Australian Open (tennis)

grandslamtoernooi in Melbourne

Het Australian Open (Nederlands: Open Australisch tenniskampioenschap) is sinds 1986 het eerste grandslamtoernooi van het tennisseizoen.[1] Het wordt gespeeld in Melbourne Park (37° 49′ 18″ ZB, 144° 58′ 42″ OL). Het toernooi wordt georganiseerd door Tennis Australia, de huidige naam van de "Lawn Tennis Association of Australia" (LTAA).

Australian Open
Australian Open
Officiële naam Australian Open
Stad, land MelbourneAustralië
Locatie Melbourne Park (1988–heden)
Centercourt Rod Laver Arena
(14.820 zitplaatsen)
Auspiciën ITF
Categorie grandslamtoernooi
Deelnemers 128 enkel / 64 dubbel
Ondergrond gras, buiten (1905–1987)
hardcourt, buiten (1988–heden)
Periode januari
Jaargangen vanaf 1905
Website www.ausopen.com
Grandslamtoernooien
Portaal  Portaalicoon   Tennis
Centre court, de Rod Laver Arena

Zoals bij alle grandslamtoernooien komen naast het mannen- en vrouwenenkelspel, mannen- en vrouwen­dubbelspel en gemengd dubbelspel ook de junioren aan bod. Ook wordt een toernooi georganiseerd voor rolstoeltennissers.

Oorspronkelijk werd het toernooi aan het begin van het kalenderjaar gehouden. In 1977 werd dit verschoven naar eind december (rond kerst) waardoor er dat jaar zowel in januari als in december een toernooi werd georganiseerd. Eind 1985 werd besloten om dit terug te draaien en de eerstvolgende editie pas in 1987 te spelen. Hierdoor vond in 1986 geen toernooi plaats.

Geschiedenis

bewerken

De edities van 1905-1926 werden als het Kampioenschap van Australazië gespeeld. Van 1927-1968 werd het toernooi onder de naam Kampioenschap van Australië gespeeld en vanaf 1969 werd het als het Australian Open een open toernooi, voor zowel amateurs als prof, Australiërs en buitenlanders. Tot 1972 werden de toernooien in zeven verschillende steden gespeeld. In de Nieuw-Zeelandse steden Christchurch en Hastings vond respectievelijk in 1906 en 1912 een toernooi plaats. In Australië zijn ook Adelaide (14x), Brisbane (7x), Perth (3x) en Sydney (17x) gaststeden geweest, voordat Melbourne in 1972 vaste speelstad werd.

Vanaf 1972 speelde men op de grasbanen van Kooyong, een buitenwijk van Melbourne. Na het toernooi van 1983 gaf de International Tennis Federation de organisatie te kennen dat de locatie Kooyong niet meer aan de eisen van die tijd voldeed voor zo’n groot evenement. Vijf jaar later, in 1988, kwam Flinders Park gereed, de toenmalige naam van de huidige locatie, Melbourne Park, waarvan de naam in 1996 werd aangenomen. Vanaf dat moment speelde men niet meer op gras maar op hardcourt van het merk ReboundAce. Deze ondergrond was lichtgroen van kleur.

Voor de Australian Open van 2008 werd een nieuwe ondergrond aangelegd. De ReboundAce werd verwijderd en vervangen door Plexicushion, een ondergrond die meer lijkt op de ondergrond van de US Open. Sindsdien hebben de banen een lichtblauwe kleur.

Het hoofdstadion, de Rod Laver Arena (vernoemd naar Rod Laver) en de bijbanen (Melbourne Arena en Margaret Court Arena), hebben alle drie een uitschuifbaar dak zodat bij hoge temperaturen of bij regenval de toernooien doorgang kunnen vinden. Het schuifdak kreeg navolging bij de andere grandslamtoernooien, die vaak geplaagd werden door regenval. In 2009 en 2019 kregen het Centre Court en Court No. 1 van Wimbledon een dergelijk dak, en in 2016 volgde ook de hoofdbaan van de US Open het Arthur Ashe Stadium. Roland Garros volgde pas in 2020. Daar kreeg het Court Philippe Chatrier dat jaar eindelijk ook een schuifdak, zodat ook dit overdekt kan worden bij regen. Voor die tijd was dit het enige grandslamtoernooi dat nog moest worden onderbroken bij regen, waardoor het schema mogelijk moest worden aangepast. Sinds 2020 is dit dan verleden tijd.

De laatste Australiërs die een toernooi wisten te winnen waren Mark Edmondson (het mannentoernooi van 1976), Ashleigh Barty (het vrouwentoernooi van 2022), Matthew Ebden (het mannendubbelspel in 2024, met de Indiër Rohan Bopanna), Samantha Stosur (het vrouwendubbelspel van 2019, met de Chinese Zhang Shuai) en het duo Jarmila Gajdošová / Matthew Ebden (het gemengd dubbelspel van 2013).

In het toernooi van 2020 moesten enkele wedstrijden stilgelegd worden als gevolg van extreme rookontwikkeling door de natuurbranden.[2]

In 2021 werd het toernooi drie weken later gespeeld in verband met de coronapandemie die in 2020 uitbrak. Het toernooi werd als gevolg hiervan dat jaar niet in januari, maar in februari gespeeld.

Finalisten

bewerken

Hieronder staan de tien recentste finales in de beide enkelspelen.

Statistieken

bewerken
Meeste titels (enkel+dubbel)
Mannen 13:   Adrian Quist (3 enkel, 10 dubbel)
Vrouwen 21:   Margaret Smith-Court (11 enkel, 8 dubbel, 2 gemengd)
20:   Nancye Wynne Bolton (6 enkel, 10 dubbel, 4 gemengd)
Meeste titels: enkelspel
Mannen 10:   Novak Đoković
Vrouwen 11:   Margaret Smith-Court
Jongste titelwinnaars
Mannen 18 jaar en 2 maanden:   Ken Rosewall (1953)
Vrouwen 16 jaar en 4 maanden:   Martina Hingis (1997)

Toeschouwersaantallen

bewerken
Jaar Toeschouwers Jaar Toeschouwers Jaar Toeschouwers Jaar Toeschouwers
1987 140.089 1996 389.598 2005 543.873 2014 643.280
1988 244.859 1997 391.504 2006 550.550 2015 703.899
1989 289.023 1998 434.807 2007 554.858 2016 720.363
1990 312.000 1999 473.296 2008 605.735 2017 728.763
1991 305.048 2000 501.251 2009 603.160 2018 743.667
1992 329.034 2001 543.834 2010 653.860 2019 780.000
1993 322.074 2002 518.248 2011 651.127
1994 332.926 2003 512.225 2012 686.006
1995 311.678 2004 521.691 2013 684.457

Baansoorten

bewerken
Jaren Ondergrond
1905–1987 gras
1988–2007 hardcourt (Rebound Ace)
2008–2019 hardcourt (Plexicushion)
2020–heden hardcourt (GreenSet)[3]

Uitzendrechten

bewerken

De Australian Open is in Nederland en België sinds 1995 te zien op Eurosport (vanaf 2017 heeft Eurosport zelfs de exclusieve uitzendrechten in Nederland en België). Eurosport zendt de Australian Open uit via de lineaire sportkanalen Eurosport 1 en Eurosport 2 en via de online streamingdiensten, de Eurosport Player en discovery+. Eurosport heeft een overeenstemming met Tennis Australia om tot 2031 de Australian Open live en exclusief uit te zenden.[4][5]

In Nederland werd de Australian Open tot en met 2016 ook uitgezonden op de publieke omroep NOS op NPO 1/NPO 2 (voorheen Nederland 1/Nederland 2). Van 2013 tot en met 2016 werden de finales van het mannen- en het vrouwenenkelspel en de halve finales van de mannenenkelspel live op NPO 1 uitgezonden.[6][7][8][9] Tot en met 2012 werden naast de finales van het mannen- en het vrouwenenkelspel en de halve finales van de mannenenkelspel, ook de halve finales van het vrouwenenkelspel op NPO 1 uitgezonden.[10][11][12]

Zie ook

bewerken
Commons heeft media­bestanden in de categorie Australian Open (tennis).
bewerken
  • (en) Officiële website