Naar inhoud springen

Kortenhoef: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Risc~nlwiki (overleg | bijdragen)
k Literatuur: toevoegen ISBN
Label: bewerking met nieuwe wikitekstmodus
 
(35 tussenliggende versies door 19 gebruikers niet weergegeven)
Regel 24: Regel 24:


==Ligging==
==Ligging==
Het dorp bestaat uit twee delen, het oude dorp aan de Kortenhoefse Dijk en het Moleneind, en het nieuwe dorp dat tegen [['s-Graveland (Noord-Holland)|'s-Graveland]] aan ligt. Kortenhoef was een zelfstandige gemeente, die van 19 september 1814 tot 1 oktober 1819 deel uitmaakte van de provincie Utrecht. Op 1 januari 1966 werd de gemeente opgeheven en met de dorpen 's-Graveland en [[Ankeveen]] samengebracht in de gemeente 's-Graveland. Binnen de gemeente 's-Graveland was het de kern met de meeste inwoners. De gemeente 's-Graveland ging vervolgens op 1 januari 2002 deel uitmaken van de gemeente Wijdemeren, samen met [[Loosdrecht]] en [[Nederhorst den Berg]]. De gemeente Kortenhoef werd in de 19e eeuw ook aangeduid als ''Kortenhoef en Riethoven''.
Het dorp bestaat uit twee delen, het oude dorp aan de Kortenhoefse Dijk en het Moleneind, en het nieuwe dorp dat tegen de [['s-Gravelandsevaart]] aan ligt. Kortenhoef was een zelfstandige gemeente, die van 19 september 1814 tot 1 oktober 1819 deel uitmaakte van de [[Utrecht (provincie)|provincie Utrecht]]. Op 1 oktober 1819 werd de gemeente Kortenhoef overgeheveld naar de provincie [[Noord-Holland]]. Op 1 januari 1966 werd de Noord-Hollandse gemeente Kortenhoef opgeheven en met de eveneens Noord-Hollandse gemeenten [['s-Graveland (Noord-Holland)|'s-Graveland]] en [[Ankeveen]] samengebracht in de nieuw gevormde gemeente 's-Graveland. Binnen de gemeente 's-Graveland was het de kern met de meeste inwoners. De gemeente 's-Graveland ging vervolgens op 1 januari 2002 deel uitmaken van de nieuw gevormde gemeente Wijdemeren, samen met [[Loosdrecht]] (voor 1 januari 2002 liggend in de provincie Utrecht) en [[Nederhorst den Berg]] (Noord-Holland). De gemeente Kortenhoef werd in de 19e eeuw ook aangeduid als ''Kortenhoef en Riethoven''.


Kortenhoef is gelegen in een bosrijke omgeving en is bekend vanwege haar plassengebied, de [[Kortenhoefse plassen]], die ontstonden door veenafgravingen. Na het beëindigen van de [[vervening]] werd er veeteelt bedreven en wat [[Binnenvisserij in Nederland|binnenvisserij]]. Nu zijn er nog slechts enkele boerenbedrijven. Veel van de marginale landbouwgronden zijn opgekocht door [[Vereniging Natuurmonumenten|Natuurmonumenten]].
Kortenhoef is gelegen in een bosrijke omgeving en is bekend vanwege haar plassengebied, de [[Kortenhoefse Plassen|Kortenhoefse plassen]], die ontstonden door veenafgravingen. Na het beëindigen van de [[vervening]] werd er veeteelt bedreven en wat [[Binnenvisserij in Nederland|binnenvisserij]]. Nu zijn er nog slechts enkele boerenbedrijven. Veel van de marginale landbouwgronden zijn opgekocht door [[Vereniging Natuurmonumenten|Natuurmonumenten]].


== De Kortenhoefse schilders ==
== De Kortenhoefse schilders ==
Eind negentiende eeuw werd het dorp ontdekt door schilders van de [[Haagse School (schilderkunst)|Haagse School]]. Kwartiermaker was rond 1870 [[Paul Joseph Constantin Gabriël|Constant Gabriël]], naar wie Kortenhoef ook wel 'Het land van Gabriël' wordt genoemd. Veel andere schilders, waaronder [[Jacob Ritsema]], [[Bernard van Beek]], [[Victor Bauffe]], [[Cornelis Vreedenburgh]], [[Anton Smeerdijk]], [[Louis Stutterheim]], [[August Willem van Voorden]] en diens zoon [[Barend van Voorden]] zijn nauw met het dorp verbonden. De schilderes [[Geesje Mesdag-van Calcar]] liet in 1904 aan de plas een atelier op palen bouwen. Het deed later tientallen jaren dienst als [[jeugdherberg]] en is nu een particulier bewoond [[rijksmonument]]. De schrijver [[Nescio]] schreef vaak over het dorp en zijn omgeving en beschreef ook herberg Het Rechthuis. Dit was de pleisterplaats waar de kunstenaars samenkwamen en vaak logeerden tijdens hun verblijf in het dorp.
Eind negentiende eeuw werd het dorp ontdekt door schilders van de [[Haagse School (schilderkunst)|Haagse School]]. Kwartiermaker was rond 1870 [[Paul Joseph Constantin Gabriël|Constant Gabriël]], naar wie Kortenhoef ook wel 'Het land van Gabriël' wordt genoemd. Veel andere schilders, waaronder [[Jacob Ritsema]], [[Bernard van Beek]], [[Victor Bauffe]], [[Cornelis Vreedenburgh]], [[Pieter van den Broeck]], [[Anton Smeerdijk]], [[Louis Stutterheim]], [[August Willem van Voorden]] en diens zoon [[Barend van Voorden]] zijn nauw met het dorp verbonden. De schilderes [[Geesje Mesdag-van Calcar]] liet in 1904 aan de plas een atelier op palen bouwen. Het deed later tientallen jaren dienst als [[jeugdherberg]] en is nu een particulier bewoond [[rijksmonument]]. De schrijver [[Nescio]] schreef vaak over het dorp en zijn omgeving en beschreef ook kunstenaarspleisterplaats Het Rechthuis. In deze oude herberg (waarin tot 1910 de raadkamer van de gemeente gehuisvest was) kwamen de kunstenaars samen en veel van hen logeerden daar tijdens hun verblijf in het dorp.


==Het wapen==
==Het wapen==
Regel 37: Regel 37:


==Bezienswaardigheden==
==Bezienswaardigheden==
* [[Voorste Molen]]
* [[Voorste Molen (Kortenhoef)|Voorste Molen]]
*Hervormde Kerk (14e eeuw)
*Hervormde Kerk (14e eeuw)
* [[Rooms-Katholieke Kerk|Rooms-katholieke]] [[Sint-Antonius van Paduakerk (Kortenhoef)|Sint-Antonius van Paduakerk]] van [[Alfred Tepe]]
* [[Rooms-Katholieke Kerk|Rooms-katholieke]] [[Sint-Antonius van Paduakerk (Kortenhoef)|Sint-Antonius van Paduakerk]] van [[Alfred Tepe]]


== Geboren ==
== Bekende personen ==
<!---LET OP - PLAATS HIER ENKEL ENCYCLOPEDISCH RELEVANTE PERSONEN MET EEN GEACCEPTEERD ARTIKEL OP WIKIPEDIA WAARVAN VIA EEN BETROUWBARE BRON NA TE GAAN IS OF ZE HIER THUISHOREN. HOUD CHRONOLOGIE AAN. VOEG GEEN PERSONEN TOE DIE NOG LEVEN EN HIER ENKEL WOONACHTIG ZIJN IN VERBAND MET DE ALGEMENE VERORDENING GEGEVENSBESCHERMING/PRIVACYWETGEVING--->
* [[Geesje Mesdag-van Calcar]] (1850-1936) kunstschilder
* [[Louis Stutterheim]] (1873-1943) kunstschilder
* [[Bernard van Beek]] (1875–1941), kunstschilder
* [[Pieter van den Broeck]] (1880–1960), schilder, bouwkundige en bestuurder
* [[Derk Wildeboer (burgemeester)|Derk Wildeboer]] (1894–1970), politicus en burgemeester
* [[Jacob Evert van Nes van Meerkerk]] (1902–1955) politicus en burgemeester
* [[Halbo C. Kool]] (1907–1968), dichter en journalist
* [[André Kloos]] (1922–1989) politicus en vakbondsbestuurder
* [[Wim Bosboom]] (1928-2001), journalist en televisiepresentator
* [[Paul Kingma]] (1931–2013), beeldhouwer, mozaïekkunstenaar, schilder en tekenaar
* [[Co de Kloet]] (1932-2020), radiopresentator en auteur
* [[Co de Kloet]] (1932-2020), radiopresentator en auteur
* [[Cilly Dartell]] (1957), tv-presentatrice
* [[Elske ter Veld]] (1944-2017), politicus
* [[Cilly Dartell]] (1957-2023), televisiepresentatrice

* [[Annefleur Schipper]] (1991), programmamaker, podcastmaker en (eind)redacteur
== Overleden ==
* [[Eva Vedder]] (1999), tennisser
* [[Coen Serré]] (1923-2015), radio- en televisiepresentator
* [[Wim Bosboom]] (1928-2001), journalist en televisiepresentator
* [[Elske ter Veld]] (1944-2017), politica voor de [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]]


== Varia ==
== Bekende inwoners van Kortenhoef ==
Sinds een aantal jaren wordt eens in de twee jaar aan een beeldend kunstenaar de [[Sluiters Prijs]] uitgereikt als aanmoedigingsprijs voor jonge talentvolle kunstenaars.<ref>{{Citeer web |url=https://kunstaandedijk.nl/beeldende-kunst-new/ |titel=Kunst aan de dijk Kortenhoef |bezochtdatum=31 maart 2024}}</ref>
* [[Hans Hagen]] (1955), schrijver
* [[Monique Hagen]] (1956), tv-presentatrice en schrijfster
* [[Selma van Dijk]] (1969), tv-presentatrice


== Literatuur ==
== Literatuur ==
*Carole Denninger-Schreuder, ''De onvergankelijke kijk op Kortenhoef. Een schildersdorp in beeld'', Bussum: Thoth, 1998
*Carole Denninger-Schreuder, ''De onvergankelijke kijk op Kortenhoef. Een schildersdorp in beeld'', Bussum: Thoth, 1998, {{ISBN|9068682156}}.


==Zie ook==
==Zie ook==

Huidige versie van 8 apr 2024 om 17:59

Kortenhoef
Plaats in Nederland Vlag van Nederland
Kortenhoef (Noord-Holland)
Kortenhoef
Situering
Provincie Vlag Noord-Holland Noord-Holland
Gemeente Vlag Wijdemeren Wijdemeren
Coördinaten 52° 14′ NB, 5° 7′ OL
Algemeen
Oppervlakte 14,81[1] km²
- land 9,87[1] km²
- water 4,95[1] km²
Inwoners
(2023-01-01)
6.645[1]
(449 inw./km²)
Woning­voorraad 2.950 woningen[1]
Overig
Postcode 1241
Woonplaats­code 3001
Detailkaart
Kaart van Kortenhoef
Locatie in de gemeente Wijdemeren
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Hervormde Kerk
Voormalig atelier en voormalige jeugdherberg De Karekiet aan de Kortenhoefse dijk
RK kerk Anthonius van Padua aan de Kerklaan
Kortenhoefse plassen

Kortenhoef, oorspronkelijke naam Curtevenne, is een dorp in de gemeente Wijdemeren in de Nederlandse provincie Noord-Holland en ligt net buiten de regio Het Gooi. Kortenhoef ligt ongeveer vijf kilometer ten westen van Hilversum en telt 6.645 inwoners.

Het dorp bestaat uit twee delen, het oude dorp aan de Kortenhoefse Dijk en het Moleneind, en het nieuwe dorp dat tegen de 's-Gravelandsevaart aan ligt. Kortenhoef was een zelfstandige gemeente, die van 19 september 1814 tot 1 oktober 1819 deel uitmaakte van de provincie Utrecht. Op 1 oktober 1819 werd de gemeente Kortenhoef overgeheveld naar de provincie Noord-Holland. Op 1 januari 1966 werd de Noord-Hollandse gemeente Kortenhoef opgeheven en met de eveneens Noord-Hollandse gemeenten 's-Graveland en Ankeveen samengebracht in de nieuw gevormde gemeente 's-Graveland. Binnen de gemeente 's-Graveland was het de kern met de meeste inwoners. De gemeente 's-Graveland ging vervolgens op 1 januari 2002 deel uitmaken van de nieuw gevormde gemeente Wijdemeren, samen met Loosdrecht (voor 1 januari 2002 liggend in de provincie Utrecht) en Nederhorst den Berg (Noord-Holland). De gemeente Kortenhoef werd in de 19e eeuw ook aangeduid als Kortenhoef en Riethoven.

Kortenhoef is gelegen in een bosrijke omgeving en is bekend vanwege haar plassengebied, de Kortenhoefse plassen, die ontstonden door veenafgravingen. Na het beëindigen van de vervening werd er veeteelt bedreven en wat binnenvisserij. Nu zijn er nog slechts enkele boerenbedrijven. Veel van de marginale landbouwgronden zijn opgekocht door Natuurmonumenten.

De Kortenhoefse schilders

[bewerken | brontekst bewerken]

Eind negentiende eeuw werd het dorp ontdekt door schilders van de Haagse School. Kwartiermaker was rond 1870 Constant Gabriël, naar wie Kortenhoef ook wel 'Het land van Gabriël' wordt genoemd. Veel andere schilders, waaronder Jacob Ritsema, Bernard van Beek, Victor Bauffe, Cornelis Vreedenburgh, Pieter van den Broeck, Anton Smeerdijk, Louis Stutterheim, August Willem van Voorden en diens zoon Barend van Voorden zijn nauw met het dorp verbonden. De schilderes Geesje Mesdag-van Calcar liet in 1904 aan de plas een atelier op palen bouwen. Het deed later tientallen jaren dienst als jeugdherberg en is nu een particulier bewoond rijksmonument. De schrijver Nescio schreef vaak over het dorp en zijn omgeving en beschreef ook kunstenaarspleisterplaats Het Rechthuis. In deze oude herberg (waarin tot 1910 de raadkamer van de gemeente gehuisvest was) kwamen de kunstenaars samen en veel van hen logeerden daar tijdens hun verblijf in het dorp.

De gemeente voerde officieel geen wapen, wel werd het wapen van de gelijknamige heerlijkheid gebruikt (16 april 1839):

"Gevierendeeld: het eerste en vierde van goud beladen met een halve paardenvoet van sabel, het hoefijzer van zilver; het tweede en derde van keel beladen met een pelikaan met uitgespreiden vleugels, staande met zijne jongen op een nest, alles van zilver."

Bezienswaardigheden

[bewerken | brontekst bewerken]

Bekende personen

[bewerken | brontekst bewerken]

Sinds een aantal jaren wordt eens in de twee jaar aan een beeldend kunstenaar de Sluiters Prijs uitgereikt als aanmoedigingsprijs voor jonge talentvolle kunstenaars.[2]

  • Carole Denninger-Schreuder, De onvergankelijke kijk op Kortenhoef. Een schildersdorp in beeld, Bussum: Thoth, 1998, ISBN 9068682156.