Grafische gebruikersomgeving: verschil tussen versies

[[Bestand:GRASS 6.1 GUI.png|right|250px|]]

Een '''grafische gebruikersomgeving''' (ook wel aangeduid met het Engelse '''''Graphicalgraphical Useruser [[Interfaceinterface]]''''', afgekort '''GUI''', vaak uitgesproken als "goewie") is een manier van [[mens-computerinteractie|interactie]] met een computer waarbij grafische beelden, [[widget]]s en tekst gebruikt worden. In computerjargon wordt ook wel gesproken van een frontend.

De basisprincipes van de grafische gebruikersomgeving werden uitgevonden door [[Xerox PARC]] en toegepast in de [[Xerox Alto ]]-computer. De meeste moderne GUI's stammen hiervan af. Om deze reden noemen sommigen dit type interface een ''PARC User Interface'' (PUI). Sommige bronnen zeggen dat [[Douglas Engelbart]] het GUI-concept formuleerde nog voor Xerox het in de praktijk bracht.) Om deze reden noemen sommigen dit type interface een ''PARC User Interface'' (PUI). Een PUI bestaat uit grafische widgets zoals [[venster (computer)|vensters]], [[menu (computerprogramma)|menu's]], [[drukknop|knoppen]], [[keuzerondje]]s en [[pictogram]]men en maakt gebruik van een aanwijsapparaat (zoals een [[muis (computer)|muis]], [[trackball]] of [[aanraakscherm]]) ter aanvulling van het [[Toetsenbord (computer)|toetsenbord]]. Om die reden wordt een PUI ook wel ''WIMP'' (Windows, Icons, Menu, Pointer) genoemd. Widgets zijn dikwijls geprefabriceerd in de vorm van widget-[[toolkit]]s.

Voorbeelden van [[besturingssysteem|besturingssystemen]] die PUI's ondersteunen zijn [[Mac OS X]], [[Microsoft Windows|Windows]], [[Geos (software)|GEOS]] en [[Unix]]/[[Linux]] (wanneer het [[X Window System]] gebruikt wordt). Deze laatste PUI wordt ook nog uitgebreid door widget-toolkits als [[Motif]] ([[Common Desktop Environment|CDE]]), [[Qt-toolkit|Qt]] (onder andere gebruikt in [[KDE]]), [[Tcl (programmeertaal)|Tcl]]/[[Tk Toolkit-toolkit|Tk]] (op verschillende platforms), [[GTK+]] en [[gtkmm]] (onder andere gebruikt in [[GNOME]]) en de geheel platformonafhankelijke [[Abstract Windowing Toolkit|AWT]] en [[Swing (Java)|Swing]] van [[Java (programmeertaal)|Java]].

GUI's die geen PUI's zijn zijn meestal te vinden in het genre van [[Videospel|computerspellen]]. Rond geavanceerde GUI's gebaseerd op [[virtual reality]] wordt nog regelmatig onderzoek verricht.

[[Bestand:DOS pause.png|right|250px|]]

De grafische gebruikersinterface staat in fel contrast met de [[Command Line Interface|opdrachtregelinterface]] (CLI).

Omdat GUI's en TUI's het grootste deel van alle relevante opdrachten op één scherm weergeven, hebben ze een minder steile [[leercurve (studie)|leercurve]] (in de zin dat ze ''makkelijker te leren zijn'') dan [[Command Line Interface|CLI]]'s, maar gebruikers met visuele of motorische handicaps hebben dikwijls problemen met de navigatie. De meeste GUI's verbruiken een pak meer processorkracht dan een CLI, waardoor ze weinig bruikbaar zijn op oudere apparatuur. Daarnaast zijn CLI's vaak flexibeler.