Greta Garbo: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website |
Geen bewerkingssamenvatting Labels: Visuele tekstverwerker Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website |
||
| (33 tussenliggende versies door 16 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1:
{{Infobox acteur
| naam = Greta Garbo
| afbeelding = Greta Garbo
| onderschrift
| volledige naam = Greta Lovisa Gustafsson
| geboren = [[18 september]] [[1905]]<br />[[Stockholm (hoofdbetekenis)|Stockholm]]
| overleden = [[15 april]] [[1990]]<br />[[New York (stad)|New York]]
| land = {{SE}}
| jaren-actief = [[1920]]-[[1941]]
| beroep = [[Acteur|Actrice]]
| imdb = 0001256
}}
'''Greta Garbo''', geboren als ''Greta Lovisa Gustafsson'' ([[Stockholm (hoofdbetekenis)|Stockholm]], [[18 september]] [[1905]] – [[New York (stad)|New York]], [[15 april]] [[1990]]) was een [[Zweden|Zweedse]] [[Acteur|actrice]].
==Biografie==
===Jeugd===
Garbo werd geboren op het eiland [[Södermalm]] in Stockholm, als jongste dochter van
Al op jonge leeftijd maakte Garbo kennis met het acteervak. Tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]] trad ze regelmatig op in shows georganiseerd door het [[Leger des Heils]] en zong ze in een koor.<ref>{{aut|Swenson, Karen}}; (1997) ''Greta Garbo: A Life Apart'', blz. 27</ref> Geld verdiende ze met het verkopen van kranten; dit gaf ze vervolgens uit aan het bezoeken van de [[nickelodeon (bioscoop)|nickelodeon]]. In 1919 behaalde ze haar schooldiploma; net zoals de meeste kinderen uit Södermalm werd Garbo niet aangemoedigd om verdere scholing te zoeken, maar te gaan werken.<ref>{{aut|Swenson, Karen}}; (1997) ''Greta Garbo: A Life Apart'', blz. 32</ref> Ze werkte parttime in een
Nu de hoofdverdiener was overleden
===Doorbraak in de Europese film===
[[
In augustus 1921 bood Ragnar Ring haar een substantiële rol aan in een film die twee uur buiten Stockholm werd opgenomen. Garbo was gretig om de rol te accepteren, maar ze kon geen vrije dagen krijgen bij het warenhuis.<ref>{{aut|Swenson, Karen}}; (1997) ''Greta Garbo: A Life Apart'', blz. 40</ref> Gelijktijdig werd ze door regisseur [[Erik A. Petschler]] gespot in een schoenenwinkel in [[Norrmalm]]. Garbo
Het lukte Garbo niet om een nieuwe acteerklus binnen te halen en ze was genoodzaakt om weer op zoek te gaan naar een baan. Petschler moedigde haar aan om auditie te doen aan het prestigieuze [[Kungliga Dramatiska Teatern]]. Ze werd met een beurs toegelaten en raakte bevriend met klasgenoten [[Mimi Pollak]] en [[Alf Sjörberg]]. Tijdens haar studie ontmoette ze regisseur [[Mauritz Stiller]]. Hij werd haar mentor en zij kreeg van hem de bijnaam "Greta Garbo". Ze werd door hem aangesteld in een bijrol in ''[[Gösta Berlings Saga]]'' ([[Film in 1924|1924]]), op voorwaarde dat ze tien kilo afviel. Stillers interesse in de actrice verbaasde de crewleden: Garbo's screentest verliep stroef; collega's beschreven haar als "ongemakkelijk".<ref>{{aut|Swenson, Karen}}; (1997) ''Greta Garbo: A Life Apart'', blz. 59</ref> Haar kneedbaarheid beviel de regisseur; gedurende de opnamen vormde hij haar als actrice. Hij zette haar onder grote druk, omdat hij geloofde dat ze dan haar beste acteerwerk leverde, hetgeen resulteerde in een hechte band.<ref>{{aut|Swenson, Karen}}; (1997) ''Greta Garbo: A Life Apart'', blz. 60-61</ref>
Voor de opnamen van haar volgende film ''[[Die freudlose Gasse]]'' ([[Film in 1925|1925]]), ging Garbo met Stiller naar [[Duitsland (hoofdbetekenis)|Duitsland]]. In 1924 had ze hier een ontmoeting met de Zweedse regisseur [[Victor Sjöström]]. Sjöström stelde hen vervolgens voor aan producent [[Louis B. Mayer]], die destijds verbleef in [[Berlijn (hoofdbetekenis)|Berlijn]]. Hoewel Mayer suggereerde dat Garbo gewicht moest verliezen, bood hij haar contractueel 400 dollar per week aan. Garbo signeerde dit contract en kwam op 25 juli 1925 met Stiller aan in New York.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 9</ref>
===Eerste Amerikaanse filmrollen===
[[
Na een succesvolle samenwerking met fotograaf [[Arnold Genthe]] tekende Garbo op 26 augustus 1925 haar contract bij Metro-Goldwyn-Mayer.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 10</ref> In deze periode stond haar verlegenheid haar in de weg van het vergaren van filmrollen.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 12-13</ref> Op aanraden van [[Lillian Gish]] nam cameraman Hendrik Sartov een [[screentest]] af van de Zweedse actrice. Regisseur [[Monta Bell]] was destijds acteurs aan het uitkiezen voor ''[[Ibáñez' Torrent]]'' ([[Film in 1926|1926]]) en wilde [[Norma Shearer]] voor de hoofdrol. Omdat Shearer pas net de opnamen van ''[[Lady of the Night (film)|Lady of the Night]]'' ([[Film in 1925|1925]]) had afgerond, wees ze de rol af. Bell zag hierna de screentest die Sartov met Garbo had gedaan en raakte geïntrigeerd en stond erop dat Garbo de rol zou krijgen. Voor Garbo was het aanbod bitterzoet: ze wilde namelijk dat haar eerste Amerikaanse film door Stiller zou worden geregisseerd.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 13</ref>
Haar gebrek aan kennis van de Engelse taal zorgde voor conflicten met de filmploeg van ''Ibáñez' Torrent'' en met tegenspeler [[Ricardo Cortez]].<ref>{{en}} [http://www.garboforever.com/Ricardo_Cortez.htm Garbo Forever] ''Ricardo Cortez (The Torrent)'' "On the set". [https://web.archive.org/web/20220517173110/http://www.garboforever.com/Ricardo_Cortez.htm Gearchiveerd] op 17 mei 2022.</ref> Hoewel Mayer er tijdens de promotie enkel positief over was, lagen de verwachtingen van de film laag. Het merendeel van de critici liet zich lovend uit. Zo vergeleek criticus Richard Watts, Jr. Garbo met [[Norma Talmadge]], [[Carol Dempster]], [[Zasu Pitts]] en [[Gloria Swanson]].<ref>{{en}} [https://web.archive.org/web/20080129200451/http://home.netcom.com/~bigear/Torrent.html The Torrent, A review by Dean Thompson, ©1997]</ref> Studioproducent [[Irving Thalberg]] was tevreden met het succes en verleende Garbo toestemming om samen te werken met Stiller. Ze werd ingezet in Stillers ''[[The Temptress]]'' ([[Film in 1926|1926]]). De draaiperiode verliep rampzalig: Garbo kreeg te horen dat haar zus Alva was gestorven, waarna de productie korte tijd werd gestaakt. Na hervatting werd Stiller door onenigheid met meewerkenden vervangen door [[Fred Niblo]].<ref>{{en}} [http://www.garboforever.com/Film-10.htm Garbo Forever] ''The Temptress'' "New Director". [https://web.archive.org/web/20220517181605/http://www.garboforever.com/Film-10.htm Gearchiveerd] op 17 mei 2022.</ref> ''The Temptress'' werd na de première in oktober 1926 een daverend succes, maar door ongeziene productiekosten werd het de enige film met Greta Garbo die financieel verlies leed.<ref>{{aut|Koszarski, Richard}}; (1994) ''An Evening's Entertainment: The Age of the Silent Feature Picture, 1915–1928'', blz. 253</ref> Hollywood was een filmster rijker, maar Garbo had zelf geen goed woord over voor de film.
[[
Ondanks een oproep voor een rustperiode, werd Garbo nadien onmiddellijk aangesteld tegenover [[John Gilbert (acteur)|John Gilbert]] in ''[[Flesh and the Devil]]'' ([[Film in 1926|1926]]). Ze was ontevreden over het scenario en haar personage, en dreigde korte tijd terug te keren naar Zweden. Na de eerste opnamen raakte Gilbert verliefd op Garbo.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 33</ref> Door de zichtbare aantrekkingskracht tussen de hoofdrolspelers werd scenarioschrijver [[Frances Marion]] ingehuurd om de scènes dusdanig te herschrijven, dat het een erotische tint zou krijgen. Gilbert deed Garbo publiekelijk een huwelijksaanzoek, maar zij liet hem onbeantwoord achter, hetgeen Gilbert motiveerde om een affaire te beginnen met [[Renée Adorée]]. De film werd aan het einde van 1926 uitgebracht en lokte een baanbrekend groot publiek. Stomme-filmcriticus Kevin Bronlow schreef dat Garbo een "erotischer optreden" gaf "dan Hollywood ooit had gezien".<ref>Brownlow, Kevin (2005). Garbo (Televisieproductie). Turner Classic Movies. 13:00-14:00 minuten.</ref>
Garbo kwam nadien opnieuw in conflict met de studio toen ze het scenario van ''[[Women Love Diamonds]]'' ([[Film in 1927|1927]]) afwees, niet opdaagde op de set van een uiteindelijk nooit gerealiseerde verfilming van ''Anna Karenina'', en werd ontslagen van het nooit afgemaakte project ''His Brother from Brazil''. Mayer hield haar salaris in, maar gaf paradoxaal genoeg wel toe aan haar eis om haar salaris te verhogen van 600 dollar naar 3.000 dollar per week.<ref>{{en}} [http://www.garboforever.com/Timeline-03.htm Garbo Forever] ''Timeline 1925-1929'' "November 1926". [https://web.archive.org/web/20221207170928/http://www.garboforever.com/Timeline-03.htm Gearchiveerd] op 7 december 2022.</ref> Ze stemde toe aan de verfilming van ''Anna Karenina''. De productie werd een maand lang gestaakt toen Garbo werd vergiftigd. Het project werd in deze periode hernoemd naar ''[[Love (1927)|Love]]'' (1927), en Gilbert werd aangesteld als haar tegenspeler. Het tweetal had hun privéproblemen bijgelegd; zodoende verliep de draaiperiode zonder ophef. De media schreven over hun relatie, hetgeen gunstig bleek voor de publiciteit van de film. Het was de bedoeling dat het koppel ook samen te zien zou zijn in ''[[The Divine Woman]]'' ([[Film in 1928|1928]]). Hoewel Gilbert niet beschikbaar was, werd Garbo wel ingezet.
Regisseur [[Victor Sjöström]] en cameraman [[Oliver T. Marsh]] probeerden om met ''The Divine Woman'' Garbo's imago te veranderen. Ze stond voorheen, tot eigen ongenoegen, bekend als een [[femme fatale]], maar werd na de lancering van de film geprezen om haar nieuwe [[Persona (rol)|persona]].
===Overgang naar de geluidsfilm===
[[
Garbo haastte zich vervolgens in de productie van ''[[Wild Orchids]]'' ([[Film in 1929|1929]]), op voorwaarde dat ze daarna een lang bezoek mocht brengen aan haar familie in Zweden.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 78</ref> De draaiperiode was moeizaam, omdat Garbo slecht meewerkte; haar gedrag verergerde toen ze te horen kreeg dat Stiller was overleden. Ze completeerde haar scènes en trok onmiddellijk naar Zweden. Mayer eiste dat ze terugkeerde voor heropnames en schorste haar toen ze niets van zich liet horen.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 80-81</ref> Garbo bleef maandenlang in Zweden; ''Wild Orchids'' werd zonder heropnames uitgebracht en ontving daarom milde reacties. Eenmaal teruggekeerd werd ze aangesteld aan ''[[The Single Standard]]'' (1929), gevolgd door haar (en MGM's) laatste stomme film, ''[[The Kiss (1929)|The Kiss]]'' (1929).
De [[geluidsfilm]] had reeds een robuuste intrede gemaakt, maar Garbo vermeed dit nieuwe medium zo lang mogelijk omdat ze de kwaliteit van de nieuwe films niet hoog in haar vaandel nam.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 84</ref> De studio sprak haar niet tegen: zij waren bang dat Garbo's Zweedse accent niet goed in de smaak zou vallen en hielden haar zo lang mogelijk verbonden aan stomme films. Tegen de tijd dat ''The Kiss'' in de maak was, had de geluidsfilm echter zo een vaste plek ingenomen, dat Garbo's carrière in gevaar kwam als ze zich niet aanpaste.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 90</ref> Veel Zweedse collega's in Hollywood werden afgedankt omwille hun accent en waren al naar hun thuisland teruggekeerd. Thalberg overwoog een Amerikaanse remake van ''[[La Passion de Jeanne d'Arc]]'' (1928) als haar geluidsfilmdebuut, maar uiteindelijk werd ze geplaatst in ''[[Anna Christie (1930)|Anna Christie]]'' ([[Film in 1930|1930]]). [[
Na ''Anna Christie''
Omdat Garbo de studio tot nu toe meer dan $5 miljoen in winst had opgebracht, werden kosten voor ''Mata Hari'' niet geschuwd. Talloze scenaristen werden ingehuurd om het scenario aan te scherpen en de mannelijke hoofdrol ging naar de destijds zeer populaire acteur [[Ramón Novarro]], met wie ze een plezierige samenwerking beleefde.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 142</ref> Vergelijking met de onofficiële [[Mata Hari (hoofdbetekenis)|Mata Hari]]-verfilming ''[[Dishonored (film)|Dishonored]]'' (1931) met Dietrich als spionne was onvermijdelijk.<ref>{{en}} [http://www.tcm.com/tcmdb/title/304/Mata-Hari/articles.html Turner Classic Movies] ARTICLES (Mata Hari)</ref> De pers schreef over haar erotische dansspel, wat bijdroeg aan het succes van de film: het publiek moest bij de première in bedwang worden gehouden door de politie.<ref>{{aut|Swenson, Karen}}; (1997) "Greta Garbo: A Life Apart", blz. 266</ref> ''Mata Hari'' leverde de studio een winst van meer dan $1 miljoen op.<ref name="ReferenceA" />
===Icoon in het Gouden Filmtijdperk===
Garbo werd vervolgens aangesteld in de [[mozaïekfilm]] ''[[Grand Hotel (film)|Grand Hotel]]'' ([[Film in 1932|1932]]). Actrice [[Norma Shearer]] had aanvankelijk de eerste keuze op de vrouwelijke rollen, maar zij trok zich terug.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 152</ref> Hierna kon Garbo worden geplaatst als ballerina die baalt van haar sterrendom, tegenover [[John Barrymore]], [[Joan Crawford]], [[Wallace Beery]] en [[Lionel Barrymore]]. Hoewel ze de hoofdrol voor het eerst moest delen met vier anderen (ze verscheen in minder dan tien van de dertig scènes), was ze tevreden omdat ze naar eigen mening voor het eerst een volwassen rol speelde, en bovendien kon samenwerken met John Barrymore. ''Grand Hotel'' was na ''[[Shanghai Express (film)|Shanghai Express]]'' het grootste commerciële succes van het jaar en won de [[Academy Award voor Beste Film]]. Garbo had niet eerder zulke gunstige kritieken gekregen en mocht spreken van een triomf.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 160</ref> Ze verdiende circa $ 250.000-
Hierna werd gespeculeerd over een gewaagder filmproject, maar producent Thalberg durfde geen risico's te nemen en wees Garbo toe aan de elegante hoofdrol in ''[[As You Desire Me]]'' (1932). Garbo maakte de film, op voorwaarde dat [[Erich von Stroheim]] tegenover haar zou verschijnen. Hoewel studiohoofd [[Louis B. Mayer]] openlijk een hekel had aan Von Stroheim, werd haar wens ingewilligd.<ref name="eenzesvier">{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 164</ref> Het project werd, ondanks een moeizame samenwerking met Von Stroheim met een rap tempo gemaakt, omdat Garbo's contract in april '32 afliep en er werd gespeculeerd over haar vertrek uit Hollywood.<ref name="eenzesvier" />
[[
Nadat haar contract ten einde kwam, besloot Garbo om terug te keren naar Zweden, maar de bank waar ze haar geld bewaarde, was failliet gegaan, waardoor ze geen rooie cent meer bezat. Zodoende continueerde ze vanuit financiële overwegingen haar contract met Metro-Goldwyn-Mayer; haar weeksalaris werd verhoogd van $ 6.000 naar $ 15.000 per week; bovendien kreeg ze meer invloed in de filmprojecten waaraan ze zich verbond en haar tegenspelers.<ref>{{aut|Paris, Barry}}; (1994) ''Garbo'', blz. 285</ref> Buiten de leden van [[United Artists]] om, had geen enkele acteur zoveel zeggenschap in een contract. Hierdoor was ze in staat om voor haar eerste film die door haar werd goedgekeurd, ''[[Queen Christina]]'' ([[Film in 1933|1933]]) John Gilbert aan te wijzen in de hoofdrol. Aanvankelijk acteerde ze tegenover [[Laurence Olivier]], maar omdat de samenwerking stroef verliep, koos ze tot groot ongenoegen van Mayer voor Gilbert, die op dat moment al met pensioen was. De draaiperiode liep enigszins stroef voor Garbo omdat regisseur [[Rouben Mamoulian]] haar liet werken na diensttijd en haar dwong tot voorbereidingen op de set.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 189</ref> Ze was hem hier later dankbaar voor, maar keek met afgunst terug op de film, omdat ze vond dat de historische accuraatheid verloren was gegaan ten gunste van de commercie.<ref name="eennegennul">{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 190</ref> ''Queen Christina'' was de eerste film waarin ze niet als lustobject verscheen en dat viel niet bij iedereen in de smaak: het Amerikaanse publiek was niet meer zo enthousiast als voorheen om naar de bioscoop te gaan; het Europese publiek kwam er echter massaal op af.<ref name="eennegennul" />
Garbo's volgende project was ''[[The Painted Veil (1934)|The Painted Veil]]'' ([[Film in 1934|1934]]). Intussen was de [[Hays Code]] ernstig aangescherpt, waardoor Garbo's vorige films uit de roulatie werden gehaald en ''The Painted Veil'' minder expliciet werd gemaakt; tot ongenoegen van Garbo, die nadien geen goed woord over had voor de film.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 200</ref> Schrijfster [[Mercedes de Acosta]], een goede vriendin en vermeende minnares van Garbo, had intussen een filmbewerking van het leven van [[Jeanne
[[
Een draaiperiode voor ''[[Anna Karenina (1935)|Anna Karenina]]'' ([[Film in 1935|1935]]) ging alsnog van start. Garbo zette een zeer behouden en introverte vertolking neer, hetgeen opschudding veroorzaakte bij haar collega's: zij hadden pas op het witte doek door dat Garbo acteerde via minimale gezichtsuitdrukkingen.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 213</ref> Deze nieuwe aanpak viel in de smaak: niet sinds ''Mata Hari'' was een Garbofilm zo een overweldigend succes, en Garbo ontving de [[New York Film Critics Circle Award|New York Film Critics Circle Award voor Beste Actrice]]. Ze tekende een contract voor nog twee films, elk waarvoor ze $ 250.000 zou ontvangen. Aanvankelijk zou ze na een vakantie in Zweden beginnen aan een filmbewerking van [[Maria Walewska]]'s leven, maar [[Salka Viertel]] was destijds niet beschikbaar om het scenario gereed te maken en het project werd vertraagd. Garbo was ontevreden dat ze in plaats daarvan werd aangesteld voor ''[[Camille (1936)|Camille]]'' ([[Film in 1936|1936]]), omdat ze van mening was dat de film te verwant was aan ''Anna Karenina''.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 218-19</ref> Toen ze het scenario las, veranderde ze van gedachten. Met veel enthousiasme begon ze aan de draaiperiode: ze had af en toe creatieve visies op het scenario die afweken van die van regisseur [[George Cukor]], en het project werd kort stilgelegd na de onverwachte dood van producent Thalberg, maar Garbo werkte mee en sprak vol lof over Cukor.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 223-26</ref> Ze had wederom een hit op haar naam staan en werd genomineerd voor een Oscar; deze verloor ze van [[Luise Rainer]] voor dier optreden in ''[[The Good Earth (film)|The Good Earth]]'' (1937). Marguerite Gautier is vandaag de dag een van Garbo's meest gevierde rol uit haar carrière.<ref name="conquest">{{en}} [http://www.tcm.com/tcmdb/title/97/Conquest/articles.html Turner Classic Movies] ARTICLES (Conquest). [https://web.archive.org/web/20200727060551/http://www.tcm.com/tcmdb/title/97/Conquest/articles.html Gearchiveerd] op 27 juli 2020.</ref>
===Laatste filmrollen===
[[
Voor ''[[Conquest (1937)|Conquest]]'' ([[Film in 1937|1937]]), de verfilming van Walewska's leven, wilde Viertel niet op kosten besparen: hoewel Garbo hierin - anders dan normaal - geen elegante vrouw speelde, moest de film het meest extravagante, groots opgezette project uit haar carrière worden.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 232</ref> Niet minder dan zeventien schrijvers werden ingehuurd om het scenario te perfectioneren, maar zelfs de laatste versie kon de filmploeg niet behagen. Garbo had geen interesse in het verhaal of in het leven van Walewska; ze zou in tranen naar haar eerste draaidag zijn gegaan.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 235</ref> In ''Conquest'' werkte ze voor de zevende en laatste keer samen met regisseur Clarence Brown.<ref name="conquest" /> Het project had talloze retakes en kwam pas na vijf maanden tot een eind. De film was met een uiteindelijk budget van $3,8 miljoen de duurste film van Metro-Goldwyn-Mayer, maar hij wierp niet zijn vruchten af: hoewel hij geld opbracht in Europa, was de film een commerciële teleurstelling in de Verenigde Staten met een verlies van $1,39 miljoen.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 238</ref> Critici klaagden bovendien dat Garbo voor het eerst in haar carrière werd overschaduwd door haar tegenspeler.<ref name="conquest" /> Garbo werd in 1938, samen met Joan Crawford, Bette Davis, Marlene Dietrich, [[Katharine Hepburn]], [[Mae West]], [[Edward Arnold]] en [[Fred Astaire]] benoemd tot '[[Box Office Poison]]'; dit hield in dat films met haar in de hoofdrol waren gedoemd om te floppen.<ref>{{en}} Classic Movie Favorites: [https://www.classicmoviefavorites.com/how-joan-crawford-survived-box-office-poison-twice/ How Joan Crawford Survived Box Office Poison twice!] (29 juli 2015). [https://web.archive.org/web/20221026110901/https://www.classicmoviefavorites.com/how-joan-crawford-survived-box-office-poison-twice/ Gearchiveerd] op 26 oktober 2022.</ref>
[[
Er waren verschillende factoren die een comeback verhinderden: Garbo werd hevig beïnvloed door Viertel - die Garbo een seksloos imago wilde geven - en kon zodoende niet kapitaliseren op haar sensuele karakter, dat van haar films zo een succes had gemaakt. Daarnaast keurde ze vrijwel elk aangeboden filmproject af, waardoor ze in het hele jaar in geen enkele film te zien was en zodoende uit de spotlights raakte. Een derde obstakel was de onrust in Europa, waar de grootste afzetmarkt was voor Garbo's films.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 239-40</ref> Viertel wilde dat haar volgende film kon worden gepromoot met de slogan 'Garbo Laughs! (Garbo Lacht!)' en Garbo koos - na een gefaalde poging om te verschijnen in een verfilming van het leven van [[Marie Curie]] -zodoende voor een moderne komedie, ''[[Ninotchka]]'' ([[Film in 1939|1939]]). Voor deze film ontving ze 'slechts' $125.000.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 244</ref> [[Ernst Lubitsch]] werd aangesteld als regisseur en sprak over een positieve samenwerking met Garbo; De Acosta droeg hieraan bij dat Garbo sinds ''Flesh and the Devil'' (1926) niet meer zo lovend was over een filmproject. ''Ninotchka'' werd een commercieel succes, Garbo werd bejubeld om haar komisch talent en sleepte haar derde Oscarnominatie in de wacht; ze verloor van [[Vivien Leigh]] in ''[[Gone with the Wind (film)|Gone with the Wind]]'' (1939). De studio was zeker van een geslaagde comeback, maar Garbo begon last te krijgen van paniekaanvallen en zware humeuren, waarna ze een continuering van haar contract verwierp en in plaats daarvan gedurende zes maanden in therapie ging.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 252</ref> Terwijl Garbo zich isoleerde van de buitenwereld in New York, was de studio in Los Angeles te druk bezig met het promoten van nieuw talent (onder wie [[Lana Turner]], [[Hedy Lamarr]] en [[Greer Garson]]) om zich met haar carrière te bekommeren.
[[Bestand:Greta Garbo-Robert Alton in Two-Faced Woman.JPG|thumb|right|200px|Garbo met Robert Alton in "[[Two-Faced Woman]] (1941)]]
Garbo keerde in het najaar van 1940 terug naar de speelfilmindustrie.
Ondanks een statement van studiohoofd Louis B. Mayer dat Garbo films mocht blijven maken zolang hij de baas was, werd Garbo al gauw vervangen door een andere Zweedse actrice, [[Ingrid Bergman]].<ref name="tweezesacht">{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 268</ref> Na haar laatste film kwam er nog regelmatig speculatie van een comeback. Tot grote verrassing van velen stemde ze in het najaar van 1942 in met ''The Girl from Leningrad'', maar Mayer verloor zijn interesse in het filmproject, dat nooit tot stand kwam.<ref name="tweezesacht" /> Tot aan de jaren 80 werd aan Garbo nog filmrollen aangeboden, maar ze sloeg ze vrijwel allemaal af; of ze trok zich om de geringste reden terug.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 271</ref>
==Persoonlijk leven==
Garbo weigerde in 1924 een huwelijksaanzoek van acteur [[Nils Asther]], die opmerkelijk genoeg bekendstond als "de mannelijke Greta Garbo". Ze vertelde hem dat ze nooit in haar leven zou trouwen, zodat ze zich geheel kon wijden aan het acteervak.<ref>{{aut|Swenson, Karen}}; (1997) ''Greta Garbo: A Life Apart'', blz. 70</ref>
Er is veel speculatie over Garbo's geaardheid. Ze zou een langdurige relatie hebben gehad met schrijfster [[Mercedes de Acosta]].
==Imago==
[[
Garbo werd in media beschreven als een mysterieuze vrouw die publiciteit meed. Ze gaf in heel haar carrière slechts veertien interviews<ref>{{aut|Paris, Barry}}; (1994) ''Garbo'', blz. 178</ref>, gaf nooit handtekeningen en liet haar duizenden fanbrieven per week vernietigen, met de
Bovendien weigerde ze na 1930 om te poseren voor publiciteitsfoto's of posters.<ref name="honderdvier" /> Niettemin was ze volgens haar biograaf Mark A. Vieira wel geobsedeerd met het verzamelen van al haar krantenknipsels.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 92</ref> Ze zou haar vrije tijd graag in isolatie hebben doorgebracht en wees vrijwel elk aanbod voor formele sociale verschijningen af, waaronder een bezoek aan Pickfair ondanks een uitgebreide uitnodiging van [[Mary Pickford]].<ref name="drienegen">{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 93</ref> Als ze wel opdaagde, gedroeg ze zich volgens andere gasten "ongemakkelijk" en was er sprake van "een bijna kinderlijk gebrek aan interesse"
Garbo stond bekend om samenwerken niet te laten vlotten. Regisseur Clarence Brown weet het zich afzonderen van haar collega's op filmsets aan het feit dat ze zich inferieur voelde en verlegen gedroeg vanwege een terugkerende taalblokkade.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 72</ref> Proefopnames en andere voorbereidingen liet ze waar mogelijk aan zich voorbijgaan, voorbereiden deed ze liefst in haar eentje.
▲Bovendien weigerde ze na 1930 om te poseren voor publiciteitsfoto's of posters.<ref name="honderdvier" /> Niettemin was ze volgens haar biograaf Mark A. Vieira wel geobsedeerd met het verzamelen van al haar krantenknipsels.<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 92</ref> Ze zou haar vrije tijd graag in isolatie hebben doorgebracht en wees vrijwel elk aanbod voor formele sociale verschijningen af, waaronder een bezoek aan Pickfair ondanks een uitgebreide uitnodiging van [[Mary Pickford]].<ref name="drienegen">{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 93</ref> Als ze wel opdaagde, gedroeg ze zich volgens andere gasten "ongemakkelijk" en was er sprake van "een bijna kinderlijk gebrek aan interesse" in sociale interactie.<ref name="drienegen" />
Garbo was in de jaren 30 een van de grootste sterren van Hollywood en haar internationale allure baande een weg voor andere Europese actrices: de Duitse [[Marlene Dietrich]] werd in 1930 geïntroduceerd als "[[Paramount Pictures|Paramounts]] antwoord op Garbo"<ref>{{aut|Vieira, Mark. A.}}; (2005) ''Greta Garbo: A Cinematic Legacy'', blz. 118</ref> en de Oostenrijkse [[Luise Rainer]] werd in 1935 naar de Verenigde Staten gebracht als een "nieuwe Greta Garbo".<ref>{{aut|Shipman, David}}; (1995) "The Great Movie Stars, The Golden Years", blz. 450-51</ref> Garbo was zo populair, dat in 1930 de term 'Garbomaniacs' werd geïntroduceerd om de talloze fans te definiëren.
Regel 138 ⟶ 140:
|1931||align="left"|''[[Susan Lenox (Her Fall and Rise)]]''||align="left"|Susan Lenox||
|- align="center"
|1931||align="left"|''[[Mata Hari (
|- align="center"
|1932||align="left"|''[[Grand Hotel (film)|Grand Hotel]]''||align="left"|Grusinskaya||
|- align="center"
|1932||align="left"|''[[As You Desire Me]]''||align="left"|Zara aka Maria||
Regel 160 ⟶ 162:
==Openbare collecties (selectie)==
* [[Rijksmuseum Amsterdam]],
== Externe
* {{Link IMDb naam|id=0001256|label=Greta Garbo}}
==Bibliografie==
* {{
|
|
|
|
|
|
| ISBN = 978-0-520-08535-0
|
}}
* {{
|
|
|
|
|
|
| ISBN = 978-0-8166-4182-6
|
}}
* {{
|
|
|
|
| url = https://archive.org/details/greatmoviestarsg0000ship
|
|
| ISBN = 978-0316784870
| pagina's = [https://archive.org/details/greatmoviestarsg0000ship/page/623 623] blz.
}}
* {{
|
|
|
|
| url = https://archive.org/details/gretagarbolifeap00swen
|
| plaats = New York
| ISBN = 978-0684807256
| pagina's = [https://archive.org/details/gretagarbolifeap00swen/page/639 639] blz.
}}
* {{
|
|
|
|
| url = https://archive.org/details/gretagarbocinema0000viei
|
|
| ISBN = 9780810958975
| pagina's = [https://archive.org/details/gretagarbocinema0000viei/page/288 288] blz.
}}
* {{
|
|
|
|
| url = https://archive.org/details/notableamericanw0000unse
|
|
| ISBN = 978-0-674-01488-6
| pagina's = [https://archive.org/details/notableamericanw0000unse/page/729 729] blz.
}}
==Voetnoten==
{{
{{Bibliografische informatie}}
{{Commonscat|Greta Garbo}}
| |||