Jenis media Internet

Jenis media Internet ialah pengenal pasti dengan dua bahagian untuk format fail di Internet. Pengenal-pengenal pasti ini pada mulanya ditakrifkan dalam RFC 2046 untuk diguna dalam e-mel yang dihantar melalui SMTP, namun kegunaannya telah berkembang kepada protokol-protokol lain seperti HTTP, RTP dan SIP. Jenis-jenis ini dipanggil jenis MIME, dan kadangkala dirujuk sebagai Content-type, sempena nama pengepala dalam beberapa protokol di mana nilainya adalah antara jenis ini. Nama asalnnya iaitu jenis MIME merujuk kepada kegunaannya untuk mengenal pasti bahagian bukan ASCII bagi sesebuah pesanan e-mel yang dikarang menggunakan tentuan MIME (Perluasan Mel Internet Serbaguna^[1] atau bahasa Inggerisnya Multipurpose Internet Mail Extension). Tanpa jenis MIME, pelanggan e-mel tidak akan memahami sama ada fail lampiran ialah fail grafik atau fail hamparan dan sebagainya, lantas tidak dapat mengendalikan lampiran tersebut dengan betul.

Jenis media terdiri daripada dua atau lebih bahagian: jenis, subjenis, dan sifar atau lebih parameter tak wajib. Contohnya, subjenis bagi text mempunyai parameter tidak wajib charset yang boleh disertakan untuk memberitahu pengekodan aksara (misalnya text/html; charset=UTF-8), dan subjenis bagi jenis multipart sering mentakrifkan boundary antara bahagiannya. Nilai-nilai charset yang dibenarkan ditakrifkan dalam senarai set-set aksara IANA.

Senarai jenis media biasa

IANA mengurus senarai rasmi bagi jenis-jenis media, yang antara isinya ialah jenis-jenis berikut:

Jenis `application`

Untuk fail-fail serbaguna:

application/atom+xml: suapan Atom
application/ecmascript: ECMAScript/JavaScript; Ditakrifkan dalam RFC 4329 (bersamaan dengan application/javascript tetapi peraturan pemprosesannya lebih ketat)
application/EDI-X12: Data X12 EDI; Ditakrifkan dalam RFC 1767
application/EDIFACT: Data EDIFACT EDI; Ditakrifkan dalam RFC 1767
application/json: JavaScript Object Notation JSON; Ditakrifkan dalam RFC 4627
application/javascript: ECMAScript/JavaScript; Ditakrifkan dalam RFC 4329 (bersamaan dengan application/ecmascript tetapi peraturan pemprosesannya lebih longgar) Tidak diterima dalam IE 8 atau yang lebih awal - text/javascript diterima tetapi ia diisytihar lapuk dalam RFC 4329. Atribut "type" bagi tag <script> dalam HTML5 adalah tak wajib. Secara praktik, tidak meletakkan jenis media bagi atur-atur cara JavaScript adalah penyelesaian yang paling boleh saling kendali (interoperable), kerana semua pelayar sentiasa menanggap lalaian yang betul walaupun sebelum HTML5.
application/octet-stream: Data perduaan rawak.^[2] Secara am, jenis ini mengenal pasti fail-fail yang tidak berkaitan dengan mana-mana aplikasi. Berlawanan dengan anggapan lepas oleh perisian pakej seperti Apache, jenis ini bukan yang patut dipakai untuk fail-fail yang tidak diketahui. Jenis kandungan bagi fail yang tidak diketahui sepatutnya jangan dinyatakan jenisnya kerana mungkin salah, sebaliknya, biarkan penerimanya meneka jenis fail berkenaan.^[3]
application/ogg: Ogg, format bekas strim bit multimedia; Ditakrifkan dalam RFC 5334
application/pdf: Portable Document Format, PDF telah digunakan untuk bertukar-tukar dokumen di Internet sejak 1993; Ditakrifkan dalam RFC 3778
application/postscript: PostScript; Ditakrifkan dalam RFC 2046
application/rdf+xml: Resource Description Framework; Ditakrifkan oleh RFC 3870
application/rss+xml: Suapan RSS
application/soap+xml: SOAP; Ditakrifkan oleh RFC 3902
application/font-woff: Web Open Font Format; (baru cadangan calon; guna application/x-font-woff sebelum dipiawaikan secara rasmi)
application/xhtml+xml: XHTML; Ditakrifkan oleh RFC 3236
application/xml: Fail XML; Ditakrifkan oleh RFC 3023
application/xml-dtd: Fail DTD; Ditakrifkan oleh RFC 3023
application/xop+xml:XOP
application/zip: Fail ZIP; Berdaftar^[4]
application/gzip: Gzip, Ditakrifkan dalam RFC 6713

Jenis `audio`

Untuk Audio.

audio/basic: Audio mulaw pada 8 kHz, 1 saluran; Ditakrifkan dalam RFC 2046
audio/L24: Audio Linear PCM 24bit pada 8–48 kHz, 1-N saluran; Ditakrifkan dalam RFC 3190
audio/mp4: Audio MP4
audio/mpeg: MP3 atau audio MPEG lain; Ditakrifkan dalam RFC 3003
audio/ogg: Ogg Vorbis, Speex, Flac dan audio lain; Ditakrifkan dalam RFC 5334
audio/vorbis: Vorbis encoded audio; Ditakrifkan dalam RFC 5215
audio/vnd.rn-realaudio: RealAudio; Didokumenkan dalam Bantuan RealPlayer^[5]
audio/vnd.wave: WAV audio; Ditakrifkan dalam RFC 2361
audio/webm: Format media terbuka WebM

Jenis `image`

image/gif: Imej GIF; Ditakrifkan dalam RFC 2045 dan RFC 2046
image/jpeg: Imej JFIF JPEG; Ditakrifkan dalam RFC 2045 dan RFC 2046
image/pjpeg: Imej JFIF JPEG; Berkait dengan Internet Explorer; Disenaraikan dalam ms775147(v=vs.85) - Progressive JPEG, dimulakan sebelum sokongan pelayar web sejagat untuk progressive JPEG (Microsoft dan Firefox).
image/png: Portable Network Graphics; Berdaftar,^[6] Ditakrifkan dalam RFC 2083
image/svg+xml: Imej vektor SVG; Ditakrifkan dalam SVG Tiny 1.2 Specification Appendix M
image/tiff: Tag Image File Format (untuk Baseline TIFF sahaja); Ditakrifkan dalam RFC 3302
image/vnd.microsoft.icon: Imej ICO; Berdaftar^[7]

Jenis `message`

message/http: Ditakrifkan dalam RFC 2616
message/imdn+xml: IMDN Instant Message Disposition Notification; Ditakrifkan dalam RFC 5438
message/partial: E-mel; Ditakrifkan dalam RFC 2045 dan RFC 2046
message/rfc822: E-mel; fail EML, fail MIME, fail MHT, fail MHTML; Ditakrifkan dalam RFC 2045 dan RFC 2046

Jenis `model`

Untuk model 3D.

model/example: Ditakrifkan dalam RFC 4735
model/iges: Fail IGS, fail IGES; Ditakrifkan dalam RFC 2077
model/mesh: Fail MSH, fail MESH; Ditakrifkan dalam RFC 2077, fail SILO
model/vrml: Fail WRL, fail VRML; Ditakrifkan dalam RFC 2077
model/x3d+binary: Piawai ISO X3D untuk mewakilkan grafik komputer 3D, fail perduaan X3DB
model/x3d+vrml: Piawai ISO X3D untuk mewakilkan grafik komputer 3D, fail VRML X3DV
model/x3d+xml: Piawai ISO X3D untuk mewakilkan grafik komputer 3D, fail XML X3D

Jenis `multipart`

Untuk arkib dan objek-objek lain yang diperbuat daripada lebih daripada satu bahagian.

multipart/mixed: E-mel MIME; Ditakrifkan dalam RFC 2045 dan RFC 2046
multipart/alternative: E-mel MIME; Ditakrifkan dalam RFC 2045 dan RFC 2046
multipart/related: E-mel MIME; Ditakrifkan dalam RFC 2387 dan digunakan oleh MHTML (mel HTML)
multipart/form-data: MIME Webform; Ditakrifkan dalam RFC 2388
multipart/signed: Ditakrifkan dalam RFC 1847
multipart/encrypted: Ditakrifkan dalam RFC 1847

Jenis `text`

Untuk teks dan kod sumber yang boleh dibaca orang.

text/cmd: suruhan; residen subjenis dalam pelayar-pelayar Gecko seperti Firefox 3.5
text/css: Cascading Style Sheets; Ditakrifkan dalam RFC 2318
text/csv: Comma-separated values; Ditakrifkan dalam RFC 4180
text/html: HTML; Ditakrifkan dalam RFC 2854
text/javascript (Lapuk): JavaScript; Ditakrifkan dalam serta dilapukkan oleh RFC 4329 untuk tidak menggalakkan penggunaannya, supaya diganti oleh application/javascript. Pun begitu, text/javascript dibenarkan dalam HTML 4 serta 5 dan, tidak seperti application/javascript, ada sokongan rentas pelayar. Atribut "type" bagi tag <script> dalam HTML5 tidak diwajibkan dan tidak perlu langsung diguna kerana semua pelayar web sentiasa menganggap lalaian yang betul (malah dalam HTML 4 yang dinyatakan dalam tentuan sebagai perlu).
text/plain: Data teks; Ditakrifkan dalam RFC 2046 dan RFC 3676
text/vcard: vCard (maklumat hubungan); Ditakrifkan dalam RFC 6350
text/xml: Extensible Markup Language; Ditakrifkan dalam RFC 3023

Jenis `video`

Untuk video.

video/mpeg: Video MPEG-1 beraudio termultipleks; Ditakrifkan dalam RFC 2045 dan RFC 2046
video/mp4: Video MP4; Ditakrifkan dalam RFC 4337
video/ogg: Theora Ogg atau video lain (beraudio); Ditakrifkan dalam RFC 5334
video/quicktime: Video QuickTime; Berdaftar^[8]
video/webm: Format media terbuka berasaskan Matroska WebM
video/x-matroska: Format media terbuka Matroska
video/x-ms-wmv: Windows Media Video; Didokumenkan dalam Microsoft KB 288102
video/x-flv: Video Flash (fail-fail FLV)

Rujukan

^ Takrifan Multi Purpose Internet Mail Extension di Pusat Rujukan Persuratan Melayu, DBP. Diambil pada 5 Mac 2013.
^ RFC 2046 - Multipurpose Internet Mail Extensions (MIME) Part Two: Media types. Tools.ietf.org. Dicapai pada 2010-09-29.
^ W3C (1999). "RFC 2616: 7. Entity". Hypertext Transfer Protocol -- HTTP/1.1. The Internet Society. Dicapai pada 28 May 2012. Unknown parameter |month= ignored (bantuan)
^ MIME SUBTYPE NAME: zip
^ "Supported Media Formats". RealPlayer Help. RealNetworks. 2010. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-06-07. Dicapai pada 28 May 2012.
^ MIME SUBTYPE NAME: png
^ MIME subtype name : Vendor Tree - vnd.microsoft.icon
^ Quicktime

Pautan luar

Senarai jenis media MIME IANA
Set-set aksara IANA
RFC 2045, RFC 2046 - Perluasan Mel Internet Serbaguna (MIME), bahagian 1 dan 2
RFC 4288 - Tentuan Jenis Media dan Tatacara Pendaftaran

[1] Takrifan Multi Purpose Internet Mail Extension di Pusat Rujukan Persuratan Melayu, DBP. Diambil pada 5 Mac 2013.

[2] RFC 2046 - Multipurpose Internet Mail Extensions (MIME) Part Two: Media types. Tools.ietf.org. Dicapai pada 2010-09-29.

[3] W3C (1999). "RFC 2616: 7. Entity". Hypertext Transfer Protocol -- HTTP/1.1. The Internet Society. Dicapai pada 28 May 2012. Unknown parameter |month= ignored (bantuan)

[4] MIME SUBTYPE NAME: zip

[5] "Supported Media Formats". RealPlayer Help. RealNetworks. 2010. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-06-07. Dicapai pada 28 May 2012.

[6] MIME SUBTYPE NAME: png

[7] MIME subtype name : Vendor Tree - vnd.microsoft.icon

[8] Quicktime

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Senarai jenis media biasa

Jenis application

Jenis audio

Jenis image

Jenis message

Jenis model

Jenis multipart

Jenis text

Jenis video