Kraj Sudetów: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
PanGawelek (dyskusja | edycje) Nie podano opisu zmian Znaczniki: Wycofane VisualEditor |
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 2A01:112F:A07:F00:BD2A:4FD9:96EC:612E) i przywrócono wersję 73005261 autorstwa Starscream Znacznik: Ręczne wycofanie zmian |
||
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
Linia 1:
[[Plik:Sudetendeutsche gebiete.svg|thumb|Obszary zamieszkałe w większości przez ludność niemieckojęzyczną przed 1945 r. w dzisiejszych granicach Czech]]
[[Plik:Sudetendeutsche.png|thumb|Odsetek ludności niemieckiej w 1930 r. w okręgach sądowych w dzisiejszych granicach Czech]]
[[Plik:GermanAustriaMap.png|thumb|Na mapie Austrii i Czech prowincja Kraj Sudetów (1918 r.)
[[Plik:Sudetenland.png|thumb|[[Okręg Rzeszy Kraj Sudetów|Okręg Rzeszy ''Sudetenland'']] (1938-1945)]]
[[Plik:Reichsgaue.png|thumb|[[Okręg Rzeszy Kraj Sudetów]] w [[III Rzesza|
[[Plik:Wappen der Sudetendeutschen.png|thumb|Herb Niemców sudeckich]]
[[Plik:Flag of Province Sudetenland.svg|thumb|200px|Flaga [[Niemcy sudeccy|Niemców sudeckich]]]]
[[Plik:Sennefriedhof, Vertriebenenmahnmal, re. Wappenmauer-01.jpg|thumb|Cmentarz w [[Bielefeld]]. Herby ziem utraconych przez Niemcy po II wojnie światowej. Na rzecz Polski i ZSRR: [[Prusy Wschodnie]], na rzecz Polski: [[Gdańsk]], [[Prusy Zachodnie]], [[Pomorze]], [[Brandenburgia|Brandenburgia Wschodnia]], [[Dolny Śląsk]], [[Górny Śląsk]] i na rzecz Czechosłowacji: [[Kraj Sudetów]]]]
'''Kraj Sudetów''' (t. '''Kraj Sudecki''', {{w języku|de|Sudetenland}}, {{k|de|Sudetengebiet}}, {{k|de|Sudetengebiete}}, {{k|de|Sudetenraum}}, {{w języku|cs|Sudety}}, {{k|cs|Sudetsko}}) – region Czechosłowacji obejmujący pogranicze [[Czechy|czesko]]-[[Niemcy|niemieckie]] i czesko-[[austria]]ckie w [[Sudety|Sudetach]], [[Rudawy|Rudawach]], [[Smreczany|Smreczanach]], [[Las Czeski|Lesie Czeskim]], [[Szumawa|Szumawie]] i [[Morawy południowe|Morawach południowych]] zamieszkany od dawna przez [[Niemcy sudeccy|Niemców sudeckich]] (niem. ''Sudetendeutsche''). W skład Kraju Sudetów wchodziły ziemie [[Czechy (kraina)|Czech]], [[Morawy|Moraw]] i [[Śląsk Czeski|Śląska Czeskiego]].
Linia 11 ⟶ 12:
* „[[Kraj Sudetów (1918)|Kraj Sudetów]]” (niem. ''Sudetenland'', cz. ''Sudety'', ''Sudetsko'') ze stolicą w [[Opawa|Opawie]],
* „[[Niemieckie Czechy]]” (niem. ''Deutschböhmen'', cz. ''Německé Čechy'') ze stolicą w [[Liberec|Libercu]],
* „[[Okręg Szumawski]]” (niem. ''Böhmerwaldgau'', cz. ''Šumavská župa'', też „Deutsch-Südböhmen”) ze stolicą w [[Vimperk]]u
* „[[Niemieckie Morawy Południowe]]” (niem. ''Deutschsüdmähren'', cz. ''Německá jižní Morava'') ze stolicą w [[Znojmo|Znojmie]].
Tereny te były obiektem [[irredenta|irredenty]] ze strony Austrii. 28 października 1918 r. w [[Praga|Pradze]] proklamowano powstanie niepodległej [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]]. 11 listopada [[cesarz]] [[Austro-Węgry|austriacki]] [[Karol I Habsburg]] zrzekł się udziału w rządach, dzień później w [[Wiedeń|Wiedniu]] została proklamowana [[Republika Niemieckiej Austrii]], która obejmowała zamieszkałe przez ludność niemiecką terytoria dawnych Austro-Węgier. Między
W sprzyjającej atmosferze politycznej – na mocy [[układ monachijski|układu monachijskiego]] – ziemie sudeckoniemieckie zostały zbrojnie zajęte przez Niemcy w październiku 1938. Z ich północnej części utworzono [[Okręg Rzeszy Kraj Sudetów]] w skrócie ''Okręg Sudecki'' (niem. ''Reichsgau Sudetenland'', krócej ''Sudetengau'', cz. ''Říšská župa Sudety'', krócej ''Sudetská župa''), zaś tereny południa Czech przyłączono do okręgów [[Bawaria|Bawarii]] (okręg Bawarska Marchia Wschodnia) i do okręgów utworzonych w miejscu [[Anschluss|zaanektowanej Austrii]]/Marchii Wschodniej (okręg [[Górna Austria|Górny Dunaj]] i Okręg [[Dolna Austria|Dolny Dunaj]]). [[Ziemia hulczyńska|Kraik hulczyński]] był przyłączony do [[Śląsk (prowincja)|Okręgu Śląsk]] (od 1941 r. do [[Górny Śląsk (prowincja)|Okręgu Górny Śląsk]]).
Linia 22 ⟶ 23:
* [[rejencja opawska]] (niem. ''Regierungsbezirk Troppau'', cz. ''vládní obvod Opawa'')<ref>V. Zimmermann, ''Sudetští Němci v nacistickém státě'', Praha 2001, s. 123 oraz mapy, używa nazwy vládní kraj.</ref> ze stolicą w [[Opawa|Opawie]].
[[Pierwsza Republika Czechosłowacka|Czechosłowacja]], oddając Niemcom Kraj Sudetów, pozbawiła się większości swoich [[Czechosłowackie fortyfikacje|umocnień granicznych]] i osłabiła swoje szanse na obronę. Inwazja i aneksja
Po klęsce III Rzeszy w [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] tereny te zostały włączone z powrotem do odnowionej [[Trzecia Republika Czechosłowacka|Czechosłowacji]] (przywrócono granicę z lat 1920–1937). W celu uniknięcia ponownej fali irredenty [[Niemcy sudeccy]] zamieszkujący te tereny zostali pod przymusem wysiedleni do Niemiec (tzw. [[Dekrety Beneša]]). Czesi określali ten region od 1945 r. jako '''pohraniční území''' albo '''české pohraničí''' (''[[Pogranicze (obszar)|pogranicze]] czeskie'').
Linia 48 ⟶ 49:
* {{Cytuj stronę | url = http://www.trojmezi.cz/main.php?CID=73&CUser=34&TID=78&TUser=1&Apli=1 | tytuł = Wysiedlenie Niemców z Czech | opublikowany = trojmezi.cz | archiwum = https://web.archive.org/web/20071215045701/http://www.trojmezi.cz/main.php?CID=73&CUser=34&TID=78&TUser=1&Apli=1 | zarchiwizowano = 2007-12-15}} {{lang|cs}}
{{Kontrola autorytatywna}}
Linia 59:
[[Kategoria:Niemcy w Czechosłowacji]]
[[Kategoria:III Rzesza]]
| |||