашка]]. По ова следувало и зазимање на [[Босна и Херцеговина]].
 
===Битка на Лебово полеПоле===
{{главна|Битка на Лебово полеПоле}}
 
Битката на Лебово полеПоле се одвила на [[14 октомври]] [[1479]] година помеѓу христијанските сојузници предводени од [[Кралство Унгарија]], и [[Османлиско Царство|Османлиското Царство]] од друга страна. Битката се одвила на [[Лебово полеПоле]], во близина на [[Муреш (река)|реката Муреш]], во [[Трансилванија]], денешна [[Романија]].
Во битката, христијанската војска ја поразила на муслиманската. На чело на христијанската армија биле [[Павел Кинижи]], [[Иштван Баториј]], [[Вук Бранковиќ]] и [[Басараб Лајота]]. Турските војски пак биле под команда на [[Али Кодша]] бег и Басараб IV. На [[9 октомври]], османлиската војска навлегла на територијата на [[Трансилванија]], каде бил ограбен реонот кај Каланик. Поради ова, главната битка била отворена по само неколку дена од страна на Кралство Унгарија. Така, на [[13 октомври]] [[1479]] годинам на бојното поле се сретнале околу 20.000.000 османлиски војници наспроти 15.000 христијани. Османлиските војски имале големи загуби. Се смета дека погинале околу 15.000 војници, наспроти околу 3.000 на [[Унгарци]]те.
Ред 189:
[[Категорија:Подем на Отоманското Царство| ]]
[[Категорија:Земји-наследнички на Византија во Анадолија]]
[[Категорија:Отоманското Царство во 15 век]]
[[Категорија:Отоманското Царство во 14 век]]