Patti Smith

Patricia Lee „Patti“ Smith (* 30. Dezember 1946 in Chicago, Illinois, USA) is en US-amerikaansch Lyrikerin, Punk- un Rockmusikerin, Singer-Songwriterin, Fotografin un Malerin. Se gellt as „Godmother of Punk“.

Patti Smith (2007)

Biografie

Patti Smith stammt ut en armer Öllernhuus mit religiöös Nähe to de Tüügen vun Jehova. Se hett mit sössteihn Johr hör Schoolutbillen afslooten un dornah in en Fabrik arbeit. Mit 18 Johr kreeg se en Dochter, de se to Adoptschoon freegeeven hett. Se truck nah New York City, hett dor in’n Sömmer 1967 den Künstler un later as Fotograf berühmt wurrn Robert Mapplethorpe kennen lehrt un hett mehrere Johren mit hüm tosommen leevt. Vun hüm stammen tallriek Fotografien, de deelwies för hör latere Plattencover bruukt wurrn.

1969 fung se an, hör vun de Beat Generatschoon beinfloot Poesie in Tietschriften as Rock un Creem bekannt to maken. Reisen hemm hör nah Frankriek führt, wo se ünner annern de Graffstäen vun hör Idole Jim Morrison un Arthur Rimbaud besöcht hett. Hör Früendschap mit Lenny Kaye, Sam Shepard, Todd Rundgren un Tom Verlaine (dormals bi de Proto-Punk-Grupp Television) hett hör Moot maakt för hör eerste Single, Hey Joe in dat Johr 1974, in de Patti Smith de dormals jüst aktuelle Entführung vun Patty Hearst, de Enkelin vun den Zeitungsmagnaten William Randolph Hearst, verarbeiten dee. Nah eegen Utseggen weer för hör dat Singen vör allen en Mögelkeit, hör Gedichte vörtodragen, se weer „tofällig“ in de Musik lannd. Se sülvst sücht sück in eerst Lien as Lyrikerin un schrifft jeden Dag disziplineert.

All Enn’n vun de 1960er Johren harr se ok eng Verbinnen to Rockmusikern knütt, vör allen to de New Yorker Avant Garde-Hardrockband Blue Öyster Cult. Mit deren Keyboarder Allen Lanier weer se vun 1971 bit 1978 tosommen un hett mit hüm in Manhattan in de Fifth Avenue wahnt. Se hett över Johren Texte för Songs vun de Grupp leefert, dorünner Baby Ice Dog, Career of Evil, The Revenge of Vera Gemini (bi dat se reziteert un singt), Debbie Denise, Fire of Unknown Origin und Shooting Shark.

Patti Smith, 1976 in Kopenhagen

1975 keem Horses herut, de eerste LP vun de latere Patti Smith Group mit Lenny Kaye, Ivan Král, Richard Sohl un Jay Dee Daugherty. De Band wurr as Vörlöper un Vörbild vun de engelsch un amerikaansch Punk- un New-Wave-Bewegung. Patti Smith wurr todem to en groot Vörbild för de nee Fruenbewegung.

De free assozieernde Lyrik, de Patti Smith halbf oomlos, half synkopisch över blots schienbar primitiv Rockakkorde leggen dee, geev hör Songs un ok den vun hör wählt Coverversionen (Gloria vun Them, My Generation vun The Who) en upbegehren un nervösen Reiz.

1976 folg dat Album Radio Ethiopia. 1977 hett sück Smith bi en swooren Unfall up de Bühne twee Rüggwirbel braaken un muss länger utsetten. In dat Johr dorup hett se mit Easter hör eenzig Album herutbrocht, dat ok kommerziell spoodriek weer. De dorut utkuppelt Single Because The Night stammt ut en Tosommenarbeit mit Bruce Springsteen un reck in Grootbritannien Platz 5. 1979 keem mit Wave hör för lang Tiet letzt LP herut.

Patti Smith in‘n Rosengarten (Mannheim) 1978

In de 1980er-Johren leev se mit hör Mann, den Gitarristen Fred „Sonic“ Smith (MC5) un de twee gemeensam Kinner torüchtrucken in Detroit un hett dor as Bookhändlerin arbeit. En Comeback-Anloop mit dat Album Dream of Life (1988) wurr dör den Dood vun Richard Sohl (1990) un vun hör Mann (1994) bremst. Se kehr dornah nah eegen Angaaven up de Bühne torüch, „um Geld to verdeenen“. Nah 1996 un dat Album Gone Again hett Patti Smith regelmatig nee Warken afleefert. 2002 hett se en Coverversion vun den Prince-Song When Doves Cry herutbrocht, un up hör in’n April 2004 herutbrocht CD Trampin’ is de Horses-Besetten mit Lenny Kaye un Jay Dee Daugherty to hören. In‘n April 2007keem hör Album Twelve herut mit twalf Neeaufnahmen vun Rockklassikern as Smells Like Teen Spirit vun de Band Nirvana un Gimme Shelter vun de Rolling Stones.

De Fotografien, de se över Johrteihnten mit hör Vintage Polaroid Land 250 Sofortbildkamera upnommen hett, wurrn up Utstellungen weltwiet wiest , ünner annern ok in en Utstellung mit Fotos vun Christoph Schlingensief, mit de se befrüend weer.

Up de Berlinale 2008 wurr de Doku-Speelfilm Dream of Life (2007) vun Steven Sebring över dat Leven vun Patti Smith eerstmals upführt, mit den se sück mehr as teihn Johr befaat harr. Dat Sundance Film Festival hett den Film 2008 mit den „Excellence in Cinematography Award: Documentary“ uttekent.

Patti Smith hett Paapst Franziskus in‘n April 2013 an‘n Rand vun en Generalaudienz up den Petersplatz sehn. Dormit hett se en Verspreeken inlööst, dat se bi de Wahl vun den Paapst geeven harr. 2014 is se in’n Vatikan uptreden un hett up de Fraag antwoort, worum en Singersche, de hör eerst Plaat mit Jesus died for someone’s sins, but not mine (Jesus is nich för mien Sünden storven) anfangen leet, vör den Paapst singt:

“I had a strong religious upbringing, and the first word on my first LP is Jesus. I did a lot of thinking. I’m not against Jesus, but I was 20 and I wanted to make my own mistakes and I didn’t want anyone dying for me. I stand behind that 20-year-old girl, but I have evolved. I’ll sing to my enemy! I don’t like being pinned down and I’ll do what the fuck I want, especially at my age … oh, I hope there’s no small children here!” – „Ich bin nicht gegen Jesus, aber ich war 20 und wollte meine eigenen Fehler machen und nicht, dass irgendjemand für mich stirbt. Ich stehe hinter diesem 20-jährigen Mädchen, aber ich habe mich weiterentwickelt […].“

För den in‘n November 2014 herutkommen Film Die Tribute von Panem – Catching Fire hett Smith den eegens verfaaten Song Capitol Letter upnommen.

In‘n Dezember 2016 hett Patti Smith in Stockholm in Vertretung vun hör Früend Bob Dylan den hüm verleeht Nobelpries för Literatur an, wobi se ünner annern den Dylan Song A Hard Rain’s a-Gonna Fall vördragen dee. Patti Smith hett doruphen den Essay How Does It Feel in‘n The New Yorker bekannt maakt, in den se vertellt, wu se dat Stück ünnerbreeken muss, wiel se överfull an Emotschonen weer.

Rimbaud-Huus in Roche

2017 hett se dat Huus vun den franzööschen Dichter Arthur Rimbaud in Roche köfft. Rimbaud is in dem Oort upwussen un hett dor 1873 sien Wark Eine Zeit in der Hölle verfaat. Patti Smith schrifft in hör Autobiographie Just Kids över Rimbaud: „Ich umarmte ihn als Landsmann … als Verwandten, ja als heimlichen Geliebten“.

Billerzyklus

De Swiezer Maler Franz Gertsch hett Patti Smith en fiefdeeligen Billerzyklus vun grootformatig, fotorealistischen Porträts widmet. Gertsch hett Smith eerstmals up en Vernissage vun sien Kölner Galeristen drapen.

Utteknungen

• 2007 Upnahm in de Rock and Roll Hall of Fame in Cleveland (US-Bundesstaat Ohio)
• 2010 National Book Award, de wichtigst amerikaansch Bookpries, in de Afdeelen Saakbook för hör Book Just Kids
• 2011 Polar Music Prize, gemeensam mit dat Kronos Quartet
• 2016 Ehrendokterwürde Wesleyan University
• 2017 Grand Vermeil Médaille de la Ville de Paris
• De Rolling Stone hett Smith up Rang 47 der 100 gröttsten Musiker as ok up Rang 83 vun de 100 besten Singer un Rang 74 vun de 100 besten Songwriter vun all Tieden list.
• 2019 Öösterrieksch Ehrenteeken för Wetenschap un Kunst
• 2020 Internatschonaler Beethovenpries

Böker

Smith mit Jane Ciabattari, Präsidentin vun den National Book Critics Circle un Schriever John Reed.

• Seventh Heaven, Gedichtband, 1972.
• A Useless Death, New York 1972
• Kodak, Philadelphia 1972
• Early Morning Dream ? 1973 (limiteert up 100 Kopien)
• Witt, Gedichtband, 1973
• Big Mouth, in: Sam Shepard, Angel City, Curse of the Starving Class & Other Plays, New York 1976 (tosommen mit Sam Shepard)
• The Night, London 1976 (mit Tom Verlaine)
• Ha! Ha! Houdini!, Gedicht, 1977.
• Babel, Sammlung vun Gedichten, Prosa, Leedtexten un Teeknungen, 1978
• Robert Mapplethorpe, New York 1987 (Herutgever: Patti Smith)
• Flowers Mapplethorpe, Boston 1990 (Herutgever: Patti Smith)
• Woolgathering. 1992.
  • Översetten Brigitte Jakobeit: Traumsammlerin. Kiepenheuer & Witsch, Köln 2013 ISBN 978-3-462-04570-3
• Early Work, Gedichtsammlung (1970–1979), 1994
• The Coral Sea, 1996.
• Complete, Sammlung vun Leedtexten, 1998
• Auguries Of Innocence, Gedichtsammlung, 2005
• Just Kids. Die Geschichte einer Freundschaft, Autobiografie, Kiepenheuer & Witsch, Köln 2010 ISBN 978-3-462-04228-3
• M Train, autobiographische Texte, mit Illustratschonen („A roadmap to my life“). Alfred A. Knopf, New York 2015 ISBN 978-1-101-87510-0
  • Rezension, The New York Times, 1. Okt. 2015
  • Übers. Brigitte Jakobeit: M Train. Erinnerungen. Kiepenheuer & Witsch, Köln 2016 ISBN 978-3-462-04863-6
• Collected Lyrics 1970–2015. Bloomsbury, London 2015 ISBN 978-1-4088-6300-8
• Devotion (Why I Write), Yale University Press, New Haven 2017 ISBN 978-0-300-21862-6
• Year of the Monkey. Knopf, New York, Toronto 2019, ISBN 978-0525657682.
  • Översetten: Brigitte Jakobeit: Im Jahr des Affen, Kiepenheuer & Witsch, Köln 2020, ISBN 978-3-462-05384-5

Filme

• 20 Stunden mit Patti Smith. Fernsehdokumentatschoon, Öösterriek, 1978, 80 Min., Regie: Rudi Dolezal.
• Patti Smith – Dream Of Life. Dokumentatschoon, USA, 1996–2007, 109 Min., Regie: Steven Sebring. Inholtsangaav (PDF-Datei; 113 kB) vun de Berlinale 2008, Trailer, 1:41 Min.
• Film socialisme. Speelfilm, Swiez/Frankriek, 2010, 141 Min., Regie: Jean-Luc Godard

Literatur

• Patti Smith – American Artist. Fotografien vun Frank Stefanko, Vörwort vun Patti Smith. Grootformatig Bildband, Schwarzkopf & Schwarzkopf Verlag, Berlin 2007, ISBN 978-3-89602-729-0.
• Michael Stipe: Two Times Intro: On The Road With Patti Smith. Little, Brown and Company, 1998.
• Nick Johnstone: Patti Smith. Palmyra, Heidelbarg 1999, ISBN 3-930378-26-4.
• Victor Bockris: Patti Smith. Krüger, Frankfort 2000, ISBN 3-8105-0435-1.
• Martin C. Strong: The Great Rock Discography. Canongate Books Ltd., Edinburgh, 6. Uplaag 2002.
• Simon Reynolds, Joy Press: The Sex Revolts, 1995. (Standardwark över Gender, Rebellion un Rock ‘n’ Roll).
• Gero von Boehm: Patti Smith. 9. April 2010. Interview in: Begegnungen. Menschenbilder aus drei Jahrzehnten. Collection Rolf Heyne, München 2012, ISBN 978-3-89910-443-1, S. 712–721.
• Henning E. Kuckuk: Patti Smiths kosmopolitische Stimme. Performances – Netzwerke – Autobiografie. transcript Verlag, Bielefeld, 2018; Print-ISBN 978-3-8376-4417-3, PDF-ISBN 978-3-8394-4417-7.

Presse

• Mutter der Rockmission – Patti Smiths neue Platte „Gung Ho“. In: Die Zeit, 23. März 2000, afropen 12. April 2010
• Rose-Maria Gropp: Der Traum vom Leben – Patti Smith zum Sechzigsten. In: Frankfurter Allgemeine Zeitung, 30. Dezember 2006, afropen 12. April 2010
• Die Seeräuberin. In: Der Tagesspiegel, 10. Februar 2008, afropen 12. April 2010
• Kommen Sie mit auf den Friedhof? Interview in: Der Tagesspiegel, 17. Februar 2008, afropen 12. April 2010
• «Ich hatte eine Mission» Patti Smith in einem Gespräch Musik, Kunst und den amerikanischen Wahlkampf. In: Neue Zürcher Zeitung, 13. Juni 2008, afropen 12. April 2010
• Die Überlebende. In: Die Zeit, Magazin, 11. März 2010, afropen 13. März 2010
• Nina Apin: Rimbaud im East Village. In: die tageszeitung, 13. März 2010, afropen 12. April 2010
• Patin des Punk. In: EMMA, 25. März 2010, afropen 12. April 2010
• Minimal Rock Vol. 1, Nr. 4/5, 25. Mar 1977, Thema: Patti Smith, edited by Robert O'Fisher, Novaggio, Switzerland.

Weblinks

Patti Smith. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

• Offizielle Website
• Patti Smith bi AllMusic
• Patti Smith in dat Musikmagazin Rolling Stone
• Patti Smith in dr Rock and Roll Hall of Fame
• DNB-Katalog
• Patti Smith in de Internet Movie Database (engelsch)
• Indrag bi FemBio