Perjanjian Malaysia

Perjanjian Malaysia atau Perjanjian yang berhubungan dengan Malaysia antara United Kingdom Great Britain dan Ireland Utara, Persekutuan Tanah Melayu, Borneo Utara, Sarawak dan Singapura ialah persetujuan yang menggabungkan Borneo Utara, Sarawak, dan Singapura dengan negeri-negeri yang sedia ada dalam Persekutuan Tanah Melayu,[2] dengan kesatuan yang terhasil dinamakan Malaysia.[3][4] Singapura kemudian berhenti menjadi sebahagian daripada Malaysia, menjadi sebuah negara yang merdeka pada 9 Ogos 1965.[5]

Perjanjian Malaysia
Perjanjian yang berhubungan dengan Malaysia antara United Kingdom Great Britain dan Ireland Utara, Persekutuan Tanah Melayu, Borneo Utara, Sarawak dan Singapura
{{{image_alt}}}
Perjanjian yang berhubungan dengan Malaysia
Dirangka15 November 1961
Ditandatangani9 Julai 1963 di London, United Kingdom
Dimeterai31 Julai 1963
Berkuat kuasa
16 September 1963
PenandatanganKerajaan United Kingdom
Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu
Kerajaan Borneo Utara
Kerajaan Sarawak, dan
Kerajaan Singapura
Pihak United Kingdom
 Tanah Melayu
Borneo Utara
Sarawak
Singapura
Pemegang simpanan
Kerajaan British
bertarkh 21 September 1970
Setiausaha Agung  Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu bertindak atas sifatnya sebagai pemegang simpanan yang berikut:[1]
(English), (French), dan (Malay)
Registered Nr. I-10760
BahasaInggeris dan Melayu
Agreement relating to Malaysia between United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, Federation of Malaya, North Borneo, Sarawak and Singapore di Wikisumber
sunting
Lihat pendokumenan templat ini
Lihat pendokumenan templat ini

Latar belakang

sunting

Malayan Union telah ditubuhkan oleh Malaya British dan terdiri daripada Negeri-negeri Melayu Bersekutu iaitu Perak, Selangor, Negeri Sembilan, Pahang; Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu iaitu Kedah, Perlis, Kelantan, Terengganu, Johor; dan juga Negeri-negeri Selat Pulau Pinang dan Melaka. Ia wujud pada tahun 1946, melalui satu siri perjanjian antara United Kingdom dan Malayan Union.[6] Malayan Union telah digantikan oleh Persekutuan Tanah Melayu pada 1 Februari 1948, dan mencapai kemerdekaan dalam Negara-Negara Komanwel pada 31 Ogos 1957.[4]

Selepas akhir Perang Dunia Kedua, penyahjajahan menjadi matlamat masyarakat bangsa-bangsa di bawah rejim penjajah yang bercita-cita untuk mencapai penentuan nasib sendiri kemudian daripada itu, Jawatankuasa Khas Dekolonisasi (juga dikenali sebagai Jawatankuasa Khas PBB 24 berkenaan Dekolonisasi, Ia mencerminkan dalam proklamasi Perhimpunan Agung Bangsa-Bangsa Bersatu pada 14 Disember 1960 Deklarasi Pemberian Kemerdekaan kepada Negara dan Masyarakat Kolonial kemudian daripada itu, Jawatankuasa 24, atau hanya, Jawatankuasa Dekolonisasi) telah ditubuhkan pada tahun 1961 oleh Perhimpunan Agung Pertubuhan Bangsa Bersatu dengan tujuan untuk memantau pelaksanaan Deklarasi Pemberian Kemerdekaan kepada Negara dan Masyarakat Kolonial dan untuk membuat cadangan mengenai permohonan.[7] Jawatankuasa ini juga pengganti kepada bekas Jawatankuasa Maklumat daripada Wilayah Bukan Berpemerintahan Sendiri. Berharap untuk mempercepatkan perkembangan penyahjajahan, Perhimpunan Agung telah menerima pakai Resolusi 1514 pada tahun 1960, juga dikenali sebagai "Deklarasi Pemberian Kemerdekaan kepada Negara dan Masyarakat Kolonial" atau hanya "Deklarasi Dekolonisasi". Ia menyatakan bahawa semua orang mempunyai hak untuk menentukan nasib sendiri dan mengisytiharkan bahawa penjajahan perlu berakhir dengan cepat dan tanpa syarat.[8]

Di bawah Perjanjian Malaysia yang ditandatangani antara Great Britain dan Persekutuan Tanah Melayu, Britain akan menggubal satu Akta untuk melepaskan kawalan kedaulatan ke atas Singapura, Sarawak dan Borneo Utara (kini Sabah). Ini dicapai melalui enakmen Akta Malaysia 1963, klausa 1(1) yang menyatakan bahawa pada Hari Malaysia, "kedaulatan dan kuasa Duli Yang Maha Mulia Baginda Queen bersabit Negeri Borneo Utara, Sarawak dan Singapura dimansuhkan, dan kedaulatan serta apa-apa kuasa tersebut hendaklah diserahkan mengikut Perjanjian ini dan surat-surat perlembagaan yang dikembarkan kepada Perjanjian ini.".[9]

Penyahjajahan, penentuan diri dan referendum

sunting

Isu penentuan sendiri berkenaan dengan rakyat Borneo Utara, Sarawak, dan Singapura membentuk asas kepada lagi satu lagi cabaran dalam pembentukan Persekutuan Malaysia. Di bawah Kenyataan Bersama yang dikeluarkan oleh Kerajaan British dan Persekutuan Tanah Melayu pada 23 November 1961, klausa 4 menyatakan: Sebelum membuat apa-apa keputusan akhir adalah perlu untuk menentukan pandangan rakyat. Adalah sewajarnya telah memutuskan untuk menubuhkan Suruhanjaya untuk menjalankan tugas ini dan untuk membuat syor ........

Dalam semangat memastikan penyahjajahan yang telah dijalankan mengikut kehendak rakyat Borneo Utara, Kerajaan British, bekerja dengan Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu, melantik sebuah Suruhanjaya Siasatan untuk Borneo Utara dan Sarawak pada Januari 1962 untuk menentukan sama ada rakyat menyokong cadangan untuk membuat Persekutuan Malaysia. Pasukan lima orang, yang terdiri daripada dua orang rakyat Malaya dan tiga orang wakil British, diketuai oleh Lord Cobbold. Cobbold ialah Gabenor Bank of England dari tahun 1949 hingga 1961.Ahli-ahli lain ialah Wong Pow Nee, Ketua Menteri Pulau Pinang, Mohammed Ghazali Shafie, Setiausaha Tetap Kementerian Luar Negeri, Anthony Abell, bekas Gabenor Sarawak, dan David Watherston, bekas Ketua Setiausaha Persekutuan Tanah Melayu.

Di Singapura, Parti Tindakan Rakyat (PAP) berusaha bergabung dengan Malaysia atas dasar mandat kukuh yang diperolehi semasa pilihan raya umum 1959 apabila memenangi 43 daripada 51 kerusi. Walau bagaimanapun, mandat ini dipersoalkan apabila pertengkaran dalam Parti membawa kepada perpecahan. Pada bulan Julai 1961, berikutan perbahasan undi keyakinan terhadap kerajaan, 13 Ahli Dewan Undangan PAP telah diusir keluar dari PAP kerana mengecualikan diri. Mereka kemudiannya membentuk sebuah parti politik baru, Barisan Sosialis, selanjutnya majoriti PAP di dalam Dewan Undangan telah dikecutkan kerana mereka kini hanya memegang 30 daripada 51 kerusi. Lebih banyak pembelotan berlaku sehingga PAP mempunyai majoriti hanya satu kerusi di dalam Dewan. Memandangkan keadaan ini, adalah mustahil untuk bergantung kepada mandat yang dicapai pada tahun 1959 untuk terus dengan penggabungan. Mandat baru adalah perlu, terutama sejak Barisan berhujah bahawa syarat-syarat penggabungan yang ditawarkan adalah merugikan rakyat Singapura.

Walaupun Brunei menghantar perwakilan ke majlis menandatangani Perjanjian Malaysia, mereka tidak menandatangani kerana Sultan Brunei mahu diiktiraf sebagai pemerintah kanan dalam Persekutuan.[10]

Pada 11 September 1963, hanya 4 hari sebelum Persekutuan baru Malaysia dizahirkan, Kerajaan Negeri Kelantan memohon deklarasi daripada Mahkamah Tinggi bahawa Perjanjian Malaysia dan Akta Malaysia adalah batal dan tidak sah, atau sebagai alternatif, bahawa walaupun ia sah, ia tidak termasuk Negeri Kelantan. Kerajaan Kelantan berhujah bahawa Perjanjian Malaysia dan Akta Malaysia tidak mengikat Kelantan atas alasan yang berikut bahawa Akta Malaysia yang berkuat kuasa memansuhkan Persekutuan Tanah Melayu dan ini adalah bertentangan dengan 1957 Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu bahawa perubahan yang dicadangkan memerlukan persetujuan setiap negeri konstituen Persekutuan Tanah Melayu - termasuk Kelantan - dan ini belum diperolehi.

Kerajaan Kelantan tewas di mahkamah kerana Sabah dan Sarawak tidak berusaha menyertai Persekutuan Tanah Melayu, iaitu persekutuan yang ditadbir oleh perjanjian 1948.[11] Tambahan pula, Parlimen mempunyai kuasa di bawah Perkara 159 Perlembagaan 1957 meluluskan Akta Malaysia untuk meminda Perkara 1 (1) dan (2) untuk menerima tiga ahli baru dan pindaan ini tidak memerlukan majoriti dua pertiga. Perlembagaan yang membentuk sebahagian daripada Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1957 (yang Kelantan adalah sebuah parti) tidak memerlukan berunding dengan mana-mana negeri sebagai syarat yang perlu dipenuhi. Perjanjian Malaysia pula telah ditandatangani untuk "Persekutuan Tanah Melayu" oleh Perdana Menteri, Timbalan Perdana Menteri dan empat orang anggota Kabinet. Ini adalah selaras dengan Perkara 39 dan 80 (1) Perlembagaan dan ada apa-apa jua yang memerlukan perundingan perlembagaan dengan mana-mana Kerajaan Negeri atau Raja mana-mana negeri.[12] Didedahkan juga bahawa Kelantan dan negeri-negeri asal yang lain telah diletakkan bersama-sama dalam kelas negeri komponendan status yang berbeza dari tiga negeri baru dan ini yang membentuk asas persekutuan baru.[13]

Dokumen

sunting
Perjanjian Malaysia menyenaraikan lampiran berikut
Annex A: Malaysia Bill
Lampiran A: Rang Undang-Undang Malaysia
               First Schedule—Insertion of new Articles in Constitution
               Jadual Pertama—Kemasukkan Artikel baru dalam Perlembagaan
               Second Schedule—Section added to Eighth Schedule to Constitution
               Jadual Kedua—Seksyen yang ditambahkan kepada Jadual Kelapan kepada Perlembagaan
               Third Schedule—Citizenship (amendment of Second Schedule to Constitution)
               Jadual Ketiga—Kewarganegaraan (Pindaan Jadual Kedua Perlembagaan)
               Fourth Schedule—Special Legislative Lists for Borneo States and Singapore
               Jadual Keempat—Senarai Perundangan Khas untuk Negeri-Negeri Borneo dan Singapura
               Fifth Schedule—Additions for Borneo States to Tenth Schedule (Grants and assigned revenues) to Constitution
               Jadual Kelima—Tambahan bagi Negeri-Negeri Borneo kepada Jadual Kesepuluh (Pemberian dan Sumber Hasil yang Diserahhakkan kepada Negeri) Perlembagaan
               Sixth Schedule—Minor and consequential amendments of Constitutions
               Jadual Keenam—Pindaan kecil dan berbangkit daripada Perlembagaan
Annex B: The Constitution of the State of Sabah
Lampiran B: Perlembagaan Negeri Sabah
               The Schedule—Forms of Oaths and Affirmations
               Jadual—Bentuk Sumpah dan Ikrar
Annex C: The Constitution of the State of Sarawak
Lampiran C: Perlembagaan Negeri Sarawak
               The Schedule—Forms of Oaths and Affirmations
               Jadual—Bentuk Sumpah dan Ikrar
Annex D: The Constitution of the State of Singapore
Lampiran D: Perlembagaan Negeri Singapura
               First Schedule—Forms of Oaths and Affirmations
               Jadual Pertama—Bentuk Sumpah dan Ikrar
               Second Schedule—Oath of Allegiance and Loyalty
               Kedua Jadual—Sumpah Taat Setia dan Kesetiaan
               Third Schedule—Oath as Member of the Legislative Assembly
               Jadual Ketiga—Sumpah sebagai Ahli Dewan Undangan
Annex F: Agreement of External Defence and Mutual Assistance
Lampiran F: Perjanjian Pertahanan Luar dan Bantuan Bersama
Annex G: North Borneo (Compensation and Retiring benefits) Order in Council, 1963
Lampiran G: Perintah dalam Majlis (Pampasan dan Faedah Bersara) Borneo Utara, 1963
Annex H: Form of public officers agreements in respect of Sabah and Sarawak
Lampiran H: Bentuk perjanjian pegawai awam berkaitan dengan Sabah dan Sarawak
Annex I: Form of public officers agreements in respect of Singapore
Lampiran I: Bentuk perjanjian pegawai awam berkaitan dengan Singapura
Annex J: Agreement between the Governments of the Federation of Malaya and Singapore on common and financial arrangements
Lampiran J: Perjanjian antara Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu dan Singapura berhubung aturan biasa dan kewangan
               Annex to Annex J—Singapore customs ordinance
               Lampiran kepada Lampiran J—Ordinan kastam Singapura
Annex K: Arrangements with respect to broadcasting and television in Singapore
Lampiran K: Aturan berkenaan dengan penyiaran dan televisyen di Singapura

Lihat juga

sunting

Rujukan

sunting
  1. ^ Lihat : Resolusi Perhimpunan Agung Pertubuhan Bangsa Bersatu 97 (1)
  2. ^ Akta Malaysia 1963
  3. ^ Lihat: Pangkalan Data Statut Perundangan UK: Akta-Akta Parlimen United Kingdom Akta Malaysia 1963
  4. ^ a b Lihat: Pangkalan Data Statut Perundangan UK: Akta-Akta Parlimen United Kingdom Akta Kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu Kemerdekaan 1957 (c. 60)
  5. ^ Lihat: Perjanjian Kemerdekaan Singapura 1965 dan Akta-Akta Parlimen United Kingdom Akta Singapura 1966.
  6. ^ Lihat: Memorandum Kabinet oleh Setiausaha Negara bagi Tanah Jajahan. 21 Februari 1956 Federation of Malaya Agreement
  7. ^ Lihat: Jawatankuasa Khas Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu mengenai Dekolonisasi - Laman web rasmi
  8. ^ Lihat: Sejarah Jawatankuasa Dekolonisasi PBB - Laman Web Rasmi PBB
  9. ^ Lihat: Seksyen 1(1), Akta Malaysia 1963, Chapter 35 (UK).
  10. ^ Mathews, Philip (February 2014). Chronicle of Malaysia: Fifty Years of Headline News, 1963–2013. Editions Didier Millet. m/s. 29. ISBN 978-967-10617-4-9.
  11. ^ The Star Online: From Malaya to Malaysia
  12. ^ Venice Commission: World Conference on Constitutional Justice
  13. ^ Kelantan challenge charted federalism path[pautan mati kekal]

Pautan luar

sunting

Bacaan Lanjut

sunting