Dijkshoek
Dijkshoek is een zeer kleine buurtschap in het noorden van de gemeente Franekeradeel, provincie Friesland (Nederland). Tot de gemeentelijke herindeling op 1 januari 1984 behoorde Dijkshoek tot gemeente Barradeel.
Plaats in Nederland | |||
---|---|---|---|
Situering | |||
Provincie | Friesland | ||
Gemeente | Franekeradeel | ||
Coördinaten | 53° 16′ NB, 5° 33′ OL | ||
Overig | |||
Postcode | 8852 | ||
Netnummer | 0518 | ||
Belangrijke verkeersaders | A31 | ||
|
Dijkshoek staat vooral bekend om zijn ligging. Het heeft een zeer gering aantal inwoners. Het is een driesprong en grenspunt; oostelijk gaat men richting de Westhoek, westelijk gaat men naar Koehool (waar in de Tweede Wereldoorlog een bunkercomplex heeft gestaan) en zuidoostelijk gaat men over de Griene Dyk.
Geschiedenis
In bronnen staat vermeld dat Terschelling voor de Watersnoodramp in het jaar 1287 (ook wel St. Hubertusvloed genoemd) te voet bereikbaar was vanaf 'Dijkshorn' aan de Friese kust naar Hoorn. Hierdoor was Hoorn de belangrijkste plaats op het eiland. Na deze ramp was deze passage niet meer mogelijk en kwam de verbinding van Terschelling op West-Terschelling te liggen. Of met Dijkshorn het huidige Dijkshoek bedoeld werd is niet meer met zekerheid vast te stellen. Dijkshoek of Dijkshorne zijn algemene benamingen en kunnen vaker gebruikt zijn. Het veengebied tussen Terschelling en de Friese kust heeft mogelijk meer onbekende ongedocumenteerde dijken gehad, zo zou een dorp Westerbierrum in zee zijn verdwenen, wellicht door dezelfde stormvloed. Op opgemaakte kaarten door de Romeinen is te zien dat er veengebieden en mogelijk bossen van Terschelling tot (aan) de Friese kust lagen. Daar 'horne' Fries voor 'hoek' en later de Nederlandse benamingen gebruikt worden voor Friese namen lijkt het vrijwel zeker om één en dezelfde plaats te gaan.
Na een geschil tussen grietenijen om de rechten van ontstane buitendijkse kwelders geeft de "Terminus", een stenen paal, sinds 1559 officieel de grens aan tussen het nieuwe land (Het Bildt) en het oude land (Barradeel, Hennaarderadeel, Baarderadeel, Franekerdeel en Menaldumadeel). De lange grens(as) van de terminus rooit op de voormalige kerk Sinte Brandaris op Terschelling (nu vuurtoren de Brandaris) en op de buitendijkse sloot van Gerrit van Loo.
Zoals de naam luidt lag het vroegere "Dyckshoek" in een hoek van de Waddenzeedijk en de Griene Dyk en lag het vroeger aan de grens van de Waddenzee en de Middelzee. Mede door de aanslibbing na de aanleg van de Afsluitdijk in 1932 ging het belang en betekenis van de buurtschap verloren. Een voorname inkomstenbron bestond vroeger uit de visserij en werd er gevaren op de waddeneilanden Terschelling en Ameland, getuige een herberg die hier ook ooit heeft gestaan. De ligging is vergelijkbaar met die van Zwarte Haan (vroeger Swarte Hoarne genoemd) , dat ook een driesprong is en een soortgelijke betekenis heeft gehad (zij het in een latere periode). De nieuwe waddenzeedijk heeft ervoor gezorgd dat Dijkshoek binnendijks is komen te liggen. Tegenwoordig staan er nog enkele boerderijen en een huis.