Wikipedia

Kabinet-Zijlstra

Nederlands kabinet (1966-1967)

Het kabinet-Zijlstra was het Nederlandse kabinet van 22 november 1966 tot 5 april 1967. Het kabinet werd gevormd door de politieke partijen Katholieke Volkspartij (KVP) en Anti-Revolutionaire Partij (ARP) na de val van het kabinet-Cals op 14 oktober 1966. Het kabinet-Zijlstra was een rompkabinet dat als belangrijkste taak had om de voorbereidingen van de vervroegde verkiezingen te organiseren.[1]

Kabinet-Zijlstra
De ministers van het kabinet-Zijlstra in de Blauwe Zaal op 21 november 1966
De ministers van het kabinet-Zijlstra in de Blauwe Zaal op 21 november 1966
Coalitie KVP, ARP
Zeteltal TK 50 + 13 = 63
Premier Jelle Zijlstra
Beëdiging 22 november 1966
Demissionair 15 februari 1967
Ontslagdatum 5 april 1967
Voorganger Cals
Opvolger De Jong
Zetels in de Tweede Kamer
Zetels in de Tweede Kamer
Overzicht kabinetten
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Verloop

bewerken

Nadat het kabinet-Cals ten val komt als gevolg van de Nacht van Schmelzer benoemt koningin Juliana op 18 oktober 1966 KVP–Tweede Kamer fractievoorzitter Norbert Schmelzer tot informateur. Hij streeft naar een overgangskabinet van KVP en ARP aangevuld met politieke buitenstaanders. Schmelzer benadert voormalig minister van Economische Zaken Jan van den Brink (KVP) als minister-president, maar die weigert. Vervolgens komt Eerste Kamerlid en voormalig minister-president Jan de Quay (KVP) in beeld, maar die geeft aan alleen beschikbaar te zijn als vicepremier en schuift vervolgens Eerste Kamerlid en voormalig minister van Financiën Jelle Zijlstra (ARP) naar voren als kandidaat, maar partijleider van de ARP Barend Biesheuvel weerhoudt Jelle Zijlstra van medewerking. Nadat ook voorzitter van de Sociaal-Economische Raad en voormalig minister van Economische Zaken Jan de Pous (CHU) en minister van Defensie Piet de Jong (KVP) bedanken voor de functie geeft Schmelzer zijn opdracht terug. Op 4 november 1966 stelt koningin Juliana vice-president van de Raad van State en voormalig minister-president Louis Beel (KVP) aan als informateur. Beel weet Barend Biesheuvel wel te bewegen om Jelle Zijlstra te accepteren als minister-president. Op 16 november 1966 wordt Zijlstra benoemd tot formateur en vormt vervolgens een kabinet uit de demissionaire confessionele ambtsbekleders van het kabinet-Cals. Als concessie aan de ARP moet de KVP haar bezwaren tegen het belastingplan van het vorige kabinet deels inslikken.[2]

Op 18 januari 1967 wordt de Omroepwet van kracht. Het wetsvoorstel was op 28 mei 1965 ingediend door voormalig minister van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk Maarten Vrolijk. Deze nieuwe wet moest het Nederlandse publieke omroepbestel toegankelijker maken voor nieuwe omroepenorganisaties. Ook werd de omroepstatus geïntroduceerd, waardoor omroeporganisaties hun financieringen op basis van ledental zouden ontvangen. Daarnaast maakte de wet het mogelijk om te adverteren via de uitzendkanalen van het publieke omroepbestel.

Het kabinet handelt ook de rijksbegroting van 1967 af en neemt een besluit over de winning van aardgas op de Noordzee. Vanwege de toenemende werkloosheid, met name door enkele massaontslagen in de textielsector trekt minister-president en minister van Financiën Zijlstra meer geld uit voor werkgelegenheidsbevordering.

Ambtsbekleders

bewerken
Ambtsbekleders Minister / Ministerie Termijn Partij
  dr.
J. (Jelle)
Zijlstra
(1918–2001) 		Minister-president /
Minister 		Algemene Zaken 22 november 1966 –
5 april 1967 		ARP
Minister Financiën
  dr.
J.E. (Jan)
de Quay
(1901–1985) 		Vicepremier /
Minister 		Verkeer en
Waterstaat 		KVP
  mr.
B.W. (Barend)
Biesheuvel
(1920–2001) 		Vicepremier /
Minister 		Landbouw
en Visserij 		24 juli 1963 –
5 april 1967
[3] 		ARP
Minister Surinaamse en
Nederlands-
Antilliaanse Zaken
  mr.dr.
P.J. (Koos)
Verdam
(1915–1998) 		Minister Binnenlandse
Zaken 		5 september 1966 –
5 april 1967
[3]
  mr.
J.M.A.H.
(Joseph)
Luns
(1911–2002) 		Minister Buitenlandse
Zaken 		13 oktober 1956 –
6 juli 1971
[3][4] 		KVP
  mr.
A.A.M. (Teun)
Struycken
(1906–1977) 		Minister Justitie 22 november 1966 –
5 april 1967
  drs.
J.A. (Joop)
Bakker
(1921–2003) 		Minister Economische
Zaken 		ARP
  P.J.S. (Piet)
de Jong
(1915–2016) 		Minister Defensie 24 juli 1963 –
5 april 1967
[3] 		KVP
  dr.
G.M.J. (Gerard)
Veldkamp
(1921–1990) 		Minister Sociale Zaken en
Volksgezondheid 		17 juli 1961 –
5 april 1967
[3]
  mr.dr.
I.A. (Isaäc)
Diepenhorst
(1916–2004) 		Minister Onderwijs en
Wetenschappen 		14 april 1965 –
5 april 1967
[3] 		ARP
  ir.
H.B.J. (Herman)
Witte
(1909–1973) 		Minister Volkshuisvesting
en Ruimtelijke
Ordening 		22 november 1966 –
5 april 1967 		KVP
  dr.
M.A.M. (Marga)
Klompé
(1912–1986) 		Minister Cultuur,
Recreatie en
Maatschappelijk
Werk 		22 november 1966 –
6 juli 1971
[4]
Ambtsbekleder Minister / Portefeuille / Ministerie Termijn Partij
  mr.
Th.H. (Theo)
Bot
(1911–1984) 		Minister • Ontwikkelings-
samenwerking

(Buitenlandse
Zaken) 		14 april 1965 –
5 april 1967
[3] 		KVP
Ambtsbekleders Staatssecretaris / Portefeuille / Ministerie Termijn Partij
  mr.
L. (Leo)
de Block
(1904–1988) 		Staatssecretaris • Europese Zaken
• Verenigde
Naties
Beleid

(Buitenlandse
Zaken) 		3 september 1963 –
5 april 1967
[3] 		KVP
Staatssecretaris • Internationale
Vervoer
Aangelegenheden

(Verkeer en
Waterstaat) 		28 november 1966 –
5 april 1967
  drs.
L.J.M. (Louis)
van Son
(1922–1986) 		Staatssecretaris • Internationale
Handel
• Export-
bevordering
• Middenstand
• Regionale
Industrialisatie
• Toerisme

(Economische
Zaken) 		28 november 1966 –
6 juli 1971
[4]
  G.H.J.M.
(Gerard)
Peijnenburg
(1919–2000) 		Staatssecretaris • Landmacht

(Defensie) 		13 mei 1965 –
5 april 1967
[3] 		O
  A. (Adri)
van Es
(1913–1994) 		• Marine

(Defensie) 		14 augustus 1963 –
16 september 1972
[3][4] 		ARP
  H. (Heije)
Schaper
(1906–1996) 		• Luchtmacht

(Defensie) 		22 juni 1966 –
5 april 1967
[3] 		O
  dr.
A.J.H. (Louis)
Bartels
(1915–2002) 		Staatssecretaris • Volksgezondheid
• Ouderenbeleid
• Gehandicapten-
beleid

(Sociale Zaken en
Volksgezondheid) 		3 september 1963 –
5 april 1967
[3] 		KVP
  dr.
J.F.G.M. (José)
de Meijer
(1915–2000) 		• Sociale Zekerheid
• Bijstand
• Arbeids-
omstandigheden
• Maatschappelijke
Dienstverlening
• Pensioenen
• Armoedebeleid
• Publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie

(Sociale Zaken en
Volksgezondheid) 		15 november 1963 –
5 april 1967
[3]
  mr.
J.H. (Hans)
Grosheide
(1930–2022) 		Staatssecretaris • Basisonderwijs
• Algemeen
Voortgezet
Onderwijs
• Voorbereidend
Wetenschappelijk
Onderwijs
• Nijverheids-
onderwijs
• Buitengewoon
Onderwijs

(Onderwijs en
Wetenschappen) 		3 september 1963 –
6 juli 1971
[3][4] 		ARP
Bron: Kabinet-Zijlstra Rijksoverheid.nl

Kabinetsformatie

bewerken
  Zie Kabinetsformatie Nederland 1966 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Reden ontslagaanvraag

bewerken
  Zie Nacht van Schmelzer voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Zie ook

bewerken
Zie de categorie Cabinet Zijlstra van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kabinet-Zijlstra&oldid=68281285"