Nationale held van Indonesië

De titel nationale held van Indonesië (Indonesisch: Pahlawan Nasional Indonesia) is een eerbewijs dat door de president van Indonesië bij decreet en postuum wordt toegekend.

Achtergrond

Abdul Muis, de eerste nationale held van Indonesië.

Het wettelijk kader voor de titel, aanvankelijk genaamd Held van de Nationale Onafhankelijkheid (Pahlawan Kemerdekaan Nasional), werd ingesteld door president Soekarno bij Presidentieel Besluit No. 241 in 1958 en voor het eerst toegekend op 30 augustus 1959 aan de schrijver/politicus Abdul Muis, die de maand daarvoor was overleden. Deze titel werd gehanteerd gedurende de rest van Soekarno's bewind. Toen Soeharto midden jaren zestig aan de macht kwam, kreeg de titel zijn huidige naam. Speciale titels op het niveau van Nationale Held zijn ook toegekend: “Held van de Revolutie” (Pahlawan Revolusi) in 1965 aan tien slachtoffers van de mislukte coup van 30 september, en Soekarno en voormalig vicepresident Mohammed Hatta kregen in 1988 de titel Held van de Proclamatie (Pahlawan Proklamasi) voor hun rol bij het uitroepen van de Indonesische onafhankelijkheid.

Nieuwe helden worden tegenwoordig jaarlijks rondom de Nationale heldendag op 10 november bekendgemaakt. Per november 2019 zijn er inmiddels 172 mannelijke en 15 vrouwelijke helden, die uit alle delen van de Indonesische archipel komen, van Atjeh in het westen tot Papoea in het oosten. Een groot deel van de nationale helden kreeg de titel voor hun rol in het streven naar Indonesische onafhankelijkheid, bijvoorbeeld als activist, politicus of strijder. Daarnaast zijn er veel nationale helden die streden tegen de Vereenigde Oostindische Compagnie of andere kolonisten, en verder politici, religieus leiders, militairen en mensen die op andere wijze hebben bijgedragen aan de Indonesische maatschappij, bijvoorbeeld in de wetenschap, onderwijs of cultuur.

Criteria

De onderscheiding wordt toegekend voor acties die ofwel heldhaftig zijn – gedefinieerd als "actuele daden die voor altijd herinnerd, en als voorbeeld gezien kunnen worden door andere burgers" – of voor "buitengewone diensten aan het land en het volk". Het ministerie van Sociale Zaken geeft de volgende zeven criteria waaraan een individu moet voldoen:

• Een Indonesisch burger die overleden is en, gedurende zijn of haar leven, een gewapende strijd leidde of een concept of product creëerde dat nuttig was voor het land;
• De strijd voortzette gedurende zijn of haar hele leven en een prestatie leverde die uitsteeg boven alle verplichtingen;
• Een verregaande impact had door zijn of haar acties;
• Een hoge mate van vaderlandslievendheid heeft getoond;
• Van respectabel karakter en goede moraal was;
• Zich nooit aan zijn of haar vijanden overgaf; en
• Nooit een daad verrichtte die een smet wierp op zijn of haar nalatenschap.

Lijst van nationale helden

Hieronder volgt een lijst van alle nationale helden. De lijst is bijgewerkt tot en met het toevoegen van zes nationale helden in november 2019.

Nationale helden van Indonesië

Naam	Geboren	Overleden	Beschrijving	Held sinds
Abdul Halim	1911	1988	Onafhankelijkheidsactivist en politicus, minister-president van Indonesië	2008
Abdul Halim Majalengka	1887	1962	Onafhankelijkheidsactivist en oelama, lid van BPUPK	2008
Abdul Harris Nasution	1918	2000	Generaal van de Indonesische landmacht	2002
Abdul Kadir	1771	1875	Edelman uit Melawi (West-Kalimantan) die zorgde voor economische groei en streed tegen de Nederlandse kolonisten	1999
Abdoel Kahar Moezakir	1907	1973	Eerste rector van de Islamitische Universiteit van Indonesië	2019
Abdul Malik Karim Amrullah	1908	1981	Islamgeleerde en schrijver, lid van Muhammadiyah	2011
Abdul Muis	1883	1959	Politicus en schrijver	1959
Abdul Rahman Saleh	1909	1947	Pionier van de Indonesische luchtmacht	1974
Abdul Wahab Hasbullah	1888	1971	Islamgeleerde en een van de oprichters van Nadhlatul Ulama	2014
Andi Abdullah Bau Massepe	1918	1947	Boeginese edelman die vocht tegen de Nederlanders tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog	2005
Abdurrahman Baswedan	1908	1986	Nationalist en diplomaat die zorgde voor de erkenning van de Indonesische onafhankelijkheid door Egypte	2018
Achmad Soebardjo	1896	1978	Onafhankelijkheidsactivist en minister	2009
Adam Malik	1917	1984	Journalist en onafhankelijkheidsactivist, derde vicepresident van Indonesië	1998
Adnan Kapau Gani	1905	1968	Onafhankelijkheidsactivist en minister	2007
Nyi Ageng Serang	1752	1828	Javaanse verzetsstrijder tegen het Nederlandse koloniale bestuur	1974
Agus Salim	1884	1954	Onafhankelijkheidsactivist, politicus en moslimleider	1961
Agustinus Adisucipto	1916	1947	Pionier van de Indonesische luchtmacht	1974
Ahmad Dahlan	1868	1934	Javaans moslimleider en oprichter van Muhammadiyah	1961
Ahmad Rifa'i	1786	1870	Islamitische denker en schrijver	2004
Ahmad Yani	1922	1965	Militair bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta	1965
Alexander Andries Maramis	1897	1977	Onafhankelijkheidsactivist, lid van BPUPK en minister	2019
Alimin	1889	1964	Onafhankelijkheidsactivist, politicus en lid van de Communistische Partij van Indonesië	1964
Amir Hamzah	1911	1946	Dichter en nationalist	1975
Andi Depu	1907	1985	Strijder en activist	2018
Antasari	1809	1862	Strijder tegen de Nederlandse kolonisten	1968
Arie Frederik Lasut	1918	1949	Geoloog en docent die door de Nederlanders werd geëxecuteerd	1969
As'ad Syamsul Arifin	1897	1990	Oelama bij Nahdlatul Ulama	2016
Bagindo Azizchan	1910	1947	Burgemeester van Padang die vocht in de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog	2005
Basuki Rahmat	1921	1969	Generaal, getuige van de Supersemar	1969
Bernard Wilhelm Lapian	1892	1977	Nationalist, kerkelijk leider en gouverneur van Sulawesi	2015
Teungku Chik di Tiro	1836	1891	Islamitisch leider uit Atjeh en guerrillastrijder	1973
Cilik Riwut	1918	1987	Soldaat en politicus uit Midden-Kalimantan	1998
Tjipto Mangoenkoesoemo	1886	1943	Politicus en mentor van Soekarno	1964
Tjokroaminoto	1883	1934	Politicus, leider van Sarekat Islam en mentor van Soekarno	1961
Ernest Douwes Dekker	1879	1950	Journalist en politicus die hielp bij de onafhankelijkheid van Indonesië, Indische Nederlander	1961
Depati Amir	1805	1869	Verzetsstrijder	2018
Dewi Sartika	1884	1947	Docente en oprichter van een school voor meisjes	1966
Cut Nyak Dhien	1850	1908	Verzetsstrijdster uit Atjeh	1964
Diponegoro	1785	1855	Javaanse prins en opstandeling	1973
Donald Izacus Pandjaitan	1925	1965	Generaal van de Indonesische landmacht vermoord bij de Kudeta	1965
Eddy Martadinata	1921	1966	Admiraal bij de Indonesische marine en diplomaat	1966
Fakhruddin	1890	1929	Moslimleider	1964
Fatmawati Soekarno	1923	1980	Maker van de eerste Vlag van Indonesië, vrouw van Soekarno	2000
Ferdinand Lumbantobing	1899	1962	Arts en politicus, activist voor rechten van arbeiders	1962
Frans Kaisiepo	1921	1979	Nationalist uit Papoea die hielp bij de aansluiting van Papoea bij Indonesië	1993
Gatot Mangkoepradja	1896	1968	Onafhankelijkheidsactivist en politicus	2004
Gatot Soebroto	1907	1962	Generaal bij de Indonesische landmacht	1962
Halim Perdanakusuma	1922	1947	Pionier bij de Indonesische luchtmacht	1975
Hamengkubuwono I	1717	1792	Sultan van Jogjakarta en stichter van de stad Yogyakarta	2006
Hamengkubuwono IX	1912	1988	Sultan van Jogjakarta, onafhankelijkheidsactivist en politicus; tweede vicepresident van Indonesië	1990
Harun Bin Said	1947	1968	Strijder tijdens de Konfrontasi	1968
Hasan Basri	1923	1984	Soldaat tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog en voorvechter van aansluiting van Kalimantan bij Indonesië	2001
Hasanuddin	1631	1670	Sultan van Gowa en strijder tegen de Nederlandse kolonisten	1973
Hasyim Asy'ari	1875	1947	Moslimleider, oprichter van Nahdlatul Ulama	1964
Hazairin	1906	1975	Onafhankelijkheidsactivist, minister en docent	1999
Herman Johannes	1912	1992	Ingenieur, minister en medeoprichter van Universitas Gadjah Mada	2009
Himayatuddin Muhammad Saidi	18e eeuw	1776	Sultan van Buton	2019
Ide Anak Agung Gde Agung	1921	1999	Onafhankelijkheidsactivist en minister	2007
Idham Chalid	1921	2010	Leider van Nahdlatul Ulama, politicus	2011
Ilyas Yakoub	1903	1958	Onafhankelijkheidsactivist, politicus en guerrillastrijder	1999
Imam Bonjol	1772	1864	Islamitisch leider uit West-Sumatra die vocht in de Padri-oorlogen	1973
Radin Inten II	1834	1856	Edelman uit Lampung, verzetsstrijder tegen de Nederlandse kolonisten	1986
Iskandar Muda	1593	1636	Sultan van Atjeh	1993
Ismail Marzuki	1914	1958	Componist van volksliederen	2004
Iswahyudi	1918	1947	Pionier van de Indonesische luchtmacht	1975
Iwa Koesoemasoemantri	1899	1971	Onafhankelijkheidsactivist en politicus	2002
Izaak Huru Doko	1913	1985	Onafhankelijkheidsactivist en docent	2006
Djamin Ginting	1921	1974	Onafhankelijkheidsstrijder	2014
Janatin	1943	1968	Strijder tijdens de Konfrontasi	1968
Djatikoesoemo	1917	1992	Generaal van de Indonesische landmacht en politicus	2002
Andi Djemma	1935	1965	Onafhankelijkheidsactivist	2002
Johannes Abraham Dimara	1916	2000	Strijder uit Papoea die hielp bij de aansluiting van Papoea bij Indonesië	2010
Johannes Leimena	1905	1977	Minister van gezondheid	2010
Djoeanda Kartawidjaja	1911	1963	Politicus en minister-president van Indonesië	1963
Karel Satsuit Tubun	1928	1965	Politiebrigadier, vermoord bij de Kudeta	1965
Kartini	1879	1904	Javaanse aristocrate en voorvechtster van vrouwenrechten.	1964
Ignatius Joseph Kasimo Hendrowahyono	1900	1986	Onafhankelijkheidsactivist, leider van de Katholieke Partij	2011
Kasman Singodimedjo	1904	1982	Voorzitter van het Centraal Indonesisch Nationaal Comité (KNIP)	2018
Katamso Darmokusumo	1923	1965	Generaal bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta	1965
Ketut Jelantik, I Gusti I Gusti Ketut Jelantik	Onbekend	1849	Balinees leider die vocht tegen de Nederlandse kolonisten	1993
Ketut Puja, I Gusti I Gusti Ketut Puja	1904	1957	Eerste gouverneur van Bali	2011
Ki Bagus Hadikusumo	1890	1954	Leider bij Muhammadiyah, onafhankelijkheidsactivist, lid van BPUPK	2015
Ki Hadjar Dewantara	1889	1959	Docent en minister, oprichter van Taman Siswa	1959
Ki Sarmidi Mangunsarkoro	1904	1957	Docent bij Boedi Oetomo en Taman Siswa, minister	2011
Kiras Bangun	1852	1942	Batak-guerrillastrijder	2005
Kusumah Atmaja	1898	1952	Eerste voorzitter van het Hooggerechshof van Indonesië	1965
La Maddukelleng	1700	1765	Edelman uit Oost-Kalimantan	1998
Lafran Pane	1922	1991	Oprichter van de islamitische studentenvereniging van Indonesië	2017
Lambertus Nicodemus Palar	1900	1981	Diplomaat	2013
John Lie	1911	1988	Schout-bij-nacht bij de Indonesische marine	2009
Mahmud Badaruddin II	1767	1852	Sultan van Palembang die vocht tegen Nederlandse en Britse kolonisten	1984
Mahmud Syah III van Johor	1760	1812	Sultan van Johor, Pahang en Riau-Lingga die vocht tegen Nederlandse kolonisten	2017
Malahayati	15e eeuw	1604	Eerste vrouwelijke admiraal ter wereld, vocht tegen Cornelis de Houtman	2017
Mangkunegara I	1725	1795	Prins uit het huis Kartasura in de derde van de Javaanse successie-oorlogen	1988
Andi Mappanyukki	1885	1967	Boeginese edelman die vocht tegen de Nederlandse kolonisten	2004
Maria Walanda Maramis	1872	1924	Voorvechtster van vrouwenrechten	1969
Martha Christina Tiahahu	1800	1818	Molukse vrijheidsstrijdster	1969
Marthen Indey	1912	1986	Nationalist en onafhankelijkheidsactivist die meewerkte aan de aansluiting van Papoea bij Indonesië	1993
Mas Isman	1924	1982	Onafhankelijkheidsstrijder	2015
Mas Mansoer	1896	1946	Islamgeleerde, leider bij Muhammadiyah	1964
Masjkur	1904	1994	Lid van BPUPK en minister	2019
Mas Tirtodarmo Haryono	1924	1965	Generaal bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta	1965
Maskun Sumadireja	1907	1986	Onafhankelijkheidsactivist en politicus	2004
Cut Nyak Meutia	1870	1910	Verzetsstrijdster uit Atjeh	1964
Mohammad Hatta	1902	1980	Onafhankelijkheidsactivist, eerste vicepresident van Indonesië, minister-president	2012
Mohammad Husni Thamrin	1894	1941	Politicus en onafhankelijkheidsactivist	1960
Mohammad Natsir	1908	1993	Islamgeleerde en politicus, minister-president van Indonesië	2008
Teuku Muhammad Hasan	1906	1997	Onafhankelijkheidsactivist, eerste gouverneur van Sumatra	2006
Muhammad Mangundiprojo	1905	1988	Onafhankelijkheidsstrijder	2014
Mohammad Yamin	1903	1962	Dichter, politicus en onafhankelijkheidsactivist	1973
Mohammad Yasin	1920	2012	Oprichter van de Brimob (mobiele brigade) van de Indonesische politie	2015
Muhammad Zainuddin Abdul Madjid	1898	1997	Oelama	2017
Mustopo	1913	1986	Vrijheidsstrijder	2007
Muwardi	1907	1948	Arts en gevechtsleider	1964
Nani Wartabone	1907	1986	Onafhankelijkheidsactivist en politicus	2003
Ngurah Made Agung, I Gusti I Gusti Ngurah Made Agung	1876	1906	Koning van Badung, strijder tegen de Nederlandse kolonisten	2015
Ngurah Rai, I Gusti I Gusti Ngurah Rai	1917	1946	Balinees militair leider tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog	1975
Nuku Muhammad Amiruddin	1738	1805	Sultan van Tidore	1995
Noer Alie	1914	1992	Moslimleider en docent, soldatenleider tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog	2006
Teuku Nyak Arif	1899	1946	Politicus uit Atjeh en eerste gouverneur van die provincie	1974
Opu Daeng Risadju	1880	1964	Politicus, activist en verzetsstrijdster	2006
Oto Iskandar di Nata	1897	1945	Politicus en onafhankelijkheidsactivist	1973
Pajonga Daeng Ngalie	1901	1958	Lokale leider in Zuid-Sulawesi	2006
Pakubuwono VI	1807	1849	Susuhunan van Surakarta, vocht tegen de Nederlandse kolonisten	1964
Pakubuwono X	1866	1939	Susuhunan van Surakarta, zette zich in voor de Indonesische bevolking	2011
Pangeran Muhammad Noor	1901	1979	Eerste gouverneur van Kalimantan en als minister verantwoordelijk voor enkele stuwdammen	2018
Pattimura	1783	1817	Verzetsstrijder uit de Molukken	1973
Pierre Tendean	1939	1965	Soldaat bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta	1965
Pong Tiku	1846	1907	Edelman van Toraja, vocht tegen de Nederlandse kolonisten	2002
Raja Ali Haji	1809	1870	Historicus en dichter uit Riau	2004
Raja Haji Fisabilillah	1727	1784	Strijder uit Riau die vocht tegen de Nederlandse kolonisten	1997
Radjiman Wediodiningrat	1879	1952	Eerste voorzitter van het Indonesische parlement, de Volksvertegenwoordigingsraad (DPR)	2013
Ranggong Daeng Romo	1915	1947	Strijder tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog	2001
Rasuna Said	1910	1965	Nationalist en voorvechtster van vrouwenrechten	1974
Robert Wolter Monginsidi	1925	1949	Verzetsstrijder uit Makassar tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog	1973
Roehana Koeddoes	1884	1972	Activist voor vrouwenrechten en eerste vrouwelijke journalist van Indonesië	2019
Sahardjo	1909	1963	Minister van justitie	1963
Sam Ratulangi	1890	1949	Onafhankelijkheidsactivist en politicus uit Minahasa	1961
Samanhoedi	1878	1956	Ondernemer, oprichter van Sarekat Islam	1961
Sarjito	1889	1970	Arts en hoogleraar, eerste rector van de Universitas Gadjah Mada	2019
Silas Papare	1918	1978	Verzetsstrijder uit Papoea	1993
Si Singamangaraja XII	1849	1907	Batakleider en verzetsstrijder	1961
Siswondo Parman	1918	1965	Generaal bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta	1965
Siti Hartinah	1923	1996	Vrouw van president Soeharto, sociaal activist en oprichter van Taman Mini Indonesia Indah	1996
Siti Walidah	1872	1946	Voorvechtster van vrouwenrechten binnen de islam	1971
Slamet Rijadi	1927	1950	Brigadegeneraal bij de Indonesische landmacht die gedood werd bij een opstand op Sulawesi	2007
Soedirman	1916	1950	Militair leider van het Indonesische leger tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog	1964
Albertus Soegijapranata	1896	1963	Javaanse katholieke bisschop en nationalist	1963
Sugiyono Mangunwiyoto	1926	1965	Kolonel bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta	1965
Suharso	1912	1971	Pionier op het gebied van protheses	1973
Sukarjo Wiryopranoto	1903	1962	Onafhankelijkheidsactivist, diplomaat en politicus	1962
Soekarni	1916	1971	Onafhankelijkheidsactivist, diplomaat, en politicus	2014
Soekarno	1901	1970	Onafhankelijkheidsactivist en eerste presidenten van Indonesië	2012
Agoeng de Grote	1591	1645	Sultan van Mataram die vocht tegen de VOC	1975
Andi Sultan Daeng Radja	1894	1963	Onafhankelijkheidsactivist en politicus	2006
Supeno	1916	1949	Minister, gedood tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog	1970
Soepomo	1903	1958	Eerste minister van justitie, schreef mee aan de Indonesische Grondwet	1965
Soeprapto	1920	1965	Generaal bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta	1965
Soeprijadi	1925	1945	Soldaat die rebelleerde tegen de Japanse bezetter	1975
Surapati	1660	1706	Verzetsstrijder tegen de VOC	1975
Soeroso	1893	1981	Politicus en onafhankelijkheidsactivist	1986
Ario Soerjo	1896	1948	Gouverneur van Oost-Java tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog	1964
Soerjopranoto	1871	1959	Docent en voorvechter van de rechten van arbeiders	1959
Soetan Sjahrir	1909	1966	Politicus, eerste minister-president van Indonesië	1966
Soetomo	1888	1938	Docent op oprichter van Boedi Oetomo	1961
Sutomo	1920	1981	Verzetsstrijder	2008
Sutoyo Siswomiharjo	1922	1965	Generaal bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta	1965
Sjafruddin Prawiranegara	1911	1989	Hoofd van de noodregering na de tweede politionele actie en eerste gouverneur van Bank Indonesia	2011
Syam'un	1894	1949	Verzetsstrijder	2018
Syarif Kasim II	1893	1968	Sultan van Siak	1998
Tahi Bonar Simatupang	1920	1990	Generaal	2013
Tuanku Tambusai	1784	1882	Moslimleider uit Riau die vocht in de Padri-oorlogen	1995
Tan Malaka	1884	1949	Politicus van de Communistische Partij van Indonesië	1963
Thaha Syaifuddin	1816	1904	Sultan van Jambi die vocht tegen de Nederlandse kolonisten	1977
Tirtayasa	1631	1683	Verzetsstrijder uit Banten	1970
Tirto Adhi Soerjo	1880	1918	Journalist	2006
Teukoe Oemar	1854	1899	Verzetsstrijder uit Atjeh	1973
Oerip Soemohardjo	1893	1948	Hoge militair bij de Indonesische landmacht	1964
Wage Rudolf Supratman	1903	1938	Componsit van het volkslied "Indonesia Raya"	1971
Wahid Hasyim	1914	1953	Leider van Nahdlatul Ulama, eerste minister van godsdienst	1964
Wahidin Soedirohoesodo	1852	1917	Arts en leider van Boedi Oetomo	1973
Wilhelmus Zakaria Johannes	1895	1952	Pionier op het gebied van radiologie	1968
Yos Sudarso	1925	1962	Commandeur bij de Indonesische marine die gedood werd in de Slag bij Vlakke Hoek	1973
Yusuf Tajul Khalwati	1626	1699	Moslimleider, verzetsstrijder tegen de VOC	1995
Zainal Mustafa	1907	1944	Moslimleider die vocht tegen de Japanse bezetter	1972
Zainul Arifin	1909	1963	Politicus en verzetsstrijder	1963

Bronnen