Robert Fruin (historicus)
Robert Jacobus Fruin (Rotterdam, 14 november 1823 - Leiden, 29 januari 1899[1]) was een Nederlands historicus. De rechtsgeleerde Jacobus Anthonie Fruin was een broer van hem.
| Robert Fruin | ||
|---|---|---|
| ||
Portret van Fruin door Jan Goedeljee, 1879
| ||
| Persoonlijke gegevens | ||
| Geboortedatum | 14 november 1823 | |
| Geboorteplaats | Rotterdam | |
| Overlijdensdatum | 29 januari 1899 | |
| Overlijdensplaats | Leiden | |
| Begraafplaats | Begraafplaats Groenesteeg
| |
| Locatie begraafplaats | Begraafplaats op Find a Grave | |
| Nationaliteit |  Nederland
| |
| Academische achtergrond | ||
| Alma mater | Universiteit Leiden Stedelijk Gymnasium Leiden
| |
| Proefschrift | De Manethone Sebennytha (1847) | |
| Wetenschappelijk werk | ||
| Vakgebied | Vaderlandse geschiedenis | |
| Universiteit | Universiteit Leiden | |
| Soort hoogleraar | Gewoon hoogleraar (leerstoel vaderlandse geschiedenis) | |
| Bekende werken | Tien jaren uit den Tachtigjarigen Oorlog, 1588-1598 | |
| Website | ||
| Dbnl-profiel | ||
Biografie
bewerkenRobert Fruin was de eerste in het land die geschiedenis als wetenschap beoefende. Veel studie maakte hij van het werk van Leopold von Ranke en hij kan als diens leerling gelden.
In 1842 begon hij met een studie klassieke filologie. Hij promoveerde in 1847 en werd leraar aardrijkskunde en geschiedenis aan het Stedelijk Gymnasium in Leiden. Fruin bekleedde als eerste de leerstoel vaderlandse geschiedenis - dat wil zeggen Nederlandse geschiedenis - aan de Rijksuniversiteit Leiden, van 1860 tot 1894. Hij aanvaardde zijn ambt met een rede De onpartijdigheid van den geschiedschrijver.
Fruin streefde ernaar om van verhalende geschiedenis naar meer analyserende geschiedenis te komen. Ook had hij oog voor het belang van het detail in de historische gebeurtenissen. Zijn visie op de geschiedenis draagt het stempel van het Thorbeckiaanse liberalisme. Hierdoor kwam hij onder meer in conflict met de antirevolutionair Groen van Prinsterer, die hij goed kende. Zijn benadering van de 17e eeuw was evenwel nationalistisch. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was een bijzonder geval in de Europese geschiedenis. Zijn ongenuanceerde visie op Lieuwe van Aitzema is jarenlang bepalend geweest. Izaak Gosses was zijn leerling in het laatste jaar voor zijn emeritaat.
Tien jaren
bewerkenFruin laat in het boek Tien Jaren, geschreven voor zijn leerlingen op het gymnasium, zien hoe de Nederlandse Opstand zich ontwikkelde van vrijwel hopeloos in 1588 tot vrijwel gewonnen in 1598. Deels is deze ontwikkeling toe te schrijven aan internationale factoren zoals de in die periode hernieuwde Hugenotenoorlogtussen Frankrijk en Spanje, deels echter ook aan de politieke bekwaamheid van Johan van Oldenbarnevelt en de militaire bekwaamheid van Maurits van Nassau. In de meest kritieke fase van de Tachtigjarige Oorlog beschikten de opstandige gewesten over uitstekende leiders die de overwinning op Spanje naderbij hebben gebracht.
Zie Tien Jaren (Tachtigjarige Oorlog) voor een beschrijving van de gebeurtenissen tijdens de Tien JarenExterne link
bewerkenPublicaties
bewerken- Tien jaren uit den Tachtigjarigen Oorlog, 1588-1598 / door R. Fruin. Gedigitaliseerde versie van de 5e uitg.: 's-Gravenhage : Nijhoff, 1899.
- Het voorspel van den Tachtigjarigen Oorlog (1859)
- Verspreide geschriften (elf delen detailstudies)
- Het vaderlandse verleden : Robert Fruin en de Nederlandse geschiedenis / samengest. en ingel. door Herman Paul en Henk te Velde. - Amsterdam : Bakker, 2010. - 293 p. : ill., portr. ; 20 cm. Uitg. mede ter gelegenheid van het lustrum van de Universiteit Leiden. - Met lit. opg., reg. ISBN 978-90-351-3544-4
| Voorganger: Pieter van Geer |
Rector magnificus van de Universiteit Leiden 1877-1878 |
Opvolger: Anthony Modderman |