Po (voorwerp)

Twee po's van aardewerk

Een po (ook pot, waterpot, kamerpot, nachtspiegel, (onder)steek of minder netjes: pispot) is een pot waar men 's nachts zijn behoefte in kan doen.

De po wordt gebruikt in situaties waarin een nachtelijk bezoek aan de wc lastig is, bijvoorbeeld als deze zich ver van het bed bevindt. Het was tot ver in de 19e eeuw gewoon dat het toilet zich buitenshuis bevond, vaak boven een sloot. Was het gebruik thuis van de po tot halverwege de 20e eeuw nog gebruikelijk, tegenwoordig wordt hij slechts voornamelijk nog in verpleeg- en bejaardentehuizen gebruikt.

Uitdrukkingen

Er zijn veel uitdrukkingen met po, pot of steek:

• Hij kan de pot op
  hij kan nog meer zeggen, ik trek me niks van hem aan
• Iemand op de pot zetten
  iemand te kijk zetten
• Naast de pot piesen
  misgrijpen / te laat zijn voor iets
• Buiten de pot piesen
  overspel plegen
• Van de pot gerukt zijn
  gek doen
• Een steek laten vallen
  iets fout doen

Nachtspiegel

In het verleden werd de inhoud van de nachtspiegel niet weggegooid maar bewaard en ingezameld door leerlooiers en wolkammers. De ammoniak in de urine was een waardevol ingrediënt voor het behandelen van leer en wol. In Tilburg werd in kruiken geplast (vandaar de bijnaam kruikezeiker voor inwoners van deze stad) en voor een paar centen verkocht. Op maandag wilde de industrie echter geen urine kopen, vanwege het te hoge alcoholgehalte ervan.

Zie ook

• pecunia non olet

Mediabestanden

Zie de categorie Chamber pots van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.