स्त्रियांचे एक कंबरेस बांधण्याचे सोन्याचे आभूषण. तो एका बाजूने अडकवण्यात येतो. व पूर्वी मेखला सोन्याच्या आठपदरी साखळीमध्ये वापरत असत.आता तीन पदर असलेले मेखले वापरले जात असे.

मेखला

इतिहास

संपादन

पूर्वी त्यांच्या एक पदर, आठ पदर , सोळा पदर यानुसार त्याचे प्रकार पडत असे. स्त्री व पुरुष यांच्या कमरेत घालायच्या दागिन्याणा कटीभूषणे म्हंटले जात असे. खालील श्लोकात कालिदासाने मेखलेला अनेक पदर असतात

  स्मरसी स्मर मेखलागूणैरुत गोत्रस्ख्लीतेषु बन्धनम  

अर्थ – हे मदना, नाव घेताना चूक झाल्यामुळे मी मेखलेच्या पदरांनी तुला बांधले, ही गोष्ट तू स्मरतोस काय []

प्रकार

संपादन
  1. कांची -एक पदर सोन्यची साखळी
  2. मेखला -आठ पदर सोन्यची साखळी
  3. रसना- सोळा पदरी कमर पट्टा याचा आवाज पण येत असे.

यांचा उपयोग वस्त्र सांभाळ करीता होत नसून, केवळ शोभेकरीता होत असावा,असा उलेख आहे[]

संदर्भ

संपादन
  1. ^ भारतीय संस्कृती कोश खंड पहिला
  2. ^ भारतीय संस्कृती कोश खंड पहिला