Lin Scholte
| Lin Scholte | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Lin Scholte met haar moeder
| ||||
| Algemene informatie | ||||
| Volledige naam | Herlena Geertruida Siebenhaar-Scholte[1] | |||
| Geboren | 13 juni 1921 Batoedjadjar, West-Java | |||
| Overleden | 10 juni 1997 Amstelveen | |||
| Beroep(en) | Nederlands Indische schrijfster | |||
| Bekend van | Bibi Koetis voor altijd | |||
| ||||
H.G. Siebenhaar-Scholte (Batoedjadjar, West-Java, 13 juni 1921 - Amstelveen, 10 juni 1997) is een Nederlands Indische schrijfster.
Biografie[2]
Scholte werd geboren als eerste dochter van de Nederlandse, in Amsterdam geboren, Piet Scholte, korporaal bij het KNIL (Koninklijk Nederlands Indische Leger) en de Javaanse Djemini. Uit dit huwelijk werden nog een zus en drie broers van Lin geboren: Lies, Piet, Herman en Bernard. Lin werd grootgebracht in twee culturen: de christelijke van haar vader en de Javaanse, adat (gewoonte) van haar moeder, een besef dat zij pas later in haar leven bewust zou omarmen. Militairen en hun gezin wisselden regelmatig van standplaats en verhuisden van de ene 'tangsi'(kazerne) naar de andere. In 1928 ging het gezin voor vijf maanden op verlof naar Nederland. In 1929 verhuisden ze naar garnizoensplaats Tjimahi (Cimahi), West-Java, vervolgens in 1933 naar Batavia (het huidige Jakarta) en het jaar daarna, naar Makassar, Celebes (Sulawesi). Daar ontmoet Lin haar toekomstige echtgenoot, de Indische KNIL militair Hans Siebenhaar met wie ze, pas 16 jaar oud, in 1937 in het huwelijk treed. Voor de Japanse bezetting krijgen zij een dochter en een zoon, Asta en Peter. Na de Japanse capitulatie in 1945 werden Lin en de kinderen getransporteerd naar het havengebied van Soerabaja en van daaruit vertrokken zij in 1946 naar Amsterdam. Ook haar man had de bezetting overleefd en voegde zich bij hen voor zijn verlof. na afloop van zijn verlof keerde het gezin in 1947 terug naar Bandoeng, West-Java. Hans Siebenhaar was per slot van rekening nog steeds KNIL militair. In december 1951, na de onafhankelijkheid van Indonesië en de opheffing van het KNIL, vertrok het gezin definitief naar Nederland. Uiteindelijk kregen zij een woning in Wageningen. Lin zou nooit meer terugkeren naar haar geboorteland.
Werk
Gestimuleerd door haar vader wilde Lin als klein meisje al 'schrijfster' worden. Echter, schrijven kwam er pas van toen zij de kans greep om mee te doen aan een literaire prijsvraag uitgeschreven door de Indische culturele kring Tong Tong. Met dit schrijven reageerde zij op het fotoboek Tempo Doeloe van de letterkundige Rob Nieuwenhuys, één van de juryleden, omdat ze vond dat hij een te negatief beeld schetste van het tangsileven (het leven in de kazerne) waarin Lin was opgegroeid. Ze won de prijsvraag, het lange verhaal werd uitgegeven.[3] Zo verscheen in 1965 haar eerste boek Anak Kompenie, onder haar schrijversnaam Lin Scholte. Het boek werd een succes. Later volgden Lekker koken van Sabang tot Merauke - Oude en Nieuwe recepten uit de Wonderlijke Tropenkeuken (1972), een vertelboek met recepten, Bibi Koetis voor altijd (1974), een eerbetoon aan haar tante Koetis, die als een tweede moeder voor haar was en Takdiran en andere verhalen (1977), een bundel met korte verhalen over Indië en de bersiaptijd. Verder is er nog het bij haar leven nooit uitgegeven manuscript Fientje de Feniks, nu te lezen in het door Vilan van de Loo uitgegeven boek Lin Scholte, Verzamelde romans en verhalen met een biografische inleiding (2007). Lin Scholte publiceerde verder dverse artikelen in Tong Tong en Moesson in de jaren 1964 - 1980, over onder andere Indië, Suriname en recepten. Zij werd op 30 november 1974 door Koos Postema geïnterviewd voor de Nederlandse televisie in zijn programma Een groot uur U.
Lin Scholte vertegenwoordigt een unieke stem in de Nederlands Indische literatuur. Een stem die dankzij de publicaties van Vilan van de Loo ervan gered zijn vergeten te worden. Scholtes belevenissen in oorlogstijd en vooral vlak na de Japanse capitulatie zijn een fascinerende aanvulling op onze officiële oorlogsgeschiedenis over de Japanse bezetting van Nederlands Indië en de daaropvolgende bersiaptijd.[4] De recensies over haar boeken waren over het algemeen lovend. Zij geeft een zeldzaam mooi beeld van het tangsi leven zoals dat eens in Indië bestaan heeft.[5] Een samenleving waarvan men in Nederland praktisch niets wist.[6] Zij schrijft in een ritmisch poëtische vertelstijl die doet denken aan de traditie van het spoken word, waarin de rol van de Indische vrouwen verteld wordt vanuit Indisch perspectief.[7] Over Bibi Koetis voor altijd: "Zij doet verslag van een verdwenen wereld in één van de mooiste en eerlijkste boeken over een wereld waarin de Nederlands Indonesische families door haar op authentieke wijze worden beschreven".[8]
Bibliografie
- Anak Kompenie (Den Haag 1965)
- Lekker koken van Sabang tot Merauke - Oude en Nieuwe recepten uit de Wonderlijke Tropenkeuken (Den Haag 1972).
- Bibi Koetis voor altijd (Amsterdam 1974).
- Takdiran en andere verhalen (Amsterdam 1977).
- Fientje de Feniks, in: Lin Scholte, romans en verzamelde verhalen met een biografische inleiding,door Vilan van de Loo (2007).
Externe Links
- Vilan van de Loo, Lin Scholte , romans en verzamelde verhalen met een biografische inleiding (2007).
- Lin Scholte (1921 - 1997). https://www.damescompartiment.nl/index.html
- Rob Nieuwenhuys, Oost-Indische Spiegel, wat Nederlandse schrijvers en dichters over Indonesië hebben geschreven vanaf de eerste jaren der compagnie tot op heden (Amsterdam 1972) 538-542.
- Lin Scholte, Bibi Koetis voor altijd, podcast 20-01-2022, Schrijverscollectief Fixdit, https://fixdit.nu
- Twee boeken over Indonesië, Anak Kompenie en Moord op Magie door Bep Vuyk in Vrij Nederland 06-11-1965.
- Boek over leven in Indië-toen, Bibi Koetis: kostelijk, Het Parool, 07-12-1974.
- Herinneringen aan een tangsi-tante, Leeuwarder Courant Hoofdblad van Friesland, 02-01-1975.
- Vilan van de Loo, Het damescompartiment van de Indische letteren, in De Gids, jaargang 170 (2007) 359-364.
- Sanneke van Hassel, De kunst van het samenzijn, in De Groene Amsterdammer 10-02-2022.
- ↑ Vestiging en vertrek met Herlena Geertruida Scholte
- ↑ van de Loo, Vilan (2007). [stichtingtongtong.nl Lin Scholte Verzamelde romans en verhalen met een biografische inleiding door Vilan van de Loo]. Tong Tong, p. 44-71.
- ↑ van de Loo, Vilan (2007). [stichtingtongtong.nl Lin Scholte, Verzamelde romans en verhalen met een biografische inleiding door Vilan van de Loo]. Tong Tong, p. 53-54.
- ↑ "Boeken: Boek over leven in Indië-toen, Bibi Koetis: kostelijk", het Parool, 07-12-1974. Geraadpleegd op 28-08-2024.
- ↑ van de Loo, Vilan (2007). Het damescompartiment van de Indische letteren.. De Gids 170
- ↑ Nieuwenhuys, Rob (1972). [dbnl.nl Oost Indische Spiegel, wat Nederlandse schrijvers en dichters over Indonesië hebben geschreven vanaf de eerste jaren der compagnie tot op heden.]. Querido, p. 538-542.
- ↑ >podcast Lin Scholte: Bibi Koetis voor altijd (20-01-2022). Geraadpleegd op 28-08-2024.
- ↑ "Boeken, herinneringen aan een tangsi-tante", Leeuwarder Courant Hoofdblad van Friesland, 02-01-1975. Geraadpleegd op 28-08-2024.