Прејди на содржината

Млечен Пат

Уреди врски
Од Википедија — слободната енциклопедија
(Пренасочено од Млечниот Пат)
Млечен Пат
Кумова Слама / Попова Слама
Инфрацрвена слика на јадрото на галаксијата Млечен Пат
Податоци од набљудување
ТипSb, Sbc или SB(rs)bc[1][2] (пречкеста спирална галаксија)
Пречник150–200 исг (46–61 кпс)
Дебелина на ѕвезд. диск≈ 2 исг (0,6 кпс)[3][4]
Број на ѕвезди100–400 милијарди [(1–4)×1011][5]
Маса0,8–1,5×1012 M☉[6][7][8][9]
Момент на импулсот≈1⋅1067 J s[10]
Оддал. на Сонцето од галактичкото Средиште26,4 ± 1,0 исг [11][12][13]
Галактичка обиколка на Сонцето240 мг[14]
Свртување на спиралата220–360 мг[15]
Свртување на пречката100–120 мг[15]
Брзина во однос на мирувачката рамка на КПЗ631 ± 20 км/с[16]
Ослобод. брзина во Сончевата положба550 км/с[9]
Густина на темната материја во Сончевата положба0,0088+0,0024 −0,0018 M☉pc−3 или 0.35+0,08−0,07 GeV cm−3[9]
Графички приказ како изгледа нашата галаксија доколку се набљудува одозгора

Млечен Пат (народен назив: Кумова Слама) — спирална галаксија која припаѓа на месната група на галаксии во нашата вселена. Иако Млечниот Пат е само една од милијардата галаксии кои постојат во познатиот универзум, галаксијата е од особено значење на човештвото ако матична на нашиот Сончев Систем.

Поимот „Млечен“ потекнува од лелеавата бела светлика која се простира над Земјината атмосфера, видлива од Земјата. Светлината е создадена од сјајот на сите ѕвезди во оваа галаксија, која е најсветла во делот каде што е соѕвездието – Стрелец, кон Галактичкото Средиште.

Главниот диск на галаксијата е широк меѓу 80.000 и 100.000 светлосни години во пречник, и околу 1000 светлосни години во дебелина. Се претпоставува дека галаксијата Млечен Пат содржи меѓу 200 и 400 милијарда ѕвезди. Во средината на „Млечниот Пат“ има супермасивна црна дупка која што се вика „Стрелец А*“.

Старост

[уреди | уреди извор]

Староста на галаксијата се претпоставува дека е 13,6 милијарда години, или врсник на нашата вселена. Овие бројки се засноваат врз истражувања во 2004, кои ги спроведе тим на реномирани астрономи.

Местото на нашето Сонце

[уреди | уреди извор]

Сонцето, а со тоа и Земјата и Сончевиот Систем, се наоѓа во близината на надворешниот крак наречен Орионов Крак, на оддалеченост од 7,94 ±0,42 парсеци од Галактичкото Средиште. Далечината меѓу Орионовиот и Персеевиот Крак која е следна изнесува 6.500 светлосни години.

На Сонцето му се потребни меѓу 225-250 милиони години да заврши една обиколка околу галактичкото јадро. Орбиталната брзина на сончевиот Систем е околу 217 км2.

Иднината на Млечниот Пат

[уреди | уреди извор]

Најновите истражувања покажуваат дека галаксијата Андромеда се приближува до галаксијата Млечен Пат со брзина од 300 км/с. Според ова истражување двете галаксии ќе се судрат за отприлика 3-4 милијарда години. Доколку ова се случи се претпоставува дека нашето Сонце и другите ѕвезди нема да се судрат меѓусебно, туку ќе се спојат за да формираат елиптична галаксија чие формирање ќе трае околу милијарда години.

Народни верувања во Македонија

[уреди | уреди извор]

Летно време, по средината на целото небо се гледа белузлавата лента на нашата галаксија Млечен Пат. Кај народот таа лента има две имиња: Кумова Слама и Попова Слама, од кои второто најверојатно е постаро народно име. Според преданијата, на небото е отсликана кражбата на слама на некој поп (или кум) од кумашинот.[17]

Како тема во уметноста и во популарната култура

[уреди | уреди извор]
  • „На Млечниот Пат“ — филм на режисерот Емир Кустурица.[18]
  • „Млечен Пат“ (англиски: Milky Way) — песна на американската група Бордомс (Boredoms) од 1990 година.[19]
  • „Млечен Пат“ (англиски: Milky Way) — композиција на американската џез-група Weather Report од 1971 година.[20]
  • „Под Млечниот Пат“ (англиски: Under the Milky Way) — песна на австралиската рок-група The Church од 1988 година.[21]

Поврзано

[уреди | уреди извор]

Наводи

[уреди | уреди извор]
  1. ↑ Gerhard, O. (2002). „Mass distribution in our Galaxy“. Space Science Reviews. 100 (1/4): 129–138. arXiv:astro-ph/0203110. Bibcode:2002SSRv..100..129G. doi:10.1023/A:1015818111633.
  2. ↑ Frommert, Hartmut; Kronberg, Christine (26 август 2005). „Classification of the Milky Way Galaxy“. SEDS. Архивирано од изворникот на 31 мај 2015. Посетено на 30 мај 2015.
  3. ↑ Coffey, Jeffrey. „How big is the Milky Way?“. Universe Today. Архивирано од изворникот на September 24, 2013. Посетено на November 28, 2007.
  4. ↑ Rix, Hans-Walter; Bovy, Jo (2013). „The Milky Way's Stellar Disk“. The Astronomy and Astrophysics Review. 21: 61. arXiv:1301.3168. Bibcode:2013A&ARv..21...61R. doi:10.1007/s00159-013-0061-8.
  5. ↑ Odenwald, S. (March 17, 2014). „Counting the Stars in the Milky Way“. The Huffington Post. Архивирано од изворникот на August 1, 2014. Посетено на June 9, 2014.
  6. ↑ McMillan, P. J. (July 2011). „Mass models of the Milky Way“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 414 (3): 2446–2457. arXiv:1102.4340. Bibcode:2011MNRAS.414.2446M. doi:10.1111/j.1365-2966.2011.18564.x.
  7. ↑ McMillan, Paul J. (February 11, 2017). „The mass distribution and gravitational potential of the Milky Way“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 465 (1): 76–94. arXiv:1608.00971. Bibcode:2017MNRAS.465...76M. doi:10.1093/mnras/stw2759.
  8. ↑ Kafle, P.R.; Sharma, S.; Lewis, G.F.; Bland-Hawthorn, J. (2012). „Kinematics of the Stellar Halo and the Mass Distribution of the Milky Way Using Blue Horizontal Branch Stars“. The Astrophysical Journal. 761 (2): 17. arXiv:1210.7527. Bibcode:2012ApJ...761...98K. doi:10.1088/0004-637X/761/2/98.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Kafle, P.R.; Sharma, S.; Lewis, G.F.; Bland-Hawthorn, J. (2014). „On the Shoulders of Giants: Properties of the Stellar Halo and the Milky Way Mass Distribution“. The Astrophysical Journal. 794 (1): 17. arXiv:1408.1787. Bibcode:2014ApJ...794...59K. doi:10.1088/0004-637X/794/1/59.
  10. ↑ Karachentsev, Igor. „Double Galaxies §7.1“. ned.ipac.caltech.edu. Izdatel'stvo Nauka. Архивирано од изворникот на 4 март 2016. Посетено на 5 април 2015.
  11. ↑ Gillessen, S.; и др. (2009). „Monitoring stellar orbits around the massive black hole in the Galactic Center“. Astrophysical Journal. 692 (2): 1075–1109. arXiv:0810.4674. Bibcode:2009ApJ...692.1075G. doi:10.1088/0004-637X/692/2/1075.
  12. ↑ Boehle, A.; Ghez, A. M.; Schödel, R.; Meyer, L.; Yelda, S.; Albers, S.; Martinez, G. D.; Becklin, E. E.; Do, T.; Lu, J. R.; Matthews, K.; Morris, M. R.; Sitarski, B.; Witzel, G. (October 3, 2016). „AN IMPROVED DISTANCE AND MASS ESTIMATE FOR SGR A* FROM A MULTISTAR ORBIT ANALYSIS“ (PDF). The Astrophysical Journal. 830 (1): 17. arXiv:1607.05726. Bibcode:2016ApJ...830...17B. doi:10.3847/0004-637X/830/1/17.
  13. ↑ Gillessen, Stefan; Plewa, Philipp; Eisenhauer, Frank; Sari, Re'em; Waisberg, Idel; Habibi, Maryam; Pfuhl, Oliver; George, Elizabeth; Dexter, Jason; von Fellenberg, Sebastiano; Ott, Thomas; Genzel, Reinhard (November 28, 2016). „An Update on Monitoring Stellar Orbits in the Galactic Center“. The Astrophysical Journal. 837 (1): 30. arXiv:1611.09144. Bibcode:2017ApJ...837...30G. doi:10.3847/1538-4357/aa5c41.
  14. ↑ Sparke, Linda S.; Gallagher, John S. (2007). Galaxies in the Universe: An Introduction. стр. 90. ISBN 9781139462389.
  15. ↑ 15,0 15,1 Gerhard, O. (2010). „Pattern speeds in the Milky Way“. arXiv:1003.2489v1. Наводот journal бара |journal= (help)
  16. ↑ Yehuda Hoffman, Daniel Pomarède, R. Brent Tully & Hélène M. Courtois (22 август 2016). „The dipole repeller“. Nature Astronomy. arXiv:1702.02483. Bibcode:2017NatAs...1E..36H. doi:10.1038/s41550-016-0036. Архивирано од изворникот на 3 март 2017.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  17. ↑ Ѓоре Ценев, „Небото над Македонија“, МКЦ Скопје, 2004, стр. 71-72.
  18. ↑ Story, број 573, 9 септември 2016, стр. 86.
  19. ↑ YouTube, Soul Discharge '99 (full album) - Boredoms
  20. ↑ Weather Report – Weather Report (пристапено на 7.4.2024)
  21. ↑ YouTube, The Church - Starfish (Full Album) 1988 - 480P.mp4 (пристапено на 15.10.2017)

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]
Местоположба
Млечниот Пат
Млечниот Пат
Галактичко јадро
Спирални краци
Придружни галаксии
(сателити)
Друго
Поврзано
Нормативна контрола
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Млечен_Пат&oldid=5200171“