1820: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
+Beeldende kunst |
1 persoon toegevoegd |
||
(27 tussenliggende versies door 12 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1:
{{Zijbalk jaar}}
Het jaar '''1820''' is het 20e jaar in de [[19e eeuw]] volgens de [[christelijke jaartelling]].
== Gebeurtenissen ==
;januari
* [[1 januari|1]] - Staatsgreep in [[Spanje]] door generaal [[Rafael del Riego]] tegen de autocratische regering van koning [[Ferdinand VII van Spanje|Ferdinand VIII]]. Doel is het herstel van de liberale "grondwet van Cadiz" uit 1812.
* [[11 januari|11]] - In Frankrijk wordt voor het eerst [[roestvrij staal]] geproduceerd.
*[[20 januari|20]] - De [[Linge (rivier)|Lingedijk]] breekt bij [[Leerdam]]. Achter de dijk ontstaat een [[kolk (water)|wiel]].
* [[23 januari|23]] - Het Nederlandse rivierengebied wordt na enkele dijkdoorbraken getroffen door een [[Watersnood van 1820|watersnood]]. Een gebied ter grootte van 130.000 morgen (ongeveer 1300 km2) komt onderwater te staan.
*[[26 januari|26]] - De Russische marineofficier [[Fabian Gottlieb von Bellingshausen]] steekt met twee schepen de Zuidpoolcirkel over.
*[[30 januari|30]] - De Britse marineofficier [[Edward Bransfield]] aanschouwt vanaf zijn schip de [[Zuidpool]].
;februari
Regel 23 ⟶ 22:
;april
* april - De Deen [[Hans Christian Ørsted]] ontdekt het [[elektromagnetisme]]. Hij demonstreert hoe een draad waardoor een elektrische stroom loopt, in staat is om een uitwijking te veroorzaken van de naald in een [[kompas]].
* Tussen april en juni arriveren ongeveer 5000 immigranten uit Engeland aan de [[Oost-Kaap]] in ongeveer 60 groepen. Dit zijn de [[Kolonisten van 1820]].
;juli
* [[26 juli|26]] - In Nederland komt bij Koninklijk Besluit een liquidatieregeling van de [[Gilde (beroepsgroep)|gildefondsen]] tot stand: de fondsen worden onder het beheer van commissarissen geplaatst en worden bestemd om uitkeringen te geven aan de vroegere leden en hun nabestaanden, alsook aan hen die hetzelfde bedrijf als deze ex-gildebroeders uitoefenen.
* [[27 juli|27]] - De stenen van het afgebroken [[kasteel van Sluis]] worden op een veiling verkocht.
;augustus▼
* [[9 augustus|9]] - Oprichting bij Koninklijk Besluit van het [[Rijksmuseum van Natuurlijke Historie]], een samenvoeging van 's Lands kabinet van natuurlijke historie, de collectie van de Universiteit van Leiden en die van [[Coenraad Jacob Temminck]], die directeur wordt.
;oktober
* [[9 oktober|9]] - [[Guayaquil]] verklaart zich onafhankelijk van Spanje, als eerste stad van het [[Onderkoninkrijk Peru]]. De stad geeft zichzelf de status van vrije [[provincie]], onder leiding van [[José Joaquín de Olmedo]].
* [[18 oktober|18]] - Uitroeping van de onafhankelijkheid in Portoviejo (Ecuador).
* [[20 oktober|20]] - In Troppau begint een [[congres van Troppau|conferentie]] van de [[pentarchie|grote vijf]] onder leiding van [[Klemens von Metternich]].
Regel 35 ⟶ 40:
* [[20 november|20]] - In de Stille Oceaan brengt een [[potvis]] de [[walvisvaarder]] [[Essex (walvisvaarder)|Essex]] van kapitein Pollard tot zinken. Deze gebeurtenis en het vervolg zullen het raamwerk vormen van de roman [[Moby Dick (boek)|Moby Dick]] van [[Herman Melville]].
* [[Kinine]] wordt geïsoleerd door Pierre Joseph Pelletier.
;december
* [[23 december|23]] - [[Moses Austin]] arriveert in Texas om aan de Mexicanen toestemming te vragen voor de vestiging van driehonderd Amerikaanse families.
;zonder datum
* [[Joseph Smith]] ziet in een visioen [[God (christendom)|God]] en [[Jezus (traditioneel-christelijk)|Jezus Christus]] als antwoord op zijn zoektocht naar de ware kerk. Zie ook [[mormonen]].
Regel 58 ⟶ 64:
== Geboren ==
▲[[Bestand:Engels painting2.jpg|thumb|Friedrich Engels]]
<!-- FAMILIENAAM OP ALFABETISCHE VOLGORDE, INDIEN OP DEZELFDE DAG GEBOREN -->
* [[4 februari|4]] - [[Božena Němcová]], Tsjechisch schrijfster en dichteres (overleden [[1862]])
* [[8 februari|8]] - [[William Tecumseh Sherman]], Amerikaans militair (overleden [[1891]])
* [[17 februari|17]] - [[Henri Vieuxtemps]], Belgisch violist en componist (overleden [[1881]])
* [[2 maart|2]] - [[Eduard Douwes Dekker]] ''(Multatuli)'', Nederlands schrijver (overleden [[1887]])
* [[18 maart|18]] - [[Age Buma]], Nederlands politicus (overleden [[1893]])
* [[20 maart|20]] - [[Alexander Jan Cuza]], Roemeens vorst (overleden [[1873]])
* [[30 maart|30]] - [[Anna Sewell]], Brits schrijfster (overleden [[1878]])
* [[6 april|6]] - [[Nadar (fotograaf)|Nadar]], Frans schrijver, tekenaar, fotograaf, journalist en ballonvaarder (overleden [[1910]])
* [[17 april|17]] - [[Johan Gottfried Conradi]], Noors componist (overleden [[1896]])
* [[4 mei|4]] - [[Julia Tyler]], first lady van de Verenigde Staten (echtgenote van [[John Tyler]]) (overleden [[1889]])
* [[12 mei|12]] - [[Florence Nightingale]], Brits pionier en grondlegger van de moderne [[gezondheidszorg|verpleging]] (overleden [[1910]])
* [[23 mei|23]] - [[James B. Eads]], Amerikaans ingenieur en uitvinder (overleden [[1887]])
* [[25 mei|25]] - [[Willem Jan Louis Verbeek]], Nederlands arts en schaker (overleden [[1888]])
=== juni ===
▲;augustus
* [[13 juni|13]] - [[Hendrik van Oranje-Nassau]], prins der Nederlanden (overleden [[1879]])
=== juli ===
* [[26 juli|26]] - [[Maria Severa]], Portugees fadozangeres (overleden [[1846]])
=== augustus ===
* [[2 augustus|2]] - [[John Tyndall]], Iers natuurkundige (overleden [[1893]])
* [[4 augustus|4]] - [[Pellegrino Artusi]], Italiaans literair criticus, schrijver en gastronoom (overleden [[1911]])
* [[10 augustus|10]] - [[Louis Paul Zocher]], Nederlands (tuin)architect (overleden [[1915]])
* [[23 augustus|23]] - [[Willem Seymour Mulder]], Nederlands dichter (overleden [[1896]])
[[Bestand:Engels painting2.jpg|thumb| Friedrich Engels<br/>geboren 28 november]]
* [[28 november|28]] - [[Friedrich Engels]], Duits filosoof (overleden [[1895]])
* [[16 december|16]] - [[Harm Cornelis Winters]], Nederlands architect (overleden [[1887]])
Regel 95 ⟶ 114:
;maart
* [[22 maart|22]] - [[Stephen Decatur]] (41), [[commodore (rang)|commodore]] in de [[United States Navy]]
* [[26 maart|26]] - [[Gerard van Dinter (kunstschilder)|Gerard van Dinter]] (73), Nederlands kunstschilder
;juni
Regel 103 ⟶ 123:
;augustus
* [[2 augustus|2]] - [[Abraham Enschedé]] (60), Nederlands krantenredacteur en boekdrukker
* [[6 augustus|6]] - [[Elisa Bonaparte]] (42), jongere zuster van Napoleon Bonaparte
;oktober
* [[16 oktober|16]] - [[Marie Bigot]] (34), Frans pianiste en componiste
;november
* [[30 november|30]] - [[Adriaan de Lelie]] (65), Nederlands schilder
{{Commonscat|1820}}
[[Categorie:1820
|