Pengguna:Areylle/Kotak pasir: Perbezaan antara semakan

Baju selam
	Seorang wanita meluncur air dengan memakai baju selam
Kegunaan	Perlindungan haba untuk sukan air dan kerja bawah air
Pereka	Hugh Bradner (baju selam moden)
Item berkaitan	Pakaian menyelam, sut kering, sut air panas, pelindung ruam

Layar sejarah secara interaktif

← Suntingan sebelumnya Suntingan berikutnya →

Kandungan dihapus Kandungan ditambah

VisualWikiteks

Dalam baris

Semakan pada 05:51, 20 September 2024

Ini merupakan kotak pasir pengguna bagi Areylle. Kotak pasir pengguna ialah sublaman bagi laman pengguna. Ia berfungsi sebagai tempat untuk membuat ujian dan ruang pembangunan laman untuk pengguna dan ia bukanlah rencana ensiklopedia. Cipta atau sunting kotak pasir anda sendiri di sini.

Kotak pasir lain: Kotak pasir utama | Kotak pasir tutorial 1, 2, 3, 4, 5 | Kotak pasir templat

Menulis suatu rencana dan bersedia untuk memohon untuk ia dicipta? Hantar draf anda untuk disemak dan diulas!

Sedang dibina

Mencipta rencana 'Baju selam'

Baju selam (bahasa Inggeris: wetsuit, lit. 'sut basah'code: en is deprecated , Jawi: باجو سلم) atau sut selam (Jawi: سوت سلم) ialah pakaian yang dipakai untuk memberikan perlindungan haba semasa basah.^[1] Ia biasanya diperbuat daripada neoprena berbusa, dan dipakai oleh peluncur air, penyelam, peluncur angin, pendayung kanu, dan mereka yang terlibat dalam sukan air dan aktiviti lain di dalam atau di atas air. Tujuannya adalah untuk menyediakan penebatan haba dan perlindungan daripada lelasan, pendedahan ultraungu, dan sengatan daripada organisma marin. Ia juga menyumbang kepada keapungan tambahan. Ciri-ciri penebat busa neoprena bergantung terutamanya pada gelembung gas yang tertutup di dalam bahan itu, yang mengurangkan keupayaannya untuk mengalirkan haba. Gelembungnya juga memberikan baju selam ketumpatan yang rendah serta keapungan di dalam air.

Pada tahun 1952, Hugh Bradner, seorang ahli fizik di Universiti California, Berkeley, merevolusikan sukan air dengan mencipta baju selam moden. Pada mulanya ia tersedia pada pertengahan 1950-an, baju selam awal ini diperbuat daripada neoprena berbusa yang rapuh, yang kemudiannya diperkukuh dengan bahan yang lebih kuat seperti nilon atau spandeks untuk meningkatkan ketahanan. Untuk memastikan pengedap ini kedap air, pengeluar membangunkan teknik inovatif untuk membina sambungan, termasuk merekatkan, menampal, dan penjahitan buta. Kemajuan ini secara signifikan mengurangkan flushing, yang bermakna kemasukan air, di mana air sejuk meresap ke dalam baju, menggantikan air suam yang terperangkap di antara baju dan badan pemakai. Penambahbaikan selanjutnya pada pengedap di leher, pergelangan tangan, buku lali dan zip membawa kepada penciptaan baju selam "separuh kering", satu peningkatan yang ketara dalam teknologi baju selam.

Pelbagai jenis baju selam direka untuk kegunaan yang berbeza dan untuk suhu yang berbeza.^[2] Baju ini terdiri daripada baju selam pendek nipis 2mm atau kurang yang hanya menutupi bahagian torso, lengan atas, dan paha, hingga baju selam separuh kering setebal 8mm yang menutupi bahagian torso, lengan, dan kaki, biasanya dilengkapi dengan but neoprena, sarung tangan, dan hud.

Perbezaan antara baju selam dan sut kering ialah baju selam membenarkan air masuk ke dalam baju, walaupun padanan yang baik mengehadkan peredaran air di dalam baju dan antara bahagian dalam dan luar baju, manakala sut kering direka untuk mengelakkan air daripada masuk, dengan itu memastikan pakaian dalam kering dan mengekalkan keberkesanan penebatannya. Baju selam boleh memberi perlindungan yang mencukupi di perairan yang panas hingga sederhana sejuk. Sut kering biasanya lebih mahal dan lebih kompleks untuk digunakan, tetapi boleh digunakan di mana perlindungan daripada suhu yang lebih rendah atau air tercemar diperlukan.^[3]

Kegunaan

Fungsi utama baju selam ialah penebatan haba bagi memastikan pemakai sentiasa hangat dalam keadaan di mana mereka mungkin kehilangan haba badan dengan cepat disebabkan oleh pemindahan haba oleh kuantiti air yang agak besar. Fungsi sekunder, dan sampingan, ialah keapungan dan perlindungan daripada beberapa bahaya alam sekitar seperti lelasan, selaran matahari, dan pada tahap yang lebih rendah, kesejukan angin. Baju selam digunakan sebagai penebat haba bagi aktiviti di mana pengguna mungkin berendam dalam air atau kerap disiram dengan percikan air yang kuat, selalunya mendekati dari arah yang hampir mendatar, di mana pakaian cuaca basah yang biasa tidak mungkin dapat menahan air. Aktiviti-aktiviti adalah termasuk menyelam dalam air, belayar, operasi menyelamat di laut, meluncur, berakit, berkayak air putih dan dalam beberapa keadaan, berenang jarak jauh.

Penyelam skuba dalam baju selam satu keping panjang penuh, dan seorang lagi memakai hud
Sut sekeping dipakai oleh peluncur layang-layang
Sut keterlihatan tinggi untuk penyelamatan laut
Peluncur ombak dalam baju selam penuh sekeping
Dalam berakit, baju selam melindungi daripada kesejukan, luka dan lelasan daripada perlanggaran dengan batu apabila jatuh

Penebatan

the cuff of a semi-dry suit, showing an inner and outer seal — Manset separa kering menggunakan permukaan licin untuk menutup rapat pada kulit bagi mengurangkan kemasukan air.

Dalam air tenang (tanpa arus atau perolakan), haba hilang daripada badan melalui proses yang dipanggil resapan haba, yang mana kira-kira 20 hingga 25 kali ganda lebih cekap berbanding di udara tenang.^[2]^[4] Ini kerana air mempunyai kekonduksian haba yang tinggi iaitu 0.58 Wm⁻¹K⁻¹, berbanding dengan kekonduksian udara tenang iaitu 0.024 Wm⁻¹K⁻¹.^[5] Akibatnya, walaupun berada di dalam air suam, seseorang yang tidak dilindungi boleh cepat mengalami hipotermia.^[6] Walau bagaimanapun, baju selam menyediakan penebat yang berkesan dengan menggunakan neoprena busa sel tertutup, iaitu getah sintetik yang mengandungi gelembung kecil gas nitrogen. Kekonduksian haba nitrogen yang rendah,^{[note 1]} digabungkan dengan saiz kecil dan sifat tertutup gelembung gas, dengan ketara mengurangkan pemindahan haba melalui perolakan. Ini serupa dengan bagaimana fabrik atau bulu burung menebat dengan meminimumkan pergerakan udara dalam ruang tertutup. Hasilnya, rongga berisi gas dalam baju selam menyekat pemindahan haba kepada pengaliran, yang merupakan proses yang lebih perlahan. Ini mengurangkan kehilangan haba dengan ketara daripada badan ke air persekitaran, membolehkan pemakai kekal hangat walaupun dalam keadaan sejuk.

Neoprena busa yang tidak dimampatkan mempunyai kekonduksian haba tipikal sekitar 0.054 Wm⁻¹K⁻¹, yang menghilangkan haba dua kali ganda berbanding udara tenang, atau satu per sepuluh daripada kepenghilangan haba dalam air. Walau bagaimanapun, pada kedalaman kira-kira 15 meter (49.21 ka) di dalam air, ketebalan neoprena akan menjadi separuh dan kekonduksiannya akan meningkat sebanyak 50%, membolehkan haba hilang tiga kali ganda lebih cepat berbanding pada permukaan.^[7] Pemampatan dan penyahmampatan busa neoprena secara berulang akan menyebabkan kehilangan isipadu, penebatan, keapungan, dan fleksibiliti.^[8]

Untuk baju selam berfungsi dengan berkesan, ia mestilah ketat pada badan pemakai apabila terendam di dalam air. Baju selam yang longgar, terutamanya di sekitar bukaan seperti pergelangan tangan, buku lali, leher, dan jahitan, boleh membenarkan air sejuk masuk dan air suam keluar ketika pemakai bergerak.^[9] Untuk mengelakkan ini, pengedap fleksibel pada manset baju selam membantu mengekalkan kekedapan air. Keanjalan busa neoprena dan bahan permukaan membolehkan beberapa regangan, membolehkan ramai orang memakai saiz standard dengan selesa. Walau bagaimanapun, sesetengah individu mungkin memerlukan baju selam yang ditempah khas untuk memastikan kesesuaian yang ketat tetapi tidak terlalu ketat bagi mengutamakan keselesaan dan keselamatan. Tambahan pula, bahagian baju selam yang meliputi rongga atau sendi, seperti siku atau lutut, boleh mewujudkan kesan pam apabila pemakai bergerak. Semasa badan membengkok, ruang di bawah baju selam berubah isipadu, menyebabkan air suam ditolak keluar dan air sejuk ditarik masuk, yang boleh menjejaskan sifat penebat baju selam.

Keapungan

Neoprena berbusa sangat apung, membantu perenang untuk terus terapung, dan atas sebab ini penyelam perlu membawa pemberat tambahan berdasarkan isipadu sut mereka untuk mencapai keapungan neutral berhampiran permukaan.^[2] Keapungan dikurangkan dengan pemampatan dan berkadaran dengan kedalaman dan jumlah gas dalam buih, dan penyelam skuba boleh membetulkannya dengan mengembungkan pengimbang keapungan. Penyelam tahan nafas tidak mempunyai pilihan ini dan mempunyai kekurangan dalam pengurangan keapungan pada kedalaman disebabkan oleh pemampatan gas paru-paru sebagai tambahan kepada kehilangan isipadu sut. Sut juga kehilangan perlindungan haba kerana gelembung dalam neoprena dimampatkan pada kedalaman.^[8]^{[note 2]}

Apabila baju selam neoprena busa terdedah kepada tekanan hidrostatik, ia akan mengalami kehilangan isipadu yang ketara. Secara khususnya, kira-kira 30% daripada isipadu hilang dalam 10 meter pertama, menyebabkan kehilangan keapungan permukaan sebanyak 30%. Menjelang 60 meter, 30% lagi isipadu hilang, dan menjelang 100 meter, kehilangan isipadu stabil pada sekitar 65%.^[7] Jumlah kehilangan apungan baju selam adalah berkadar terus dengan isipadu awalnya yang tidak dimampatkan.

Untuk meletakkan ini dalam perspektif, orang dewasa biasa mempunyai luas permukaan kira-kira 2 meter persegi.^[10] Dengan mengandaikan baju selam sepenuh badan dengan ketebalan 6 mm, isipadu yang tidak dimampatkan adalah sekitar 10 liter (0.0100 m³). Jisim baju selam bergantung pada formulasi busa tertentu, tetapi kemungkinan besar sekitar 4 kilogram, menghasilkan keapungan bersih kira-kira 6 kilogram di permukaan. Untuk mencapai keapungan neutral, penyelam biasanya perlu menambah sekitar 6 kilogram berat.

Walau bagaimanapun, apabila penyelam turun, baju selam kehilangan keapungan kerana pemampatan. Pada 10 meter, kehilangan isipadu adalah kira-kira 3 liter, bersamaan dengan 3 kilogram keapungan. Menjelang 60 meter, kehilangan ini meningkat kepada sekitar 6 kilogram keapungan. Bagi individu yang lebih besar yang memakai baju selam yang lebih tebal, kehilangan ini boleh menjadi hampir dua kali ganda. Untuk mengekalkan keapungan neutral pada kedalaman, penyelam mesti mengembungkan pengimbang keapungan mereka untuk mengimbangi kehilangan keapungan.

There is also a buoyancy loss due to gas loss from the bubbles over time, and the neoprene also loses flexibility with time, and tends to stiffen and shrink. This tendency is exacerbated by frequent use, deep dives, and exposure to sunlight.^[8] The "compressed neoprene" and "crushed neoprene" used for hot water suits and dry suits, is permanently reduced in volume by intentional hydrostatic compression during the manufacturing process, specifically to reduce buoyancy change with depth, at the cost of reducing insulation.^[3]

Sejarah

Asal-usul

Pada tahun 1952, ahli fizik SIO UC Berkeley dan kemudiannya di UC San Diego, Hugh Bradner, yang dianggap sebagai pereka asal^[11] dan "bapa kepada baju selam moden,"^[11] mempunyai pandangan bahawa lapisan nipis air yang terperangkap boleh diterima di antara fabrik sut dan kulit, selagi mana penebatan yang mencukupi terdapat dalam fabrik sut. Dalam kes ini, air akan cepat mencapai suhu kulit, dan gelembung gas dalam fabrik akan terus bertindak sebagai penebat haba untuk mengekalkannya seperti itu. Dalam pemikiran popular, lapisan air antara kulit dan sut telah dikreditkan dengan menyediakan penebatan, tetapi Bradner dengan jelas memahami bahawa sut itu tidak perlu basah kerana bukan air yang menyediakan penebatan tetapi gas dalam fabrik sut.^[11]^[12] Dia pada mulanya menghantar ideanya kepada Lauriston C. "Larry" Marshall, yang terlibat dalam Panel Penyelam Bawah Air Majlis Penyelidikan Negara/Tentera Laut AS.^[13] Walau bagaimanapun, Willard Bascom, seorang jurutera di Institusi Oseanografi Scripps di La Jolla, California, yang mencadangkan neoprena berbusa sebagai bahan yang sesuai kepada Bradner.^[12]

Bradner dan Bascom tidak terlalu berminat untuk mengaut keuntungan daripada reka bentuk mereka dan tidak dapat memasarkan satu versi kepada orang ramai dengan jayanya.^[12] Mereka cuba untuk mempatenkan reka bentuk baju selam neoprena mereka, tetapi permohonan mereka ditolak kerana reka bentuk itu dilihat terlalu serupa dengan sut penerbangan.^[12] Tentera Laut Amerika Syarikat juga menolak tawaran Bradner dan Bascom untuk membekalkan perenang dan manusia kataknya dengan baju selam baharu kerana kebimbangan bahawa gas dalam komponen neoprena sut itu mungkin memudahkan penyelam tentera laut dikesan oleh sonar bawah air.^[12] Dokumentasi bertulis pertama ciptaan Bradner adalah dalam surat kepada Marshall, bertarikh 21 Jun 1951.^[13]

Jack O'Neill mula menggunakan busa neoprena sel tertutup, yang didakwanya telah ditunjukkan oleh rakannya yang meluncur badan, Harry Hind, yang mengetahui ia sebagai bahan penebat dalam kerja makmalnya.^[14]^[15] Selepas bereksperimen dengan bahan tersebut dan mendapati ia lebih unggul daripada busa penebat lain, O'Neill mengasaskan syarikat pembuatan baju selam yang berjaya, ia dipanggil O'Neill di sebuah garaj San Francisco pada tahun 1952, kemudian berpindah ke Santa Cruz, California,^[16] pada tahun 1959 dengan cogan kata "Ia Sentiasa Musim Panas di Dalam".^[17]^[18] Bob dan Bill Meistrell, dari Manhattan Beach, California, juga mula bereksperimen dengan neoprena sekitar tahun 1953. Mereka memulakan syarikat yang kemudiannya akan dinamakan Body Glove.

Neoprena bukanlah satu-satunya bahan yang digunakan, terutamanya di Eropah dan Australia. Bahan alternatif telah diterokai, seperti getah span, yang digunakan dalam sut "isotermik" Pêche-Sport^[19]^[20]^[21] yang direka oleh Georges Beuchat pada tahun 1953, serta sut renang Siebe Gorman^[22] buatan UK. Contoh lain ialah sut dolfin Heinke,^[23] juga dikeluarkan di England, yang diperbuat daripada getah asli yang dilapisi dengan jaring stoking dan didatangkan dalam dua versi: sut hijau untuk lelaki dan sut putih untuk wanita. Di Australia, seawal tahun 1951, pemburu bawah air telah bereksperimen dengan reka bentuk baju selam getah asli yang tidak sepenuhnya kalis air tetapi membenarkan kebocoran air yang perlahan, membantu mengekalkan kehangatan badan selama berjam-jam.^[24] Menjelang tahun 1953, reka bentuk ini telah dikomersialkan oleh Undersee Products, pengeluar yang berpangkalan di Bondi, dan telah diedarkan ke kedai barangan sukan di seluruh Australia. Sut Sealskin, seperti yang digelar, adalah reka bentuk seperti singlet yang diperbuat daripada getah kepingan berat yang direka bentuk untuk dipakai pada atas jersi. Apabila jersi menjadi basah, getah memegangnya dengan kuat pada badan, memerangkap haba dan menghalang peredaran air. Reka bentuk inovatif ini menyediakan penebatan bawah air dan perlindungan angin di atas air.^[25]

Perkembangan reka bentuk sut

Pada mulanya, baju selam dibuat hanya dari kepingan getah busa atau neoprena tanpa sebarang bahan sokongan. Sut seperti ini memerlukan pengendalian yang cermat semasa dipakai kerana kerapuhan dan kelekatan getah busa terhadap kulit. Regangan dan tarikan yang berlebihan sering mengakibatkan koyakan pada sut ini.^[26] Untuk menangani isu ini, penyelam menggunakan bedak talkum dengan banyak pada sut dan badan mereka untuk memudahkan gelinciran bahan getah.^[27]

Pengenalan bahan sokongan menandakan peningkatan ketara dalam reka bentuk baju selam. Pada mulanya, lapisan kain rajutan nilon dilekatkan pada satu sisi neoprena, menjadikan ia lebih mudah untuk perenang memakai sut. Kain nilon menyerap sebahagian besar tekanan semasa memakai sut, mengurangkan geseran antara nilon dan kulit. Walau bagaimanapun, reka bentuk awal ini masih mempunyai hadnya. Busa yang terdedah pada bahagian luar sut kekal sebagai kelemahan, dan sokongan nilon agak kejur, di mana ia menyekat fleksibiliti sut. Untuk menangani isu ini, jalur kecil neoprena terbalik sering ditambahkan pada bukaan sut, seperti leher, pergelangan tangan, dan buku lali. Jalur ini, dengan bahagian getah yang menghadap ke kulit, membantu mencipta pengedap kalis air, menghalang air daripada memasuki sut dan meningkatkan prestasi keseluruhan.

Pada tahun 1960, Syarikat Sukan Dunlop British mengeluarkan baju selam neoprena Aquafort kuningnya, yang keterlihatan tingginya bertujuan untuk meningkatkan keselamatan penyelam.^[28] Namun, produk ini dihentikan pengeluarannya selepas beberapa ketika, dan baju selam kembali kepada keseragaman warna hitamnya. Baju selam berwarna-warni yang dilihat baru-baru ini pertama kali muncul pada tahun 1970-an, apabila neoprena bersandaran dua dicipta. Dalam bahan ini, getah busa diapit di antara dua lapisan luar fabrik pelindung, meningkatkan ketahanan daripada koyakan. Lapisan luar juga bermakna warna hiasan, logo dan corak boleh dibuat dengan panel dan jalur yang dijahit dalam pelbagai bentuk. Perubahan daripada getah hitam penuh kepada warna penuh berlaku pada tahun 1980-an, dengan warna pendarfluor terang yang biasa terdapat pada banyak sut.

Penambahbaikan dalam pemasangan sut

Baju selam awal dibina menggunakan kaedah jahitan tradisional, di mana dua jalur getah diletakkan bertindih dan dijahit bersama. Walau bagaimanapun, pendekatan ini mempunyai beberapa kelemahan apabila digunakan pada baju selam getah. Isu utama ialah proses jahitan menghasilkan lubang pada kedua-dua lapisan busa, membolehkan air meresap masuk dan keluar dari sut. Selain itu, apabila busa meregang semasa dipakai, lubang jarum akan membesar, memburukkan lagi masalah dan menjadikan sut terasa sejuk di sepanjang lipit. Di samping itu, tepi yang dijahit, sambil memegang kedua-dua bahagian itu bersama-sama, juga mencipta titik lemah yang boleh menyebabkan koyakan di sepanjang lipit apabila sut dipakai atau ditanggalkan. Pengenalan neoprena bersokong nilon menangani isu kerosakan jarum pada busa, tetapi masalah kebocoran air melalui lubang jarum berterusan, menjadikan lipit sebagai titik yang lemah dalam pembinaan sut.

Pita jahitan

Untuk mengatasi batasan kaedah jahitan awal, teknik menampal lipit telah dibangunkan. Ini melibatkan pelekatan pita kalis air yang kuat dengan sokongan kain nilon pada lipit baju selam. Pita itu dilekatkan pada neoprena menggunakan sama ada pelarut kimia atau pengedap haba penggelek panas, dengan berkesan menutup lubang jahitan dan memberikan kekuatan tambahan untuk mengelakkan koyakan. Teknologi ini membolehkan pengeluar baju selam menjahit dan kemudian menampal lipit, mewujudkan pengedap yang lebih tahan lama dan kalis air.^[29]^[30]

Seiring dengan evolusi reka bentuk baju selam, penampalan beralih dari luar ke bahagian dalam sut, terutamanya dengan pengenalan sut pereka berwarna-warni yang bersandaran dua. Pita itu, yang selalunya lebar, bergerigi, dan hitam, disembunyikan dari pandangan, mewujudkan penampilan yang estetik.

Walau bagaimanapun, pada tahun 1960-an dan 1970-an, banyak baju selam memaparkan pita lipit kuning yang kelihatan, yang bertujuan untuk meningkatkan keterlihatan dalam keadaan cahaya malap. Untuk menangani isu ini, pembuat fabrik O'Neill membangunkan jenis pita lipit baharu yang menggabungkan lapisan nilon nipis dengan pita tepi poliester. Pita ini dilekatkan pada bahagian dalam lipit yang dilekatkan dan dijahit dan kemudian dilekatkan menggunakan seterika Teflon dipegang tangan. Hasilnya ialah lipit yang dikedapkan dengan selamat dan lebih kuat, memberikan baju selam lebih dipercayai dan tahan lama.^{[perlu rujukan]}

Gam jahitan

Pendekatan lain untuk membina baju selam adalah dengan menggunakan gam untuk melekatkan hujung sut bersama-sama. Kaedah ini menghasilkan permukaan yang licin dan rata yang selalunya tidak memerlukan penampalan tambahan. Walau bagaimanapun, ikatan antara busa mentah dengan busa tidak begitu kuat, menjadikan lipit mudah terkoyak.

Pada masa awal pembuatan baju selam, kebanyakan sut dibuat sepenuhnya dengan tangan, yang kadangkala menyebabkan kesilapan dalam pemotongan kepingan busa kepada saiz yang betul. Jika tepi potongan tidak sejajar dengan betul atau proses perekatan tidak dilakukan dengan betul, air masih boleh meresap ke dalam sut di sepanjang lipit.

Oleh itu, baju selam awal boleh didapati dengan pelbagai kaedah pembinaan, termasuk sut yang hanya dijahit, hanya dilekatkan, atau hanya ditampal. Sesetengah sut menggabungkan dua kaedah, seperti menjahit dan menampal atau melekatkan dan menampal, manakala yang lain menggunakan ketiga-tiga teknik dalam usaha untuk mencipta pengedap yang lebih tahan lama dan kalis air.

Jahitan buta

Beberapa waktu setelah neoprena bersokong nilon muncul, kaedah jahitan buta telah dibangunkan. Mesin jahit jahitan buta menggunakan jarum melengkung, yang tidak menembusi sepenuhnya neoprena tetapi hanya memasuki dengan cetek di belakang sokongan fabrik, melintasi garisan gam, dan muncul dari permukaan pada sisi neoprena yang sama.^{[perlu rujukan]} Ini serupa dengan jahitan hujung yang digunakan untuk baju-T dan pakaian lain yang diperbuat daripada fabrik rajutan.

Jarum melengkung membolehkan sokongan fabrik dijahit bersama tanpa menebuk lubang sepenuhnya melalui neoprena, dengan itu menghapuskan lubang kebocoran air di sepanjang lipit. Lipatan jahitan buta juga terletak rata, menyambungkan hujung satu helaian dengan yang lain, membolehkan bahan tersebut terletak lebih rata dan lebih rapat dengan kulit. Atas sebab-sebab ini, jahitan buta dengan pantas menjadi kaedah utama untuk mencantumkan baju selam, dengan kaedah jahitan lain kini digunakan terutamanya untuk tujuan hiasan atau gaya.

Kemajuan selanjutnya dalam reka bentuk sut

Pengenalan fabrik yang sangat elastik seperti spandeks (juga dikenali sebagai Lycra) yang sebahagian besarnya telah menggantikan sokongan nilon tradisional dalam pembuatan baju selam. Dengan menggabungkan Lycra kepada sokongan, baju selam kini boleh meregang lebih panjang tanpa menjejaskan integriti mereka, membolehkan kesesuaian yang lebih selesa dan mengurangkan keperluan untuk jahitan yang tepat. Inovasi ini telah membolehkan pengeluar sut selam mencipta sut yang fleksibel dan tahan lama.

Walaupun neoprena bersokong dua telah menjadi kebiasaan, neoprena bersokong tunggal masih mempunyai aplikasinya. Salah satu kegunaannya ialah dalam mencipta jalur hujung sempit yang membalut bukaan sut, seperti kaki, leher, dan pergelangan tangan. Jalur ini dengan permukaannya yang licin memberikan pengedap yang lebih berkesan pada kulit berbanding sokongan fabrik rajutan, mengurangkan kemasukan air dan meningkatkan keselesaan keseluruhan. Jalur ini boleh dipasang dengan bahagian licin ke luar dan dilipat ke bawah untuk membentuk pengedap dengan permukaan licin yang kecil pada kulit, memberikan kesesuaian yang selamat dan kalis air. Jenis pengedap ini juga sesuai untuk sut kering neoprena.

Pada awal 1970-an, Gul memperkenalkan baju selam sekeping, yang dikenali sebagai steamer (har. pengewap) kerana wap air padat yang kelihatan keluar dari sut apabila ditanggalkan. Reka bentuk ini membolehkan haba dan air keluar, menjadikannya inovasi penting dalam teknologi baju selam. Sehingga kini, baju selam sekeping masih kadangkala dirujuk sebagai pengewap sebagai pengiktirafan asal usulnya.^[31]

Sewaktu pengeluar baju selam terus berinovasi, mereka menemui cara baharu untuk mengoptimumkan dan menyesuaikan reka bentuk mereka. Satu contoh penting ialah O'Neill "Animal Skin", yang diperkenalkan pada tahun 1974 oleh E.J. Armstrong, yang menggabungkan reka bentuk leher tinggi dengan zip mendatar YKK yang fleksibel dan ringan pada bahagian belakang bahu. Reka bentuk ini diilhamkan oleh Supersuit kembung dan kalis air yang dibangunkan oleh Jack O'Neill pada akhir 1960-an.^{[perlu rujukan]} "Animal Skin" kemudiannya berkembang untuk menampilkan corak getah yang dibentuk dan dilekatkan pada bahagian luar kepingan neoprena, teknik yang dibangunkan oleh Armstrong. Inovasi ini membolehkan penciptaan pad getah pengukuh bergaya pada lutut dan siku, yang bukan sahaja melindungi sut daripada haus tetapi juga membolehkan logo dilekatkan terus pada getah kepingan mentah.

Dalam beberapa tahun kebelakangan ini, pengeluar telah bereksperimen dengan menggabungkan pelbagai bahan dengan neoprena untuk meningkatkan kehangatan dan fleksibiliti sut mereka. Contoh bahan ini termasuk spandeks dan wul. Penggunaan teknologi canggih seperti ketepatan pemotongan dikawal komputer dan kaedah pemasangan, termasuk pemotongan jet air, telah membolehkan pereka mencapai tahap ketepatan jahitan yang belum pernah dicapai sebelum ini. Ini telah membolehkan penciptaan sut dengan reka bentuk yang rumit dan pelbagai warna tanpa risiko bonjolan atau riak yang disebabkan oleh pemotongan yang tidak betul dan jahitan yang tidak sejajar.

Tambahan pula, kemajuan dalam teknologi CAD (Reka Bentuk Berbantu Komputer) telah membolehkan penciptaan baju selam dapat disesuaikan dengan potongan yang tepat. Teknologi ini membolehkan pereka bentuk mencipta sut yang disesuaikan dengan keperluan dan pilihan individu, memberikan kesesuaian dan prestasi yang unggul.

Kepulangan neoprena bersokong tunggal

Ketika baju selam terus berevolusi, penggunaannya diterokai dalam sukan lain seperti renang air terbuka dan triatlon. Walaupun neoprena bersokong dua adalah kuat, permukaan kainnya agak kasar dan menghasilkan rintangan yang banyak di dalam air, melambatkan perenang. Sut bersokong tunggal mempunyai permukaan luar yang lebih licin, yang menyebabkan kurang rintangan.^{[perlu rujukan]} Dengan kemajuan sokongan Lycra elastik dan jahitan buta, sut neoprena bersokong tunggal mungkin dibuat supaya mengatasi versi awal dari tahun 1970-an.

Perkembangan lain dalam baju selam bersokong tunggal termasuk sut yang direka untuk menyelam bebas dan menombak ikan. Neoprena bersalut tunggal lebih fleksibel daripada bersalut dua. Untuk mencapai fleksibiliti dan ketebalan rendah untuk kehangatan sut yang diberikan, ia tidak bersalut di bahagian dalam, dan permukaan mentah neoprena yang sedikit berliang melekat rapat pada kulit dan mengurangkan kemasukan air ke dalam sut. Permukaan luar yang bersalut boleh dicetak dengan corak penyamaran untuk memancing tombak dan lebih tahan kerosakan semasa digunakan.^{[perlu rujukan]}

Sesetengah baju selam triatlon melangkah lebih jauh dan menggunakan kaedah pembentukan dan penteksturan getah untuk mengasarkan permukaan sut pada lengan bawah untuk meningkatkan rintangan dan membantu menarik perenang ke hadapan melalui air. Neoprena nipis 1 mm juga sering digunakan di bahagian ketiak untuk mengurangkan rintangan regangan dan mengurangkan tekanan pada perenang apabila mereka menghulurkan tangan ke atas kepala.

Baju selam yang digunakan untuk aktiviti gua selalunya bersandar tunggal dengan permukaan bertekstur yang dikenali sebagai sharkskin (har. kulit jerung), iaitu lapisan nipis di mana neoprena kurang mengembang. Ini menjadikannya lebih tahan lelasan untuk memerah di antara batu dan tidak mudah koyak seperti fabrik.^{[perlu rujukan]}

Satu lagi sebab untuk menghapuskan sokongan tekstil luaran adalah untuk mengurangkan pengekalan air, yang boleh meningkatkan penyejuk berpenyejat dan kesejukan angin dalam sut yang digunakan terutamanya di luar air.^{[perlu rujukan]}

Jenis-jenis

Configurations

Various configurations of wetsuit are available, with varied amounts of body coverage. Most can be worn alone or in combinations to suit the conditions:

A sleeveless vest, covering only the torso, provides minimal coverage. Some include an attached hood. These are not usually intended to be worn alone, but as an extra layer over or under a longer wetsuit.
A hooded tunic, covering the torso and head, with short legs and either short or no sleeves, is generally intended to be worn over a full suit, and has a zip closure. It may be fitted with pockets for transporting accessories.
A jacket covers the torso and arms, with little to no coverage for the legs. Some jackets have short legs like a shorty, others feature leg holes similar to a woman's swimsuit. A third style, the beavertail or bodysuit, has a flap which passes through the crotch and attaches at the front with clips, toggles or velcro fasteners. It is worn with (over) or without a long john or trousers. A jacket may include an integral hood, and may have a full or partial front zipper.
A spring suit^{[perlu rujukan]} covers the torso and has short or long sleeves and short legs.
Trousers cover the lower torso and legs.
A short john, shorty covers the torso and legs to the knee only; does not have sleeves and is a short legged version of the long john.
A long john, johnny, johnny suit, or farmer john/jane (depending on the gender the suit is designed for) covers the torso and legs only; it resembles a bib overall, hence the nickname.
A full suit or steamer^[32] covers the torso and the full length of the arms and legs. Some versions come with sleeves the length of a standard t-shirt and known as a short-sleeved steamer.

Some suits are arranged in two parts; the jacket and long johns can be worn separately in mild conditions or worn together to provide two layers of insulation around the torso in cold conditions. Typically, two-piece cold water wetsuits have 10 to 14 mm combined thickness of neoprene over the torso and 5 to 7 mm single thickness over the limbs.

Thickness

Wetsuits are available in different thicknesses depending on the conditions for which they are intended.^[2] The thicker the suit, the warmer it will keep the wearer, but the more it will restrict movement. Because wetsuits offer significant protection from jellyfish, coral, sunburn and other hazards, many divers opt to wear a thin suit which provides minimal insulation (often called a "bodysuit") even when the water is warm enough to comfortably forego insulating garments.^[2] A thick suit will restrict mobility, and as the thickness is increased the suit may become impractical, depending on the application. This is one reason why dry suits may be preferable for some applications. A wetsuit is normally specified in terms of its thickness and style. For instance, a wetsuit with a torso thickness of 5 mm and a limb thickness of 3 mm will be described as a "5/3". With new technologies the neoprene is getting more flexible. Modern 4/3 wetsuits, for instance, may feel as flexible as a 3/2 of only a few years ago. Some suits have extra layers added for key areas such as the lower back. Improved flexibility may come at the cost of greater compressibility, which reduces insulation at depth, but this is only important for diving.

Surface finish

Foam neoprene used for wetsuits is always closed cell, in that the gas bubbles are mostly not connected to each other inside the neoprene. This is necessary to prevent water absorption, and the gas bubbles do most of the insulation. Thick sheets of neoprene are foamed inside a mould, and the surfaces in contact with the mould take on the inverse texture of the mould surfaces. In the early days of wetsuits this was often a diamond pattern or similar, but can also be slick and smooth for low drag and quick drying. The cut surfaces of the foam have a slightly porous mat finish as the cutting process passes through a large number of bubbles, leaving what is called an open cell surface finish, but the bulk of the foam remains closed cell. The open cell finish is the most stretchy and the least tear resistant. It is relatively form fitting and comfortable on the skin, but the porosity encourages bacterial growth if not well washed after use, and the foam surface does not slide freely against skin unless lubricated.^{[perlu rujukan]}

The cut surfaces are usually bonded to a nylon knit fabric, which provides much greater tear resistance, at the expense of some loss of flexibility. This fabric can be bonded to one or both surfaces in various combinations of weight and colour, and can be thin and relatively smooth and fragile, or thicker and stronger and less stretchy. Fabric lined on one side only is more flexible than double lined.^{[perlu rujukan]}

A specialized kind of wetsuit, with a very smooth (and somewhat delicate) outer surface known as smoothskin, which is the original outer surface of the foamed neoprene block from which the sheets are cut, is used for long-distance swimming, triathlon, competitive apnoea, and bluewater spearfishing. These are designed to maximize the mobility of the limbs while providing both warmth and buoyancy, but the surface is delicate and easily damaged. The slick surface also dries quickly and is least affected by wind chill when out of the water.^{[perlu rujukan]}

Both smoothskin and fabric lined surfaces can be printed to produce colour patterns such as camouflage designs, which may give spearfishermen and combat divers an advantage.^{[perlu rujukan]}

Closures

Video of a man putting on a 3 mm shorty. During closing the back zipper and the velcro securing it, he has some difficulties typical for this configuration, and where a second person can be of great help.

Zippers are often used for closure or for providing a close fit at the wrists and ankles while remaining relatively easy to put on and remove, but they also provide leakage points for water A backing flap reduces leakage but can get caught in the zipper while closing. Jackets may have a full or partial front zipper, or none at all. Full body suits may have a vertical back zipper, a cross-shoulder zipper or a vertical front zipper. Each of these arrangements has some advantages and some disadvantages:

The vertical front zipper is easy to operate, but the suit may be difficult to remove from the shoulders without assistance, and the zip is uncomfortable for lying on a surfboard. It is relatively inflexible and placed over a part of the body where a lot of flexibility is desirable. The top of the closure will leak to some extent. The top end of the zip may be easily opened for comfort when the wearer is warm, but the zip may also press into the throat, which can be uncomfortable.
Cross shoulder zipper can be made relatively watertight as it has no free ends, and is therefore used in semi-dry wetsuits. It is difficult to operate for the wearer and relatively highly stressed at the shoulders due to arm movement. The zip is also relatively vulnerable to damage from diving harnesses.
Cross chest zipper has similar advantages to cross shoulder, but is easy for the wearer to reach and operate. The zipper is subjected to sharper bends at the shoulders than other arrangements.
Vertical back zippers are possibly the most common arrangement as they can be operated with a lanyard. They are relatively comfortable for most applications, the suit is easy to remove, and they place the zipper directly over the spine, which though flexible in bending, does not change much in length. The top of the closure will leak to some extent.

Sizing and fit

Wetsuits that fit too tightly can cause difficulty breathing or even acute cardiac failure,^[2] and a loose fit allows considerable flushing which reduces effectiveness of insulation, so a proper fit is important. The quality of fit is most important for diving as this is where the thickest suits are used and the heat loss is potentially greatest. A diving wetsuit should touch the skin over as much of the body that it covers as comfortably possible, both when the wearer is relaxed and when exercising. This is difficult to achieve and the details of style and cut can affect the quality of fit. Gaps where the suit does not touch the skin will vary in volume as the diver moves and this is a major cause of flushing.

Wetsuits are made in several standard adult sizes and for children. Custom fitted suits are produced by many manufacturers to provide a better fit for people for whom a well fitting off-the shelf suit is not available.

Semi-dry suits

Detail of the zipper of a semi-dry wetsuit, showing one end of an open zipper and the neoprene flaps that cover it on the inside and outside of the suit to protect the zipper, improve comfort, and reduce leakage through the closed zip. — Detail showing zipper attachment, internal flap and cover flap of semi-dry suit. This is not a watertight zipper.

Semi-dry suits are effectively a wetsuit with improved seals at wrist, neck and ankles and also usually featuring a watertight zipper. Together, these features greatly reduce the amount of water moving through the suit as the wearer moves in the water. The wearer gets wet in a semi-dry suit but the water that enters is soon warmed up and is not "flushed" out by colder water entering from the outside environment, so the wearer remains warm longer. The trapped layer of water does not add significantly to the suit's insulating ability. Any residual water circulation past the seals still causes heat loss, but this loss is minimised due to the more effective seals. Though more expensive and more difficult to take on and off than a wetsuit (in most cases, a helper will be needed to close the dry-zip, which is usually located across the shoulders), semi-dry suits are cheaper and simpler than dry suits, and in the case of scuba diving, require no additional skills to use. They are usually made from thick neoprene (typically 6 mm or more), which provides good thermal protection at shallow depth, but lose buoyancy and thermal protection as the gas bubbles in the Neoprene compress at depth, like a normal wetsuit. Early suits marketed as "Semi-dry" suits came come in various configurations including a one-piece full-body suit or two pieces, made of 'long johns' and a separate 'jacket'. Almost all modern semi-dry suits are one piece suits,^{[perlu rujukan]} with the zipper usually being across the shoulders on the back, but other arrangements have been used. Semi-dry suits do not usually incorporate boots, and most models do not include a hood, (as creating a good seal around the face is difficult) so a separate pair of wetsuit boots, hood and gloves are worn, as needed. They are most suitable for use where the water temperature is between 10 dan 20 °C (50 dan 68 °F).^{[perlu rujukan]}

Heated suits

Electrically heated wetsuits are also available on the market. These suits have special heating panels integrated in the back of the wetsuit. The power for heating comes from batteries also integrated into the wetsuit.^[33] More versatile is the heated neoprene vest that works in the same way as the heated wetsuit but can be worn under any type of wetsuit.^{[perlu rujukan]}

Wetsuits heated by a flow of hot water piped from the surface are standard equipment for commercial diving in cold water, particularly where the heat loss from the diver is increased by use of helium based breathing gases. Hot water suits are a loose fit as there is a constant supply of heated water piped into the suit which must escape to allow even flow distribution. Flushing with cold water is prevented by the constant outflow of heating water.^[34]

Accessories

Usually a wetsuit has no covering for the feet, hands or head, and the diver must wear separate neoprene boots, gloves and hood for additional insulation and environmental protection. Other accessories to the basic suit include pockets for holding small items and equipment, and knee-pads, to protect the knee area from abrasion and tearing, usually used by working divers. Suits may have abrasion protection pads in other areas depending on the application.^{[perlu rujukan]}

Hoods

Using hoods: in the thermal balance of the human body, the heat loss over the head is at least 20% of the whole balance^{[perlu rujukan]}. Thus, for the sake of thermal protection of the diver, wearing a well-fitting hood is useful, even at fairly moderate water temperatures. Hoods have been reported to cause claustrophobia^[2] in a minority of users, sometimes due to poor fit. The hood should not fit too tightly round the neck. Flushing in the neck area can be reduced by using a hood attached to the top part of the suit, or by having sufficient overlap between the hood and the top part of the suit to constrain flow between the two parts. This can be achieved by tucking a circular flap at the base of the neck of the hood under the top of the suit before closing the zip, or by having a high neck on the suit.^{[perlu rujukan]}

Boots

Wetsuit boots are worn for various purposes, and may be worn with or without a wetsuit.

Thermal protection

In many water sports such as scuba diving, surfing, kayaking, windsurfing, sailing and even fishing, bootees may be worn to keep the feet warm in the same way that a wetsuit would. Insulation is proportional to thickness and thus to how cold the water which the user can tolerate; it may be above or below the standard of 5–6 mm of neoprene. In warmer climates where the thermal qualities of the bootee are not so important, a bootee with a thickness of 2–3.5 mm is common. The leg of the bootee may have a zipper down one side or may be tightened with a velcro strap. Where boots are worn with a wetsuit they are usually tucked under the leg of the suit for streamlining, to help hold the zip closed, and to keep foreign objects out.^{[perlu rujukan]}

Foot protection

A bootee usually has a reinforced sole for walking. Typically, this is a solid rubber compound that is thicker and tougher than the neoprene used for the upper part of the bootee but is still flexible. The reinforced sole provides the wearer with some protection and grip when walking across shingle, coral and other rough surfaces.^{[perlu rujukan]}

For scuba diving

For scuba diving the sole of the bootee should not be so thick that the diver cannot get a fin on over it. Divers wearing bootees use fins with a foot pocket larger than needed with bare feet. Divers in warm water who do not wear a diving suit sometimes wear bootees so they can wear bigger fins. Diving bootees are typically intended for wear with open-heeled fins, held on by a strap, and usually do not fit into full-footed fins. Neoprene socks may be used with full-footed fins, either to prevent chafing and blisters, or for warmth.^{[perlu rujukan]}. Suit compression with depth also affects fin fit, as thicker neoprene compresses more with depth, and needs more stretch from the fin strap to compensate.

For surfing

For surfing, windsurfing, kitesurfing and similar sports, bootees are typically worn where the weather is so cold that the surfer would lose some degree of functionality in the feet. The bootee should not restrict the ability of a surfer to grip the board with the toes in the desired manner. Split-toe bootees allow for some improvement in this functionality.^{[perlu rujukan]} Reef walkers are small bootees that are only as high as the ankle and generally only 2 to 3.5mm thick. They are designed to allow surfers to get out to waves that break at coral reefs or at rocky beaches.^{[perlu rujukan]}

For kayaking

Several styles of wetsuit boots are commonly used for kayaking. Short-cut boots are frequently used in warmer conditions where the boots help give grip and foot protection while launching and portaging. In cold conditions longer wetsuit boots may be used with a drysuit where they are worn over the rubber drysuit socks.^{[perlu rujukan]}

Gloves

Wetsuit gloves are worn to keep the hands warm and to protect the skin while working. They are available in a range of thicknesses. Thicker gloves reduce manual dexterity and limit feel.^[2] Wetsuit gloves are also commonly worn with dry suits. Some divers cut the fingertips of the gloves off on the fingers most used for delicate work like operating the controls on a camera housing. If this is done, the fingertips are exposed to cold and possible injury, so thin work-gloves may be worn under the insulating gloves.

For cold water use, thicker mittens with a single space for the middle, ring and fifth fingers are available and can provide more warmth at the cost of reducing dexterity.

Notes

^ Nitrogen has a thermal conductivity of 0.024 Wm⁻¹K⁻¹, the same as air – "Thermal conductivity of some common materials". The Engineering ToolBox. 2005. Dicapai pada August 12, 2009.
^ Non-foamed solid neoprene has a thermal conductivity between 0.15 Wm⁻¹K⁻¹ and 0.45 Wm⁻¹K⁻¹ depending on type, not very different from water – Elert, Glenn (2008). "Conduction". The Physics Hypertextbook. Dicapai pada April 27, 2014.

References

^ "wetsuit". education.nationalgeographic.org (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2024-07-13.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Williams, Guy; Acott, Chris J (2003). "Exposure suits: a review of thermal protection for the recreational diver". South Pacific Underwater Medicine Society Journal. 33 (1). ISSN 0813-1988. OCLC 16986801. Diarkibkan daripada yang asal pada August 14, 2009. Dicapai pada 2011-04-13.CS1 maint: unfit URL (link)
^ ^a ^b Barsky, Steven M; Long, Dick; Stinton, Bob (2006). Dry Suit Diving: A Guide to Diving Dry. Ventura, Calif.: Hammerhead Press. ISBN 0-9674305-6-9. Dicapai pada 2017-06-27.
^ Ross Tucker; Jonathan Dugas (Januari 29, 2008). "Exercise in the Cold: Part II A physiological trip through cold water exposure". The Science of Sport. Diarkibkan daripada yang asal pada Mei 24, 2010. Dicapai pada November 26, 2009.
^ "Thermal conductivity of some common materials". The Engineering ToolBox. 2005. Dicapai pada August 12, 2009.
^ Robert A. Clark; dll. (2004). Open Water Diver manual (dalam bahasa Belanda) (ed. 1st). Scuba Schools International GmbH. m/s. 1–9. ISBN 1-880229-95-1.
^ ^a ^b Bardy, Erik; Mollendorf, Joseph; Pendergast, David (October 21, 2005). "Thermal conductivity and compressive strain of foam neoprene insulation under hydrostatic pressure". Journal of Physics D: Applied Physics. 38 (20): 3832–3840. Bibcode:2005JPhD...38.3832B. doi:10.1088/0022-3727/38/20/009. S2CID 120757976.
^ ^a ^b ^c Monji K, Nakashima K, Sogabe Y, Miki K, Tajima F, Shiraki K (1989). "Changes in insulation of wetsuits during repetitive exposure to pressure". Undersea Biomed Res. 16 (4): 313–9. PMID 2773163. Diarkibkan daripada yang asal pada February 16, 2009. Dicapai pada 2011-04-13.CS1 maint: unfit URL (link)
^ Bill Tydeman (December 17, 2022). "Wetsuit Fit". Dicapai pada December 17, 2022.
^ Gallo, Richard L. (June 2017). "Human Skin Is the Largest Epithelial Surface for Interaction with Microbes". The Journal of Investigative Dermatology. 137 (6): 1213–1214. doi:10.1016/j.jid.2016.11.045. PMC 5814118. PMID 28395897.
^ ^a ^b ^c Taylor, Michael (May 11, 2008). "Hugh Bradner, UC's inventor of wetsuit, dies". San Francisco Chronicle. Dicapai pada May 23, 2008.
^ ^a ^b ^c ^d ^e Taylor, Michael (May 21, 2008). "Hugh Bradner, Physicist who worked on the Manhattan Project and invented the neoprene wetsuit". The Times. London. Dicapai pada May 23, 2008.
^ ^a ^b Rainey, C. "Wet Suit Pursuit: Hugh Bradner's Development of the First Wet Suit" (PDF). UC San Diego, Scripps Institution of Oceanography Archives, Scripps Institution of Oceanography. Dicapai pada December 24, 2009.
^ Roberts, Sam (2017-06-05). "Jack O'Neill, Surfer Who Made the Wetsuit Famous, Dies at 94". The New York Times (dalam bahasa Inggeris). ISSN 0362-4331. Dicapai pada 2024-04-07.
^ Carlson, Michael (2017-06-07). "Jack O'Neill obituary". The Guardian (dalam bahasa Inggeris). ISSN 0261-3077. Dicapai pada 2024-04-07.
^ "Steamer Lane and Some Surf History". Santa Cruz Waves. May 27, 2014. Dicapai pada June 27, 2014.
^ Kampion, Drew; Marcus, Ben (December 2000). "Jack O'Neill – Surfing A to Z". Surfline/Wavetrak, Inc. Dicapai pada December 7, 2008.
^ "Oneill – Know Jack". O'Neill Inc. Diarkibkan daripada yang asal pada February 19, 2008. Dicapai pada December 7, 2008.
^ Georges Beuchat and Pierre Malaval: FR61926. Vêtement isolant pour séjour dans l'eau en surface ou en plongée. Retrieved on 13 June 2019.
^ Georges Beuchat and Pierre Malaval: FR979205. Vêtement isolant pour séjour dans l'eau en surface ou en plongée. Retrieved on 13 June 2019.
^ Georges Beuchat and Pierre Malaval: FR1029851. Dispositif de liaison par fermeture automatique des parties jointives d'un vêtement isotherme pour plongée ou autre. Retrieved on 13 June 2019.
^ Lillywhites Ltd. Underwater Catalogue 1955, London: Lillywhites Ltd., p. 1.
^ Heinke Dolphin wetsuit. Retrieved on 11 June 2019.
^ "Cold Water Suits". Spearfishing News. July 1951. m/s. 3.
^ "In This suit you can spearfish all winter". Spearfishing News. Jil. 3 no. 5. May 1953. m/s. 22.
^ "Wetsuits: A Brief History". Ocean Magic UK (dalam bahasa Inggeris). September 14, 2023. Dicapai pada August 2, 2024.
^ "Neoprene: A Brief History". Seventhwave (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2024-06-06.
^ Dunlop Sports Company Limited (March–April 1960). "The Aquafort wetsuit". Triton. Jil. 5 no. 2. m/s. 3.CS1 maint: date format (link)
^ "Wetsuit stitching and seams explained in detail". surfing-waves.com. Dicapai pada 2024-07-18.
^ Serong, Jock (April 28, 2018). "The Short History of Wetsuits". Surfing World. Dicapai pada August 2, 2024.
^ "Gul History". History. Mei 17, 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada Mei 17, 2014. Dicapai pada Mei 17, 2014.
^ "Steamer Wetsuit". History. Mei 17, 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada Mei 17, 2014. Dicapai pada Mei 17, 2014.
^ Leckart, Steven (2010-04-15). "Rip Curl H-Bomb: Heated Wetsuit Stokes Your Fanny When Hanging 10". Wired. Dicapai pada 2013-06-16.
^ Bevan, John, penyunting (2005). "Section 5.4". The Professional Divers's Handbook (ed. second). Alverstoke, GOSPORT, Hampshire: Submex Ltd. m/s. 242. ISBN 978-0950824260.

Templat:Underwater diving

[7] Nitrogen has a thermal conductivity of 0.024 Wm⁻¹K⁻¹, the same as air – "Thermal conductivity of some common materials". The Engineering ToolBox. 2005. Dicapai pada August 12, 2009.

[11] Non-foamed solid neoprene has a thermal conductivity between 0.15 Wm⁻¹K⁻¹ and 0.45 Wm⁻¹K⁻¹ depending on type, not very different from water – Elert, Glenn (2008). "Conduction". The Physics Hypertextbook. Dicapai pada April 27, 2014.

[1] "wetsuit". education.nationalgeographic.org (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2024-07-13.

[Williams2003-2] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Williams, Guy; Acott, Chris J (2003). "Exposure suits: a review of thermal protection for the recreational diver". South Pacific Underwater Medicine Society Journal. 33 (1). ISSN 0813-1988. OCLC 16986801. Diarkibkan daripada yang asal pada August 14, 2009. Dicapai pada 2011-04-13.CS1 maint: unfit URL (link)

[Barsky-3] Barsky, Steven M; Long, Dick; Stinton, Bob (2006). Dry Suit Diving: A Guide to Diving Dry. Ventura, Calif.: Hammerhead Press. ISBN 0-9674305-6-9. Dicapai pada 2017-06-27.

[Tucker_and_Dugas_2008-4] Ross Tucker; Jonathan Dugas (Januari 29, 2008). "Exercise in the Cold: Part II A physiological trip through cold water exposure". The Science of Sport. Diarkibkan daripada yang asal pada Mei 24, 2010. Dicapai pada November 26, 2009.

[engtbox-5] "Thermal conductivity of some common materials". The Engineering ToolBox. 2005. Dicapai pada August 12, 2009.

[Clark-6] Robert A. Clark; dll. (2004). Open Water Diver manual (dalam bahasa Belanda) (ed. 1st). Scuba Schools International GmbH. m/s. 1–9. ISBN 1-880229-95-1.

[Bardy2005-8] Bardy, Erik; Mollendorf, Joseph; Pendergast, David (October 21, 2005). "Thermal conductivity and compressive strain of foam neoprene insulation under hydrostatic pressure". Journal of Physics D: Applied Physics. 38 (20): 3832–3840. Bibcode:2005JPhD...38.3832B. doi:10.1088/0022-3727/38/20/009. S2CID 120757976.

[Monji1989-9] Monji K, Nakashima K, Sogabe Y, Miki K, Tajima F, Shiraki K (1989). "Changes in insulation of wetsuits during repetitive exposure to pressure". Undersea Biomed Res. 16 (4): 313–9. PMID 2773163. Diarkibkan daripada yang asal pada February 16, 2009. Dicapai pada 2011-04-13.CS1 maint: unfit URL (link)

[Tydeman-10] Bill Tydeman (December 17, 2022). "Wetsuit Fit". Dicapai pada December 17, 2022.

[Gallo_2017-12] Gallo, Richard L. (June 2017). "Human Skin Is the Largest Epithelial Surface for Interaction with Microbes". The Journal of Investigative Dermatology. 137 (6): 1213–1214. doi:10.1016/j.jid.2016.11.045. PMC 5814118. PMID 28395897.

[sfc-13] Taylor, Michael (May 11, 2008). "Hugh Bradner, UC's inventor of wetsuit, dies". San Francisco Chronicle. Dicapai pada May 23, 2008.

[times-14] Taylor, Michael (May 21, 2008). "Hugh Bradner, Physicist who worked on the Manhattan Project and invented the neoprene wetsuit". The Times. London. Dicapai pada May 23, 2008.

[Rainey-15] Rainey, C. "Wet Suit Pursuit: Hugh Bradner's Development of the First Wet Suit" (PDF). UC San Diego, Scripps Institution of Oceanography Archives, Scripps Institution of Oceanography. Dicapai pada December 24, 2009.

[16] Roberts, Sam (2017-06-05). "Jack O'Neill, Surfer Who Made the Wetsuit Famous, Dies at 94". The New York Times (dalam bahasa Inggeris). ISSN 0362-4331. Dicapai pada 2024-04-07.

[17] Carlson, Michael (2017-06-07). "Jack O'Neill obituary". The Guardian (dalam bahasa Inggeris). ISSN 0261-3077. Dicapai pada 2024-04-07.

[santacruzwetsuits-18] "Steamer Lane and Some Surf History". Santa Cruz Waves. May 27, 2014. Dicapai pada June 27, 2014.

[surfline-19] Kampion, Drew; Marcus, Ben (December 2000). "Jack O'Neill – Surfing A to Z". Surfline/Wavetrak, Inc. Dicapai pada December 7, 2008.

[O'Neill-20] "Oneill – Know Jack". O'Neill Inc. Diarkibkan daripada yang asal pada February 19, 2008. Dicapai pada December 7, 2008.

[patent1-21] Georges Beuchat and Pierre Malaval: FR61926. Vêtement isolant pour séjour dans l'eau en surface ou en plongée. Retrieved on 13 June 2019.

[patent2-22] Georges Beuchat and Pierre Malaval: FR979205. Vêtement isolant pour séjour dans l'eau en surface ou en plongée. Retrieved on 13 June 2019.

[patent3-23] Georges Beuchat and Pierre Malaval: FR1029851. Dispositif de liaison par fermeture automatique des parties jointives d'un vêtement isotherme pour plongée ou autre. Retrieved on 13 June 2019.

[lillywhites-24] Lillywhites Ltd. Underwater Catalogue 1955, London: Lillywhites Ltd., p. 1.

[heinke-25] Heinke Dolphin wetsuit. Retrieved on 11 June 2019.

[Spearfishing_news_1951-26] "Cold Water Suits". Spearfishing News. July 1951. m/s. 3.

[Spearfishing_news_1953-27] "In This suit you can spearfish all winter". Spearfishing News. Jil. 3 no. 5. May 1953. m/s. 22.

[28] "Wetsuits: A Brief History". Ocean Magic UK (dalam bahasa Inggeris). September 14, 2023. Dicapai pada August 2, 2024.

[29] "Neoprene: A Brief History". Seventhwave (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2024-06-06.

[Dunlop-30] Dunlop Sports Company Limited (March–April 1960). "The Aquafort wetsuit". Triton. Jil. 5 no. 2. m/s. 3.CS1 maint: date format (link)

[31] "Wetsuit stitching and seams explained in detail". surfing-waves.com. Dicapai pada 2024-07-18.

[32] Serong, Jock (April 28, 2018). "The Short History of Wetsuits". Surfing World. Dicapai pada August 2, 2024.

[Gul-33] "Gul History". History. Mei 17, 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada Mei 17, 2014. Dicapai pada Mei 17, 2014.

[steamer-34] "Steamer Wetsuit". History. Mei 17, 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada Mei 17, 2014. Dicapai pada Mei 17, 2014.

[Leckart2010-35] Leckart, Steven (2010-04-15). "Rip Curl H-Bomb: Heated Wetsuit Stokes Your Fanny When Hanging 10". Wired. Dicapai pada 2013-06-16.

[P_D_Handbook-36] Bevan, John, penyunting (2005). "Section 5.4". The Professional Divers's Handbook (ed. second). Alverstoke, GOSPORT, Hampshire: Submex Ltd. m/s. 242. ISBN 978-0950824260.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[note 1]

[7]

[8]

[9]

[note 2]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]