Bernard Mond: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto kategorię "Polscy Żydzi – żołnierze Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej"; Dodano kategorię "Polscy Żydzi – żołnierze II Rzeczypospolitej" za pomocą HotCat
baretka - poprawienie
 
(Nie pokazano 32 wersji utworzonych przez 20 użytkowników)
Linia 1:
{{Żołnierz infobox
|imię i nazwisko = Bernard Mond
|imię i nazwisko org =
|pseudonim =
|rodzaj wojsk = lądowe
|zwycięstwa =
|grafika = Bernard Mond.jpg
|opis grafiki =
|stopień grafika = PL Epolet gen bryg.svg
|stopień = [[generał brygady]]
|data urodzenia = [[14 listopada]] [[1887]]
|miejsce urodzenia = [[Iwano-Frankiwsk|Stanisławów]], [[Austro-Węgry]]
|data śmierci = [[5 lipca]] [[1957]]
|miejsce śmierci = [[Kraków]], [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|Polska]]
|lata służby = 1914–1946
|siły zbrojne = [[Plik:Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png|20px]] [[Armia Austro-Węgier]]<br />[[Plik:Orzełek II RP.svg|20px]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojsko Polskie]]<br />
|formacja =
|jednostki = [[95 Pułk Piechoty Austro-Węgier|95 Pułk Piechoty]],<br />[[38 Pułk Piechoty Strzelców Lwowskich|1 Pułk Strzelców Lwowskich]],<br />[[5 Pułk Piechoty Legionów]],<br />[[6 Pułk Piechoty Legionów]],<br />205 Ochotniczy Pułk Piechoty,<br />[[49 Huculski Pułk Strzelców|49 Pułk Piechoty]],<br />[[6 Dywizja Piechoty (II RP)|6 Dywizja Piechoty]]
|jednostki = [[6 Dywizja Piechoty (II RP)|6 Dywizja Piechoty]]
|stanowiska = dowódca kompanii,<br />dowódca batalionu,<br />dowódca pułku piechoty,<br />[[dowódca piechoty dywizyjnej]],<br />dowódca dywizji piechoty
|stanowiska = dowódca dywizji
|wojny i bitwy = [[I wojna światowa]]<br />[[wojna polsko-ukraińska]]<br (/>[[Bitwa o Lwów (1918–1919)|obrona Lwowa]]),<br />[[wojna polsko-bolszewicka]],<br />[[II wojna światowa]]<br (/>[[kampania wrześniowa]])
|późniejsza praca = [[Orbis|Państwowe Biuro Podróży „Orbis”]]
|odznaczenia = {{order|VM|KS}} {{order|KN|KNM}} {{order|OOP|KO}} {{order|KW|4}} {{order|KZ|ZIIRPZ}} {{order|MW1918-21}} {{order|MDON}} {{order|SLOKR|K}} [[Plik:AUT Jubiläumskreuz 1908.png{{order|40px]]EST-OKB|3}} {{orderOrder|KWKMPXRWWRŁ}} {{order|OKR|KOMSL}} {{order|EST-OKB|3KJW}} {{Orderorder|MPXRWWRŁKWK}}
|commons = Category:Bernard Mond
|wikiźródła =
|wikicytaty =
}}
[[Plik:Bernard Stanisław Mond.JPG|thumb|Bernard Mond]]
[[Plik:Tablica upamiętniająca dowódców 6 DP.JPG|thumb|Tablica upamiętniająca gen. Monda, znajdująca się w Krakowie na budynku w którym stacjonował sztab 6 DP]]
'''Bernard Stanisław Mond''' (ur. [[14 listopada]] [[1887]] w [[Iwano-Frankiwsk|Stanisławowie]], zm. [[5 lipca]] [[1957]] w [[Kraków|Krakowie]]) – [[Generał#Generał w Wojsku Polskim II RP|generał brygady]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojska Polskiego]].
 
== Życiorys ==
Bernard Stanisław Mond był całkowicie zasymilowanym<ref name="muzhp">{{Cytuj stronę odn| url = http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Przeglad_Archiwalny_Instytutu_Pamieci_Narodowej/Przeglad_Archiwalny_Instytutu_Pamieci_Narodowej-r2011-t4/Przeglad_Archiwalny_Instytutu_Pamieci_Narodowej-r2011-t4-s367-382/Przeglad_Archiwalny_Instytutu_Pamieci_Narodowej-r2011-t4-s367-382.pdf | tytuł = Zamordowanie rodziny gen. bryg. Bernarda Monda przez Niemców w 1943 r. | autor = Ryszard Kotarba | data = 2011 | praca s= Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej | język = pl | data dostępu = 2016-08-19367}}</ref> Polakiem pochodzenia żydowskiego<ref>Magdalena Prokopowicz (red.), ''Żydzi polscy. Historie niezwykłe'', Wydawnictwo Demart, Warszawa 2010, s. 218-219218–219.</ref>, praktykującym katolikiem{{rodn|muzhpKotarba|2011|s=367}}. Był, synem Maurycego, urzędnika kolejowego, i Salomei Spanier. Ojciec był urzędnikiem kolejowym. W 1907 ukończył 8 klasowe [[Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Józefa Korzeniowskiego w Brodach|Gimnazjum Realne]] w [[Brody (obwód lwowskimiasto)|Brodach]]. Od 1905 członek Organizacji Niepodległościowej Młodzieży Polskiej. W latach 1907–1908 odbył [[Jednoroczny ochotnik|jednoroczną obowiązkową]] służbę w [[Armia Austro-Węgier|Armii Austro-Węgier]]. W październiku 1908 został instruktorem [[Drużyny Bartoszowe]]j w [[Brody (miasto)|Brodach]], a później we [[Lwów|Lwowie]]. W tym samym czasie rozpoczął studia na [[Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego|Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego]]. W 1910 przerwał studia i ukończył roczny kurs urzędników państwowych przy Dyrekcji Okręgowej Kolei we Lwowie. W latach 1911–1913 był pracownikiem wymienionej dyrekcji. W latach 1913–1914 kontynuował studia prawnicze.
 
1 sierpnia 1914 został zmobilizowany do [[95 Pułk Piechoty Austro(austro-Węgierwęgierski)|c. i k. 95pułku Pułkupiechoty Piechotynr 95]] we Lwowie. W tym pułku dowodził kompanią marszową i batalionem. 20 września 1916 dostał się do niewoli rosyjskiej i został osadzony w obozie w miejscowości [[Troick]]. Po ucieczce z niewoli wrócił do swojego pułku. W okresie od 15 kwietnia do 30 października 1918 dowodził kompanią zapasową.
 
2 listopada 1918 wstąpił do oddziałów polskich walczących w [[Bitwa o Lwów (1918–1919)|obronie Lwowa]] i został dowódcą pododcinka „Remiza-Cytadela”. Od 22 listopada do 30 grudnia 1918 walczył w [[38 Pułk Piechoty Strzelców Lwowskich|1 Pułkupułku Strzelcówstrzelców Lwowskichlwowskich]] w [[wojna polsko-ukraińska|wojnie polsko-ukraińskiej]]. Od 1 stycznia do 20 grudnia 1919 był dowódcą kompanii i batalionu w [[5 Pułk Piechoty Legionów|5 Pułkupułku Piechotypiechoty Legionów]]. 21 czerwca 1919 roku został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem stopnia kapitana nadanego przez generała [[Bolesław Roja|Bolesława Roję]], z zaliczeniem do I Rezerwy armiiArmii i jednoczesnym powołaniem do służby czynnej na czas wojny aż do demobilizacji<ref>Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 72 z 3 lipca 1919 roku, poz. 2347, 2393.</ref>. Od 20 grudnia 1919 do 6 czerwca 1920 był dowódcą I batalionu [[6 Pułk Piechoty Legionów|6 Pułkupułku Piechotypiechoty Legionów]]. 6 czerwca 1920 został ranny pod [[Kijów|Kijowem]] i przebywał na leczeniu w Krakowie. 30 czerwca 1920 objął dowództwo 205 Ochotniczego Pułkupułku Piechotypiechoty wchodzącego w skład I Brygady [[Dywizja Ochotnicza (II RP)|Dywizji Ochotniczej]]. W okresie od 1 lutego do 10 marca 1921 był słuchaczem kursu wyższych dowódców w [[Warszawa|Warszawie]]. Od maja do października 1921 był komendantem Miasta [[Wilno|Wilna]].
 
Następnie pełnił służbę jako dowódca [[49 Huculski Pułk Strzelców|49 pułku piechoty]] w [[Kołomyja|Kołomyi]]. 6 lipca 1922 ukończył Kurs dowódców pułków i piechoty dywizyjnej w [[Centrum Wyszkolenia Piechoty|Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia Armii]] w [[Rembertów|Rembertowie]]<ref>{{Cytuj pismo|tytuł=Zakończenie kursów dowódców piechoty|url=https://academica.edu.pl/reading/readSingle?cid=22712001&uid=21582043|czasopismo=[[Polska Zbrojna]]|wolumin=184|strony=1–2|data=1922-07-10|miejsce=Warszawa}}</ref>.
Następnie pełnił służbę jako:
* dowódca [[49 Huculski Pułk Strzelców|49 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych]] w Kołomyi,
* słuchacz Kursu dowódców pułków i piechoty dywizyjnej w Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia Armii w [[Rembertów|Rembertowie]] 1922.
 
19 marca 1927 roku został mianowany [[dowódca piechoty dywizyjnej|dowódcą piechoty dywizyjnej]] 6 Dywizji Piechoty w Krakowie<ref>Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw WojskowychMSWojsk. Nr 10 z 19 marca 1927 rokur., s. 94.</ref>. W okresie od 6 grudnia 1930 roku do 31 lipca 1931 roku był słuchaczem V Kursu [[Centrum Wyższych Studiów Wojskowych]] w Warszawie. 4 października 1932 roku został mianowany dowódcą [[6 Dywizja Piechoty (II RP)|6 Dywizji Piechoty]] w Krakowie<ref>Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw WojskowychMSWojsk. Nr 13 z 9 grudnia 1932 rokur., s. 404.</ref>.
 
21 grudnia 1932 roku Prezydent RP [[Ignacy Mościcki]] awansował go na generała brygady ze [[Starszeństwo oficerów|starszeństwem]] z dniem 1 stycznia 1933 roku i 4. lokatą w korpusie generałów<ref>Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw WojskowychMSWojsk. Nr 14 z 22 grudnia 1932 rokur., s. 467.</ref>.
 
W [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] 1939 roku dowodził 6 Dywizją Piechoty. Bronił "korytarza„korytarza pszczyńskiego"pszczyńskiego”, na który nacierała niemiecka [[5 Dywizja Pancerna (III Rzesza)|5 Dywizja Pancerna]]. 20 września 1939 wraz z dywizją złożył broń po [[Bitwa pod Tomaszowem Lubelskim|I bitwie pod Tomaszowem Lubelskim]]. W niewoli niemieckiej w [[oflag]]ach [[Oflag VII A Murnau|VII A Murnau]], [[Oflag IV B Königstein|IV B Konigstein]] i [[Oflag VI B Dössel|VI B Dössel]]<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Bernard Mond |data dostępu = 2023-01-31 |opublikowany = Biogramy Postaci Historycznych |url = https://biogramy.ipn.gov.pl/bio/wszystkie-biogramy/111110,Bernard-Mond.html |język = pl}}</ref>.
 
Po wyzwoleniu obozu trafił do Francji, skąd{{r|muzhp}} w styczniu 1946 r. wrócił do kraju i podjął pracę w [[Orbis|Państwowym Biurze Podróży „Orbis”]], jako kierownik oddziału. Do kraju powróciliwrócili również jego dwaj synowie, którzy znaleźli się w niemieckich obozach po [[Powstanie warszawskie|powstaniu warszawskim]]{{odn|Kotarba|2011|s=368}}. W 1950 r. został zwolniony i pracował jako pomocnik magazyniera materiałów budowlanych w Spółdzielni "[[Grzegórzki]]" w Krakowie. Barwna postać [[Kraków|Krakowa]], kibic między innymi klubu [[Wisła Kraków (piłka nożna)|Wisła Kraków]]. Pochowany na [[Cmentarz Rakowickiwojskowy przy ul. Prandoty w Krakowie|Cmentarzu Rakowickimwojskowym przy ul. Prandoty]] w Krakowie (kwatera 8 woj-2-8)<ref>{{Cytuj stronę | url = https://zck-krakow.pl/locator | tytuł = Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Bernard Mond | opublikowany = rakowice.eu | data dostępu = 2018-08-22}}</ref>.
[[Plik:Grób gen. Bernarda Monda.jpg|mały|Grób gen. Bernarda Monda na cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty w Krakowie]]
W czasie okupacji jego żona Helena z Rosnerów z synami, wraz z siostrą Emilią (żoną majora [[Jan Witowski (oficer piechoty)|Jana Witowskiego]]) z córkami oraz siostrami generała Zofią Czajkowską i Henryką Mościskierową, przeniosła się w grudniu 1942 do [[Zakliczyn]]a. Synowie w marcu 1943 wyjechali do Warszawy. Mieszkańcy miejscowości odnieśli się do tych kobiet bardzo przychylnie. Wskutek donosu zostały 30 listopada 1943 aresztowane, przewiezione do likwidowanego [[Getto tarnowskie|getta w Tarnowie]] i następnego dnia zamordowane{{odn|Kotarba|2011|s=382}}.
 
== Awanse ==
Linia 52 ⟶ 55:
* [[major]] – 1920
* [[podpułkownik]] – 1922
* [[pułkownik]] – 1 grudnia 1924 ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 43. lokatą w korpusie oficerów piechoty
* [[generał|generał brygady]] – 21 grudnia 1932 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 i 4. lokatą w korpusie generałów
 
== Ordery i odznaczenia ==
* Krzyż Srebrny [[Order Virtuti Militari|Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari]] (20 maja 1921){{r|sl}}<ref>Dekret Wodza Naczelnego L. 3006 z 20 maja 1921 r. [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=64081 (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 23, poz. 924)].</ref>{{r|sl}}
* [[Krzyż i Medal Niepodległości|Krzyż Niepodległości]] z Mieczami]] (9 listopada 1933)<ref>{{rMonitor Polski|1933|258|sl276}}<ref>9 listopada 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości” .</ref>{{Monitor Polskir|1933|258|276sl}}</ref>
* Krzyż Oficerski [[Order Odrodzenia Polski|Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski]] (27 listopada 1929){{r|sl}}<ref>27[https://dziennikustaw.gov.pl/M1929276000000.pdf listopadaM.P. z 1929 r. nr 276, poz. 638] „za zasługi na polu wyszkolenia i administracji wojska oraz pracy społecznej” .</ref>{{Monitor Polski|1929r|276|638sl}}</ref>
* [[Krzyż Walecznych]] (czterokrotnie: (1921, 1922){{r|sl}}<ref>Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=64481 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 69)].</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=64720 Odznaczeni Krzyżem Walecznych w zamian za dyplomy „za Waleczność” byłego Frontu Litewsko-Białoruskiego] |czasopismo = Dziennik Personalny MSWojsk. |opis = z 1922 r. Nr 14 |s = 416 |data dostępu = 2015-08-11}}</ref>
* Złoty [[Krzyż Zasługi]] (10 listopada 1928)<ref>[https://monitorpolski.gov.pl/M1928260000000.pdf M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634] „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.</ref><ref>Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 15 z 11 listopada 1928 r.</ref>
* [[Krzyż Zasługi|Złoty Krzyż Zasługi]] (1928)<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' nr 15 z 11.11.1928</ref>
* [[Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921]]{{r|sl}}
* [[Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości]]{{r|sl}}
* Krzyż Komandorski [[Order Korony Rumunii|Krzyż Komandorski Orderu Korony Rumunii]] (Rumunia){{r|sl}}
* [[Krzyż Ligi Obrony|Order Krzyża Białego Związku Obrony]] (Estonia)<ref name=sl>{{Cytuj książkę |tytuł autor= Czy wiesz kto to jest? |inni = [[Stanisław Łoza]] (red.) | tytuł = Czy wiesz kto to jest? | wydanie = II popr | miejsce = Warszawa | wydawca = Główna Księgarnia Wojskowa | data = 1938 | strony = 500}}</ref>
* [[Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej]] (Łotwa)<ref>[https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/54132/edition/70344/content Dziennik Personalny MSWojsk.] Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r., s. 238.</ref>{{r|sl}}
* [[Krzyż Jubileuszowy Wojskowy]] (Austro-Węgry)
* [[SignumMedal LaudisZasługi Wojskowej (Austro-Węgry)|Medal Zasługi Wojskowej]] (Austro-Węgry)
* [[Krzyż Wojskowy Karola]] (Austro-Węgry)
* [[Order Korony Rumunii|Krzyż Komandorski Orderu Korony]] (Rumunia){{r|sl}}
* [[Order Krzyża Białego Związku Obrony]] (Estonia)<ref name=sl>{{Cytuj książkę | autor = [[Stanisław Łoza]] (red.) | tytuł = Czy wiesz kto to jest? | wydanie = II popr | miejsce = Warszawa | wydawca = Główna Księgarnia Wojskowa | data = 1938 | strony = 500}}</ref>
* [[Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej]] (Łotwa){{r|sl}}
 
== Opinie ==
/* Gra wojenna w Krakowie 22 – 2522–25.III.37 – pomocnik kierownika gry/. Logiczna, zdrowa i prosta koncepcja taktyczna. Duża lojalność względem zadania. Uzdolniony, z dużym charakterem dowódcy. '''/-/ gen. [[Leon Berbecki'''|Berbecki]].<br />
* Charakteru jeszcze nie rozpoznałem do ostatka; wydaje mi się nie dość szczery; choć pozuje na wielką serdeczność i dobre koleżeństwo, widzę, że robi różnice pomiędzy tymi, którzy mu schlebiają, a tymi, którzy odnoszą się do niego tylko posłusznie. Usposobienie żywe, temperament duży; energia mała, fizycznie nie wytrzymuje /przy omówieniach śpi/. Nie dość dbały o wygląd zewnętrzny, umundurowanie zaniedbane, nieraz brudne, wysławia się zbyt rubasznie, do podkomendnych używa słowa „ty” – bez wzajemności /po austriacku/; używa też nieraz epitetów wręcz niedopuszczalnych. Zachowaniem się przygłóśnymprzygłośnym naraża się na śmieszność. Wychowawczych wartości nie rozpoznałem, ale wydaje mi się już teraz, że nie wywiera zbytnio dobrego wpływu. Taktycznie może na szczeblu batalionu był bardzo dobry, z dowodzenia na wojnie zachował bardzo wiele słusznych pojęć czy zasad, na szczeblu wyższego dowódcy wartości taktycznych u gen. Monde znaleźć nie mogę. Jako kierownik ćwiczenia aplikacyjnego dywizji nie wydobył z siebie żadnej treści, nie wyciągnął żadnych pouczających wniosków, prowadził je w sposób nudny /ćwiczenie było powtórką w terenie ćwiczenia przeprowadzonego już na mapie/, ograniczał się do uwag niewiele znaczących w czasie rozgrywek, na koniec ćwiczenia nie omówił. Interpelowany – poszukuje wykrętów. Widocznie nie pracuje nad sobą wojskowo, a więcej zajmuje się sprawami cywilnymi: za mało interesuje się pracą swoich podkomendnych. Mam wątpliwość, czy odpowiada pod każdym względem na stanowisku dowódcy dywizji, na które – najwidoczniej – wyniosła go jego chwalebna przeszłość wojenna ze szczebla średniego – bez przygotowania na szczebel wyższego dowodzenia. '''/-/ gen . [[Stanisław Kwaśniewski|Kwaśniewski''']]<ref>„Generalny Inspektor Sił Zbrojnych Biuro Inspekcji” – opinie generałów 22 – 2522–25.III.1937.</ref>.
Charakteru jeszcze nie rozpoznałem do ostatka; wydaje mi się nie dość szczery;choć pozuje na wielką serdeczność i dobre koleżeństwo,widzę,
że robi różnice pomiędzy tymi, którzy mu schlebiają, a tymi, którzy odnoszą się do niego tylko posłusznie. Usposobienie żywe, temperament
duży;energia mała,fizycznie nie wytrzymuje /przy omówieniach śpi/. Nie dość dbały o wygląd zewnętrzny,umundurowanie zaniedbane,nieraz
brudna,wysławia się zbyt rubasznie,do podkomendnych używa słowa "ty" – bez wzajemności /po austriacku/; używa też nieraz epitetów wręcz
niedopuszczalnych. Zachowaniem się przygłóśnym naraża się na śmieszność. Wychowawczych wartości nie rozpoznałem,ale wydaje mi się już teraz, że nie wywiera zbytnio dobrego wpływu. Taktycznie może na szczeblu batalionu był bardzo dobry,z dowodzenia na wojnie zachował bardzo wiele słusznych pojęć czy zasad,na szczeblu wyższego dowódcy wartości taktycznych u gen. Monde znaleźć nie mogę.Jako kierownik ćwiczenia aplikacyjnego dywizji nie wydobył z siebie żadnej treści,nie wyciągnął żadnych pouczających wniosków, prowadził je w sposób nudny /ćwiczenie było powtórką w terenie ćwiczenia przeprowadzonego już na mapie/,ograniczał się do uwag niewiele znaczących w czasie rozgrywek,na koniec ćwiczenia nie omówił. Interpelowany – poszukuje wykrętów. Widocznie nie pracuje nad sobą wojskowo,a więcej zajmuje się sprawami cywilnymi: za mało interesuje się pracą swoich podkomendnych. Mam wątpliwość, czy odpowiada pod każdym względem na stanowisku dowódcy dywizji, na które – najwidoczniej – wyniosła go jego chwalebna przeszłość wojenna ze szczebla średniego – bez przygotowania na szczebel wyższego dowodzenia. '''/-/ gen .Kwaśniewski'''<ref>„Generalny Inspektor Sił Zbrojnych Biuro Inspekcji” – opinie generałów 22 – 25.III.1937</ref>.
 
== Trivia ==
{{Przypisy|2}}
Kompozytor i kapelmistrz [[Wacław Karaś]] skomponował przed 1939 r. marsz „Generał Mond” na cześć gen. Bernarda Monda<ref>Marsz Generał Mond [https://www.youtube.com/watch?v=GiJWMb4_vWc&list=LL&index=77].</ref>.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy|2}}
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Jurga| imię=Tadeusz | autor link=Tadeusz Jurga | tytuł=Obrona Polski 1939| data=1990| wydawca= Instytut Wydawniczy PAX| miejsce= Warszawa| isbn =83-211-1096-7 | strony=796-797796–797}}
* [[Tadeusz Kryska-Karski]] i [[Stanisław Żurakowski (podpułkownik)|Stanisław Żurakowski]], ''Generałowie Polski Niepodległej'', Warszawa 1991,.
* [[Piotr Stawecki]], ''Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-19391918–1939'', Warszawa 1994, sss. 225-226,225–226.
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Jurga| imię=Tadeusz | autor link=Tadeusz Jurga | tytuł=Obrona Polski 1939| data=1990| wydawca= Instytut Wydawniczy PAX| miejsce= Warszawa| isbn =83-211-1096-7 | strony=796-797}}
* {{Cytuj pismo | nazwisko = Kotarba | imię = Ryszard | tytuł = Zamordowanie rodziny gen. bryg. Bernarda Monda przez Niemców w 1943 r. | url = https://ipn.gov.pl/par/tomy-archiwalne/86,Tom-42011.html | czasopismo = Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej | wolumin = 4 | rok = 2011 | issn = 1899-1254 | odn = tak}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}
Linia 90 ⟶ 94:
[[Kategoria:Absolwenci i studenci Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie]]
[[Kategoria:Członkowie Drużyn Bartoszowych]]
[[Kategoria:Dowódcy 6 Dywizji Piechoty (II RP)]]
[[Kategoria:Dowódcy 49 Huculskiego Pułku Strzelców]]
[[Kategoria:Generałowie brygady II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Jeńcy niemieckich obozów jenieckich]]
[[Kategoria:Jeńcy Oflagu VI B Dössel]]
[[Kategoria:Jeńcy niemieckichOflagu obozówVII jenieckichA Murnau]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Stanisławowie]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Kołomyją]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Niepodległości z Mieczami]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921]]
[[Kategoria:OficerowieOdznaczeni piechotyZłotym Krzyżem Zasługi (II RzeczypospolitejRzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Oficerowie piechoty II Rzeczypospolitej przeniesieni do korpusu generałów]]
[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzucmentarzu Rakowickimwojskowym przy ul. Prandoty w Krakowie]]
[[Kategoria:Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej]]
[[Kategoria:Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Krzyżem WojskowymJubileuszowym KarolaWojskowym]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni MedalemKrzyżem ZasługiLigi Wojskowej Signum LaudisObrony]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Krzyżem Wojskowym Karola]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Medalem 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Medalem Zasługi Wojskowej Signum Laudis]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Korony Rumunii]]
[[Kategoria:PolacyPolscy odznaczenijeńcy Orderemniemieckich Krzyżaobozów Białego Związku Obronyjenieckich]]
[[Kategoria:Polscy Żydzi – żołnierze II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Uczestnicy bitwy o Lwów 1918–1919 (strona polska)]]
Linia 114 ⟶ 125:
[[Kategoria:Urodzeni w 1887]]
[[Kategoria:Zmarli w 1957]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Krzyżem Wojskowym Karola]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Medalem Zasługi Wojskowej Signum Laudis]]
[[Kategoria:Żołnierze formacji ochotniczych w wojnie polsko-bolszewickiej]]