Warren Gamaliel Harding

Warren Gamaliel Harding (* 2. November 1865 bi Corsica, Ohio; † 2. August 1923 in San Francisco, Kalifornien) weer en US-amerikaansch Politiker un de 29. Präsident vun de USA vun 1921 bit 1923.

Harding hörr to de Republikaner un weer en inflootrieken Zeitungsverleger mit en besünner Begabung för apenlich Uptree. Aber sein Regeerenslidmaaten weern faken in Skandale verwickelt un so seggt man hüm nah, dat he en vun de Präsidenten weer, de an’n wenigstens Spood harr.

Leven

Kindheet un Jöögd

He weer de oldste vun acht Kinner vun Dr. George Harding un Phoebe Dickerson Harding. Sien Vader weer eerst Schoolmeester hett aber nahst, as se umtrucken sünd de Zeitung The Argus köfft. Sein Moder weer Hebamm, is aber laterhenn as Medizinerin tolaaten wurrn. In de Redaktschoon vun The Argus hett Harding de Grundlagen vun dat Zeitungsgeschäft kennen. Harding hett later henn dat College absolveert.

Politisch Werdegang

Nah sein Collegeafsluss is he nah Marion in Ohio trucken, hett sück 300 Dollar lehnt un hett denn de uplaagenschwachste Zeitung vun de Stadt köfft un tosommen mit twee Frünnen nah vörn brocht. Politisch kunn he sück dormit aber noch nich dörsetten und at ganze gung ok nich an sein Gesundheet vörbi. Mit 24 Johr muss he all för en paar Week in’t Sanatorium.

1891 hett Harding nah en lang Zögern Florence Kling heiraat, en schett Frau mit en lütten Söhn. Her Vader Amos Kling weer Hardings gröttste Gegner. Als he mitkregen hett, wat sien Dochter wull hett he hör ut de Familie rutschmeeten un ok sien Frau hett he verbooden, an de Hochtiet deeltonemmen. Acht Johr lang hett Kling nich mit sien Dochter un Schwegersöhn snackt.

Aber Florence weer klüftig. Se hett dat schafft, de Zeitung vun hör Mann, de Marion Daily Star in en profidabel Zeitung to verwanneln. Man nimmt an, dat se Harding dorto brocht hett, in de Politik to gahn. Harding wurr 1899 in de Senat vun Ohio wählt. Van 1903 bit 1905 weer he stellvertredend Gouverneur. Dornah hett he sück eerstmal in’t Privateleben torüchtrucken.

As he weer 1910 in de Politik torüch wull, hett he dat Rennen um dat Amt vun de Gouverneur aber verloren. 1914 wurr he to’n Senator wählt.

Harding weer Freemüerer un wurr in de Marion Lodge No. 70 in Marion (Ohio) an’ 28. Juni 1901 initiiert. An’ 27. August 1920 kreeg he den Meester-Grad, an’ 5. Januar 1921 kreeg he den 32. Grad vun de A. u. A. Schottischen Ritus in Columbus (Ohio). An’ 22. September 1921 wurr he to’n 33. Grad kugelt, aber he is storven, bevör man hüm den Grad verlehen kunn.^[1]^[2]

De Wahl vun 1920

Harding weer buterhalf vun Ohio relativ unbekannt in dorum 1920 bi de Republican National Convention – de Wahl to’n Präsidentschapskandidat vun de Republikaners- ganz buten vör. Aber sien Parteikollegen weern an Ränkeschmieden un so wurr he denn doch noch nomineert.

In’t Vörfeld hebbt se hüm fraagt, of dat „unangenehm Episoden“ in sien Vergangenheit geeven, de man tegen hüm verwenden kunn. Harding hett seggt „nee“. As se hüm denn nomineert harrn, keem ruut, dat he mal wat mit en verheiraat Frau harrt harr. En nee Kandidat kunn se nich mehr upstellen, wiels dat all to laat weer. De Familie vun de Frau hett denn en gröttere Geldsumme kregen, dormit se sück still hollen deen.

Bi de Präsidentschapswahl vun 1920 is Harding tegen de Demokrat James M. Cox, Gouverneur vun Ohio, antreden. De demokraatsch Kandidat för dat Amt vun de Viezpräsident weer de stellvertredend Marineminister Franklin Delano Roosevelt. De Demokraten wullen de fortschrittlich Politik vun Präsident Woodrow Wilson wieder föhren.

Hardings Wahlkamp leep dortegen ünner dat Motto “Torüch to de Normalität”, worbi he dree populäre Trends ut disse Tiet upgriepen dee: Torüch to en Politik vun de Isolatschonismus as Reaktschon up den Eersten Weltkrieg, en Beschränkung vun de Inwannern in en Torüchkommen up de Politik vun dat Nicht-Inmischen (“laissez-faire”) ut de Tiet vun William McKinley.

Hardings Programm weer genau dat, wat de Amerikaner höören wullen. De Presse hett hüm bannig ünnerstött un to’n eersten Mal wurrn ok Filmstars för en Wahlkamp inspannt. Konservativ Prominenten as Al Jolson, Lillian Russell, Douglas Fairbanks un Mary Pickford keemen nah Ohio. Riek Lüüd as Thomas Edison, Henry Ford un Harvey Firestone hebbt Hardings Kampagne ünnerstött. Sien Insatz för de Rechte vun Fruen keemen bi de weiblich Wählers good an. All tosommen sünd över 600.000 Minschen während de Wahlkamp in de lütt Stadt Marion kommen.

Hardings Fru Florence bedeelig sück aktiv an de Wahlkamp un droog to de Popularität vun hör Mann bi. In en in hör Gorden baut Bungalow, wat as Pressebüro deenen dee, geev se Interviews un hett för Fotos posseert.

De Wahl van 1920 weer de eerste, bi de de Fruen in’t ganze Land mit afstimmen kunnen. Harding hett huushooch wunnen mit 61% vun de Stimmen; sein Gegner Cox kreeg blots 36% (404 to 127 Stimmen in de Wahlmännerutschuss). De Sozialist Eugene V. Debs, de sein Wahlkamp ut Gefängnis herut föhren muss, kreeg 3%. As Harding Präsident wurr, hett he Debs un anner politisch Gefangene begnadigt.

Präsident

Hardings Beraderstab un Kabinett weer de Mannschap, de he up de Parteiversammeln vun de Republikaners 1920 vörstellt harr.


AMT	NAAM	AMTSTIET

Präsident	Warren Gamaliel Harding	1921–1923
Viezpräsident	Calvin Coolidge	1921–1923

Butenminister	Charles Evans Hughes	1921–1923
Finanzminister	Andrew W. Mellon	1921–1923
Kriegsminister	John W. Weeks	1921–1923
Justizminister	Harry M. Daugherty	1921–1923
Postminister	Will H. Hays	1921–1922
	Hubert Work	1922–1923
	Harry S. New	1923
Marineminister	Edwin Denby	1921–1923
Binnenminister	Albert B. Fall	1921–1923
	Hubert Work	1923
Landweertschapsminister	Henry C. Wallace	1921–1923
Hannelsminister	Herbert Clark Hoover	1921–1923
Arbeitsminister	James J. Davis	1921–1923

Ünner Harding wurr en Politik vun Nichtinmischen in de Beriek Werschap un Soziales bedreben. De wertschaplich Entwicklung vun de Natschoon sull nich dör staatlich Överwachung behinnert wurrn. Harding weer ok en Verfechter vun kloor Trennung vun staatlich Gewalt. Den böverste Gerichtshoff (U.S. Supreme Court) hett he en hoohen Stellenwert inrüümt un hett de ehmalgen Präsidenten William Howard Taft to’n böversten Richter makt. Während Hardings Amtstiet wurr en Freedensverdrag mit dat Düütsch Riek, Österriek un Ungarn ünnertekend, womit de Eerste Weltkrieg för de USA formal beend wurr. Kolumbien wurr för den Verust vun Panama entschädigt un de Washington Naval Conference in’t Leven ropen. Harding hett ok dat Bureau of Veterans Affairs inricht, de sück um de Bedürfnisse vun de Weltkriegsveteranen kümmern dee.

De Präsident hett bannig völ Reden in de Apenlichkeit hollen,de aber faken Verspreker un Sinnfehlers harrn. He legg aber grooten Weert dorup, sien Reden sülvst to schrieven. To’n Anfang hett en grooten Deel vun de Korrespondenz ok sülvst erledigt, dorünner ok Breef vun Börgers, de an hüm richt weer. Kriter hebbt hüm aber vörschmeeten, dat sein Englisch gruselig un vull Fehlers weer. As he af 1923 nich mehr so gesund weer, hett he dat Schrieven denn vun Assistenten maken laten.

Amtsinföhren vun Harding, 1921

Skandale, Affären, Gerüchte

Nah de Amtsinföhren hett Harding völ vun sein politisch Frünnen in lukrative Ämters hulpen. En Grupp, de as „Ohio Gang“ bekannt wurr, hett hör Positschoon utnutzt, üm Gelder vun de Regeeren to achtertrecken. Of un wu völ Harding dorvan wusst hett, weet man nich.

Anfang vun dat Johr 1923 hett man en groot anleggt Korruptschoonsaffäre um Hardings engsten Beraderstaff opdeckt. Thomas Miller, Baas för dat Amt for Butenangelegenheiten, wurr beschuldigt, Schmeergelder annommen to hemm. Jess Smith, Assistent vun de Justizministers, harr Ünnerlaagen vernicht un sück denn sülvst um’t Leven brocht. De Justizminister sülvst muss wegen dat Annemmen vun Bestecheungsgelder torüchtreden. Charles Forbes, Direkter vun dat Bureau of Veterans Affairs, harr Gewinne ünnerslahn, harr bannig wat an Bestechungsgelder instreeken un organiseer den illegalen Verdriev vun Alkohol un Drogen.

An’ bekanntsten wurr de Teapot-Dome-Skandal, in de de Binnenminister Albert B. Fall verwickelt weer. Nahdem Schmeergelder betahlt wurrn weer, wurrn wertvull Öölfelder an twee Firmen vergeven. 1931 wurr Fall – as eerst Lidmaat vun en amerikaansch Kabinett – to en Haftstraaf veroordeelt.

Harding weer woll nich sülvst in de Affären verstrickt, speel aber ok kien glücklich Rull bi dat Opdecken un Uparbeiten vun de Skandale. Överleefert is folgend Utspraak vun Harding: “My God, this is a hell of a job! I have no trouble with my enemies, but my damn friends, my God-damned friends… they're the ones that keep me walking the floor nights!” („Mien Gott, disse Job is de Höll! Ik hebb kein Arger mit mien Feinde, aber mien verdammte Fruennen, mien gottverdammte Fruennen… de sünd dat, de mi slaaploos Nachten bringt !“)

Harding harr mehrere buterehliche Beziehungen, darünner en langjohrig mit de 10 Johr jüngere Carrie Fulton Phillips, de Ehefru vun en ollen Fruend. Um en Skandal in’t Vörfeld vun de Präsidentschapswahlen ut’n Weg to gahn, kreeg de Familie Philipps vun de Republikaansch Partei en Geldsumme vun 50.000 US-Dollar un en mehr Weeken duernde Reis nah Japan finanzeert. Mrs. Philips kreeg buterdem noch över mehrere Johren en maandlich „Gehalt“ vun de Republikaners.
Mit Nan Britton, de Dochter vun en Fruend, harr Harding en nichtehlich Dochter, de 1919 to Welt keem. Disse Dochter, Elizabeth Ann Blaesing, hett Harding nie sehn; he hett aber en grooten Summ an Ünerholt betallt.

Hardings Gegner, dorünner sien Schwegervader Amos Kling, hebbt in de 80er Johren vun dat 19. Johrhundert Gerüchte in de Welt sett, dat sien Vörfohren Afro-Amerikaners weern un „swaart Blood“ in sien Adern ströömen de. Latere Nahforschungen hebbt aber kien Hennwies up afrikaansch Vörfohren geven, dat weer also en blanken Roopmoordkampagne.

Nah en anner Gerücht weer Harding Lidmaat vun de Ku Klux Kahn, aber dat is ok nich nahwiest wurrn.

Dood in’t Amt

1923 ünnernehm Harding en utdehnt Reis dör dat Territorium vun Alaska un den Westen vun de USA, wo he ünner annern an de Eröffnung vun de Alaska Railroad deelnommen hett. Besünners de eenfak Minschen wull he up disse “Voyage of Understanding” („Reis för de Verständigung“) de Ziele vun sien Politik nah bringen. To disse Tiet fung dat aber an, dat de Korruptschoonsaffäre vun sien Kabinettslidmaaten bekannt wurrn deen. In Alaska hebbt se hüm de ganze Geschicht vertellt un he weer dor bannig schockeert över.

Up den Weg dör British Columbia entwickel he Symptome, de up en swooren Fall vun Levensmiddelvergiften sluten leeten. As he dat Palace Hotel in San Francisco erreich, seeg da tut, as wenn dor en Lungenentzündung dorto kommen dee. An’ Abend vun de 2. August 1923 starv he an de Folgen vun en Hartinfarkt oder Slagganfall. Harding weer de sösste US-Präsident, de während de loopend Amtstiet storven is. Sien Nahfolger wurr Viezpräsident John Calvin Coolidge.

Wiels Hardings Witfru en Autopsie verwiegert hett, geev dat bold Gerüchte, dat he Opfer vun en Verswörung wurrn weer.

De Liek wurr nah Washington överföhrt un in’ ööstlichen Ruum vun dat Witt Huus upbahrt. Nah en Staatsakt bit dat Kapitol is he up de Karkhoff vun Marion, Ohio bediekt wurrn. Siet 1931 ruhen Harding un sien 1927 storven Frau in de vun Präsident Herbert Clark Hoover stift Harding Memorial in Marion.

In tallriek, vun Historiker dörföhrt Umfragen wurr Harding as en vun de slechtsten Präsidenten vun den USA nömmt. Autoren vun hüd seehn dat wat anners. De Biograf John Dean legg 2004 dor, dat "Harding kien Bispeel för en scheitert Präsidentschap is".

Einzelnachweise

↑ Eugen Lennhoff, Oskar Posner, Dieter A. Binder: Internationales Freimaurerlexikon. Herbig Verlag, 5. Auflage 2006, ISBN 978-3-7766-2478-6.
↑ Willaim R. Denslow, Harry S. Truman: 10,000 Famous Freemasons from A to J, Part One. Kessinger Publishing, ISBN 1-4179-7578-4.

Literatur

Noggle, Burl: Teapot Dome. Oil and Politics in the 1920's. 1962. (En Dorstellen vun de Harding-Skandals.)
Ferrell, Robert H.: The Strange Death of President Harding. 1996. (Nee’ere Literatur to de Dood vun Harding)
Müller, Marion G.: Politische Bildstrategien im amerikanischen Präsidentschaftswahlkampf 1828-1996. Berlin, Akademie Verlag, 1997.

Weblenken

Op Wikiquote gifft dat Zitaten to, över oder vun „Warren G. Harding“ (hoochdüütsch).

Warren Gamaliel Harding. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

Präsidenten vun de USA

[IFL-1] Eugen Lennhoff, Oskar Posner, Dieter A. Binder: Internationales Freimaurerlexikon. Herbig Verlag, 5. Auflage 2006, ISBN 978-3-7766-2478-6.

[Denslow-2] Willaim R. Denslow, Harry S. Truman: 10,000 Famous Freemasons from A to J, Part One. Kessinger Publishing, ISBN 1-4179-7578-4.

[1]

[2]