Lihat sumber bagi Nilam (pokok)

{{speciesbox|name=Patchouli|image=Pogostemon_cablin_001.jpg|genus=Pogostemon|species=cablin|authority=(Blanco) [[George Bentham|Benth.]]|synonyms=}}
[[Fail:PatchouliEssentialOil.png|kiri|thumb|373x373px|Minyak nilam]]

'''Pokok Nilam''' atau '''patchouli'''<ref group="note">juga dieja "patchouly" atau "pachouli"</ref> (''Pogostemon cablin'') adalah spesies tumbuhan daripada keluarga ''[[Lamiaceae]]'', yang lazimnya dikenali sebagai "pudina". Tanaman itu tumbuh sebagai [[herba]] rimbun, dengan batang tegak mencapai ketinggian 75 sentimeter (2.5 kaki) dan mengeluarkan bunga pucat putih yang kecil dan kemerahan. Ia berasal dari rantau tropika Asia, dan kini ditanam secara meluas di [[China]], [[Indonesia]], [[Kemboja]], [[Myanmar]], [[India]], [[Maldives]], [[Malaysia]], [[Mauritius]], [[Seychelles]], [[Madagascar]], [[Taiwan]], [[Philippines]], [[Thailand]], [[Vietnam]], [[Amerika Selatan]] dan [[Caribbean]].

== Minyak wangi ==
Aroma nilam yang kuat telah digunakan selama berabad-abad dalam [[minyak wangi]] dan, lebih baru-baru ini, dalam [[Setanggi|kemenyan]], [[penghalau serangga]], dan [[Perubatan alternatif|ubat-ubatan alternatif]]. Perkataan patchouli berasal dari [[bahasa Tamil]] ''patchai'' ({{lang-ta|பச்சை}}) (hijau), ''ellai'' ({{lang-ta|இலை}}) (daun).<ref>{{cite web|url=http://www.etymonline.com/index.php?search=patchouli+&searchmode=none|title=Patchouli|publisher=Online Etymology Dictionary|accessdate=10 December 2011}}</ref> 

''Pogostemon cablin'', ''P. commosum'', ''P. hortensis'', ''P. heyneasus'' and ''P. plectranthoides'' semuanya ditanam untuk minyak pati mereka, yang dikenali sebagai minyak nilam.

== Penanaman ==
Patchouli tumbuh dengan baik di dalam [[iklim tropika]]. Ia tumbuh subur dalam cuaca panas tetapi tidak di bawah cahaya matahari langsung. Sekiranya tumbuhan melayu kerana kekurangan air, ia akan pulih dengan baik dan cepat selepas hujan atau disram. Bunga menghasilkan benih yang sangat wangi dan berkembang pada musim luruh. Biji kecil boleh dituai untuk penanaman, tetapi sangat halus dan mudah hancur. Keratan dari pokok induk juga boleh berakar di dalam air untuk menghasilkan tumbuhan baru.

== Kegunaan ==

=== Wangian ===
Patchouli digunakan secara meluas dalam [[minyak wangi]] moden,<ref>{{cite web|url=http://tmagazine.blogs.nytimes.com/2010/11/05/vain-glorious-sex-in-a-bottle/|title=Vain Glorious &#124; Sex in a Bottle|last=Ballentine|first=Sandra|date=5 November 2010|publisher=Tmagazine.blogs.nytimes.com|accessdate=10 December 2011}}</ref> oleh individu yang mencipta aroma mereka sendiri,<ref name="wisegeek.com">{{cite web|url=http://www.wisegeek.com/what-is-patchouli.htm|title=What is Patchouli?|publisher=wisegeek.com}}</ref> dan dalam produk perindustrian wangi moden seperti tuala [[kertas]], bahan pencuci pakaian, dan [[penyegar udara]]. Dua komponen penting minyak penting ialah [[patchoulol]] dan [[norpatchoulenol]].<ref name="wisegeek.com" />

=== Penghalau serangga ===
Satu kajian mencadangkan bahawa minyak nilam boleh berfungsi sebagai penghalau serangga.<ref name="phyto">{{cite journal|last=Trongtokit|first=Yuwadee|last2=Rongsriyam|first2=Yupha|last3=Komalamisra|first3=Narumon|last4=Apiwathnasorn|first4=Chamnarn|year=2005|title=Comparative repellency of 38 essential oils against mosquito bites|journal=Phytotherapy Research|volume=19|issue=4|pages=303–309|doi=10.1002/ptr.1637|pmid=16041723}}</ref> Lebih khusus lagi, pokok nilam itu dikatakan sebagai penghalau yang kuat terhadap anai-anai bawah tanah Formosan.<ref name="ZhuHenderson2003">{{cite journal|last1=Zhu|first1=Betty C.-R.|last2=Henderson|first2=Gregg|last3=Yu|first3=Ying|last4=Laine|first4=Roger A.|year=2003|title=Toxicity and Repellency of Patchouli Oil and Patchouli Alcohol against Formosan Subterranean TermitesCoptotermes formosanusShiraki (Isoptera:  Rhinotermitidae)|journal=Journal of Agricultural and Food Chemistry|volume=51|issue=16|pages=4585–4588|doi=10.1021/jf0301495|issn=0021-8561|pmid=14705881}}</ref> Minyak ini turut berfaedah untuk mengusir nyamuk ''[[Aedes aegypti]]''.

=== Setanggi ===
Patchouli adalah bahan penting dalam [[setanggi]] Asia Timur. Kedua-dua minyak nilam dan kemenyan melonjak popularitinya pada tahun 1960-an dan 1970-an di Amerika Syarikat dan Eropah, terutamanya akibat pergerakan [[hippie]] dalam dekad tersebut.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5ex229rf-bEC&lpg=PA282&dq=patchouli%20oil%201960's&pg=PA282#v=onepage&q&f=false|title=Desk Reference to Nature's Medicine|last=Foster|first=Steven|author2=Johnson, Rebecca L.|publisher=National Geographic Society|year=2006|isbn=978-0-7922-3666-5|location=Washington, D.C.|page=282}}</ref>

=== Masak-memasak ===
Daun nilam telah digunakan untuk membuat [[teh herba]]. Dalam sesetengah budaya, daun nilam dimakan sebagai sayuran atau digunakan sebagai perasa.

== Rujukan ==
{{Reflist|30em}}

=== Catatan ===
<references group="note" />{{Taxonbar|from=Q257757}}{{reflist}}