Leukemia: Perbezaan antara semakan

Leukemia
Leukemia
Pengelasan dan sumber luaran
	Lumuran aspirate sum-sum tulang pesakit pewarna Wright dengan precursor sel-B leukemia lymphoblastik akut.
ICD-10	C91-C95
ICD-9	208.9
ICD-O:	9800-9940
P. Data Penyakit	7431
Penafian perubatan

Layar sejarah secara interaktif

← Suntingan sebelumnya

Kandungan dihapus Kandungan ditambah

VisualWikiteks

Dalam baris

Semakan semasa pada 19:16, 1 Oktober 2021

Leukemia merupakan barah pada darah atau sum-sum tulang dan bercirikan penggandaan luar biasa sel darah putih, leukosit (inggeris = leukocyte). Ia merupakan sebahagian dari kelompok penyakit yang lebih luas yang dikenali sebagai neoplasma hematologi (''hematological neoplasms'').

Simptom

Kerosakan kepada sum-sum tulang, disebabkan oleh penggantian sel sum-sum tulang normal dengan sejumlah besar sel darah putih tidak matang, juga menyebabkan kekurangan platelet darah, yang penting dalam proses penggumpalan darah. Ini bererti mereka yang mempunyai leukemia mungkin menjadi lebam, perdarahan berlebihan, atau mengidap perdarahan mirip cucuk-jarum, petekia (Inggeris = petechia).

Sel darah putih, yang terbabit dalam melawan patogen (Inggeris =pathogen), mungkin dipendam atau tidak berfungsi. Ini mampu menyebabkan huru hara sistem imunisasi pesakit (sel darah putih dll.) mula menyerang sel badan lain.

Akhirnya, juga kekurangan sel darah merah yang mendorong kepada anemia, yang mungkin menyebabkan dispnea (Inggeris = dyspnea). Kesemua simptom ini mungkin dikaitkan kepada penyakit lain; kerana diagnosis, ujian darah dan pemeriksaan sum-sum tulang diperlukan bagi pengesahan leukemia.

Simptom yang berkait

Demam, sejuk, berpeluh malam dan simptom selesema lain
Kelesuan dan lemah
Hilang selera makan dan/atau berat badan
Gusi bengkak atau berdarah
Perdarahan berlebihan (meskipun akibat luka kecil)
Simptom neurologikal (cth.,sakit kepala)
Hati dan limpa bengkak
Mudah lebam
Kerap dijangkiti penyakit
Sakit tulang
Sakit sendi
Tonsil bengkak
Kerap pengsan

Perkataan leukemia, yang bererti 'darah putih,' diambil sempena nama penyakit pengiraan sel darah putih yang tinggi yang terdapat pada kebanyakan pesakit leukemia sebelum menerima rawatan. Jumlah tinggi sel darah putih kelihatan apabila contoh darah dilihat di bawah mikroskop. Sering kali, sel darah putih ini adalah tidak matang atau tidak berfungsi. Jumlah sel darah putih juga turut mengganggu fungsi normal ibu-ibu sel darah lain di dalam sum-sum tulang, iaitu induk kepada sel darah merah dan juga platelet.

Sesetengah pesakit leukemia tidak mempunyai sel darah putih yang tinggi semasa pengiraan darah biasa. Keadaan yang luar biasa ini dikenali sebagai aleukemia. Bagaimana pun sum-sum tulang masih mempunyai barah sel darah putih, dan ia mengganggu penghasilan sel darah biasa. Bagaimanapun, ia kekal di dalam sum-sum dan tidak memasuki saluran darah, di mana ia boleh dilihat di dalam ujian darah. Justeru, untuk pesakit aleukemik, pengiraan sel darah putih dalam aliran darah mungkin normal atau rendah. Aleukemia boleh berlaku dalam sebarang empat jenis leukemia utama, dan agak biasa bagi sejenis leukemia "sel-rerambut".

Empat jenis utama

Jenis utama

Leukemia boleh dibahagikan secara klinikal dan patologikal kepada bentuk akut (mendadak) dan kronik (jangka masa lama):

Leukemia akut: penghasilan pesat sel darah muda. Ini menyebabkan tulang sum-sum gagal menghasilkan sel darah dewasa. Boleh terjadi pada kanak-kanak dan orang muda. Jika tidak dirawat segera, pesakit boleh meninggal dalam masa beberapa bulan ataupun minggu.
Leukemia kronik: penghasilan banyak sel darah dewasa yang tak normal. Biasanya mengambil masa beberapa bulan hingga tahun. Biasanya terjadi pada orang tua, tapi tidak mustahil pada orang muda. Selalunya dipantau untuk suatu tempoh tertentu sebelum dirawat (biasanya dengan kemoterapi dsb) untuk keberkesanan rawatan yang maksimum. Lihat komplikasi dalam leukemia kronik.

Leukemia juga boleh dikelaskan mengikut jenis sel tak-normal yang paling banyak dijumpai dalam darah:

Jika sel limfoid yang dijangkiti, ia dipanggil "leukemia limfosit".
Jika sel mieloid yang dijangkiti, ia dipanggil "leukemia mieloid/mielogenus".

Jika dua jenis kategori ini digabungkan, terdapat empat jenis utama leukemia:

Leukemia limfosit akut (ALL), paling biasa menjangkiti kanak-kanak.
Leukemia mieloid akut (AML), lebih biasa berlaku pada orang dewasa berbanding kanak-kanak.
Leukemia limfosit kronik (CLL), biasanya menjangkiti orang tua > 55 tahun, boleh juga menjangkiti orang muda.
Leukemia mieloid kronik (CML), biasanya menjangkiti orang dewasa. Jenis paling jarang berlaku.

Pautan luar

Leukemia Diarkibkan 2007-03-11 di Wayback Machine
Punca dan Faktor Risiko Potensi Leukemia Diarkibkan 2007-05-21 di Wayback Machine
Persekutuan Ahli Sains Amerika.
Leukemia and Lymphoma Society
Association of Cancer Online Resources (ACOR) Leukemia Links Diarkibkan 2007-02-24 di Wayback Machine
Leukemia Research Foundation Diarkibkan 2021-03-25 di Wayback Machine

@@ Baris 14: / Baris 14: @@
   DiseasesDB     = 7431 |
 }}
 '''Leukemia''' merupakan [[barah]] pada [[darah]] atau [[sum-sum tulang]] dan bercirikan penggandaan luar biasa sel darah putih, leukosit (inggeris = ''leukocyte''). Ia merupakan sebahagian dari kelompok penyakit yang lebih luas yang dikenali sebagai [[neoplasma hematologi (''hematological neoplasms'')]].
 == Simptom ==
 Kerosakan kepada sum-sum tulang, disebabkan oleh penggantian sel sum-sum tulang normal dengan sejumlah besar sel darah putih tidak matang, juga menyebabkan kekurangan platelet darah, yang penting dalam proses penggumpalan darah. Ini bererti mereka yang mempunyai leukemia mungkin menjadi lebam, perdarahan berlebihan, atau mengidap perdarahan mirip cucuk-jarum, petekia (Inggeris = [[petechia]]).
 [[Sel darah putih]], yang terbabit dalam melawan patogen (Inggeris =[[pathogen]]), mungkin dipendam atau tidak berfungsi. Ini mampu menyebabkan huru hara sistem imunisasi pesakit (sel darah putih dll.) mula menyerang sel badan lain.
@@ Baris 40: / Baris 38: @@
 * Tonsil bengkak
 * Kerap pengsan
-Perkataan leukemia, yang bererti 'barah darah putih,' diambil sempena nama penyakit pengiraan sel darah putih yang tinggi yang terdapat pada kebanyakan pesakit leukemia sebelum menerima rawatan. Jumlah tinggi sel darah putih kelihatan apabila contoh darah dilihat di bawah mikroskop. Sering kali, sel darah putih ini adalah tidak matang atau tidak berfungsi. Jumlah sel darah putih juga turut mengganggu fungsi normal ibu-ibu sel darah lain di dalam sum-sum tulang, iaitu induk kepada sel darah merah dan juga platelet.
+Perkataan leukemia, yang bererti 'darah putih,' diambil sempena nama penyakit pengiraan sel darah putih yang tinggi yang terdapat pada kebanyakan pesakit leukemia sebelum menerima rawatan. Jumlah tinggi sel darah putih kelihatan apabila contoh darah dilihat di bawah mikroskop. Sering kali, sel darah putih ini adalah tidak matang atau tidak berfungsi. Jumlah sel darah putih juga turut mengganggu fungsi normal ibu-ibu sel darah lain di dalam sum-sum tulang, iaitu induk kepada sel darah merah dan juga platelet.
 Sesetengah pesakit leukemia tidak mempunyai sel darah putih yang tinggi semasa pengiraan darah biasa. Keadaan yang luar biasa ini dikenali sebagai aleukemia. Bagaimana pun sum-sum tulang masih mempunyai barah sel darah putih, dan ia mengganggu penghasilan sel darah biasa. Bagaimanapun, ia kekal di dalam sum-sum dan tidak memasuki saluran darah, di mana ia boleh dilihat di dalam ujian darah. Justeru, untuk pesakit aleukemik, pengiraan sel darah putih dalam aliran darah mungkin normal atau rendah. Aleukemia boleh berlaku dalam sebarang empat jenis leukemia utama, dan agak biasa bagi sejenis leukemia "sel-rerambut".
@@ Baris 49: / Baris 47: @@
 Leukemia boleh dibahagikan secara klinikal dan patologikal kepada bentuk ''akut'' (mendadak) dan ''kronik'' (jangka masa lama):
 * Leukemia akut: penghasilan pesat sel darah muda. Ini menyebabkan tulang sum-sum gagal menghasilkan sel darah dewasa. Boleh terjadi pada kanak-kanak dan orang muda. Jika tidak dirawat segera, pesakit boleh meninggal dalam masa beberapa bulan ataupun minggu.
-* Leukemia kronik: penghasilan banyak sel darah dewasa yamg tak normal. Biasanya mengambil masa beberapa bulan hingga tahun. Biasanya terjadi pada orang tua, tapi tidak mustahil pada orang muda. Selalunya dipantau untuk suatu tempoh tertentu sebelum dirawat (biasanya dengan kemoterapi dsb) untuk keberkesanan rawatan yang maksimum. Lihat [[komplikasi dalam leukemia kronik]].
+* Leukemia kronik: penghasilan banyak sel darah dewasa yang tak normal. Biasanya mengambil masa beberapa bulan hingga tahun. Biasanya terjadi pada orang tua, tapi tidak mustahil pada orang muda. Selalunya dipantau untuk suatu tempoh tertentu sebelum dirawat (biasanya dengan kemoterapi dsb) untuk keberkesanan rawatan yang maksimum. Lihat [[komplikasi dalam leukemia kronik]].
 Leukemia juga boleh dikelaskan mengikut jenis sel tak-normal yang paling banyak dijumpai dalam darah:
@@ Baris 62: / Baris 60: @@
 == Pautan luar ==
-* [http://www.sabah.org.my/bm/nasihat/artikel_kesihatan/leukemia.htm Leukemia]
+* [http://www.sabah.org.my/bm/nasihat/artikel_kesihatan/leukemia.htm Leukemia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070311134718/http://www.sabah.org.my/bm/nasihat/artikel_kesihatan/leukemia.htm |date=2007-03-11 }}
-* [http://www.about-leukemia.com/html/causes.php3 Punca dan Faktor Risiko Potensi Leukemia]
+* [http://www.about-leukemia.com/html/causes.php3 Punca dan Faktor Risiko Potensi Leukemia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070521202227/http://www.about-leukemia.com/html/causes.php3 |date=2007-05-21 }}
 * [http://www.faqs.org/health/Sick-V3/Leukemia.html Persekutuan Ahli Sains Amerika.]
 * [http://www.lls.org Leukemia and Lymphoma Society]
-* [http://leukemia.acor.org Association of Cancer Online Resources (ACOR) Leukemia Links]
+* [http://leukemia.acor.org Association of Cancer Online Resources (ACOR) Leukemia Links] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070224145506/http://leukemia.acor.org/ |date=2007-02-24 }}
-* [http://www.leukemia-research.org Leukemia Research Foundation]
+* [http://www.leukemia-research.org Leukemia Research Foundation] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210325072740/http://www.leukemia-research.org/ |date=2021-03-25 }}
-[[Kategori:Onkologi]]
-[[Kategori:Penyakit]]
+[[Kategori:Penyakit dan gangguan]]
-[[af:Leukemie]]
+[[Kategori:WPPER]]
-[[ar:ابيضاض الدم]]
-[[id:Leukemia]]
-[[bn:লিউকিমিয়া]]
-[[jv:Leukemia]]
-[[su:Leukemia]]
-[[bs:Leukemija]]
-[[bg:Левкемия]]
-[[ca:Leucèmia]]
-[[cs:Leukemie]]
-[[cy:Liwcemia]]
-[[da:Leukæmi]]
-[[de:Leukämie]]
-[[et:Leukeemia]]
-[[en:Leukemia]]
-[[es:Leucemia]]
-[[eo:Leŭkemio]]
-[[eu:Leuzemia]]
-[[fa:سرطان خون]]
-[[fr:Leucémie]]
-[[ga:Leoicéime]]
-[[ko:백혈병]]
-[[hi:रक्त का कैंसर (ल्यूकेमिया)]]
-[[hr:Leukemija]]
-[[ia:Leucemia]]
-[[is:Hvítblæði]]
-[[it:Leucemia]]
-[[he:לוקמיה]]
-[[kk:Лейкоз]]
-[[la:Leuchaemia]]
-[[lt:Leukemija]]
-[[hu:Leukémia]]
-[[mk:Леукемија]]
-[[nl:Leukemie]]
-[[ja:白血病]]
-[[no:Leukemi]]
-[[nn:Leukemi]]
-[[pl:Białaczka]]
-[[pt:Leucemia]]
-[[ro:Leucemie]]
-[[ru:Лейкоз]]
-[[sah:Лейкемиа]]
-[[sq:Leukoza]]
-[[simple:Leukemia]]
-[[sk:Leukémia]]
-[[ckb:شێرپەنجەی خوێن]]
-[[sr:Леукемија]]
-[[sh:Leukemija]]
-[[fi:Leukemia]]
-[[sv:Leukemi]]
-[[ta:இரத்தப் புற்றுநோய்]]
-[[th:มะเร็งเม็ดเลือดขาว]]
-[[vi:Ung thư bạch cầu]]
-[[tr:Lösemi]]
-[[uk:Лейкоз]]
-[[ur:ابیضاض]]
-[[yi:לאקימיע]]
-[[bat-smg:Leukemėjė]]
-[[zh:白血病]]