Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
TobeBot (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: mk:Далмација
 
(42 tussenliggende versies door 30 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1:
{{Infobox provincie Romeinse Rijk
'''Dalmatia''' is de naam van de Romeinse provincie die vanuit [[Italië]] bezien aan de andere kant van de [[Adriatische Zee]] ligt.
| naam = Dalmatia | kaart = Dalmatia SPQR.png | onderschrift= Dalmatia in het Romeinse Rijk | jaar = [[9]] | hoofdplaats = [[Salonae]] | huidig = }}
'''Dalmatia''' was een [[Romeinse Rijk|Romeinse provincie]] die vanuit [[Italië]] bezien aan de andere kant van de [[Adriatische Zee]] lag. De uitgestrekte provincie moet niet worden verward met het moderne [[Dalmatië (regio)|Dalmatië]] dat alleen de kuststreek van [[Kroatië]] aan de Adriatische Zee omvat.
 
Dalmatia bestond voornamelijk uit het gebied dat na de Tweede Wereldoorlog enkele tientallen jaren lang [[Joegoslavië]] zou heten. Een groot deel van de [[Dinarische Alpen]] behoorde er toe. Daarnaast behoorde het grootste deel van de kust van de [[Adriatische Zee]] tot de provincie.
De Romeinse provincie Dalmatia moet niet worden verward met het tegenwoordige [[Dalmatië (regio)|Dalmatië]]. Dalmatia bestreek de hele kuststreek van de [[Adriatische Zee]], terwijl [[Dalmatië (regio)|Dalmatië]] de huidige naam van een regio in [[Kroatië]] is.
 
==Geschiedenis==
De [[Romeinse Rijk|Romeinen]] begonnen met de bezetting van Illyrië in [[168 v.Chr.]]. Ze beperkten zich hierbij tot de kuststreek, die al door de Grieken was [[Hellenisme|gehelleniseerd]]. De naam van de nieuwe provincie werd [[Illyricum]], naar haar toenmalige naam. In [[156 v.Chr.]] vielen de Romeinen voor het eerst ook het binnenland binnen en versloegen daar de Dalmatiërs en dwongen hen tribuut te betalen. De rest van het binnenland volgde omstreeks het begin van de jaartelling. In [[9]] of [[10|10 n.Chr.]], in ieder geval tijdens het bewind van [[Gaius Julius Caesar Octavianus|Augustus]] werd Illyricum in twee nieuwe provincies gesplitst: '''Dalmatia''' in het zuiden en [[Pannonia (Romeinse provincie)|Pannonia]] in het noorden. De reden hiervoor was wellicht dat de provincie te groot werd en het daardoor moeilijk werd om haar goed te besturen: dat [[Tiberius Claudius Nero (zoon)|Tiberius]], de schoonzoon van Augustus, een jaar nodig had om de opstand die in dat gebied heerste in [[9|9 n.Chr.]] neer te slaan, ondersteund deze verklaring. Na deze splitsing begon de [[romanisering]] van het gebied pas echt.
===Romeinse Rijk===
De [[Romeinse Rijk|Romeinen]] begonnen met de bezetting van [[Illyrië]] in [[168 v.Chr.]]. Ze beperkten zich hierbij tot de kuststreek, die al door de Grieken was [[Hellenisme|gehelleniseerd]]. De naam van de nieuwe provincie werd [[Illyricum]], naar haar toenmalige naam. In [[156 v.Chr.]] vielentrokken de Romeinen voor het eerst ook het binnenland binnen en versloegen daar de Dalmatiërs en dwongen hen [[tribuut]] te betalen. De rest van het binnenland volgde omstreeks het begin van de jaartelling. In [[9]] of [[10|10 n.Chr.]], in ieder geval tijdens het bewind van [[Gaius JuliusImperator Caesar OctavianusAugustus|Augustus]] werd Illyricum in twee nieuwe provincies gesplitst: '''Dalmatia''' in het zuiden en [[Pannonia (Romeinse provincie)|Pannonia]] in het noorden. De reden hiervoor was wellicht dat de provincie te groot werd en het daardoor moeilijk werd om haar goed te besturen: dat [[Tiberius ClaudiusJulius NeroCaesar (zoon)Augustus|Tiberius]], de schoonzoon van Augustus, een jaar nodig had om de opstand die in dat gebied heerste in [[9|9 n.Chr.]] neer te slaan, ondersteundondersteunt deze verklaring. Na deze splitsing begonnam de [[romanisering]] van het gebied passerieuze echtvormen aan.
 
De hoofdstad van Dalmatia was [[Salonae]] (het huidige Solin). Keizer [[Diocletianus]], afkomstig van Salonae, maakte de provincie beroemd door er een versterkt paleis (het [[Paleis van Diocletianus]]) te bouwen, een paar kilometer ten zuiden van Salonae. Dit paleis zou later het hart van de huidige stad [[Split]] worden.
[[Bestand:REmpire-Dalmatia.png|200px|thumb|Dalmatia in het Romeinse Rijk]]
 
In de nadagen van het [[West-Romeinse Rijk]] waren er nog enkele keizers actief in [[Rome (stad)|Rome]]: In [[475]] werd [[Julius Nepos]] afgezet en kwam [[Romulus Augustus]] op de troon te zitten. Deze werd door [[Odoaker]], een [[Goten|Gotische]] generaal, in [[476]] afgezet en daarmee viel het West-Romeinse Rijk. Julius Nepos vluchtte naar Dalmatia, waar hij nog over een klein koninkrijk kon regeren tot bij zijn dood in [[480]]. Daarna kwam ook dit koninkrijk onder bestuur van de [[Ostrogoten]], ook wel aangeduid als Oost-Goten. Tussen [[488]] en [[526|526 n. Chr.]] heerste [[Theodorik de Grote]] over Dalmatia. In [[535]] voegde [[Justinianus I van Byzantium|Justinianus]] het gebied weer bij het Oost-Romeinse Rijk, dat al het [[Byzantijnse Keizerrijk|Byzantijnse Rijk]] was gaan heten.
De ([[Romeinse Rijk|Romeinse]]) provincie Dalmatia bevatte het binnenlandse deel van het huidige [[Joegoslavië]]. Daardoor kwam een groot deel van de [[Dinarische Alpen]] op het grondgebied van Dalmatia te liggen. Daarbuiten behoorde ook het grootste deel van de kust van de [[Adriatische Zee]] tot Dalmatia. De hoofdstad van Dalmatia was [[Salonae]] (het huidige Solin). Keizer [[Diocletianus]] maakte de provincie beroemd door er een versterkt paleis te bouwen, een paar kilometer ten zuiden van Salonae, waar nu het huidige [[Split]] ligt. Andere belangrijke steden in de Romeinse tijd waren:
 
===Belangrijke steden in de Romeinse tijd ===
* Zagabria ([[Zagreb]])
* Sadrum ([[Zadar (plaats)|Zadar]])
Regel 21 ⟶ 27:
* Macari ([[Makarska]])
* Pula ([[Pula (Kroatië)|Pula]])
 
In de nadagen van het [[West-Romeinse Rijk]] waren er nog enkele keizers actief in [[Rome (stad)|Rome]]: In [[475]] werd [[Julius Nepos]] afgezet en kwam [[Romulus Augustus]] op de troon te zitten. Deze werd door [[Odoaker]], een [[Goten|Gotische]] generaal, in [[476]] afgezet en daarmee viel het West-Romeinse Rijk. Julius Nepos vluchtte naar Dalmatia, waar hij nog over een klein koninkrijk kon regeren tot bij zijn dood in [[480]]. Daarna kwam ook dit koninkrijk onder bestuur van de [[Ostrogoten]], ook wel aangeduid als Oost-Goten. Tussen [[488]] en [[526|526 n. Chr.]] heerste [[Theodorik de Grote]] over Dalmatia. In [[535]] voegde [[Justinianus I van Byzantium|Justinianus]] het gebied weer bij het Oost-Romeinse Rijk, dat al het [[Byzantijnse Keizerrijk|Byzantijnse Rijk]] was gaan heten.
 
{{Navigatie provincies Romeinse Rijk}}
 
[[Categorie:Romeinse provincie]]
[[Categorie:GeschiedenisRomeinen vanin KroatiëAlbanië]]
[[Categorie:Romeinen in Kroatië]]
 
{{Link FA|hr}}
 
[[ar:دالماسيا]]
[[bg:Далмация]]
[[bs:Dalmacija]]
[[ca:Dalmàcia]]
[[cs:Dalmácie]]
[[cy:Dalmatia]]
[[da:Dalmatien]]
[[de:Dalmatien]]
[[el:Δαλματία]]
[[en:Dalmatia]]
[[eo:Dalmatio]]
[[es:Dalmacia]]
[[et:Dalmaatsia]]
[[eu:Dalmazia]]
[[fa:دالماتیا]]
[[fi:Dalmatia]]
[[fr:Dalmatie]]
[[fur:Dalmazie]]
[[fy:Dalmaasje (regio)]]
[[gl:Dalmacia]]
[[he:דאלמטיה]]
[[hr:Dalmacija]]
[[hu:Dalmácia]]
[[id:Dalmatia]]
[[it:Dalmazia]]
[[ja:ダルマチア]]
[[ka:დალმაცია]]
[[ko:달마티아]]
[[la:Dalmatia]]
[[lt:Dalmatija]]
[[mk:Далмација]]
[[ms:Dalmatia]]
[[nn:Dalmatia]]
[[no:Dalmatia]]
[[pl:Dalmacja]]
[[pt:Dalmácia]]
[[ro:Dalmaţia]]
[[ru:Далмация]]
[[sh:Dalmacija]]
[[sk:Dalmácia]]
[[sl:Dalmacija]]
[[sq:Dalmacia]]
[[sr:Далмација]]
[[sv:Dalmatien]]
[[sw:Dalmatia]]
[[th:ดาลเมเชีย]]
[[tr:Dalmaçya]]
[[uk:Далмація]]
[[vec:Dalmàsia]]
[[wo:Dalmasi]]
[[zh:達爾馬提亞]]