Nærleiksbrannrøyr
Eit nærleiksbrannrøyr er eit brannrøyr som detonerer sprengstoffet i eit stridshovud automatisk når avstanden til målet vert mindre enn ein førehandsbestemt verdi. Nærleiksbrannrøyr er eigna for mål som til dømes fly, rakettar skip på havet, og bakkestyrkar. Dei gir ein meir sofistikert utløysermekanisme enn det vanlege kontaktbrannrøyret eller tidsbrannrøyr (tempering), og det er anslått at det aukar dødsraten med 5 til 10 gonger i tilhøve til andre brannrøyr.[1]
Sensortypar
Radio
Radiofrekvenssensor er den viktigaste sensoren for artillerigranatar. Den eininga som er skildra i World War II patent fungerer som følgjer: Granaten inneheld ein micro-sendaren som brukar granatkroppen som ei antenne , og sender ut ei kontinuerleg bærebølge på omtrent 180-220 MHz.[2] Når granaten nærmar seg eit reflekterande objekt, vert eit interferensmønster oppretta. Dette mønsteret forandrar seg med minkande avstand: kvar halve bølgjelengde i avstand (ei halv bølgjelengd på denne frekvensen er omlag 0.7 meter), og sendaren er i eller ut av resonans. Dette fører til ein liten syklus på utstrålt effekt og følgjeleg vil ein oscillator levera straum av omkring 200-800 Hz i Dopplerfrekvens. Dette signalet vert så sendt gjennom eit bandpassfilter, forsterka, og utløyser detonasjon når den overstig ein gjeven storleik.
Optisk
Optisk sensor vart utvikla i 1935, og patentert i Storbritannia i 1936, av ein svensk oppfinnar, sannsynlegvis Edward W. Brandt, ved hjelp av eit petoskop. Det vart først testa som ein del av eit brannrør for bombar som skulle sleppe bombar over flyet, som er ein del av STORBRITANNIAS Air Ministry "bombar på bombers" - konseptet. Det vart sett på som (og seinare patentert av Brandt) for bruk med luftforsvarsmissil avfyrt frå bakken. Det vert då brukt eit toroidalobjektiv, som konsentrert lys frå eit plan vinkelrett på missilet sin viktigaste akse på ei fotocelle. Når cella endra eit visst verdi i eit viss tidsintervall, vart detonasjonen utløyst.
Nokre moderne luft-til-luft missil (t.d. ASRAAM og AA-12 Adder) nyttar laserar for å utløysa detonasjon.
Akustisk
Akustisk sensor brukar ein mikrofon i missilet. Karakteristisk frekvens av ein motor- eller propelltype som er filtrert og utløyser detonasjon. Dette prinsippet vart brukt i Britiske eksperiment med bombar, anti-fly missil, og luftsprengning (ca 1939). Det vart seinare brukt i tyske luftforsvarsmissil, som for det meste var enno i utvikling då krigen slutta.
Sjøminer kan òg bruka akustiske sensorar, med moderne versjonar som kan programmerast til å "lytta" til signatur på eit bestemt skip.
Magnetisk
Magnetisk sensor kan berre brukast til å oppdaga store massane av jarn, til dømes skip. Det er brukt i miner og torpedoar. Fuzes av denne typen kan overvinnast av degaussing, ved hjelp av ikkje-metallskrog for skip (spesielt minesveiparar) eller ved magnetisk induksjon loopar montert på fly eller slepebøyer.
Lufttrykk
Nokre sjøminer er i stand til å oppdaga trykkbølgje av eit skip som passerer over.
Kjelder
- ↑ Hinman, Wilbur S (1957). «Portrait of Harry Diamond». IEEE Joural: 443. Henta 18 December 2015.
- ↑ US 3152547, Kyle, John W, "Radio Proximity Fuze", issued 1950-12-04
- Denne artikkelen bygger på «Nærhetsbrannrør» frå Wikipedia på bokmål, den 26. februar 2017.