Kimon: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
poprawa przek., drobne redakcyjne, lit., WP:SK+ToS+mSK+Bn |
||
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 7 użytkowników) | |||
Linia 1:
{{inne znaczenia|dowódcy Kimona}}
[[Plik:KimonSculpture.jpg|thumb|200px
'''Kimon''' ([[język grecki|gr.]] {{grc|Κίμων}}, [[Łacina|łac.]] Cimon; ur. ok. [[510 p.n.e.|510]], zm. [[449 p.n.e.]]) – wódz i polityk [[Ateny|ateński]].
Linia 6 ⟶ 7:
== Działalność polityczna ==
Kimon był arystokratą, należącym do najbogatszych ludzi w Atenach. We wczesnej młodości zyskał opinię birbanta i człowieka zdeprawowanego, lecz wkrótce odznaczył się nakłaniając Ateńczyków do pomysłu Temistoklesa, by bitwę pod Salaminą stoczyć na morzu. Dążył do sojuszu wszystkich ''[[polis]]'' [[Starożytna Grecja|greckich]] i wspólnej walki z [[Starożytny Iran|Persją]]. Protestował przeciw antyspartańskiej polityce [[Temistokles]]a i jego następców. Miał przekonania umiarkowanie [[demokracja ateńska|demokratyczne]]. Słynący z łaskawości, cieszący się dobrymi koneksjami (jego żona, Isodyke, wywodziła się z potężnego rodu [[Alkmeonidzi|Alkmeonidów]]), stanął na czele [[konserwatyzm|konserwatywnej opozycji]], przeciwstawnej do radykalnych demokratów [[Efialtes z Aten|Efialtesa]] i [[Perykles]]a. Kimon blokował radykalne reformy i opowiadał się za dawną polityką wrogości wobec [[Persowie|Persów]] i przyjaźni ze [[Sparta|Spartą]]. Nadał nawet jednemu z synów prowokujące imię Lacedemonios (gr.
== Działalność wojskowa ==
Od lat siedemdziesiątych V w. p.n.e. regularnie wybierano Kimona na stanowisko wodza. W 477 p.n.e. był jednym z wodzów wyprawy [[Pauzaniasz (wódz spartański)|Pauzaniasza]] na [[Cypr]] i [[Dardanele|Hellespont]]. Wraz z [[Arystydes Sprawiedliwy|Arystydesem]] utworzył [[Ateński Związek Morski]]. Jako organizator Związku doprowadził do tego, że sprzymierzeńcy dostarczali swoje okręty i płacili wyższe podatki, w zamian za co Ateny zobowiązywały się do ich obrony przed każdym atakiem. W [[476 p.n.e.|476]]
Szczyt powodzenia Kimon osiągnął ok. [[467 p.n.e.]], kiedy rozbił perską flotę i armię [[Bitwa nad Eurymedonem|nad rzeką Eurymedon]]<ref>Data tej bitwy oraz chronologia operacji Kimona w basenie Morza Egejskiego są niepewne.</ref>, na południowym wybrzeżu Azji Mniejszej. Z czysto wojskowego punktu widzenia było to największe greckie zwycięstwo nad Persją przed kampanią [[Aleksander Macedoński|Aleksandra Wielkiego]], w wyniku którego Persowie musieli zaakceptować samodzielność państw greckich w [[Anatolia|Azji Mniejszej]] i zrezygnować z obecności swojej floty na wodach tego regionu. Zwycięstwo to ugruntowało pozycję polityczną Kimona w jego ojczyźnie. W [[465 p.n.e.]] flota ateńska pod dowództwem Kimona zaatakowała i pokonała [[Tasos]], najbogatszą wyspę północnej części [[Morze Egejskie|Morza Egejskiego]], która wystąpiła z symmachii ateńskiej (oblężenie miasta Tasos zakończyło się w
== Odbudowa Aten ==
Linia 20 ⟶ 21:
[[Plik:AGMA Ostrakon Cimon.jpg|thumb|Ostrakon z imieniem Kimona]]
Upadek przyniosła mu wyprawa w 462 p.n.e., w której oddziały piechoty ateńskiej miały wspomóc Spartę w walce ze zbuntowanymi helotami, głównie z [[Mesenia|Mesenii]] ([[III wojna meseńska]]). Kimon przekonał Zgromadzenie do tej akcji, jesienią wyruszył do Mesenii na czele 4 tysięcy [[hoplici|hoplitów]]. Ekspedycja zakończyła się jednak fiaskiem, ponieważ Spartanie nieoczekiwanie doszli do wniosku, że prodemokratyczne nastroje wśród żołnierzy ateńskich mogą być niebezpieczne, i odesłali ich do domu, co wywołało oburzenie Ateńczyków. W czasie jego nieobecności [[Efialtes
== Ocena ==
Kimon był ostatnim w Atenach nieprzejednanym wrogiem Persji, a jego śmierć zapoczątkowała grecko-perskie rokowania pokojowe, które położyły kres wojnom perskim. Upamiętnił się dzięki swej szlachetności i męstwu. Bardzo bogaty i żyjący wystawnie, był postrzegany także jako hojny dla ludu; jego dom był zawsze otwarty, zawsze czekało w nim pożywienie dla biednych, miał też jakoby gościć stale u siebie uboższych współobywateli, zapewniając im w praktyce utrzymanie.
''„Nikomu nie odmówił opieki, pomocy ani wsparcia. Wielu ludzi hojnie wyposażył, wielu biedaków, którzy nie zostawili pieniędzy na pogrzeb, pochował na własny koszt. Jeżeli więc tak postępował, nie można się dziwić, że życie jego płynęło spokojnie, a śmierć jego była bolesnym ciosem dla
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* {{Cytuj |autor = Piotr Iwaszkiewicz;
* [[Aleksander Krawczuk|Krawczuk A.]] (red.),
* {{Cytuj |autor = Włodzimierz Lengauer
* {{Cytuj |autor = Guy Rachet |tytuł = Słownik cywilizacji greckiej |data = 2006 |isbn = 83-7132-919-9 978-83-7132-919-7 |inni = Ewdoksia Papuci-Władyka (tłum.) |miejsce = Katowice |wydawca = Wydawnictwo „Książnica” |s = 191 |oclc = 749560502}}
* {{Cytuj |autor = David Sacks |tytuł = Encyklopedia świata starożytnych Greków |data = 2001 |isbn = 83-05-13169-6 |inni = Oswyn Murray (red.); Dorota Mickiewicz-Morawska (tłum.) |miejsce = Warszawa |wydawca = Książka i Wiedza |s = 206–207 |oclc = 749281065}}
{{Kontrola autorytatywna}}
|