Ken Kesey

Ken Kesey, nascut Kenneth Elton Kesey a La Junta (Colorado) lo 17 de setembre de 1935 e mòrt a Eugene (Oregon) lo 10 de novembre de 2001, foguèt un escrivan estasunian. Escriguèt One Flew Over the Cuckoo's Nest (1962), Sometimes a Great Notion (adaptat al cinèma per Paul Newman) (1963), Sailor Song (1993), Last Go Round (1995), una pèça de teatre, Twister (1999), e dos libres per enfants, Little Tricker the Squirrel Meets Big Double the Bear e The Sea Lion: A Story of the Sea Cliff People.

Ken Kesey 1974.

Son primièr roman One Flew Over the Cuckoo's Nest foguèt adaptat al cinèma en 1975 par Miloš Forman e jogat per Jack Nicholson e Louise Fletcher.

Elements biografics

1959-1966 : l'aventura psiquedelica: los Merry Pranksters

A costat de son activitat d'escrivan, Ken Kesey, amb son grop comunautari los Merry Pranksters, es tanben un dels inspiradors màger del movement psiquedelic dels ans 1960.

Perry Lane

Tot comença vèrs 1959. A aquel epòca, Ken Kesey èra estudiant a l'universitat de Stanford e demorava a Perry Lane, quartièr de Palo Alto dins la baia de San Francisco ont se concentra la boèmia. I encontrèt Vic Lovell, un jove diplomat de psicologia que li parla d'unes experiéncias menadas sus las drògas e modificant l'estat de consciéncias. Per unes dolars, Kesey ven volontari e experimenta diversas drògas: la psilocibina, la mescalina e, un jorn, l'LSD. Los efièichs balhats per aquela darrièra dròga - que, a l'epòca, es gaire coneguda sonque dins d'unes mitan scientifics - pòt entreveire una experiéncia novèla del mond. Es vertadierament trucat. Kesey a lo sentiemnt d'aver trobat la granda clau que permetrá a l'òme d'obrir son esperit e d'espandre son camp de consciéncia aldelà de tot çò que s'auriá podut imaginar.

Es lo començament de l'aventura. Perry Lane cambia lèu d'aspècte. Las drògas - subretot l'LSD - son fòrça consomadas ; Kesey e sos amics se daissan anar a totas las fantasiás: musica a plan, deluvi de Day-Glo (pintura fluorescenta) e comportaments incomprensibles pel conformistas dels luòcs, que lèu se demandèron: « mas que pòdon plan far? ».

La Honda

En 1963, Perry Lane essent estat comprat un entreprenaire, Kesey comprèt un ostal en Califòrnia, a La Honda. Aila contituiguèt un grop al seu entorn, e subretot a l'entorn, de l'LSD (totjorn pauc conegut a l'epòca): los Merry Pranksters (literalement « los gai farsejaires »). La vida passa de trip en trip; se cal daissar anar, i anara fons, èsser sincròn, ajustat a l'instant, lo melhor possible. L'ostal es plena de material audio, amplificators, cables, micros, taulas d'efiech sonor; quitament los bòsc a l'entorn son sonorizats. Cap se pòt pas dire, cap de bruch pòt pas vibrar l'aire sens qu'un micro pòsca pas le captar, per lo rebatre endacòm mai, amb de desacordança o d'efièch sonors: es per exemple possible de l'interior de l'ostal de respondre a aqueles que fan un trip pels bòcs. La Day-Glo contunha de rajar en abondi, quitament los arbres son penchs, las cambas, las fuèlhas. Es pas estonant que las gents localas, e los policièrs, acaban per s'interrogar sur aqueles comportaments pel mens estranhs. Mas a l'epòca, l'LSD es pas encara enebit e èra per possession de marijuana que de Merry Pranksters, que Kesey, foguèron arrestats, e relargat amb caucion.

La virada en autobus

Al començament de l'estiu de 1964, los Pranksters decidiguèron de far una virada pels Estats Units d'America. Comprèron un vièlh bus escolar que penguèron a la Day-Glo e en que amolonèron de material audio e vidéo de tota mena. Tanpauc mancava lo chuc d'irange amb LSD e atal s'anèron. Lo viatge foguèt long, animat e filmat. L'idèa èra de far un film, un film jos LSD, una revolucion dins l'istòria del cinema: pas d'enquadrament, pas d'scenari, sonque la vida des Pranksters prise sul viu. Cadun cal anar a fons, jogar son ròtle, èsser cossí es lo mai possible. D'aquelas bendas, tirèron, après montatge, 40 oras d'imatges. Aquel projècte foguèt un vertadièr avenc financièr, Kesey investiguèt una bona partida de çò qu'aviá ganhat amb que lui avait rapporté son succès "One Flew Over the Cuckoo's Nest". De notar que foguèt Neal Cassady, qu'èra lo conductor de l'autobus pendent lo primièr viatge fins a Nòva York.

Los acid tests

De retorn a La Honda, los Merry Pranksters tornèron a lor vida sus fons d'LSD, de marijuana e d'amfetaminas. Entre autres aculhiguèron los Hells Angels presentats entre autre per Hunter S. Thompson, que venián demorar un pauc,  e per d'unes, far lor primièr trip jos LSD. Tanben comencèron los « acid tests », aquelas fèstas ont las gents èran censadas far « l'experiéncia de l'LSD sens l'LSD », mercé a un  dispositiu sonor, d'efièch de lutz (amb per exemple los primièrs estroboscòpis), de projeccions d'imatges per totes los cantons, eca. Foguèt subretot pendent aqueles tèsts que nasquèt l'imatgeria, los simbòls, los còdis del movement psiquedelic. Segur que, dins aquelas fèstas, fòrça gents èran, malgrat l'eslogan, jos LSD - mai que la dròga èra sovent balhada pels quita Pranksters. De notar que dins fòrça d'aquelas seradas, se podava ausir lo grop Grateful Dead, que las guitaras electricas fasián tanben l'espectacle.

La fugida pel Mexic

Mais Kesey es agafat per sas istòria de marijuana, que la possession es totjorn plan severament castigat als Estats Units d'America. Per d'unes 3 g, se riscava la prison. Decidís donc de fugir al Mexic. Moment dificil, Kesey joga lo fugitiu e, coma d'abituda, i ana a fons. Mas la polícia lo percaça, subretot lo FBI. Passèt per de fasas paranoïacas; mai d'un còp, s'escondiá dins la jungla tota pròcha de l'ostalet ont demora amb d'unes amics.

Mai tard, alara qu'èra encara al Mexic, de Pranksters lo rejonguèron. Acabat lo jòc du fugitiu, Kesey vòl far de bruch, esperant que degun pensariá que seriá el, lo fugitiu, que mòstra amb de pelhas maculadas de Day-Glo e aquel bus paradaire. D'acid tests son organizats al Mexic, mas los Pranksters demoron pas longtemps al meteis luòc, per daissar pas lo temps als cònhos de lor trapar.

De retorn als Estats Units d'America

Mas aquel jòc deu s'acabar. Kesey vòl tornar als Estats Units d'America, per escarnir lo FBI a çò d'el, vòl i anar al topet. La frontièra passada, la rumor corrís: « Kesey es de retorn ». Rumor que se confirma: Kesey ferá unas apareisson dins de Tèsts organizats per diverses grops psiquedelics espeliguèron un pauc de partot als Estats Units d'America; tanben ferá una apareisson televizada, ont provòca J. Edgar Hoover, lo grand patron de l'FBI. Alara l'eissida es inevitabla: Kesey se fa arrestar.

A son primièr procés per possession de marijuana (foguèt arrestat mai d'un còp per aquel mèsme motiu), capitèt se ne sortir de pauc. Convenquèt jutge e jurats que s'èra repentit, qu'aviá soscat e que volgava ara demandar als joves d'arrestar de prene de l'LSD, que cal anar al delà. Aquel discors, per las autoritats aclapat per la marèa psiquedelica, es de bona escasença. Kesey es relargat. Dins los mitans hip, es l'incompreneson, es un bluf, que pensa vertadierament per « cal passar l'acid »?

Lo procés acabat, Kesey vòl organizar un tèst, lo darrièr, que nomena Acid Test Graduation e que deuriá èsser la mai granda reünion de drogats de totes los temps. Aquela reünion deviá se debanar dins una sala "Lo Winterland", tot èra prèst. Mas tot deguèt èsser anullat, d'unes crenhavan tròp çò que Kesey preparava. Pasmens, aquel tèst se debanèt fin finala, mas dins lo cobèrt dels Pranksters, ont entrepausavan lor bus. Pendent aquel tèst, los Pranksters comunièron amb Kesey, qu'explica que l'acid obriguèt la pòrta e qu'es ara lo temps de passar cap a un autre nivèl, qu'il cal caminar. Mas lo gròs de la fola ja es pas pus present, sols los fidèls sont a son entorn. A a fin la ceremonia, Kesey balhèt de diplòmas: òc, aqueles qui son alà an vertadierament passat lo tèst.

La prison

Unas setmanas mai tard, Kesey torna dabans lo jutge per dos autres procés, totjorn per marijuana, foguèt condamnat dos còps: 90 jorns de prison, 6 meses de trabalh dins un establiment penitenciari e 1 500 dollars d'emenda. Sèm 1966, l'aventura dels Pranksters es acabada. Un còp sa pèna purgada, Kesey s'installa amb sa femna Faye e los seus enfants dins la vila ont grandiguèt, a Springfield, Oregon, se tornèt escriure.

Omenatges

• Lo film Gerry (2002) de Gus Van Sant es dedicat a la memòria de Ken Kesey.
• Gus Van Sant a lo projècte d'adaptar un periòde de la vda de Ken Kesey (sas aventuras dins le bus amb los Merry Pranksters) tirada del libre Acid Test de Tom Wolfe.

Òbras

Òbras màger

• One flew over the cuckoo's nest, roman, 1962
• Sometimes a Great Notion »], roman, 1964

Autras òbras

• Kesey's Garage Sale,ensag, 1973
• Demon Box, ensag e novèlas, 1986
• Caverns, roman, 1989
• The Further Inquiry, teatre, 1990
• Sailor Song, roman, 1992
• Last Go Round, amb Ken Babbs, roman, 1994
• Twister, teatre, 1994
• Kesey's Jail Journal, ensag, 2003

Bibliografia e ligams

• Tom Wolfe, Acid Test, Seuil, Paris, 1975
• (en) Site dedicat a l'aventura dels Pranksters
• (en) Autre site suls Merry Pranksters
• Article de Première sus l'anòncia de l'adaptacion al cinema de la vida Ken Kesey