Naar inhoud springen

Nigerdelta: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
1 (onbereikbare) link(s) aangepast en 0 gemarkeerd als onbereikbaar) #IABot (v2.0.9.5
 
(31 tussenliggende versies door 22 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Bestand:STS61C-42-72.jpg|thumb|De Nigerdelta gezien vanuit de ruimte]]
{{coördinaten|5_19_34_N_6_28_15_E_scale:10000000|5° 19' 34" NB 6° 28' 15" OL}}
[[Afbeelding:STS61C-42-72.jpg|thumb|right|300px|De Nigerdelta gezien vanuit de ruimte]]
De '''Nigerdelta''' is de [[rivierdelta|delta]] van de rivier de [[Niger (rivier)|Niger]] in [[Nigeria]], gelegen aan de [[Golf van Guinee]]. Het is een van de grootste rivierdelta's ter wereld en een van de dichtstbevolkte gebieden in [[Afrika]].
De '''Nigerdelta''' is de [[rivierdelta|delta]] van de rivier de [[Niger (rivier)|Niger]] in [[Nigeria]], gelegen aan de [[Golf van Guinee]]. Het is een van de grootste rivierdelta's ter wereld en een van de dichtstbevolkte gebieden in [[Afrika]].


==Geschiedenis==
== Geschiedenis ==
Het gebied wordt soms nog de ''Oil Rivers'' ("Olierivieren") genoemd, omdat het ooit een van de grootste producenten was van [[palmolie]], vandaar ook dat men de kust van de Nigerdelta de [[Palmoliekust]] noemde. Het gebied hoorden tussen [[1885]] en [[1893]] tot het [[Britse Rijk|Britse]] [[Oil Rivers Protectorate]], voordat het na gebiedsuitbreiding omgedoopt werd tot het Niger Coast Protectorate. Na een fusie met gebieden die door de [[Royal Niger Company]] waren geannexeerd, kwam het gebied vanaf [[1900]] onder het bestuur van het [[Protectoraat van Zuid-Nigeria]]. In [[1914]] werd Zuid-Nigeria samengevoegd met het [[Protectoraat van Noord-Nigeria]], om de Britse kolonie Nigeria te vormen.
Het gebied wordt soms nog de ''Oil Rivers'' ("Olierivieren") genoemd, omdat het ooit een van de grootste producenten was van [[palmolie]], vandaar ook dat men de kust van de Nigerdelta de [[Palmoliekust]] noemde. Het gebied hoorde tussen [[1885]] en [[1893]] tot het [[Britse Rijk|Britse]] [[Oil Rivers Protectorate]], voordat het na gebiedsuitbreiding omgedoopt werd tot het Niger Coast Protectorate. Na een fusie met gebieden die door de [[Royal Niger Company]] waren geannexeerd, kwam het gebied vanaf [[1900]] onder het bestuur van het [[Protectoraat Zuid-Nigeria]]. In [[1914]] werd Zuid-Nigeria samengevoegd met het [[Protectoraat Noord-Nigeria]], om de Britse kolonie Nigeria te vormen.


{{zieook|Zie ook [[Biafra]] en de [[Biafra-oorlog]]}}
{{Zie ook|Zie ook [[Republiek Biafra]] en de [[Biafra-oorlog]].}}
{{zieook|Zie verder ook de sectie [[#Conflicten|Conflicten]]}}
{{Zie ook|Zie verder ook de sectie [[#Conflicten|Conflicten]].}}

== Geografie ==
Volgens de definitie opgesteld door de Nigeriaanse overheid, heeft de Nigerdelta een oppervlakte van zo'n 70.000 km/² en maakt hier mee 7,5% uit van het totale oppervlakte van Nigeria. De delta omvat delen van de staten:


==Geografie==
Volgens de definitie opgesteld door de Nigeriaanse overheid, heeft de Nigerdelta een oppervlakte van zo'n 70.000 km/² en maakt hier mee 7,5% uit van het totale oppervlakte van Nigeria. De delta omvat delen van de staten:
{|
{|
|- valign=top
|- valign=top
|
|
*[[Abia (staat)|Abia]]
* [[Abia (staat)|Abia]]
*[[Akwa Ibom (staat)|Akwa Ibom]]
* [[Akwa Ibom]]
*[[Anambra]]
* [[Anambra]]
*[[Bayelsa (staat)|Bayelsa]]
* [[Bayelsa]]
*[[Cross River (staat)|Cross River]]
* [[Cross River]]
| width=25 |
| width=25 |
|
|
*[[Delta (staat)|Delta]]
* [[Delta (staat)|Delta]]
*[[Edo (staat)|Edo]]
* [[Edo (staat)|Edo]]
*[[Imo (staat)|Imo]]
* [[Imo (staat)|Imo]]
*[[Rivers (staat)|Rivers]]
* [[Rivers]]
|}
|}

Deze definitie is echter ruim genomen en een exacte grens van de Nigerdelta is niet te geven.
Deze definitie is echter ruim genomen en een exacte grens van de Nigerdelta is niet te geven.


De grootste en belangrijkste stad van de Nigerdelta is [[Port Harcourt]], met meer dan 1,1 miljoen inwoners de hoofdstad van de staat Rivers. De aan de Golf van Guinee gelegen kust van de Nigerdelta wordt, vooral historisch, de [[Palmoliekust]] genoemd. De zuidelijkste punt van de Nigerdelta markeert de grens tussen de [[Baai van Benin]] in het westen en de [[Golf van Bonny]] in het oosten.
De grootste en belangrijkste stad van de Nigerdelta is [[Port Harcourt]], met meer dan 1,1 miljoen inwoners de hoofdstad van de staat Rivers. De aan de Golf van Guinee gelegen kust van de Nigerdelta wordt, vooral historisch, de [[Palmoliekust]] genoemd. De zuidelijkste punt van de Nigerdelta markeert de grens tussen de [[Baai van Benin]] in het westen en de [[Golf van Bonny]] in het oosten.


{{zieook|De Nigerdelta moet niet verward worden met de [[binnendelta]] van de Niger in [[Mali]].}}
{{Zie ook|De Nigerdelta moet niet verward worden met de [[binnendelta]] van de Niger in [[Mali]].}}


==Bevolking==
== Bevolking ==
De [[etniciteit|etnische]] en de hieraan gekoppelde [[talen|taalkundige]] situatie in de Nigerdelta is complex. Stroomafwaarts vormen de [[Ijo|Ijaw]] de meerderheid en stroomopwaarts geldt dat voor de [[Igbo (volk)|Igbo]]. De volgende etnische groepen, gesorteerd naar taalgroepen en verdere taalverwantschap, worden onder andere onderscheiden:
De [[etniciteit|etnische]] en de hieraan gekoppelde [[taal]]kundige situatie in de Nigerdelta is complex. Stroomafwaarts vormen de [[Ijo|Ijaw]] de meerderheid en stroomopwaarts geldt dat voor de [[Igbo (volk)|Igbo]]. De volgende etnische groepen, gesorteerd naar taalgroepen en verdere taalverwantschap, worden onder andere onderscheiden:
{|
{|
|- valign=top
|- valign=top
|
|
*''Volken die [[Benue-Congotalen]] spreken:''
* ''Volken die [[Benue-Congotalen]] spreken:''
**''Volken die Cross Rivertalen spreken:''
** ''Volken die Cross Rivertalen spreken:''
***[[Abua]]
*** [[Abua]]
***[[Anaang]]
*** [[Anaang]]
***[[Ibibio (volk)|Ibibio]]
*** [[Ibibio (volk)|Ibibio]]
***[[Kugbo]]
*** [[Kugbo]]
***[[Obolo]]
*** [[Obolo]]
***[[Obulom]]
*** [[Obulom]]
***[[Odual]]
*** [[Odual]]
***[[Ogbia]]
*** [[Ogbia]]
***[[Ogbroniagum]]
*** [[Ogbroniagum]]
***[[Ogoni (volk)|Ogoni]]
*** [[Ogoni (volk)|Ogoni]]
**''Volken die [[Defotalen]] spreken:''
** ''Volken die [[Defotalen]] spreken:''
***[[Itsekiri]]
*** [[Itsekiri]]
**''Volken die [[Edotalen]] spreken:''
** ''Volken die [[Edotalen]] spreken:''
***[[Degema]]
*** [[Degema]]
***[[Engenni]]
*** [[Engenni]]
***[[Epie]]
*** [[Epie]]
***[[Isoko]]
*** [[Isoko]]
***[[Urhobo]]
*** [[Urhobo]]
***[[Uruwa]]
*** [[Uruwa]]
| valign=25 |
| valign=25 |
|
|
*''Volken die Benue-Congotalen spreken:''
* ''Volken die Benue-Congotalen spreken:''
**''Volken die [[Igbotalen]] spreken:''
** ''Volken die [[Igbotalen]] spreken:''
***[[Echie]]
*** [[Echie]]
***[[Ekpeye]]
*** [[Ekpeye]]
***[[Igbo (volk)|Igbo]]
*** [[Igbo (volk)|Igbo]]
***[[Ikwere]]
*** [[Ikwere]]
***[[Ogba]]
*** [[Ogba]]
***[[Ukwuani]]
*** [[Ukwuani]]
*''Volken die [[Ijotalen]] spreken:''
* ''Volken die [[Ijotalen]] spreken:''
**[[Ijo|Ijaw]]
** [[Ijo|Ijaw]]
***[[Ijo]]
*** [[Ijo]]
***[[Izon (volk)|Izon]]
*** [[Izon (volk)|Izon]]
***[[Nkoroo]]
*** [[Nkoroo]]
***[[Ibani]]
*** [[Ibani]]
***[[Okrika]]
*** [[Okrika]]
***[[Kalabari]]
*** [[Kalabari]]
|}
|}

De bevolking voorziet hoofdzakelijk in haar levensonderhoud door middel van [[visserij]] en [[landbouw]].
De bevolking voorziet hoofdzakelijk in haar levensonderhoud door middel van [[visserij]] en [[landbouw]].


Qua religie is de bevolking overwegend [[Christendom|christelijk]].
Qua religie is de bevolking overwegend [[Christendom|christelijk]].


==Economie en milieu==
== Economie en milieu ==
[[Afbeelding:Nigerdeltapetroleumsys.gif|thumb|right|300px|Kaart van de [[geologie|geologische regio]] van de Nigerdelta]]
[[Bestand:Nigerdeltapetroleumsys.gif|thumb|300px|Kaart van de [[geologie|geologische regio]] van de Nigerdelta]]
Nigeria is Afrika's grootste producent van [[aardolie]] geworden, inclusief vele [[oliebron]]nen in de Nigerdelta en voor de kust van de Nigerdelta. Het Nederlandse [[Royal Dutch Shell|Shell]] is het grootste oliebedrijf dat actief is in het gebied.
Nigeria is Afrika's grootste producent van [[aardolie]] geworden, inclusief vele [[oliebron]]nen in de Nigerdelta en voor de kust van de Nigerdelta. Het Brits-Nederlandse [[Royal Dutch Shell|Shell]] is het grootste oliebedrijf dat actief is in het gebied.


Per dag worden er in het gebied zo'n 2,5 miljoen vaten olie gewonnen en sinds [[1975]] is het gebied verantwoordelijk voor 75% van de exportopbrengsten van Nigeria. Een grote hoeveelheid [[aardgas]] dat wordt gewonnen in de delta's oliebronnen wordt meteen verbrand en verdwijnt in de lucht met een snelheid van ruim 70 miljoen [[kubieke meter]] per dag. Dit sinds [[1984]] niet meer toegestane [[affakkelen]] staat gelijk aan 40% van het totale aardgasverbruik van heel Afrika en heeft meer aan de uitstoot van [[broeikasgas]]sen bijgedragen dan de rest van Afrika beneden de Sahara bij elkaar opgeteld. Ook al is er (nog) geen uitgebreid onderzoek geweest naar de invloed van het affakkelen op de gezondheid van de bevolking in de Nigerdelta, eerdere onderzoeken hebben wel de negatieve gevolgen van affakkelen op de menselijke gezondheid in het algemeen aangetoond. De Nigeriaanse overheid heeft 2008 aangewezen als het jaar dat het affakkelen beëindigd moet zijn.<ref>[http://www.milieudefensie.nl/globalisering/publicaties/rapporten/gasnigeria.pdf Environmental Rights Action/Friends of the Earth Nigeria: "Gas flaring in Nigeria" (juni 2005)]</ref> Oliemaatschappijen, waaronder Shell hebben zich hierop vastgelegd<ref>[http://www.shell.com/home/Framework?siteId=nigeria&FC2=&FC3=/nigeria/html/iwgen/about_shell/issues/gas_flaring/gasflare.html Shell Nigeria: "Gas Flare Out"]</ref>.
Per dag worden er in het gebied zo'n 2,5 miljoen vaten olie gewonnen en sinds [[1975]] is het gebied verantwoordelijk voor 75% van de exportopbrengsten van Nigeria. Een grote hoeveelheid [[aardgas]] dat wordt gewonnen in de delta's oliebronnen wordt meteen verbrand en verdwijnt in de lucht met een snelheid van ruim 70 miljoen [[kubieke meter]] per dag. Dit sinds [[1984]] niet meer toegestane [[affakkelen]] staat gelijk aan 40% van het totale aardgasverbruik van heel Afrika en heeft meer aan de uitstoot van [[broeikasgas]]sen bijgedragen dan de rest van Afrika beneden de Sahara bij elkaar opgeteld. Ook al is er (nog) geen uitgebreid onderzoek geweest naar de invloed van het affakkelen op de gezondheid van de bevolking in de Nigerdelta, eerdere onderzoeken hebben wel de negatieve gevolgen van affakkelen op de menselijke gezondheid in het algemeen aangetoond. De Nigeriaanse overheid heeft 2008 aangewezen als het jaar dat het affakkelen beëindigd moet zijn.<ref>[https://web.archive.org/web/20070926232225/http://www.milieudefensie.nl/globalisering/publicaties/rapporten/gasnigeria.pdf Environmental Rights Action/Friends of the Earth Nigeria: "Gas flaring in Nigeria" (juni 2005)]</ref> Oliemaatschappijen, waaronder Shell hebben zich hierop vastgelegd.<ref>{{Citeer web |url=http://www.shell.com/home/Framework?siteId=nigeria&FC2=&FC3=/nigeria/html/iwgen/about_shell/issues/gas_flaring/gasflare.html |titel=Shell Nigeria: "Gas Flare Out" |bezochtdatum=30 april 2007 |archiefdatum=30 september 2007 |archiefurl=https://web.archive.org/web/20070930154920/http://www.shell.com/home/Framework?siteId=nigeria&FC2=&FC3=/nigeria/html/iwgen/about_shell/issues/gas_flaring/gasflare.html |dodeurl=ja }}</ref>


==Conflicten==
== Conflicten ==
De [[milieuverontreiniging]] die in verband wordt gebracht met de [[olie-industrie]] en het gebrek aan een evenwichtige verdeling van de olie inkomsten, is de aanleiding voor het ontstaan van meerdere [[milieubeweging]]en en [[burgerrechtenbeweging]]en, maar ook de aanleiding voor onder andere [[etnisch conflict|etnische conflicten]], sabotage van [[Pijptransport|oliepijpleidingen]] en gewapende strijd tegen de oliemaatschappijen. De twee grootste gewapende bewegingen zijn de [[Movement for the Emancipation of the Niger Delta]] (MEND) en de [[Niger Delta People's Volunteer Force]] (NDPVF).
De [[milieuverontreiniging]] die in verband wordt gebracht met de [[olie-industrie]] en het gebrek aan een evenwichtige verdeling van de olieinkomsten, is de aanleiding voor het ontstaan van meerdere [[milieubeweging]]en en [[burgerrechten]]bewegingen, maar ook de aanleiding voor onder andere [[etnisch conflict|etnische conflicten]], sabotage van [[Pijptransport|oliepijpleidingen]] en gewapende strijd tegen de oliemaatschappijen. De twee grootste gewapende bewegingen zijn de [[Movement for the Emancipation of the Niger Delta]] (MEND) en de [[Niger Delta People's Volunteer Force]] (NDPVF).


Sinds 2005 is het gebied instabieler geworden en is de productie van olie verminderd, door een toenemend aantal aanslagen, [[ontvoering]]en en [[sabotage|sabotages]]. Het groot aantal ontvoeringen van medewerkers van oliemaatschappijen en hun leveranciers, worden uitgevoerd door lokale tegenstanders van de oliewinning in het gebied, maar ook door [[criminaliteit|criminele bendes]], die door de toenemende politieke instabiliteit hier steeds meer ruimte voor krijgen<ref>[http://english.aljazeera.net/NR/exeres/0801239B-BEB8-4E45-8D44-81C8413A1FA1.htm Al Jazeera: "Niger delta hostages freed"]</ref>. Al deze activiteiten zorgen voor een toenemende bezorgdheid van de Nigeriaanse overheid en voor [[mobilisatie]] van het Nigeriaanse leger en de kustwacht in het gebied.
Sinds 2005 is het gebied instabieler geworden en is de productie van olie verminderd, door een toenemend aantal aanslagen, [[ontvoering]]en en [[sabotage]]s. Het groot aantal ontvoeringen van medewerkers van oliemaatschappijen en hun leveranciers, worden uitgevoerd door lokale tegenstanders van de oliewinning in het gebied, maar ook door [[criminaliteit|criminele bendes]], die door de toenemende politieke instabiliteit hier steeds meer ruimte voor krijgen.<ref>[http://english.aljazeera.net/NR/exeres/0801239B-BEB8-4E45-8D44-81C8413A1FA1.htm Al Jazeera: "Niger delta hostages freed"]</ref> Al deze activiteiten zorgen voor een toenemende bezorgdheid van de Nigeriaanse overheid en voor [[mobilisatie]] van het Nigeriaanse leger en de kustwacht in het gebied.


{{appendix|bron|2=
{{Appendix|1=bron|2=
:*[http://www.ethnologue.com/show_map.asp?name=NG&seq=110 Ethnologue.com]
* [http://www.ethnologue.com/show_map.asp?name=NG&seq=110 Ethnologue.com]
----
----
{{references}}
{{References}}
}}
}}
{{Commonscat|Niger Delta}}
{{Coor title dms|5|19|34|N|6|28|15|E|type:river_scale:10000000}}


[[Categorie:Geografie van Nigeria]]
[[Categorie:Geografie van Nigeria]]
[[Categorie:Olie-industrie]]
[[Categorie:Olie-industrie]]
[[Categorie:Delta]]
[[Categorie:Delta]]

[[ar:دلتا النيجر]]
[[de:Nigerdelta]]
[[en:Niger Delta]]
[[fr:Delta du Niger (zone pétrolifère)]]
[[it:Delta del Niger]]
[[ja:ニジェール・デルタ]]
[[lt:Nigerio delta]]
[[pl:Delta Nigru]]
[[pt:Delta do Níger]]
[[ru:Дельта Нигера]]
[[simple:Niger Delta]]

Huidige versie van 21 jul 2023 om 12:28

De Nigerdelta gezien vanuit de ruimte

De Nigerdelta is de delta van de rivier de Niger in Nigeria, gelegen aan de Golf van Guinee. Het is een van de grootste rivierdelta's ter wereld en een van de dichtstbevolkte gebieden in Afrika.

Het gebied wordt soms nog de Oil Rivers ("Olierivieren") genoemd, omdat het ooit een van de grootste producenten was van palmolie, vandaar ook dat men de kust van de Nigerdelta de Palmoliekust noemde. Het gebied hoorde tussen 1885 en 1893 tot het Britse Oil Rivers Protectorate, voordat het na gebiedsuitbreiding omgedoopt werd tot het Niger Coast Protectorate. Na een fusie met gebieden die door de Royal Niger Company waren geannexeerd, kwam het gebied vanaf 1900 onder het bestuur van het Protectoraat Zuid-Nigeria. In 1914 werd Zuid-Nigeria samengevoegd met het Protectoraat Noord-Nigeria, om de Britse kolonie Nigeria te vormen.

Zie verder ook de sectie Conflicten.

Volgens de definitie opgesteld door de Nigeriaanse overheid, heeft de Nigerdelta een oppervlakte van zo'n 70.000 km/² en maakt hier mee 7,5% uit van het totale oppervlakte van Nigeria. De delta omvat delen van de staten:

Deze definitie is echter ruim genomen en een exacte grens van de Nigerdelta is niet te geven.

De grootste en belangrijkste stad van de Nigerdelta is Port Harcourt, met meer dan 1,1 miljoen inwoners de hoofdstad van de staat Rivers. De aan de Golf van Guinee gelegen kust van de Nigerdelta wordt, vooral historisch, de Palmoliekust genoemd. De zuidelijkste punt van de Nigerdelta markeert de grens tussen de Baai van Benin in het westen en de Golf van Bonny in het oosten.

De Nigerdelta moet niet verward worden met de binnendelta van de Niger in Mali.

De etnische en de hieraan gekoppelde taalkundige situatie in de Nigerdelta is complex. Stroomafwaarts vormen de Ijaw de meerderheid en stroomopwaarts geldt dat voor de Igbo. De volgende etnische groepen, gesorteerd naar taalgroepen en verdere taalverwantschap, worden onder andere onderscheiden:

De bevolking voorziet hoofdzakelijk in haar levensonderhoud door middel van visserij en landbouw.

Qua religie is de bevolking overwegend christelijk.

Economie en milieu

[bewerken | brontekst bewerken]
Kaart van de geologische regio van de Nigerdelta

Nigeria is Afrika's grootste producent van aardolie geworden, inclusief vele oliebronnen in de Nigerdelta en voor de kust van de Nigerdelta. Het Brits-Nederlandse Shell is het grootste oliebedrijf dat actief is in het gebied.

Per dag worden er in het gebied zo'n 2,5 miljoen vaten olie gewonnen en sinds 1975 is het gebied verantwoordelijk voor 75% van de exportopbrengsten van Nigeria. Een grote hoeveelheid aardgas dat wordt gewonnen in de delta's oliebronnen wordt meteen verbrand en verdwijnt in de lucht met een snelheid van ruim 70 miljoen kubieke meter per dag. Dit sinds 1984 niet meer toegestane affakkelen staat gelijk aan 40% van het totale aardgasverbruik van heel Afrika en heeft meer aan de uitstoot van broeikasgassen bijgedragen dan de rest van Afrika beneden de Sahara bij elkaar opgeteld. Ook al is er (nog) geen uitgebreid onderzoek geweest naar de invloed van het affakkelen op de gezondheid van de bevolking in de Nigerdelta, eerdere onderzoeken hebben wel de negatieve gevolgen van affakkelen op de menselijke gezondheid in het algemeen aangetoond. De Nigeriaanse overheid heeft 2008 aangewezen als het jaar dat het affakkelen beëindigd moet zijn.[1] Oliemaatschappijen, waaronder Shell hebben zich hierop vastgelegd.[2]

De milieuverontreiniging die in verband wordt gebracht met de olie-industrie en het gebrek aan een evenwichtige verdeling van de olieinkomsten, is de aanleiding voor het ontstaan van meerdere milieubewegingen en burgerrechtenbewegingen, maar ook de aanleiding voor onder andere etnische conflicten, sabotage van oliepijpleidingen en gewapende strijd tegen de oliemaatschappijen. De twee grootste gewapende bewegingen zijn de Movement for the Emancipation of the Niger Delta (MEND) en de Niger Delta People's Volunteer Force (NDPVF).

Sinds 2005 is het gebied instabieler geworden en is de productie van olie verminderd, door een toenemend aantal aanslagen, ontvoeringen en sabotages. Het groot aantal ontvoeringen van medewerkers van oliemaatschappijen en hun leveranciers, worden uitgevoerd door lokale tegenstanders van de oliewinning in het gebied, maar ook door criminele bendes, die door de toenemende politieke instabiliteit hier steeds meer ruimte voor krijgen.[3] Al deze activiteiten zorgen voor een toenemende bezorgdheid van de Nigeriaanse overheid en voor mobilisatie van het Nigeriaanse leger en de kustwacht in het gebied.

Zie de categorie Niger Delta van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.