Hongarije: verschil tussen versies

| vlag = [[Bestand:Flag of Hungary.svg{{HU-VLAG|125px|Vlag van Hongarije]]125}}

| wapen = [[Bestand:Coat of arms of Hungary.pngsvg|65px|Wapen van Hongarije]]

| staatshoofdstaatsvorm = [[János= Áder]]

| Ontstaan = '''1989''' ([[val van het communisme in Oost-Europa|val van het communisme]])

'''Hongarije''' ([[Hongaars]]: {{audio|hu-Magyarország.ogg|''Magyarország''}}), is een land in [[Centraal-Europa]], van noord naar zuid doorsneden door de [[Donau]] en grenzend aan [[Oostenrijk]], [[Slowakije]], [[Oekraïne]], [[Roemenië]], [[Servië]], [[KroatKroatië]] en [[Slovenië]]. Hongarije is lid van de [[Verenigde Naties]], de [[Europese Unie]], de [[Noord-Atlantische Verdragsorganisatie|NAVO]] en de [[Visegrádgroep]]. hoi len

Het gebied van het huidige Hongarije wordtwerd voor het eerst genoemd als de Romeinen rond het begin van de jaartelling het deel ten westen van de [[Donau]] bezetten en toevoegentoevoegden aan de provincie [[Pannonia (Romeinse provincie)Pannonië|Pannonia]]. Het land werd toen bewoond door [[Illyriërs]] en [[Kelten]] die al snel onder invloed van de Romeinse cultuur kwamen. Het rijk werd echter steeds bedreigd door de 'barbaren' aan de andere kant van de Donau, en in de 5e eeuw konden de Romeinen de grens niet meer verdedigen tegen de [[Hunnen]].

Na de Hunnen kwam het gebied aan beide zijden van de Donau in handen van steeds andere volken met een Germaanse, Iraanse, Turkse of Slavische achtergrond. Rond het jaar 896 deden ook de [[Hongaren]] (of ''Magyaren'') hun intrede. Ze onderwierpen de inwoners van de [[Pannonische vlakteVlakte]] en omringende gebieden en waren door hun strooptochten een eeuw lang de schrik van heel Europa. De kroning van [[Stefanus I van Hongarije|Stefan I]] (ook wel bekend als Stefanus de heilige StefanusHeilige) als eerste christelijke koning, in het jaar 1000, liet echter zien dat de Hongaren in staat waren zich aan hun omgeving aan te passen en te overleven.

Het vroege Hongaarse koninkrijk kende bij tijden grote successen, maar werd intern verzwakt door de voortdurende machtsstrijd tussen koning en adel. In 1301 stierf de laatste koning uit de [[Lijst van koningen van Hongarije|Hongaarse Árpád-dynastie]], waarna de kroon viadoor vererving uiteindelijk in handen van het (Litouws-Poolse) [[Huis Jagiello]] en ten laatsteuiteindelijk in die van de (Oostenrijkse) [[Huis Habsburg|Habsburgers]] kwam. Maar ondertussen werd Hongarije bedreigd door een nieuwe tegenstander, het [[Ottomaanse Rijk]]. De [[Slag bij Mohács (1526)|Slag bij Mohács]] (1526) luidde een 150 jaar durende Turkse bezettingstijd in, waarbij het land uit drie delen kwam te bestaan.: Eeneen Turks middendeel (inclusief de hoofdstad Boeda)([[Ottomaans Hongarije]]), een koninkrijk onder Habsburgs bestuur ([[Koninklijk Hongarije (1526-1867)]]) in het noorden en westen met Pozsony (Pressburg / Bratislava) als hoofdstad, en [[Transsylvanië]], een vazalstaat van de Turken, in het zuidenzuidoosten. Toch werd dit [[Transsylvanië]] (Erdély) het centrum van de Hongaarse cultuur in deze moeilijke periode.

Na het mislukte [[Beleg van Wenen (1683)]] dreven de Oostenrijkers de Turken een heel eind terug en viel heel Hongarije in Habsburgse handen. In de 18e en 19e eeuw kwamen de Hongaren, althans hun ontevreden adellijke leiders, een aantal keren in opstand tegen de Oostenrijkers. Onder andere in de 18e eeuw, tijdens [[Rákóczi's Opstand]]. De vrijheidsstrijd van 1848 ([[Hongaarse Revolutie van 1848]]) wordt nog jaarlijks op 15 maart herdacht. Alle opstanden mislukten, maar in 1867 bereikten Oostenrijk en Hongarije alsnog een compromis, de [[Ausgleich]]. Hiermee kreeg het Koninkrijkkoninkrijk Hongarije een min of meer gelijkwaardige status in de [[Oostenrijk-Hongarije|Oostenrijks-Hongaarse Dubbelmonarchie]]. De Hongaren bestuurden voortaan niet alleen zichzelf, maar ook de vele nationale minderheden in hun koninkrijk, waartegen een [[magyarisatie]]politiek gevoerd werd. Uitzondering daarop vormde het [[Koninkrijk Kroatië en Slavonië]]. De Kroaten sloten met de Hongaren een overeenkomst, de [[Hongaars-Kroatische Ausgleich]] waarin geregeld werd dat de Kroaten zelfbestuur hadden onder de Hongaarse kroon.

[[Bestand:ÖsterreichUiteenvallen Oostenrijk-UngarnsHongarije Ende(1918).pngsvg|thumb|De opdeling op 16 november 1918 van [[Oostenrijk-Hongarije]] na de [[Eerste Wereldoorlog]].]]

=== Tweede Wereldoorlog ===

Horthy zocht toenadering tot [[nazi-Duitsland]] en met Duitse hulp kreeg Hongarije een deel van Transsylvanië en Slowakije terug. Toen Horthy metdankzij de Duitse[[Eerste nederlaagScheidsrechterlijke inUitspraak zichtvan ookWenen|Eerste]] gesprekken aanknoopte met deen [[geallieerden (Tweede Wereldoorlog)|geallieerdenScheidsrechterlijke Uitspraak van Wenen]],. werdHet hijland afgezetkreeg endaarmee ingrote maartgebieden 1944van werdbuurlanden Hongarijein doorhanden Duitslandwaar bezet[[Hongaarse minderheden]] leefden. MetDe hulpbevolking van de lokalestaat fascisten,nam door de [[Pijlkruisers]]grenswijzigingen toe van 8,6 werdnaar inruim minder14 danmiljoen eeninwoners, jaarhet eenaantal aanzienlijketnische deelHongaren van de8 Joodsemiljoen bevolkingnaar (circa 44011.881.455.000 vanMeer deproblematisch 840.000was mensen)dat naarer hetmet vernietigingskampde annexatie van [[Auschwitz (concentratiekamp)|AuschwitzNoord-BirkenauTranssylvanië]] afgevoerd.ook In1 totaal051 026 Roemenen binnen de grenzen kwamen 565.000(7% Hongaarsevan Jodende ombevolking hetin leven.1941) Dezeen deportatiedat iser ookalsnog bekend407.188 onderetnische deHongaren naamin [[Aktion HössZuid-Transsylvanië]] en overig Roemenië achterbleven.

De troepen van de [[Sovjet-Unie]] waren in 1945 bevrijders, maar tegelijk ook nieuwe bezetters. Een tweede poging om een democratische republiek te vestigen was gedoemd te mislukken, Hongarije moest tot het [[Oostblok]] toetreden. Na [[Jozef Stalin|Stalins]] dood leek er ruimte voor meer vrijheid, maar de onderdrukking van de [[Hongaarse Opstand]] van 1956 maakte duidelijk dat die vrijheid zeer beperkt was. Veel Hongaren vluchtten naar het westen. Onder het bewind van [[János Kádár]] bleef het politieke systeem repressief, maar op economisch gebied werden de communistische principes vanaf de jaren zestig flexibel toegepast. De consument kreeg meer aandacht, er was enige ruimte voor particulier initiatief. Het land werd daarom door de westerlingen gezien als het "minst onaantrekkelijke" land van het [[Oostblok]].

Hongarije heeft een gematigd [[landklimaat]]. In de hoogste delen van het Transdanubisch Middelgebergte en het Noordelijk Middelgebergte heerst een subalpien klimaat. De Grote Laagvlakte heeft een echt landklimaat. Rond de stad [[Pécs]] in Zuidwest-Hongarije , heerst een soort [[mediterraan klimaat]], mede door de beschutting van het [[Mecsekgebergte]]. Hongarije heeft koude, natte winters en warme zomers.

Naar landschap kan Hongarije ruwweg in vier delen opgedeeld worden. Verreweg de omvangrijkste daarvan is de [[Grote Hongaarse Laagvlakte]] of de ''Alföld'', ten oosten van de Donau. Deze vlakte beslaat het midden en zuidoosten van het land, waar zich ooit de Hongaarse [[poesta]] (vertaald uit het Slavisch: leegte) uitstrekte. In het oosten wordt de vlakte net over de grens in Oekraïne en Noord-Roemenië begrensd door de oostelijke [[Karpaten]]. In het zuiden zet de Alföld zich voort in Roemenië en Servië om daar uiteindelijk te eindigen tegen de zuidelijke Karpaten. Midden door de vlakte stroomt de [[Tisza]] (584 km), in grootte de tweede rivier van Hongarije.

Het tweede landschapstype is dat van de bergen in het noorden (''Felföld''), langs de grens met Slowakije. Dit is het [[Noord-Hongaars middelgebergte]], gevormd door uitlopers van het noordelijke deel van de Karpaten. Het Hongaarse gebergte wordt weer in verschillende delen onderscheiden. De hoogste berg van het land, de [[Kékes]] (1014  m.) ligt in het [[Mátra]]gebergte, meer naar het oosten begint het [[Bükk]]gebergte.

Ten westen van de [[Donau]] (''Duna'', 417 km in Hongarije) zet de [[Pannonische vlakteVlakte]] zich voort in het glooiende landschap van [[Transdanubië]]. Helemaal in het zuiden ligt boven [[Pécs]] het [[Mecsekgebergte]], in het zuidwesten vormt de [[Drau]] (''Dráva'') de grens met Kroatië. In het noorden wordt dit deel van het land begrensd door het [[Transdanubisch Middelgebergte]], waarvan het [[Bakony]]gebergte het grootste deel vormt. Ten zuiden van de Bakony ligt het [[Balatonmeer]], het grootste meer van Centraal-Europa (596 km²). Boven [[Boedapest]] sluiten de Transdanubische en het Noord-Hongaarse bergruggen op elkaar aan. Hier moet de Donau zich bij de [[Donauknie]] een weg door de bergen banen.

Ten noordwesten van het Transdanubisch Middelgebergte bevindt zich het laatste van de vier hoofdlandschappen, de [[Kleine Hongaarse Laagvlakte]], die zich over de Donau voortzet in Slowakije. Het Hongaarse deel wordt doorsneden door de rivier de [[Rába]] en eindigt ten westen van [[Szombathely]] tegen de uitlopers van de Alpen, voorbeelden van deze uitlopers zijn het [[Günser gebergte]] en het [[Ödenburgergebergte]] , deze bergketens lopen door tot in [[Burgenland]]. Het ''Ödenburgergebergte'' begrenst deels de westelijke zijde van het [[Neusiedlermeer]]. Dit laatst genoemde [[steppemeer]] is na het eerder genoemde ''Balatonmeer'', het grootste van [[Midden-Europa]].

Hongarije telt tien [[nationaal park|nationale parken]], waarvan het [[Nationaal Parkpark Hortobágy]] het grootste is. Ten zuiden van de hoofdstad ligt het [[Nationaal Parkpark Kiskunság]]. De andere zijn de nationale parken [[Nationaal Parkpark Aggtelek|Aggtelek]], [[Nationaal Parkpark BovenBalaton-hoogland|Balaton|Boven-Balatonhoogland]], [[Nationaal Parkpark Bükk|Bükk]], [[Nationaal Park Donau-Drava|Donau-Drava]], [[Nationaal Parkpark Donau-Ipoly|Donau-Ipoly]], [[Nationaal Parkpark Fertő-Hanság|Fertő-Hanság]], [[Nationaal Parkpark Körös-Maros|Körös-Maros]] en [[Nationaal Parkpark Őrség|Őrség]]. Verder zijn er nog vele beschermde landschappen, natuurgebieden en educatieve paden.

Hongarije telt {{statsland-schattingkort}}circa 9,7 miljoen inwoners (2019). Dit was in 1980 nog 10.701709.063463, maar sindsdien is het geboortecijfer sneller gedaald dan het sterftecijfer. Het geboortecijfer ligt ongeveer rond het Europese gemiddelde, maar het sterftecijfer is hoog in verhouding tot het economisch niveau van het land. De levensverwachting voor mannen is 68,6 jaar, dat is 7 jaar minder dan het EU-gemiddelde. Voor vrouwen is de levensverwachting van 76,9 jaar de laagste binnen de EU <small>(2004)</small>.<ref>[https://web.archive.org/web/20070329052502/http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page?_pageid=2693%2C61100649%2C2693_62309131&_dad=portal&_schema=PORTAL Eurostat jaarboek 2006, p.60]</ref>

Naar [[etniciteit]] is de Hongaarse bevolking vrij homogeen. Volgens de volkstelling van 2001 maken de etnische [[Hongaren]] 92% van de bevolking uit. De grootste [[minderheid]]sgroep vormen de [[Roma (volk)in Hongarije|Roma ("zigeuners")]]/zigeuners. Ongeveer 190.000 Hongaren gaven bij de volkstelling aan tot deze groep te behoren. In werkelijkheid zijn het er meer: de schattingen variëren van 400.000 tot 600.000.

Daarnaast vormen de etnische [[DuitsersDonau-Zwaben|etnische Duitser]]s<!-- dit is een dp -->, [[Slowaken]] en [[Kroaten]] in Hongarije minderheden van enige omvang. Ook bij deze groepen zijn de werkelijke aantallen hoger dan die in de volkstelling. De overige minderheden, onder meer [[Roethenen (Karpatië)|Roethenen]], worden op minder dan 0,25% van de bevolking geschat.

{| class="wikitable sortable" style="text-align:right"

! schatting <ref>[httphttps://web.archive.org/web/20070927191638/http://www.magyarorszag.hu/orszaginfo/adatok/tarsadalom/etnikum.html Site Hongaarse regering]</ref>

|! Hongaren

|! Roma / zigeuners

|! Duitsers

|! Slowaken

|! Kroaten

|! onbekend

Het [[Hongaars]] (''magyarul''magyar) is de officiële taal van Hongarije. Het is een [[FinoegrischeFins-Oegrische talen|Finoegrische]] taal]], die geen enkele verwantschap heeft met de naburige talen. Naar Nederlandse maatstaven is de kennis van vreemde talen matig., Ouderenechter sprekensinds somsde Duits,val jongerenvan reddenhet communisme is vooral de jeugd bezig met een inhaalbeweging en legt zich steedsvoornamelijk betertoe inop hetde studie van de Engelse taal. Mensen op leeftijd zullen eerder een mondje Duits Engelspraten.

In 2011 werd een nieuwe volkstelling gehouden. Hieruit is gebleken dat het aantal Roma nutoen 315.583 iswas. De Duitsers vormenvormden de tweede grote minderheid van Hongarije met 185.696 personen. In totaal vormenvormden de minderheden een groep van 644.524 personen op een totale bevolking van 9.937.628 inwoners.

<big>'''Artikel 6.3 van de Hongaarse grondwet'''</big><ref>{{en}}[https://web.archive.org/web/20060707184444/http://www.mkogy.hu/parl_en.htm Via ''House of the Nation'', klikken op ''The Constitution of the Republic of Hungary'']</ref>

Beduidende Hongaarse minderheden wonen in de buurlanden ( in 2011 in totaal 2.198.284 personen), te weten in [[Hongaarse minderheid in Roemenië|Roemenië]] (in [[Transsylvanië]]), [[Hongaarse minderheid in Slowakije|Slowakije]], [[Hongaarse minderheid in Servië|Servië]], [[Hongaarse minderheid in Oekraïne|Oekraïne]], [[Hongaarse minderheid in Kroatië|Kroatië]] en [[Hongaarse minderheid in Oostenrijk|Oostenrijk]] (in [[Burgenland]]). In [[Slovenië]] heeft het Hongaars een officiële status, de minderheid daar bestaat uit ongeveer 7000 personen.

Hongarije is nog steeds zeer begaan met het lot van in het buitenland wonende Hongaren. Dit vertaalde zich in 2001 bijvoorbeeld in de [[statuswet]], die voor grote spanningen zorgde met Slowakije en Roemenië. In 2010 werd de wet op het dubbel staatsburgerschap aangenomen. Dit betekent dat Hongaren van de etnische minderheden in de buurlanden een Hongaars paspoort kunnen krijgen. In november 2013 werd bekend dat er inmiddels 500.000 Hongaren uit de buurlanden hiervan gebruik hebben gemaakt. Met name Slowakije probeert dit tegen te gaan. Slowaakse Hongaren die het HongaarsHongaarse paspoort krijgen worden verplicht het Slowaaks staatsburgerschap op te geven.

De meerderheid van de Hongaarse bevolking is [[Rooms-katholiekeKatholieke Kerk|katholiek]]. Van de protestantse kerkgenootschappen is de [[Hongaarse Gereformeerde Kerk]] de grootste. Deze heeft vooral aanhang in het oosten van het land. Daarnaast zijn er nog [[Russisch-orthodoxeOrthodoxe Kerk|Russisch-orthodoxeOrthodoxe]], [[Servisch-orthodoxeOrthodoxe Kerk|Servisch-orthodoxeOrthodoxe]], [[Baptisme|baptistische]], [[Methodisme|methodistische]] en [[Unitarisme (theologie)|unitarische]] geloofsgemeenschappen. Iets meer dan 10% van de bevolking gaat wekelijks ter kerke.<ref>[httphttps://web.archive.org/web/20090226025641/http://www.demos.hu/Audit Demos Strategic Audit, p.89]</ref> De [[Jodendom|joodse]] gemeenschap telt ongeveer 100&nbsp;000 leden.

| [[Rooms-katholiekeKatholieke Kerk|Katholiek]]

| [[Grieks-katholiekeKatholieke Kerk|Grieks-katholiek]]

De [[Rooms-Katholieke Kerk in Hongarije]] telt vier aartsbisdommen ([[EgerAartsbisdom (Hongarije)Eger|Eger]], [[Aartsbisdom Esztergom-Boedapest|Esztergom-Boedapest]], [[Aartsbisdom Kalocsa-Kecskemét|Kalocsa]] en het in 1993 opgerichte [[Aartsbisdom Veszprém (comitaat)|Veszprém]]) en 12 bisdommen. De aartsbisschop van Esztergom is tevens primaat van Hongarije en krijgt qualitate quaambtshalve de [[kardinaal (geestelijke)|kardinaalshoed]]. De Katholieke Kerk werd na 1945 zwaar verdrukt door het communistische regime. In 1948 werd [[József Mindszenty|kardinaal Mindszenty]] gearresteerd en in 1949 veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf. De grondwet van 1949 vermeldde formele [[godsdienstvrijheid|vrijheid van religie]] en een volledige scheiding van Kerk en staat. In 1951 volgden [[Showproces|schijnproces]] en veroordeling van de aartsbisschop van Kalocsa, [[József Grősz]]. Pas in de jaren 1960 kwam er enige ontspanning in de relatie tussen de Kerk en het regime. In september 1964 kwam een beperkte overeenkomst met het Vaticaan tot stand, de eerste van deze aard tussen de [[Heilige Stoel]] en een communistisch land. In 1971 volgde een herziening van het sinds 1950 bestaande verdrag tussen de Hongaarse staat en de Kerk, waarbij de katholieke geestelijken meer ruimte kregen op het terrein van de zielzorg en binnen hun eigen organisatie. Ook in financieel opzicht werd de positie van de Katholieke Kerk verbeterd. Na de [[val van het communisme in Oost-Europa]] werden in 1990 de diplomatieke betrekkingen met de Heilige Stoel volledig hersteld.

Na 1989 is Hongarije overgestapt van een [[centraalCentraal geleide economie|planeconomie]] met marktelementen naar een [[sociale markteconomie]]. Onrendabele bedrijven zijn gesloten, de [[landbouwcollectiefLandbouwcollectief|landbouwcollectieven]] ontbonden. De eerste paar jaar leidde dit tot een scherpe daling van de productie, maar sinds 1993 neemt het [[Bruto Nationaalnationaal Productproduct|BNPbnp]] weer toe. Het voor inflatie gecorrigeerde inkomen bleef aanvankelijk bij het BNPbnp achter en evenaarde pas in 2002 het niveau van 1989.

In de periode 2000-2005 was de jaarlijkse groei van gemiddeld 4% hoger dan die in de oude EU-landen en de stijging van de inkomens lag aanzienlijk boven het EU-gemiddelde. Verwacht mag worden dat de achterstand op het westen geleidelijk verder zal worden ingelopen, maar zeker niet alle Hongaren gaan erop vooruit. Geschat wordt dat ca. 15% van de bevolking in armoede leeft .<ref>[httphttps://web.archive.org/web/20090226025641/http://www.demos.hu/Audit Demos Strategic Audit, p.45]</ref>.

De motieven voor buitenlandse ondernemingen om zich in Hongarije te vestigen verschillen. Soms gaat het om de lokale markt (Heineken), andere bedrijven komen in de eerste plaats om met goedkope arbeidskracht exportartikelen te fabriceren (Audi). In 2006november 2020 bedroeg het gemiddeld maandloon 638 euro€&nbsp;1220. Naast de relatief lage salarissen is echter ook het hoge opleidingsniveau in Hongarije voor de industrie van belang, in combinatie met een goede infrastructuur en een stabiel politiek systeem.

[[Bestand:ForintsUj forintok.jpgpng|thumb|De [[Hongaarse forint|forint]] is de Hongaarse munteenheid]]

De geregistreerde werkloosheid is in Hongarije ca. 10%, maar dit cijfer wordt geflatteerd door de extreem lage arbeidsparticipatie. Door de reorganisaties van de jaren ’901990 heeft Hongarije veel (jong) gepensioneerden en arbeidsongeschikten met een kleine uitkering. Daar staat wel weer tegenover dat het land een grote en groeiende [[zwarte economie]] heeft, waarvan de omvang op 20 tot 25% van het BNP geschat wordt.<ref>[https://web.archive.org/web/20090226025641/http://www.demos.hu/Audit Demos Strategic Audit, p.28]</ref>

Het grote [[overheidstekortbegrotingstekort]] is een risicofactor. Het was de bedoeling om in 2010 over te stappen van de [[forint]] op de [[euro]], maar die doelstelling bleek al snel te optimistisch. Een belangrijke oorzaak dat de overheidsfinanciën niet op orde kwamen is de concurrentie tussen de beide politieke blokken, die de overheidskas hebben gebruikt om kiezers te winnen.

Veel bedrijven in Hongarije zijn onderdeel van buitenlandse multinationals geworden. De grootste Hongaarse bedrijven zijn de [[MOL (energiebedrijf)|MOL]] en [[OTP Bank]]. Ook vestigden zich vanaf de jaren '90 veel automotive bedrijven in het land zoals [[Suzuki]] in [[Esztergom (stad)|Esztergom]], [[Opel]] in [[Szentgotthárd]], [[Audi]] in Györ, [[Bosch (bedrijf)|Bosch]] in [[Hatvan]], [[Mercedes-Benz]] in [[Kecskemét]] en [[BMW]] in [[Debrecen]].

* Totaal: $198&nbsp;196,1 miljard (2011)

* Inkomen per hoofd van de bevolking: € &nbsp;15.700 (2011)

* $&nbsp;93,9 miljard (2011)

* $&nbsp;103,1 miljard (2011)

De munteenheid in Hongarije is de [[forint]]. 100 forint = € &nbsp;0,3225 (januarimaart 20172023).

Door de financiële crisis in de tweede helft van 2008 kende de Forintforint dat jaar behoorlijke schommelingen. Deze ontwikkelde zich tussen de circa € &nbsp;0,34 en € &nbsp;0,44, wat voor de bevolking veel onzekerheid bood.

De meeste hypotheken zijn afgesloten in buitenlandse valuta zoals de euro en de Zwitserse frank, waardoor men, vanwege de relatieve waardestijging van de Euroeuro en vooral de Zwitserse frank, voor enorme lastenverzwaringen kwam te staan.

{{Zie ook|Zie ook de [[lijst van grote Hongaarse steden]] en de [[lijst van steden en gemeenten in Hongarije]].}}

# [[Debrecen]]: 205.100 (202.402 in 2019)

# [[Miskolc]]: 181.100 (270159.000265 in 2019)

# [[Szeged]]: 162.500 (162.868 in 2019)

# [[Pécs]]: 158.700 (148.030 in 2019)

# [[Győr]]: 128.400 (124.685 in 2019)

# [[Nyíregyháza]]: 116.200 (119.767 in 2019)

# [[Kecskemét]]: 106.500 (110.621 in 2019)

# [[Székesfehérvár]]: 103.300 (96.373 in 2019)

Hongarije heeft een dicht wegennet, dat echterte nietlijden opgewassenheeft is tegenvan de huidige verkeersdruk. Prioriteit heeft de uitbouw van het autosnelwegennet, waarvan het grootste deel alleen met een geldig autowegvignet gebruikt mag worden. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Oostenrijk en Zwitserland worden de vignetten niet als sticker op de autoruit geplakt, maar wordt bij 'uitgifte' van een vignet het kenteken in een centrale databank vastgelegd en vindt controle plaats aan de hand van het kenteken van de auto. Deze virtuele vignetten zijn verkrijgbaar bij de grens, de grotere tankstations, via het internet, per (mobiele) telefoon of per [[sms]].

De [[luchthaven van Boedapest]] heet voluit, ''Budapest Liszt Ferenc Nemzetközi Repülőtér'' ('Internationale Luchthaven Franz Liszt Boedapest'). De luchthaven Liszt Ferencgeheten, kent twee terminals. Terminal 1 is de oudste en werd tot maart 2012 gebruikt voor charters en budgetmaatschappijen. Terminal 2 is zeer modern en wordt sinds 2012 gebruikt door alle grote internationaal opererende maatschappijen. Liszt Ferenc was tot februari 2012 de thuishaven van de voormalige Hongaarse luchtvaartmaatschappij [[Malév |Hungarian Airlines| (Magyar Légiközlekedési Vállalat, Malév)]] en is nu thuishaven van de low-cost carrier [[Wizz Air]].

Andere internationale vliegvelden bevinden zich in [[Debrecen]] ([[Luchthaven Debrecen]]) en bij [[Hévíz]] ([[Hévíz-Balaton Airport]]). Deze laatste luchthaven ging onder de naam FlyBalaton in het najaar van 2009 failliet en heeft in het voorjaar van 2011 een [[doorstart (financieel)|doorstart]] gemaakt. Sinds de zomer van 2011 zijn er weer charterverbindingen vanuit diverse Duitse steden en Rusland.

Hongarije heeft één kernenergiecentrale, aan de Donau bij [[Paks]]. De [[kerncentrale Paks]] is de belangrijkste stroomleverancier van het land, [[gascentrale]]s vormen de tweede pilaar onder de stroomvoorziening. Hongarije is voor zijn energievoorziening sterk afhankelijk van [[Rusland]]. In februari 2012 sloot OrbanOrbán met [[Vladimir Poetin]] een belangrijk maar door de [[Europese Unie]] fel gecontesteerd politiek akkoord over de verlenging van het bestaande gasleveringscontract. Een jaar eerder had Rusland ook al een lening van 10 miljard Euroeuro aan Hongarije toegekend voor de bouw van twee bijkomende kernreactoren in Paks.<ref>{{en}}[http://www.euractiv.com/sections/global-europe/putin-and-orban-contemplate-stronger-energy-ties-312207 Putin and Orbán contemplate stronger energy ties] EurActiv.com en Reuters, 18 februari 2015</ref>

Van een met Slowakije geplande grote waterkrachtcentrale in de Donau bij ''Gabčíkovo-Nagymaros'' werd eind jaren 1980 afgezien na publiek protest tegen de gevolgen voor het landschap. Wel is er hoop om [[aardwarmte]] op grote schaal als alternatieve energiebron te gaan gebruiken. Olie en kolen spelen een beperktere rol.

De Hongaarse Republiek is een [[parlementaire democratie]]. De president is het staatshoofd, de premier leidt de regering, en de hoogste macht berust bij het parlement.

De parlementsverkiezingen vinden plaats volgens een gemengd systeem. De kiezer brengt één stem uit op een districtsvertegenwoordiger en één op een partijlijst. Het [[districtenstelsel]] levert 106 volksvertegenwoordigers, de overige 93 zetels worden middelsmet een complex systeem van [[evenredige vertegenwoordiging]] door de partijen gevuld. Voor de partijen geldt een kiesdrempel van 5%.

De president van de republiek wordt iedere vijf jaar door het parlement gekozen. Het presidentschap is vooral een ceremoniële functie. Formeel is de president opperbevelhebber van de Hongaarse strijdkrachten. Zijn of haar ambtswoning bevindt zich in de [[burcht van Boeda]]. Op feestdagen spreekt hijde president het volk toe.

* [[Fidesz|Hongaarse Burgerunie]] of Fidesz - MPSZ (partijleider: [[Viktor Orbán]]) (133117 zetels samen met de KDNP)

* [[Christendemocratische Volkspartij (Hongarije)|Christendemocratische Volkspartij]] of KDNP ([[Zsolt Semjén]])), (in lijstverbinding met Fidesz, 16 zetels)

* [[Hongaarse Socialistische Partij]] of MSZP ([[AttilaBertalan MesterházyTóth]]/[[Ágnes Kunhalmi]]) (2920 zetels)

* [[Jobbik|Beweging voor een beter Hongarije]] of Jobbik ([[GáborPéter VonaJakab]]) (2322 zetels)

* [[LehetLMP Más– aMagyarország PolitikaZöld Pártja|PolitiekGroene KanPartij Andersvan Hongarije]] of LMP ([[AndrásMáté Kanász-Nagy]]/[[Erzsébet SchifferSchmuck]]) (5 zetels)

* [[Demokratikus Koalíció|Democratische Coalitie]] of DK ([[Ferenc Gyurcsány]]) (49 zetels)

* [[Samen 2014]] -[[Párbeszéd Magyarországért|Dialoog voor Hongarije]] of PMP ([[BenedekTímea Szabó]]/[[Gergely JávorKarácsony]]) (42 zetels)

* [[Hongaarse Liberale Partij]] of MLP ([[GáborAnett FodorBősz]]) (1 zetel)

<center><gallery class="center" widths="550px" heights="350px">

</gallery></center>

* [[Goulash]], (''pörköltgulyás'' (soep) en ''gulyáspörkölt''), (vleesschotel en soep)

* [[Magyar NemzetBlikk]] (rechts-conservatiefboulevardpers, oplage ca.in 2019: 5080.000 exemplaren)

* [[MagyarBors Hírlap(krant)|Bors]] (voorheen liberaalboulevardpers, tegenwoordigoplage conservatief, oplagein ca.2019: 2550.000 exemplaren)

* [[Népszava]] (traditioneel sociaaldemocratisch, oplage ca.in 202019: 21.000 exemplaren) 1873 - heden

De publieke televisie heet ''[[Magyar Televízió]]'' (MTV) en zendt uit op tweezeven kanalen, ''m1'' en, ''m2''., Dem3, tweedem4 publiekeen televisieorganisatiem5 isen Duna Televízió, die de kanalen [[Duna Televízió|Duna TV]] en [[Duna World]] bezit. Daarnaast bestaan er vele commerciële stations waarvan ''[[ATV (Hongaarse televisiezender)|ATV]]'', ''[[TV 2 (Hongarije)|TV2]]'' en ''[[RTL KLUB]]'' de best bekeken zenders zijn. Daarnaast bestaan nog kleinere kanalen zoals ''Viasat 3'' en ''Hálózat Televízió'' en themakanalen zoals ''[[Minimax'' (tv-zender)|Minimax]] en ''Animax'' (kinderzenders), ''Hír TV'' (nieuwszender), ''TV Paprika'' (kookzender), ''Viasat History'' (geschiedeniskanaal) en ''Spektrum Televízió'' (technische documantairesdocumentaires), alsmede Hongaarse versies van internationale zenders zoals ''Viva'', ''Music Television Hungary'', ''National Geographic Channel'', ''Nickelodeon'', ''Eurosport'', ''History Channel'' en ''Discovery Channel''.

De publieke radio heet [[Magyar Rádió]], en bestaat uit drie zenders: ''[[Kossuth Rádió]]'' (MR1; nieuws, cultuur, literatuur, politiek), ''[[Petőfi Rádió]]'' (MR2; voor alternatieve pop) en ''[[Bartók Rádió]]'' (MR3; klassieke muziek). Daarnaast zijn er commerciële muziekzenders als ''Class FM'' en ''Juventus Rádió''.

Op 1 januari 2011 is de organisatie ''[[Médiaszolgáltatás-támogató és Vagyonkezelő Alap]]'' (MTVA) opgericht die MTV, Duna TV, Magyar Rádió en het persbureau [[MTI (persbureau)|MTI]] in één orgaan verenigt. Critici zien in deze samenballing het einde van de onafhankelijke publieke nieuwsvoorziening van Hongarije.