Главна страница

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 147.194 статии на македонски јазик

Избрана статија за оваа седмица Владимир Комаров (1927 — 1967) — советски космонаут, тест-пилоот и инженер, којшто бил еден од првата група на космонаути избрани во 1960 година. Тој бил еден од најискусните и најдобро обучени кандидати коишто биле примени во Првата група на космонаути на СССР. Во два наврата за време на неговото учество во програмата било потврдено дека Комаров е медицински неспособен за обука или лет во вселената, но неговата упорност и одлични вештини и знаења како инженер му овозможиле да продолжи да има активна улога во програмата. За време на неговата работа во Центарот за подготовка на космонаути (руски: Центр Подготовки Космонавтов), тој дал придонес во дизајнирањето на вселенско летало, обучувањето на космонаути и нивна оценка, како и во односите со јавноста. Најпосле, тој бил назначен да раководи со првиот советски повеќечлен екипаж „Восход 1“, којшто содржел бројни технички новини во Вселенската трка. Комаров подоцна бил задолжен со задачата да раководи со „Сојуз 1“ како дел од обидот на Советскиот Сојуз да победи во битката за освојување на Месечината. Неговиот лет со „Сојуз 1“ го направил првиот човек којшто летал во вселенското пространство повеќе од еднаш, а по судирот на „Сојуз 1“ при враќањето од вселената на 24 април 1967 година и првиот човек којшто загинал за време на лет во вселената. Добитник е на бројни награди и одличја, а во два наврати бил одликуван со орденот Херој на Советскиот Сојуз. Во негова чест биле наречени бројни објекти, улици, астероид и кратер на Месечината. Неговото име се споменува и во бројни уметнички творби, а неговиот лик е отсликан на потештенски марки издадени во повеќе земји низ светот. (Дознајте повеќе...) Слика на денот Поглед на планината Хохкалтер во Берхтесгаденските Алпи, јужна Германија. Дали сте знаеле… Занимливости од содржините на Википедија: Долината на Длабока Река ...дека буковите шуми во долината на Длабока Река во Мавровско се прогласени за светско наследство на УНЕСКО? ... дека Антарктикот е најголемата пустина на светот? ... дека симболот за жива Hg доаѓа од старогрчкиот збор хидраргирос со значење „водено сребро“? ... дека, и покрај неговите огромни димензии, Сонцето се класификува како жолто џуџе? ... дека сите јагули од Македонија одат на „свадбен пат“ за да се мрестат во Саргасовото Море недалеку од Бермудскиот Триаголник? ... дека морепловната мерка за брзина јазол доаѓа од броењето јазли на јаже кое се фрлало во водата? ...дека Винчестер бил првиот главен град на Англија? ...дека Еарендел е најдалечната ѕвезда позната за науката, на растојание од 28 милијарди светлосни години од Земјата? ...дека Макаронезија е подрачје на четири архипелази меѓу Европа и Северна Африка? ...дека планетата Венера македонскиот народ ја нарекувал Обденица? ... дека селото Центар Жупа изворно се нарекувало Вапа — поим во директно сродство со санскритскиот збор vāpī, што значи „долго блато“? ...дека христијаните во Босна и Херцеговина се тетовирале како обележје на нивната вера, иако обичајот датира од илирско време. ...дека врвот Тумба на Беласица е тромеѓа помеѓу Вардарска, Егејска и Пиринска Македонија? ... дека тектонските плочи ги открил германскиот научник Алфред Вегенер во 1912 година? ... дека хемискиот елемент ниобиум (Nb) е наречен по нимфата Ниоба, ќерка на митскиот крал Тантал? ... дека градот Гелзенкирхен во Германија е привремено преименуван во „Свифткирхен“ во чест на концеритете на Тејлор Свифт во јули 2024 година? ... дека Гагаузите се православен народ генетски најблизок со Македонците, чиј туркиски идентиет е вештачки конструкт произлезен од јазична асимилација? ... дека Сонцето сочинува 99,8 % од масата на Сончевиот Систем? ... дека Белскиот даб во манастирот „Св. Илија“ на Осогово е прогласен за споменик на природата? ... дека во историјата постоеле преку 40 антипапи? ... дека споменикот „Валхала“ кај Регенсбург е здание во облик на антички храм кое ги чествува великаните од историјата на германските народи? ... дека Скопска Црна Гора е наречена „Скопска“ за да се различи од истоимената планина помеѓу Серско и Драмско во североисточна Беломорска Македонија? ... дека Полска-Литванија била една од најголемите држави во Европа и постела повеќе од два века? ... дека вредностите на водородниот показател (pH) за киселост или базност се логаритамски? ... дека областа Барања е поделена помеѓу Унгарија и Хрватска? ... дека стапчињата за јадење влегле во широка употреба дури за време на династијата Минг (XIV-XVII век), иако постоеле со илјадалетија? ... Џон Кабот (Џовани Кабото) е првиот европски откривач на Северна Америка, не сметајќи ги Викинзите? ... Тајане е македонски календарски обичај поврзан со празникот раѓањето на Јован Крстител? ... покрај аритметичката и геометриската средина, модусот, медијаната, и просекот се видови на средна вредност? На денешен ден… Денес е 27 октомври 2024 г. Настани: 710  Сарацените извршиле инвазија во Сардинија. 1275  Основан градот Амстердам. 1524  Италијански војни: Француските војски го опседнале градот Павија. 1644  Започнала Втората њуберска војна. 1787  Наполеон Бонапарт бил назначен за генерал на француската армија. 1806  По големата победа над Прусија, Наполеон Бонапарт влегува триумфално во Берлин. 1807  Потпишан договор помеѓу Наполеон Бонапарт и Карлос IV за поделба на Португалија. 1920  Седиштето на меѓународната организација Лига на народите (основана е на 19.04.1919 година со задача да го зачува светскиот мир, колективната безбедност и политичката независност на земјите, членки на Лигата на народите) од Лондон е префрлено во Женева, Швајцарија. Во тој град многубројните институции на Лигата на народите останаа сè до 1945 година, кога и формално беше укината, отстапувајќи и го местото на Организацијата на обединетите нации. 1922  Под притисок на фашистите на чело со Бенито Мусолини, владата на Италија поднела оставка. 1924  Создадена Узбечката ССР. 1947  Во Лерин е извршена смртна пресуда врз 13 Македонци од селото Герман, Леринско, обвинети за соработка со партизаните. 1969  Бања Лука била погодена од голем земјотрес. 1971  Демократска Република Конго била преименувана во Заир. 1979  Свети Винсент и Гренадините добиле независност од Обединетото Кралство. 1978  Египетскиот претседател Анвар ел Садат и израелскиот премиер Менахем Бегин, добиле Нобелова награда за мир. 1991  Туркменистан ја објавил својата независност. 1991  Во Полска биле спроведени првите демократски избори. 1998  Герхард Шредер станал канцелар на Германија, по оставката на Хелмут Кол. 1999  Фустанот на Мерилин Монро која го носела додека ја пеела песната „Happy Birthay, Mr. President“ на претседателот на САД, Џон Кенеди, бил продаден за рекордни 1.267.500 долари, што претставува рекордна сума на пари потрошени во аукција при таква намена. Родени: 1272  Вацлав II — крал на Чешка и Полска. 1728  Џемс Кук — англиски морепловец и истражувач. 1759  Ференц Казинци — унгарски поет. 1782  Николо Паганини — италијански виртуоз на виолина и композитор. 1858  Теодор Рузвелт — претседател на САД. 1885  Владимир Чоровиќ — српски историчар. 1892  Грасилијано Рамос — бразилски писател. 1898  Димче Зографски — македонски револуционер и општествено-политички работник. 1920  Стефан Наумов - Стив — народен херој на Македонија. 1923  Рој Лихтенштајн — американски сликар. 1928  Мирослав Филип — чешки шахист. 1932  Силвија Плат — американска поетеса и писателка. 1939  Џон Клиз — британски комичар и глумец, еден од основачите на дружината „Монти Пајтон“. 1952  Роберто Бенињи — италијански глумец, комичар и режисер. 1952  Френсис Фукујама — американски филозоф, политичко-економски аналитичар и автор. 1957  Глен Ходл — англиски фудбалер. 1958  Сајмон Ле Бон — британски поп-музичар, пејач на групата „Дјуран Дјуран“ (Duran Duran). 1970  Сергеј Филин — руски балетан. 1972  Марија Мутола — атлетичарка од Мозамбик. 1975  Предраг Дробњак — црногорски кошаркар. 1979  Ивица Илиев — српски фудбалер. 1980  Бартош Хузарски — полски велосипедист. 1981  Волкан Демирел — турски фудбалски голман. 1984  Даниел Субашиќ — хрватски фудбалски голман. 1992  Стефан Ел Шарави — италијански фудбалер. 1994  Курт Зума — француски фудбалер. 1994  Огњен Добриќ — српски кошаркар. 1998  Дајо Упамекано — француски фудбалер. Починале: 1449  Улуг Бег — тимуридски монголски владетел, математичар и астроном. 1505  Иван III Василевич — кнез на Московското Кнежевство и „Голем кнез на сите Руси“ . 1605  Акбар Велики — цар на Индија. 1949  Марсел Сердан — светски првак во бокс. 1949  Франтишек Халас — чешки поет и есеист. 1949  Анте Тресиќ-Павичиќ — хрватски писател и политичар. 1974  Сејмур Харис — американски економист. 1990  Жак Деми — француски режисер. 1990  Уго Тањаци — италијански глумец. 1992  Дејвид Бом — американски физичар. 1993  Винсент Прајс — американски глумец. 1995  Слободан Селениќ — српски писател. 2009  Миле Попоски — македонски писател, сценарист и преведувач. 2010  Нестор Киршнер — претседател на Аргентина (р. 1950) 2013  Лу Рид — американски рок музичар, член на групата „Велвет андерграунд“ (Velvet Underground).

Што е Википедија? Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен. Сакате да помогнете? Започнете со нашиот вовед! Содржина и помош почетен курс · помош · кратко упатство · превод на статија · вашата прва статија · селска чешма · викисредби · начела и напатствија · категориски индекс · избрана содржина · добри статии · нови статии · потребни статии Тематски портали Природни науки астрономија · биологија · геологија · екологија · информатика · математика · логика · медицина · физика · хемија Општествени науки археологија · економија · историја · митологија · политика · право · психологија · социологија · филозофија Географија Азија · Африка · Антарктик · Европа · Јужна Америка · Океанија · Северна Америка Технологија и применети науки индустрија · семрежје · инженерство · земјоделство · општење · образование · транспорт Уметност и култура архитектура · мода · јазици · кулинарство · ликовна уметност · книжевност · музика · религија · спорт · драмска уметност · телевизија · филмска уметност Други области Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари. Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот. На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици. Братски проекти Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти: Ризница Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини Викивести Вести со права за слободна употреба Викиречник Речник и лексикон Викицитат Збирка на цитати Викикниги Учебници и прирачници со права за слободна употреба Викиизвор Библиотека на дела со права за слободна употреба Викивидови Именик на видови Викиуниверзитет Материјали и активности за учење со права за слободна употреба Мета-вики Усогласување на проектот „Викимедија“ Википодатоци База на слободни знаења Википатување Отворен туристички водич

најгоре  · превчитај ја страницава · статистики · односи со јавноста · пријавете неправилност · village pump