Kimon: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
poprawa przek., drobne redakcyjne, lit., WP:SK+ToS+mSK+Bn |
|||
(Nie pokazano 50 wersji utworzonych przez 36 użytkowników) | |||
Linia 1:
{{inne znaczenia|dowódcy Kimona}}
'''Kimon''' ([[greka|gr.]] {{grc|Κίμων}}; ur. ok. [[510 p.n.e.|510]], zm.[[449 p.n.e.]]) - wódz i polityk [[Ateny|ateński]].▼
[[Plik:KimonSculpture.jpg|thumb|200px|Pomnik Kimona w [[Larnaka|Larnace]] na [[Cypr]]ze]]
▲'''Kimon''' ([[
== Pochodzenie ==
Kimon pochodził z zamożnego, znanego rodu Filaidów. Był synem (z drugiego małżeństwa
== Działalność polityczna
Kimon był arystokratą, należącym do najbogatszych ludzi w Atenach. We wczesnej młodości zyskał opinię birbanta i człowieka zdeprawowanego, lecz wkrótce odznaczył się nakłaniając Ateńczyków do pomysłu Temistoklesa, by bitwę pod Salaminą stoczyć na morzu. Dążył do sojuszu wszystkich ''[[polis]]'' [[Starożytna Grecja|greckich]] i wspólnej walki z [[
==
Od lat siedemdziesiątych V w. p.n.e. regularnie wybierano Kimona na stanowisko wodza. W 477 p.n.e. był jednym z wodzów wyprawy [[Pauzaniasz (wódz spartański)|Pauzaniasza]] na [[Cypr]] i [[Dardanele|Hellespont]]. Wraz z
Szczyt powodzenia Kimon osiągnął ok. [[467 p.n.e.]], kiedy rozbił perską flotę i armię [[Bitwa
== Odbudowa Aten ==
Czasy Kimona były okresem intensywnej odbudowy Aten na miarę mocarstwowej pozycji zasłużonego w wojnie z Persami państwa. Dzięki zdobyczom ze swych wypraw wojennych Kimon upiększył Ateny, kazał zbudować kanalizację, kontynuował budowę [[Długie Mury|Długich Murów]] i cytadeli zapoczątkowaną przez Temistoklesa, obsadził Akademię drzewami i ozdobił ją posągami. Był inicjatorem budowy [[Portyk Malowany|Stoa Poikile]] na [[Agora ateńska|Agorze ateńskiej]] oraz [[
== Upadek ==
W [[463 p.n.e.|463]] lub [[462 p.n.e.]] Kimon został oskarżony o przyjęcie łapówek od króla [[Aleksander I Macedoński|Aleksandra I Macedońskiego]] w związku z niepodjęciem po opanowaniu
[[Grafika:AGMA Ostrakon Cimon.jpg|thumb|Ostrakon z imieniem Kimona]]▼
Upadek przyniosła mu wyprawa w 462 p.n.e., w której oddziały piechoty ateńskiej miały wspomóc Spartę w walce ze zbuntowanymi helotami, głównie z [[Mesenia|Mesenii]] ([[III wojna meseńska]]). Kimon przekonał Zgromadzenie do tej akcji, jesienią wyruszył do Mesenii na czele 4 tysięcy [[hoplita|hoplitów]]. Ekspedycja zakończyła się jednak fiaskiem, ponieważ Spartanie nieoczekiwanie doszli do wniosku, że prodemokratyczne nastroje wśród żołnierzy ateńskich mogą być niebezpieczne, i odesłali ich do domu, co wywołało oburzenie Ateńczyków. W czasie jego nieobecności [[Efialtes]] przeprowadził w Atenach reformę ustrojową, doprowadzając do pozbawienia konserwatywnego, popierającego Kimona [[Areopag]]u znaczenia politycznego; radykalnie demokratyczne zmiany w Atenach wpłynęły też na postawę Spartan. Usiłowania Kimona, by cofnąć te reformy, okazały się daremne. Wskutek poczucia doznania zniewagi ze strony Sparty Ateny zerwały przymierze z nią zawarte w czasie wojen perskich i zawiązały sojusz z nieprzyjaciółmi Sparty (m.in. z [[Argos]]), a w [[461 p.n.e.]] Ateńczycy przegłosowali wygnanie Kimona (uznanego za winnego dopuszczenia do zniewagi) zgodnie z prawem [[ostracyzm]]u. Chociaż prawo ostracyzmu pozwalało skazanemu na powrót po 10 latach, wygnanie Kimona położyło kres jego wpływom i koncepcjom politycznym. Wkrótce Ateny rozpoczęły regularną wojnę ze Spartą i jej sprzymierzeńcami. W [[457 p.n.e.]], tuż przed [[bitwa pod Tanagrą|bitwą pod Tanagrą]] w [[Beocja|Beocji]], Kimon przybył z wygnania do Aten, prosząc o pozwolenie na walkę u boku swych rodaków. Nie zgodzono się, ale, jak mówi jeden z przekazów, wkrótce potem wezwano go do powrotu do Aten. Po powrocie z wygnania w [[451 p.n.e.]] udało mu się przynajmniej częściowo odzyskać wpływy - prowadził negocjacje ze Spartą zakończone podpisaniem rozejmu pięcioletniego (451-[[446 p.n.e.]]). Stale myśląc o zniszczeniu potęgi perskiej, wydał dekret o poborze w celu zorganizowania kampanii przeciw [[starożytny Egipt|Egiptowi]], podlegającemu Persom, i przeciw wyspie [[Cypr]], a w [[450 p.n.e.]] otrzymał dowództwo wielkiej floty (200 [[triera|trier]]), na czele której podjął kolejną ofensywę przeciw Persji. Odniósł zwycięstwo nad flotą nieprzyjaciela w pobliżu Cypru i obległ [[Fenicjanie|Fenicjan]] w [[Kition]] na Cyprze. Tam też zmarł w czasie walki albo na skutek choroby. Podobno fakt jego śmierci przez pewien czas utrzymywano w tajemnicy. Flota powróciła do Aten ze zwłokami wielkiego wodza.▼
▲Upadek przyniosła mu wyprawa w 462 p.n.e., w której oddziały piechoty ateńskiej miały wspomóc Spartę w walce ze zbuntowanymi helotami, głównie z [[Mesenia|Mesenii]] ([[III wojna meseńska]]). Kimon przekonał
Kimon był ostatnim w Atenach nieprzejednanym wrogiem Persji, a jego śmierć zapoczątkowała grecko-perskie rokowania pokojowe, które położyły kres wojnom perskim. Upamiętnił się dzięki swej szlachetności i męstwu. Bardzo bogaty i żyjący wystawnie, był postrzegany także jako hojny dla ludu; jego dom był zawsze otwarty, zawsze czekało w nim pożywienie dla biednych, miał też jakoby gościć stale u siebie uboższych współobywateli, zapewniając im w praktyce utrzymanie.▼
''„Nikomu nie odmówił opieki, pomocy ani wsparcia. Wielu ludzi hojnie wyposażył, wielu biedaków, którzy nie zostawili pieniędzy na pogrzeb, pochował na własny koszt. Jeżeli więc tak postępował, nie można się dziwić, że życie jego płynęło spokojnie, a śmierć jego była bolesnym ciosem dla Ateńczyków"'' ([[Korneliusz Nepos|Nepos]], „Żywoty wybitnych mężów”). Według Plutarcha, o Kimonie mówiło się, że był "odważny jak Miltiades, inteligentny jak Temistokles i był więcej niż zwykłym człowiekiem".▼
==
▲Kimon był ostatnim w Atenach nieprzejednanym wrogiem
▲''„Nikomu nie odmówił opieki, pomocy ani wsparcia. Wielu ludzi hojnie wyposażył, wielu biedaków, którzy nie zostawili pieniędzy na pogrzeb, pochował na własny koszt. Jeżeli więc tak postępował, nie można się dziwić, że życie jego płynęło spokojnie, a śmierć jego była bolesnym ciosem dla
*[[Aleksander Krawczuk|Krawczuk A.]] (red.) - "Wielka Historia Świata Tom 3 Świat okresu cywilizacji klasycznych", Oficyna Wydawnicza FOGRA, Warszawa 2005, s. 98,102,123-124,127, ISBN 83-85719-84-9▼
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* {{Cytuj |autor = Piotr Iwaszkiewicz; Wiesław Łoś; Marek Stępień |tytuł = Władcy i wodzowie starożytności. Słownik |data = 1998 |isbn = 83-02-06971-X |miejsce = Warszawa |wydawca = WSiP |s = 216–217 |oclc = 69568159}}
▲* [[Aleksander Krawczuk|Krawczuk A.]] (red.),
* {{Cytuj |autor = Włodzimierz Lengauer |tytuł = Starożytna Grecja okresu archaicznego i klasycznego |data = 1999 |isbn = 83-7181-083-0 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo DiG |s = 116, 119–120, 131, 135, 154, 173 |oclc = 749800661}}
* {{Cytuj |autor = Guy Rachet |tytuł = Słownik cywilizacji greckiej |data = 2006 |isbn = 83-7132-919-9 978-83-7132-919-7 |inni = Ewdoksia Papuci-Władyka (tłum.) |miejsce = Katowice |wydawca = Wydawnictwo „Książnica” |s = 191 |oclc = 749560502}}
* {{Cytuj |autor = David Sacks |tytuł = Encyklopedia świata starożytnych Greków |data = 2001 |isbn = 83-05-13169-6 |inni = Oswyn Murray (red.); Dorota Mickiewicz-Morawska (tłum.) |miejsce = Warszawa |wydawca = Książka i Wiedza |s = 206–207 |oclc = 749281065}}
{{Kontrola autorytatywna}}
[[Kategoria:Wodzowie starożytnej Grecji]]
[[Kategoria:Politycy starożytnej Grecji]]
[[Kategoria:Starożytni Ateńczycy]]
[[Kategoria:Urodzeni w VI wieku p.n.e.]]
[[Kategoria:Zmarli w V wieku p.n.e.]]
|