Kowloon Walled City: verschil tussen versies

'''Kowloon Walled City''' (Ommuurde Stad Kowloon) was een zeer dichtbevolkte stad met nauwelijks een vorm van regering, gelegen in [[Kowloon City]], [[Hongkong]]. Het was oorspronkelijk een Chinees fort, dat in 1898 een [[enclave]] van [[Qing-dynastie|China]] in Brits gebied werd nadat de [[New Territories]] door China aan Groot-Brittannië werden verpacht. Na de Japanse bezetting van Hongkong in de [[Tweede Wereldoorlog]] nam de bevolking van de stad dramatischdrastisch toe. In 1990 telde de stad van 0,026  km² (twee26000 enm², eencirca vier halvevoetbalvelden voetbalveldgroot) naar schatting 50.000 inwoners. Hiermee was het een van de meest dichtbevolkte plaatsen ter wereld ooit. Van 1950 tot 1970 werd de stad gedomineerd door lokale [[Triade (misdaad)|triades]], was er veel prostitutie en drugsgebruik, en werd er veel gegokt.

In januari 1987 kondigde de regering van Hongkong het plan aan om de stad te slopen. De sloop begon in maart 1993 na een moeizaam ontruimingsproces, en werd in april 1994 voltooid. In december 1995 werd [[Kowloon Walled City Park]] geopend, een park in het voormalige gebied van de stad. Sommige historische gebouwen van de stad, bijvoorbeeld de [[yamen]] (een soort gemeentehuis) en overblijfselen van de Zuidpoort zijn bewaard gebleven.

[[FileBestand:Kowloon-Walled-City-1898.jpg|right|thumb|Lung Tsun Stone Bridge en Lung Tsun Pavilion (Pavilion for Greeting Officials) in Kowloon Walled City in 1898.]]

De geschiedenis van de stad kan teruggevoerd worden tot de [[SongdynastieSong-dynastie]] (960–1279). Er werd toen een militaire buitenpost opgezet om toezicht te houden op de zouthandel. In de paar honderd jaar daarna gebeurde er weinig, al werden er wel 30 wachten gestationeerd in 1668.

In 1810 werd er een klein fort aan de kust gebouwd. In 1842, toen keizer [[Daoguang]] aan de macht was, werd het eiland Hongkong afgestaan aan Groot-Brittannië onder het [[Verdrag van NanjingNanking]]. De Hongkongse autoriteiten voelden door dit verdrag de noodzaak om het fort te versterken om aan de macht te blijven in de rest van het land en om verdere Britse invloed te beperken. De versterking, die bestond uit de bouw van een ontzagwekkende muur, werd in 1847 voltooid. In 1854 was de stad een aantal weken in handen van rebellen tijdens de [[Taipingopstand]]. Het tegenwoordige [[Dapeng Association House]] is het overblijfsel van het garnizoen van [[Lai Enjue]].

[[FileBestand:KWC - 1972 Sing Tao.jpg|thumb|right|Een luchtfoto uit 1972 van Kowloon Walled City en het ernaast gelegen dorp Sai Tau.]]

Na de Japanse overgave in 1945 kondigde China het plan aan om zich de stad terugtoe te claimeneigenen. Na 1945 liep de stad vol met vluchtelingen van de [[Chinese burgeroorlogBurgeroorlog]], die hier bescherming genoten door de aanwezigheid van de Britten. Het gebied was geen deel van [[Brits Hongkong]], maar China had er feitelijk geen gezag doordat het gebied was omringd door Brits grondgebied. In 1947 werd de stad bewoond door 2.000 krakers. Na een mislukte poging in 1948 om de stad te ontruimen, hielden de Britten zich afzijdig in het bestuur van de stad.

In de jaren 60 en 70 zochten zeer veel [[Chaozhounezen]], [[DapengbandaoDapeng (schiereiland)|Dapengezen]] en andere [[Guangdong|Guangdongse]]se migranten uit het Chinese vasteland hun toevlucht in Kowloon Walled City.

Door gebrek aan toezicht van zowel de Britse als de Chinese overheid (op een paar invallen door de politie van Hongkong na) werd de stad een broeinest van criminaliteit. Pas tijdens een moordzaak in 1959, van een moord die was gepleegd in Kowloon Walled City, werd bepaald dat de stad onder de regering van Hongkong viel. Tegen deze tijd werd de stad praktisch bestuurd door criminele organisaties die [[Triade (misdaad)|triade]]s werden genoemd, en was het een centrum van de internationale drugshandel geworden.

Vanaf begin 1950 waren de talloze bordelen, [[gokhal]]len en [[opiumtent]]en in de greep van triades als [[14K]] en [[Sun Yee On]]. De stad werd in [[Standaardkantonees]] vaak Wôong, Toow, Tok (黃，賭，毒) genoemd (prostitutie, gokken en drugs). De Britse politie waagde zich er alleen binnen in grote groepen, niet alleen omdat de stad zo vergeven was van de criminaliteit, maar ook omdat de sfeer in de stad openlijk anti-Brits was, en doordat je in het doolhof van steegjes makkelijk kon verdwalen. Het binnentreden van de Hongkongse politie werd veelal gevolgd door luid diplomatiek protest van de regering van de Volksrepubliek China, die het voormalige fort als onderdeel van haar territorium beschouwde.

De triades begonnen pas hun grip op de stad te verliezen toen in 1973/74 de politie 3.500 invallen deed, 2.500 criminelen arresteerde en 1.800  kg aan drugs in beslag nam. Met steun van vooral de jongere bewoners van de stad zorgden de voortdurende invallen er ten slotte voor dat de criminaliteit en het drugsgebruik in de stad afnamen. In 1983 verklaarde de hoofdcommissaris van het politiedistrict Kowloon Walled City dat de criminaliteit in de stad onder controle was.

[[FileBestand:Kowloon Walled City - 1991.jpg|left|thumb|Een van de buitengrenzen van de stad in 1991.]]

In de jaren 60 werd er veel gebouwd in de stad: er werden verdiepingen aan de bestaande gebouwen toegevoegd. De stad raakte extreem dichtbevolkt. Er woonden 30.000 mensen in 300 gebouwen op slechts 0,03 km2 km². De stad bereikte zijn maximale omvang eind jaren 70 en begin jaren 80. Er werd bepaald dat de gebouwen niet hoger mochten worden gemaakt dan 13 of 14 verdiepingen, omdat de stad in de aanvliegroute lag van het Luchthaven Kai Tak. Het nabijgelegen vliegveld zorgde voor extreme [[geluidsoverlast]] de laatste 20 jaar dat de stad bestond. Er waren acht gemeentelijke waterleidingen, al waren er ook putten. Een paar straten werden verlicht door [[Tl-buis|tl-buizen]], omdat zonlicht zelden de laagste verdiepingen bereikte, doordat er zonder vergunning verdiepingen konden worden toegevoegd. De criminaliteit nam af in de laatste decennia dat de stad bestond, maar er waren nog wel een groot aantal ongeregistreerde artsen en tandartsen werkzaam, die er hun gang konden gaan zonder het risico om vervolgd te worden. Deze artsen waren gevlucht voor de [[communisten]] op het Chinese vasteland. Ze kwamen in de stad wonen omdat ze een diploma van de [[Volksrepubliek China]] hadden, dat niet geldig was in Hongkong. In Kowloon Walled City werden deze medici gedoogd.

[[FileBestand:KWC - Alley.jpg|thumb|rightEenEen steegje in de City of Darkness]]

De regering keerde een vergoeding uit van 2,7 miljard [[Hongkongse dollar|HDK]] (350 miljoen USDAmerikaanse dollar) aan de ongeveer 33.000 inwoners en ondernemingen, volgens het plan van een speciale commissie van het [[ministerie voor Huisvesting van Hongkong |ministerie voor Huisvesting van Hongkong]]. Sommige inwoners vonden de vergoeding niet genoeg, en werden onder dwang hun huis uitgezet tussen november 1991 en juli 1992. Het duurde vier maanden om een planning te maken voor de sloop, die begon op 23 maart 1993 en werd voltooid in april 1994. Een maand daarna begon de aanleg van [[Kowloon Walled City Park]].

[[FileBestand:Kowloon Walled City Park 九龍寨城 02.jpg|thumb|De Lung Nam Pavilion in het zuidwesten van het park.]]

Het gebied dat eens Kowloon Walled City was, is nu Kowloon Walled City Park. Het grenst aan [[Carpenter Road Park]]. Het 31.000 m² grote park werd voltooid en overgedragen aan het plaatselijke bestuur in augustus 1995. Het werd een paar maanden later, op 22 december, officieel geopend door gouverneur C[[hris Patten|Chris Patten]]. De aanleg van het park kostte in totaal 76 miljoen HKD.

Het ontwerp van het park is geïnspireerd op de tuinen van [[Jiangnan|Jiangnan]] uit de vroege [[Qingdynastie]]. Het park is opgedeeld in acht verschillende tuinen, met de volledig herstelde [[yamen]] als hoofdbezienswaardigheid. De paden en paviljoenen van het park zijn vernoemd naar straten en gebouwen van de voormalige stad. Ook worden er overblijfselen uit de stad tentoongesteld, zoals vijf gegraveerde stenen en drie oude putten. Het park is ontworpen door de Architectural Services Department, die hiervoor een 'prestigieuze prijs' ontving van de Duitse Central Society of Horticulture.

[[FileBestand:Image-Kowloon Walled City southgate.jpg|right|thumb|Overblijfselen van de Zuidpoort van de stad.]]

* de Eight Floral Walks, die ieder zijn vernoemd naar een plant of een bloem;

* de Chess Garden, waar een Chinees schaakbord te bezichtigen is van 3 bij 5 meter;

* de Garden of Chinese zodiac, waar stenen beelden te zien zijn van de 12 dieren waarnaar de Chinese sterrenbeelden zijn vernoemd;

* de Garden of Four Seasons (ook wel Guangyin Square genoemd, zoals ook de kleine open plek in stad heette), een tuin van 300 m2 m² met planten die staan voor de vier seizoenen;

* de Six Arts Terrace, een tuin van 600 m2 m² voor bruiloften, waar ook het Bamboo Pavilion te vinden is;

* het Kuixing Pavilion, met een maanpoort en de hoge Guibi Rock, die verwijst naar de hereniging van Hongkong met China;

* de Mountain View Pavilion, een bouwwerk van twee verdiepingen hoog in de vorm van een aangemeerde boot, dat dient als uitkijkpunt over het hele park;

* de Lung Tsun, Uk Tong, en Lung Nam Pavilions;

* de yamen en de resten van de Zuidpoort (zie hieronder).

[[FileBestand:KWC Yamen1.JPG|left|thumb|De voorkant van de gerestaureerde yamen met een van de originele kanonnen.]]

[[FileBestand:Kowloon Walled City2.jpg|thumb|right|Een foto genomen aan het begin van de 20ste eeuw, van kinderen uit Kowloon Walled City die aan het spelen zijn op de kanonnen bij de yamen.]]

Het gebouw van de yamen bestaat uit drie ruimtes. De middelste ruimte was oorspronkelijk bedoeld voor de magistraat van het gemeentehuis van Kowloon, en de achterste ruimte was zijn woonhuis. Nadat de regeringsfunctionarissen het gebied hadden verlaten in 1899, werd het gebruikt voor verschillende doeleinden. Het is een bejaardentehuis geweest, een huis voor weduwen, een weeshuis, een school en een kliniek. Het werd in 1996 gerestaureerd, en het is te vinden in het midden van het park. Het is nu een fotogalerij van de stad, en er staan twee kanonnen uit 1802 voor de ingang.

[[FileBestand:Kowloon Walled City Statue.jpg|thumb|Schaalmodel van Kowloon Walled City, dat bij de ingang van Kowloon Walled City Park staat.]]

De stad lag in het gebied dat het Kowloon City District genoemd werd, dat onderdeel was van Kowloon. Het veranderde van een fort in een stad, toch bleef de indeling hetzelfde. Het fort werd gebouwd op een helling en besloeg 0,03  km² (210 bij 120 m). De stenen muur om het fort heen had vier ingangen en was 4 meter hoog en 4,6 meter dik. In 1943 werd hij afgebroken.

[[FileBestand:Kowloon Walled City.jpg|thumb|left|Kowloon Walled City in 1989.]]

[[FileBestand:KWC - Night.jpg|thumb|right|Een nachtelijk plaatje van een straat aan de rand van de stad.]]

[[FileBestand:Kowloon Walled City 1991.jpg|left|upright|thumb|Verschillende tandartsklinieken aan de rand van de stad in 1991.]]

[[FileBestand:KWC - Playground.jpg|thumb|Een speeltuin aan de rand van de stad.]]

In tegenstelling tot wat veel buitenstaanders geloofdegeloofden, gedroegen de meeste inwoners van de stad zich net als andere inwoners van Hongkong. Als reactie op de zware leefomstandigheden werden de inwoners een hechte gemeenschap, en hielpen ze elkaar om met de moeilijkheden om te gaan. De vrouwen in de familie deden vaak het huishouden, en grootmoeders zorgden voor hun kleinkinderen en de kinderen van anderen. De daken van de stad waren een belangrijke ontmoetingsplek voor de inwoners van de bovenste verdiepingen. Ouders kwamen er om te ontspannen, en kinderen speelden er vaak of deden er huiswerk na school.

* ''City of Darkness: Life in Kowloon Walled City'', door Ian Lambot (schrijver, fotograaf) en Greg Girard (fotograaf)

** Wilhelm Ernst & Sohn, 1993, {{ISBN |9783433023556}}

** Watermark, 1999, {{ISBN |9781873200131}}

* ''City of Darkness: Revisited'', door Ian Lambot (schrijver, fotograaf) en Greg Girard (fotograaf)

** Watermark, 2014, {{ISBN |9781873200889}} (herziene versie van City of Darkness)

* ''Kyūryūjō Tanbō Makutsu de Kurasu Hitobito: City of Darkness'' (九龍城探訪 魔窟で暮らす人々　-City of Darkness-, "Kowloon Walled City Exploration: People Who Live in the Devil's Den (City of Darkness)"), door Ian Lambot (schrijver, fotograaf) en Greg Girard (fotograaf)

** EastPress, 2004, {{ISBN |9784872574234}} (Japanese edition of City of Darkness)

* ''Daizukai Kyūryūjō'' (大図解九龍城, "Grand Kowloon Walled City Schematics"), door de Kyūryūjō Tankentai (het 'Kowloon Walled City Onderzoeksteam'), met o.a. Hitomi Terasawa (illustrator), Takayuki Suzuki (architect) en Hiroaki Kani (supervisor)

** Iwanami Shoten, 1997, {{ISBN |9784000080705}}

* Kyūryūjōsai (九龍城砦, "Kowloon Walled City"), door Ryūji Miyamoto (fotograaf), Hiroshi Aramata (schrijver) en Ken'ichi Ōhashi (schrijver)

** Heibonsha, 1997, {{ISBN |9784582277364}}

** Heibonsha, 1998, {{ISBN |9784582277364}}

** Heibonsha, 1999, {{ISBN |9784582277364}}

* ''Saigo no Kyūryūjōsai'' (最期の九龍城砦, "The End of Kowloon Walled City"), door Shintarō Nakamura

** Shinpusha, 1996, {{ISBN |9784883066469}}

* ''Preliminary Findings'', by Suenn Ho

** Columbia University, 1992

* ''Jiulong Cheng Zhai shihua'' (九龍城寨史話; "Kowloon Walled City's History"), door Lu Jinzhe

** Joint Publishing, 1997, {{ISBN |9789620406829}}

* ''Jiulong Cheng Zhai: Yige teshu shequ di dili toushi'' (九龍城寨：一個特殊社區的地理透視; "Kowloon Walled City: A Geographical Perspective of a Special Community"), door Huang Junyao et al.

** The Chinese University of Hongkong – Department of Geography, 1992

* ''FARMAX: Excursions on Density'', door Winy Maas, Jacob van Rijs en Richard Koek (hoofdauteurs)

** 010 Publishers, 1998, {{ISBN |9789064502668}}

** 010 Publishers, 2006, {{ISBN |9789064505874}}

* ''The Walled City'' (城寨; Chéng Zhài; "Walled City"), deel van Hongkong Connection's (鏗鏘集; Kēngqiāng jí; "Resonant Collection") 70th segment

** Radio Television Hongkong (RTHK), 1979

* ''Hongkongs geheime Stadt – Ein Labyrinth für 50.000 Menschen'' ("Hongkong's geheime stad: Een doolhof met 50.000 mensen")

** Österreichischer Rundfunk (ORF), 1989

* ''Kowloon Walled Cit''y, deel van Whicker's World

** ITV Yorkshire, 1980

* ''City of Imagination: Kowloon Walled City 20 Years Later'' (archiefbeelden gemaakt door ORF en Suenn Ho)

** The Wall Street Journal, 2014

Vele auteurs, regisseurs, game-designers en beeldend kunstenaars hebben de stad gebruikt om een boodschap over te brengen van verstikkende verstedelijking of straffeloze criminaliteit. In de roman van [[Robert Ludlum]], ''[[The Bourne Supremacy]]'', wordt de stad gebruikt als een van de plaatsen waar het verhaal zich afspeelt. In de triologie ''[[Bridge trilogy]]'' van [[William Gibson]] verschijnt de stad als een plaats in de virtuele werkelijkheid (en plaats die door [[Steven Poole]] wordt beschreven als een "oase van politieke en creatieve vrijheid"), een plaats die in alles het tegenovergestelde is van Singapore, zoals William Gibson het beschrijft in zijn artikel ''Disnelyland with the Death Penalty'', dat verscheen in het magazine [[Wired]]. In de [[Manga (strip)|manga]] [[Crying Freeman]] reist de vrouw van de hoofdpersoon naar Kowloon Walled City om er zich te oefenen in de schermkunst, en om een vervloekt zwaard te bedwingen. In de manga ''[[Blood+|Blood+: Kowloon Nights]]'' wordt de stad gebruikt als de plaats waar een aantal moorden worden gepleegd. De stad wordt uitgebreid beschreven in [[Vital Signs]], een boek van [[Robin Cook (schrijver)|Doctor Robin Cook]] (gepubliceerd in 1991). De vuilheid, ellende en criminaliteit van de stad worden levendig beschreven wanneer de personages Marissa en Tristan Williams door de steegjes lopen.

* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Kowloon Walled City|oldid=803459821|datum=20171205}}