Zwemmen op de Olympische Zomerspelen

sportevenement op de Olympische Spelen

Baanzwemmen en openwaterzwemmen zijn twee van de vijf disciplines binnen de olympische sport zwemmen die op de Olympische Zomerspelen worden beoefend. De discipline baanzwemmen staat vanaf de eerste editie van de moderne Olympische Spelen onafgebroken op het programma. In 1912 kwam het baanzwemmen voor vrouwen op het programma. Openwaterzwemmen stond in 2008 voor het eerst op het programma.

De drie andere olympische zwemdisciplines zijn schoonspringen, synchroonzwemmen en waterpolo.

Onderdelen

bewerken

Baanzwemmen

bewerken

Het olympische zwemprogramma bij de mannen heeft in de beginjaren een aantal wijzigingen ondergaan. De afstanden van de zwemwedstrijden in 1904 waren in yards.

Onderdeel 96 00 04 08 12 20 24 28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 20 24 Totaal
Huidige onderdelen
50 m vrije slag 11
100 m vrije slag 29
200 m vrije slag 17
400 m vrije slag 28
800 m vrije slag 2
1500 m vrije slag 28
100 m rugslag 27
200 m rugslag 17
100 m schoolslag 15
200 m schoolslag 27
100 m vlinderslag 15
200 m vlinderslag 18
200 m wisselslag 13
400 m wisselslag 16
4x100 m vrije slag 14
4x200 m vrije slag 27
4x100 m wisselslag 17
Afgevoerde onderdelen
100 m vrije slag matrozen 1
500 m vrije slag 1
1200 m vrije slag 1
1000 m vrije slag 1
4000 m vrije slag 1
200 m teamzwemmen 1
200 m hinderniszwemmen 1
onderwaterzwemmen 1
880 yard vrije slag 1
4x50 yard vrije slag 1
400 m schoolslag 3
96 00 04 08 12 20 24 28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 20 24 Totaal
Totaal 4 7 9 6 7 7 6 6 6 6 6 6 7 8 10 15 15 13 13 15 16 16 16 16 16 16 16 16 17 17 334

Vrouwen

bewerken

Sinds 1912 staat zwemmen voor vrouwen op het olympisch programma.

Onderdeel 1896-1908 12 20 24 28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 20 24 Totaal
Huidige onderdelen
50 m vrije slag 10
100 m vrije slag 26
200 m vrije slag 16
400 m vrije slag 24
800 m vrije slag 16
1500 m vrije slag 2
100 m rugslag 24
200 m rugslag 16
100 m schoolslag 16
200 m schoolslag 24
100 m vlinderslag 18
200 m vlinderslag 15
200 m wisselslag 13
400 m wisselslag 16
4x100 m vrije slag 26
4x200 m vrije slag 8
4x100 m wisselslag 17
Afgevoerd onderdeel
300 m vrije slag 1
Totaal 2 3 5 5 5 5 5 5 6 7 8 14 14 13 13 14 15 15 16 16 16 16 16 16 17 17 284

Gemengd

bewerken
Onderdeel 1896-2016 20 24 Totaal
4x100 m wisselslag 2
Totaal 1 1 2

Openwaterzwemmen

bewerken
Onderdeel 1896-2006 08 12 16 20 24 Totaal
10 km (m) 5
10 km (v) 5
Totaal 2 2 2 2 2 10

Medailles

bewerken
  Zie Lijst van olympische medaillewinnaars zwemmen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Baanzwemmen

bewerken

Over alle onderdelen

bewerken

Onderstaande tabel geeft de 'succesvolste medaillewinnaars' in het baanzwemmen weer.

Olympiër Jaren       Totaal
ten minste vijf gouden medailles
1   Michael Phelps 2004-2016 23 3 2 28
2   Katie Ledecky 2012-2024 9 4 1 14
3   Mark Spitz 1968-1972 9 1 1 11
4   Caeleb Dressel 2016-2020 9 1 0 10
5   Jenny Thompson 1992-2004 8 3 1 12
6   Matt Biondi 1984-1992 8 2 1 11
7   Ryan Lochte 2004-2016 6 3 3 12
8   Emma McKeon 2016-2024 6 3 5 14
9   Kristin Otto 1988 6 0 0 6
"   Amy Van Dyken 1996-2000 6 0 0 6
11   Gary Hall jr. 1996-2004 5 3 2 10
12   Ian Thorpe 2000-2004 5 3 1 9
13   Ryan Murphy 2016-2024 5 2 2 9
14   Aaron Peirsol 2000-2008 5 2 0 7
15   Kaylee McKeown 2020-2024 5 1 3 9
16   Nathan Adrian 2008-2016 5 1 2 8
"   Mollie O'Callaghan 2020-2024 5 1 2 8
18   Tom Jager 1984-1992 5 1 1 7
"   Krisztina Egerszegi 1988-1996 5 1 1 7
"   Dana Vollmer 2004-2016 5 1 1 7
21   Don Schollander 1964-1968 5 1 0 6
22   Missy Franklin 2012-2016 5 0 1 6
23   Johnny Weissmuller 1924-1928 5 0 0 5
ten minste acht medailles
  Dara Torres 1984-2008 4 4 4 12
  Natalie Coughlin 2004-2012 3 4 5 12
  Allison Schmitt 2008-2020 4 3 3 10
  Franziska van Almsick 1992-2004 0 4 6 10
  Aleksandr Popov 1992-2000 4 5 0 9
  Kyle Chalmers 1992-2000 1 3 5 9
  Dawn Fraser 1956-1964 4 4 0 8
  Kornelia Ender 1972-1976 4 4 0 8
  Ariarne Titmus 2020-2024 4 3 1 8
  Roland Matthes 1968-1976 4 2 2 8
  Inge de Bruijn 2000-2004 4 2 2 8
  Jason Lezak 2000-2012 4 2 2 8
  Cate Campbell 2008-2020 4 1 3 8
  Shirley Babashoff 1972-1976 2 6 0 8

Op één onderdeel

bewerken

De Amerikaanse Dara Torres is de enige olympiër die vijf medailles heeft gewonnen op hetzelfde zwemonderdeel, met 24 jaar tussen de eerste en laatste keer. Haar landgenoten Michael Phelps en Jenny Thompson hebben viermaal een medaille wonnen op twee of meer verschillende onderdelen. Phelps won vier opeenvolgende medailles op een recordaantal van zes verschillende onderdelen.

Olympiër Jaren Medailles Onderdeel
  Dara Torres 1984, 1988, 1992, 2000, 2008           4x 100 m vrij (v)
  Jenny Thompson 1992, 1996, 2000, 2004        
       
4x 100 m vrij (v)
4x 100 m wissel (v)
  Jason Lezak 2000, 2004, 2008, 2012
2000, 2004, 2008
       
     
4x 100 m vrij (m)
4x 100 m wissel (m)
  Leisel Jones 2000, 2004, 2008
2000, 2004, 2008, 2012
     
       
100 m school (v)
4x 100 m wissel (v)
  Michael Phelps 2004, 2008, 2012, 2016        
       
       
       
       
       
100 m vlinderslag (m)
200 m vlinderslag (m)
200 m wisselslag (m)
4x 100 m vrij (m)
4x 200 m vrij (m)
4x 100 m wissel (m)
  Ryan Lochte 2004, 2008, 2012
2004, 2008, 2012, 2016
     
       
200 m wisselslag (m)
4x 200 m vrij (m)
  Allison Schmitt 2008, 2012, 2016, 2020
2012, 2016, 2020
       
     
4x 200 m vrij (v)
4x 100 m vrij (v)
  Cate Campbell 2008, 2012, 2016, 2020         4x 100 m vrij (v)
  Emily Seebohm 2008, 2012, 2016, 2020         4x 100 m wissel (v)
  Florent Manaudou 2012, 2016, 2020, 2024         50 m vrij (m)
  Katie Ledecky 2012, 2016, 2020, 2024
2016, 2020, 2024
2016, 2020, 2024
       
     
     
800 m vrij (v)
400 m vrij (v)
4x 200 m vrij (v)
drie medailles waaronder één gouden medailles
  Henry Taylor 1908, 1912, 1920       4x 200 m vrij (m)
  Duke Kahanamoku 1912, 1920, 1924       100 m vrij (m)
  Dawn Fraser 1956, 1960, 1964      
     
100 m vrij (v)
4x 100 m vrij (v)
  Galina Prozumenshikova 1964, 1968, 1972       200 m school (v)
  Roland Matthes 1968, 1972, 1976       100 m rug (m)
  Matt Biondi 1984, 1988, 1992       4x 100 m vrij (m)
  Krisztina Egerszegi 1988, 1992, 1996       200 m rug (v)
  Susie O'Neill 1992, 1996, 2000       200 m vlinder (v)
  Kieren Perkins 1992, 1996, 2000       1500 m vrij (m)
  Aleksandr Popov 1992, 1996, 2000       100 m vrij (m)
  Amanda Beard 1996, 2000, 2004       200 m school (v)
  Gary Hall jr. 1996, 2000, 2004      
     
50 m vrij (m)
4x 100 m vrij (m)
  Ian Crocker 2000, 2004, 2008       4x 100 m wissel (m)
  Grant Hackett 2000, 2004, 2008      
     
1500 m vrij (m)
4x 200 m vrij (m)
  Klete Keller 2000, 2004, 2008       4x 200 m vrij (m)
  Aaron Peirsol 2000, 2004, 2008       200 m rug (m)
  Inge Dekker 2004, 2008, 2012       4x 100 m vrij (v)
  Brendan Hansen 2004, 2008, 2012       4x 100 m wissel (m)
  Libby Trickett 2004, 2008, 2012       4x 100 m vrij (v)
  Marleen Veldhuis 2004, 2008, 2012       4x 100 m vrij (v)
  Nathan Adrian 2008, 2012, 2016       4x 100 m vrij (m)
  Bronte Barratt 2008, 2012, 2016       4x 200 m vrij (v)
  Fabien Gilot 2008, 2012, 2016       4x 100 m vrij (m)
  Emma McKeon 2016, 2020, 2024      
     
4x 100 m vrij (v)
4x 100 m wissel (v)
  Caeleb Dressel 2016, 2020, 2024      
     
4x 100 m vrij (m)
4x 100 m wissel (m)
  Bronte Campbell 2016, 2020, 2024       4x 100 m vrij (v)
  Adam Peaty 2016, 2020, 2024       100 m school (m)
  Lilly King 2016, 2020, 2024       4x 100 m wissel (v)
  Ryan Murphy 2016, 2020, 2024      
     
4x 100 m wissel (m)
100 m rug (m)
  James Guy 2016, 2020, 2024       4x 200 m vrij (m)
  Duncan Scott 2016, 2020, 2024       4x 200 m vrij (m)
  Kyle Chalmers 2016, 2020, 2024       100 m vrij (m)
  Wang Shun 2016, 2020, 2024       200 m wissel (m)

Openwaterzwemmen

bewerken

Onderstaande tabel geeft de 'succesvolste medaillewinnaars' in het openwaterzwemmen weer.

Olympiër Jaren       Totaal Onderdeel
1   Sharon van Rouwendaal 2016-2024 2 1 0 3 vrouwen
2   Kristóf Rasovszky 2020-2024 1 1 0 2 mannen
3   Maarten van der Weijden 2008 1 0 0 1 mannen
"   Larisa Iltsjenko 2008 1 0 0 1 vrouwen
"   Oussama Mellouli 2012 1 0 0 1 mannen
"   Éva Risztov 2012 1 0 0 1 vrouwen
"   Ferry Weertman 2016 1 0 0 1 mannen
"   Florian Wellbrock 2020 1 0 0 1 mannen
"   Ana Marcela Cunha 2020 1 0 0 1 vrouwen
mervoudige medaillewinnaars
  Sharon van Rouwendaal 2016-2024 2 1 0 3 vrouwen
  Kristóf Rasovszky 2020-2024 1 1 0 2 mannen
  Thomas Lurz 2008-2012 0 1 1 2 mannen

Medaillespiegel

bewerken

N.B. Medaillespiegel is bijgewerkt tot en met de Olympische Spelen van 2024.

 Plaats  Land NOC   Goud   Zilver   Brons Totaal
1   Verenigde Staten USA 265 191 152 608
2   Australië AUS 76 79 77 232
3   DDR GDR 38 32 22 92
4   Hongarije HUN 32 28 21 81
5   Japan JPN 24 28 32 84
6   Nederland NED 23 21 21 65
7   Groot-Brittannië GBR 21 35 31 87
8   China CHN 18 24 19 61
9   Duitsland GER 15 20 32 67
10   Sovjet-Unie URS 12 21 26 59
11   Canada CAN 12 20 31 63
12   Frankrijk FRA 12 17 21 50
13   Zweden SWE 11 16 14 41
14   Zuid-Afrika RSA 8 8 6 22
15   Italië ITA 7 8 21 36
16   Gezamenlijk team EUN 6 3 1 10
17   Rusland RUS 5 9 9 23
18   Oekraïne UKR 4 3 2 9
19   Roemenië ROM 4 2 5 11
20   Ierland IRL 4 0 3 7
21   Bondsrepubliek Duitsland FRG 3 5 14 22
22   Denemarken DEN 3 5 7 15
23   Tunesië TUN 3 0 1 4
24   Brazilië BRA 2 4 11 17
25   Zimbabwe ZIM 2 4 1 7
26   Australazië ANZ 2 3 3 8
27   Spanje ESP 2 2 4 8
28   Russische ploeg ROC 2 2 1 5
29   Nieuw-Zeeland NZL 2 1 3 6
30   Oostenrijk AUT 1 6 5 12
31   Duits eenheidsteam EUA 1 5 6 12
32   Griekenland GRE 1 5 2 8
33   Polen POL 1 3 2 6
34   Zuid-Korea KOR 1 3 1 5
35   België BEL 1 2 2 5
36   Costa Rica CRC 1 1 2 4
37   Argentinië ARG 1 1 1 3
  Bulgarije BUL 1 1 1 3
39   Joegoslavië YUG 1 1 0 2
40   Mexico MEX 1 0 1 2
  Suriname SUR 1 0 1 2
42   Kazachstan KAZ 1 0 0 1
  Litouwen LTU 1 0 0 1
  Singapore SIN 1 0 0 1
45   Hongkong HKG 0 2 2 4
46   Wit-Rusland BLR 0 2 1 3
47   Slowakije SVK 0 2 0 2
48   Finland FIN 0 1 4 5
49   Cuba CUB 0 1 1 2
  Noorwegen NOR 0 1 1 2
52   Kroatië CRO 0 1 0 1
  Servië SRB 0 1 0 1
  Slovenië SLO 0 1 0 1
54   Zwitserland SUI 0 0 4 4
55   Filipijnen PHI 0 0 2 2
56   Trinidad en Tobago TRI 0 0 1 1
  Venezuela VEN 0 0 1 1
Totaal 633 631 632 1896