Cleopatra VII: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Invulling parameters sjabloon |
|||
Regel 23:
Cleopatra overleefde een staatsgreep uitgedokterd door de hovelingen van haar oudste broer en ging vervolgens een verhouding aan met [[Julius Caesar]], die haar greep op de troon verstevigde. Na de moord op Caesar in [[44 v.Chr.]] bond ze zich aan [[Marcus Antonius]], met wie zij een tweeling kreeg. Later trouwde zij met Marcus Antonius en baarde nog een zoon. Alles bij elkaar had Cleopatra vier kinderen, één bij Caesar en drie bij Antonius. Haar (verstands)huwelijken met haar twee broers leverden geen kinderen op.
Nadat Antonius' rivaal en Caesars wettelijke opvolger, [[Imperator Caesar Augustus|Gaius Julius Caesar Octavianus]], de volle macht van [[Romeinse Rijk|Rome]] tegen Egypte keerde en een relatie met Cleopatra van de hand wees, benam Cleopatra zich van het leven op 12 augustus in 30 v.Chr. Haar nalatenschap overleeft in de vorm van talloze dramatiseringen van haar levensverhaal, inclusief [[William Shakespeare]]s ''[[Antony and Cleopatra]]'', verscheidene opera's en films.
== Leven ==
Regel 61:
Er werd vaak gezegd dat Cleopatra een [[aspisadder]] gebruikte om zich te doden, maar deze slangensoort komt niet in Egypte voor.<ref>Jona Lendering: ''Spijkers op laag water. Vijftig misverstanden over de Oudheid'' (2009)</ref> Er wordt veeleer aan een [[Egyptische cobra]] gedacht, omdat die gebruikt werden om criminelen te executeren, en omdat de cobra de godin [[Wadjet]], de schutspatroon van Neder-Egypte, vertegenwoordigde en het beschermingssymbool van de Egyptische koningen was. Ook gaat het verhaal dat zij verscheidene dienaars vroeg om de verschillende vormen van zelfmoord uit te proberen, voordat zij de meest effectieve methode uitkoos. Andere bronnen suggereren dat zij experimenteerde met verschillende vormen van "zelfmoord" op gevangenen. Ook werd er wel beweerd dat Cleopatra een kom met [[Vergif|gif]] zou hebben gedronken om te sterven.<ref>[https://www.nu.nl/wetenschap/2281613/cleopatra-pleegde-zelfmoord-met-giftige-drank-.html 'Cleopatra pleegde zelfmoord met giftige drank'] Nu.nl, 30 juni 2010. [https://web.archive.org/web/20221206182642/https://www.nu.nl/wetenschap/2281613/cleopatra-pleegde-zelfmoord-met-giftige-drank-.html Gearchiveerd] op 6 december 2022.</ref> Een alternatieve theorie zegt dat ze werd vermoord door Octavianus, in plaats van zelfmoord, maar deze theorie wordt niet gestaafd door de bronnen. Het is niet duidelijk waar Cleopatra is begraven; haar graf is nooit gevonden.
Mogelijk heeft Rome een ''[[damnatio memoriae]]'' over Cleopatra uitgeroepen; er is namelijk weinig kunst van haar gevonden die stamt uit de tijd toen zij nog leefde.{{Bron?||2024|09|23}}
== Cleopatra in de kunsten ==
Regel 76:
=== Literatuur - overig ===
* ''[[The Legend of Good Women]]'' (gedeeltelijk) in [[Geoffrey Chaucer]]s ''[[The Canterbury Tales|Canterbury Tales]]'' (1387)
* In ''Trou-ringh'', een gedichtenbundel van Jacob Cats uit 1637, is een gedicht aan haar gewijd.
* ''[[Cléopatre]]'' van [[Victorien Sardou]] (1890)
* ''Cléopâtre'' van [[Jules Massenet|Jules-Émile-Frédéric Massenet]] (1914)
* ''[[Cleopatra (Haggard)|Cleopatra]]'' (1889) ''van [[Henry Rider Haggard]]''
* ''Cleopatra, koningin der liefde'' van [[Claude Ferval]] (1922)
* ''Cleopatra. Politiek en propaganda in de oudheid'' van [[Hans Volkmann]] (1953)
* Vele [[Asterix]]-boeken, met een Cleopatra die geïnspireerd was op [[Elizabeth Taylor]] (vanaf 1965)
* ''Caesar & Cleopatra'' van [[Philippe Vandenberg (schrijver)|Philipp Vandenberg]] (1986)
* ''[[The Memoirs van Cleopatra]]'' van [[Margaret George]] (1997)
* ''Cleopatra: Haar jeugd, familie en intriges'' en ''Cleopatra: Haar leven, liefdes en strijd'' van [[Karen Essex]] (2001+2002)
* ''Cleopatra's Daughter'' van [[Michelle Moran]] (2009)
* ''Anthony and Cleopatra'' van [[Adrian Goldsworthy]] (2010)
* ''Cleopatra: Een vrouwenleven'' van [[Stacy Schiff]] (2010)
* ''Het Oude Egypte: Opkomst en ondergang van een beschaving'' van [[Toby Wilkinson]] (2010)
* ''The Passion of Cleopatra'' van [[Anne Rice]] en [[Christopher Rice]] (2017)
* ''Cleopatra: Hoe één vrouw Rome ten val bracht'' van [[Alberto Angela]] (2018)
=== Muziek ===
* 1724 - In de opera [[Giulio Cesare]] van [[Georg Friedrich Händel]] heeft Cleopatra ook een rol.
* 2010 - De Turkse componist [[Fazıl Say]] schreef in dit jaar
* 2014 - De Nederlandse Symfonische (Prog) Rockband [[Kayak (band)|Kayak]] schreef en publiceerde de Rock Opera Cleopatra, The Crown of Isis. Componist [[Ton Scherpenzeel]]
Regel 119:
* (1953): ''Serpent of the Nile'': [[Rhonda Fleming]] (Cleopatra), [[Raymond Burr]] (Antonius), [[Michael Fox]] (Octavianus).
* (1953): ''Due Notti Con Cleopatra'': [[Sophia Loren]] (Cleopatra), [[Alberto Sordi]] (Caesar). Geregisseerd door [[Mario Mattoli]].
* (1959): ''[[Le legioni di Cleopatra]]:'' [[Linda Cristal]] (Cleopatra), [[Georges Marchal]] (Marcus Antonius)
* (1962): ''A Queen for Caesar'': [[Pascal Petit]] (Cleopatra), [[Gordon Scott]] (Caesar).
* (1963): ''[[Cleopatra (1963)|Cleopatra]]'': [[Elizabeth Taylor]] (Cleopatra), [[Rex Harrison]] (Caesar), [[Richard Burton (acteur)|Richard Burton]] (Antonius). Oscar-winnaar block-buster, ook bekend vanwege de affaire tussen Taylor en Burton buiten de set en de toenmalige enorme kosten van $44 miljoen.
* (1963): ''[[Totò e Cleopatra]]'': [[Magali Noël]] (Cleopatra), [[Totò]] (Marc'Antonio).
* (1964): ''[[Carry on Cleo]]'', een parodie op de film uit 1963, met [[Amanda Barrie]] als Cleopatra, [[Sid James]] als Antonius, en [[Kenneth Williams]] als Caesar.
* (1968): ''[[Asterix en Cleopatra (film)|Asterix en Cleopatra]]'': Geregisseerd door [[René Goscinny]], [[Lee Payant]], [[Albert Uderzo]]. Met de stemmen van [[Roger Carel]] ([[Asterix (stripfiguur)|Asterix]]), Jacques Morel ([[Obelix (stripfiguur)|Obélix]]) en [[Micheline Dax]] (Cleopatra).
* (1970): ''[[Cleopatra (1970)|Kureopatora (Cleopatra: Queen of Sex)]]'', een erotische Japanse tekenfilm van Osamu Tezuka. Met de stem van [[Chinatsu Nakayama]].
* (1970): ''The Notorious Cleopatra'': Geregisseerd door [[Peter Perry Jr.|Peter Perry]]. 'The Most ADULT Motion Picture Ever Made In Hollywood'. [[Loray White]] (Cleopatra)
* (1972): [[Antony and Cleopatra (1972)|''Antony and Cleopatra'']]: Geregisseerd door [[Charlton Heston]]. Met [[Hildegarde Neil]] (Cleopatra), [[Charlton Heston]] (Marcus Antonius).
* (1974): ''[[Antony & Cleopatra]]'': uitgevoerd door London's Royal Shakespeare Company. In de hoofdrol [[Janet Suzman]] (Cleopatra), [[Richard Johnson (acteur)|Richard Johnson]] (Antonius), en [[Patrick Stewart (acteur)|Patrick Stewart]] (Enobarbus).
* (1977): ''La Sierpe De Nilo'': Geregisseerd door [[Cayetono Luce de Tena]].
* (1981): [[Antony and Cleopatra (1981)|''Antony and Cleopatra'']]: Geregisseerd door [[Jonathan Miller]]. Met [[Jane Lapotaire]] (Cleopatra), [[Colin Blakely]] (Marcus Antonius).
* (1999): ''[[Cleopatra (1999)|Cleopatra]]'': [[Leonor Varela]] (Cleopatra), [[Timothy Dalton]] (Caesar), [[Billy Zane]] (Antonius). Gebaseerd op het boek ''Cleopatra, Memoires'' (''The Memoirs of Cleopatra'') van [[Margaret George]], maar historisch incorrect.
* (2002): ''[[Asterix & Obelix: Missie Cleopatra]]'': [[Gérard Depardieu]] (Obelix), [[Christian Clavier]] (Asterix), [[Monica Bellucci]] (Cleopatra). Geregisseerd door [[Alain Chabat]].
* (2007): ''[[Cleópatra (2007)|Cleópatra]]:'' Geregisseerd door [[Júlio Bressane]]. Met [[Alessandra Negrini]].
=== Antieke kunst ===
| |||