Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna (Niemcy): Różnice pomiędzy wersjami

|nazwa = Christlich Demokratische Union= Unia DeutschlandsChrześcijańsko-Demokratyczna

|logonazwa oryginalna = Christlich Demokratische Union = CDU logo.svgDeutschlands

|partialogo = CDU Logo 2023.svg

|lideropis logo = [[Annegret Kramp-Karrenbauer]]

|założonaalt logo = 1870 ([[Niemiecka Partia Centrum|Partia Centrum]])<br />1945= (CDU)

|ideologiapaństwo = [[konserwatywny liberalizm]], [[chrześcijańska demokracja]] = DEU

|pogladyskrót gospodarcze = CDU

|liczbalider = 517 098 (kwiecień 2010)= [[Friedrich Merz]]

|europarlprezes = [[Europejska Partia Ludowa]] =

|senatorowie partie członkowskie =

'''Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna Niemiec'''<ref name="EPWN" /> ([[język niemiecki|niem.]] ''Christlich Demokratische Union Deutschlands'' – ''CDU'') – [[Niemcy|niemiecka]] [[partia polityczna]], założona po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]]<ref name="EPWN">{{encyklopedia PWN |id = 3991301 |tytuł = Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna |data dostępu = 2024-04-20}}</ref>. Partia określa się mianem [[centroprawica|centroprawicowej]], nawiązuje do [[konserwatyzm]]u i [[chrześcijaństwo|chrześcijaństwa]]. CDU nie istnieje w [[Bawaria|Bawarii]], ponieważ w tym kraju związkowym działa partia o podobnym charakterze, [[Unia Chrześcijańsko-Społeczna w Bawarii|CSU]]. Na szczeblu ogólnokrajowym partie te współdziałają, występując jako [[CDU/CSU]]; mimo to każde z ugrupowań zachowuje swoją własną strukturę. Tworzą wspólną [[Frakcja (polityka)|frakcję]] w [[Bundestag|niemieckim parlamencie]] i nie prowadzą przeciwko sobie żadnych działań. Połączenie CDU i CSU nazywane jest powszechnie ''[[CDU/CSU|Unią]]''<ref name="CDU">{{cytuj |tytuł = CDU/CSU |data = 2021-05-17 |data dostępu = 2024-04-19 |opublikowany = www.deutschland.de |url = https://www.deutschland.de/pl/cducsu-partie-w-niemieckim-bundestagu |język = pl}}</ref>.

CDU została założona po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] przez byłych członków Partii Centrum, jednak jej głównym celem było zjednoczenie nie tylko katolików, ale również protestantów we wspólnym wyznaniowym i konserwatywnym ugrupowaniu. Jej pierwszym liderem, jak również [[kanclerze Niemiec|kanclerzem Niemiec]] był [[Konrad Adenauer]]. CDU była [[partia dominująca|partią dominującą]] na niemieckiej scenie politycznej w latach 1949–1963. W 1963 r. [[Ludwig Erhard]] zastąpił Adenauera na stanowisku kanclerza i szefa partii. Później miała miejsce [[Recesja (ekonomia)gospodarcza|recesja]] roku 1966. Doprowadziła ona do utraty przez CDU części zwolenników, co zmusiło ją do zawiązania koalicji z [[socjaldemokracja|socjaldemokratyczną]] [[Socjaldemokratyczna Partia Niemiec|SPD]]. Kanclerzem został [[Kurt Georg Kiesinger]] z CDU.

Jednakże w 1969 SPD utworzyła koalicję z kolei z [[Wolna Partia Demokratyczna|FDP]], a Unia utraciła swą dominującą pozycję na następne 13 lat. W tym czasie partyjni ideolodzy stworzyli nowe ekonomiczne i dotyczące spraw polityki zagranicznej, wytyczne. W 1982 roku FDP zawiązała koalicję z CDU. Kanclerzem został [[Helmut Kohl]]. W drugiej połowie lat 80. XX wieku partia utraciła część poparcia na rzecz nowej, [[skrajna prawica|skrajnie prawicowej]] partii ''[[Republikanie (Niemcy)|Die Republikaner]]''. CDU odzyskała jednak dawną popularność wraz z rokiem 1989 i upadkiem [[Mur Berliński|Muru Berlińskiego]].

Polityka partii z lat 80. XX wieku ukierunkowana była na zjednoczenie [[NiemcyPonowne zjednoczenie Niemiec|zjednoczenie Niemiec]], (co ostatecznie udało się zrealizować w 1990 r.). W 1990 roku CDU połączyła się ze swoim [[Niemiecka Republika Demokratyczna|wschodnioniemieckim]] odpowiednikiem o tej samej nazwie]]<ref name="EPWN" />. Sukcesami partii były również działania na rzecz poprawy stosunków z sąsiadami, głównie z [[Francja|Francją]] oraz [[Polska|Polską]] (Kohl spotykał się m.in. z [[François Mitterrand|Mitterrandem]] i [[Tadeusz Mazowiecki|Mazowieckim]]). W 1990 roku miały miejsce wybory w zjednoczonych już Niemczech – Kohl ponownie został kanclerzem, jednak CDU utraciła wiele ze swojej popularności z powodu ekonomicznej[[Recesja gospodarcza|recesji gospodarczej]] w byłymbyłej NRD i wzrostu podatków na Zachodzie. Jednak Unia odniosła ponowne zwycięstwo w wyborach w 1994 roku.

Zasłużony dla partii [[Helmut Kohl|Kohl]] był jednak zamieszany w afery finansowe, co znacznie popsuło reputację partii. Był on jej przewodniczącym do czasu porażki w wyborach z 1998 roku, kiedy zastąpił go [[Wolfgang Schäuble]]. Ten jednak zrezygnował z przywództwa w 2000 r., na skutek skandalu finansowego w łonie CDU. Jego następczynią została [[Angela Merkel]]. W wyborach 1998 roku CDU uzyskała 28,4% głosów (CSU – 6,7%), a w 2002 – 29,5% (CSU – 9.0%). Unia odniosła zwycięstwo w wyborach 2005 roku, jednak nie na tyle wysokie, aby rządzić samodzielnie. Z tego powodu powstała tzw. [[wielka koalicja]], utworzona z [[Socjaldemokratyczna Partia Niemiec|SPD]]. Problemem było to, iż oba ugrupowania domagały się fotela [[Kanclerz federalny Niemiec|kanclerza]]. Po trzech tygodniach negocjacji ustalono, iż Merkel zostanie kanclerzem, a SPD otrzyma 8 z 16 stanowisk ministerialnych. Umowa koalicyjna została podpisana 14 listopada. Merkel została wybrana kanclerzem przez większość deputowanych (397 do 217) nowo zebranego [[Bundestag]]u 22 listopada 2005.

Zgodnie ze stroną internetową Unii, jest ona ugrupowaniem bazującym na [[chrześcijaństwo|chrześcijaństwie]], wprowadzającym w życie zasady [[chrześcijańska demokracja|chadeckie]] i dążącym do „zjednoczenia katolików i protestantów, konserwatystów i liberałów, propagatorów chrześcijańskich idei społecznych oraz mężczyzn i kobiety z różnych regionów, klas społecznych i tradycji demokratycznych”. Członkowie CDU wierzą, iż ludzkość odpowiedzialna jest wobec Boga za podtrzymywanie chrześcijańskich ideałów i dbałość o stan środowiska naturalnego. Partia opowiada się również za popieraniem wolności i godności wszystkich osób, włączając w to równość praw kobiet i mężczyzn, w tym także niepełnosprawnych. W kwestiach gospodarczych, partia ma program socjalliberalny, opowiada się za utrzymaniem podatków dochodowych progresywnych, dotacjami ze strony państwa dla kultury, edukacji itd. Chce jednak zmian w systemie rent i zasiłków. CDU opowiada się za wolnością ekonomicznągospodarczą i prorynkową [[Unia Europejska|Unią Europejską]], popierając [[Integracja europejska|integrację europejską]]. <!-- Jednakże silnie sprzeciwia się członkostwu [[Turcja|Turcji]] w UE. Zdaniem kierownictwa partyjnego kraj ten nie byłby w stanie zagwarantować przestrzegania praw człowieka względem mniejszości chrześcijańskiej zamieszkującej jego tereny{{fakt|data=2020-09}}. -->

* [[wolny rynek|wolnorynkowo]]-[[liberalizm|liberalna]] – popularna pośród biznesmenówprzedsiębiorców, skupiająca się na wolności ekonomicznej i gospodarczej.

We wszystkich tych orientacjach mocno zarysowany był [[marksizm|antymarksizm]]. W ostatnich latach orientacja liberalna najwyraźniej stała się najsilniejsza. Wśród członków partii obecni są też zwolennicy [[Małżeństwo osób tej samej płci|małżeństw par [[Homoseksualizm|homoseksualnych]]. W roku 2017 Angela Merkel wyraziła zgodę posłom na głosowanie w [[Bundestag]]u zgodnie z własnym sumieniem w sprawie „Małżeństw dla wszystkich” przez co ustawa weszła w życie<ref>{{Cytuj odcinek |tytuł = „Tak” dla małżeństw homoseksualnych w Niemczech? {{!}} Wszystkie treści {{!}} DW {{!}} 28.06.2017 |url = http://www.dw.com/pl/tak-dla-ma%C5%82%C5%BCe%C5%84stw-homoseksualnych-w-niemczech/av-39448577 |autorzy = Deutsche Welle (www.dw.com) |data dostępu = 2017-09-24}}</ref>. Główni przeciwnicy CDU na niemieckiej scenie politycznej to socjaldemokraci z SPD, [[postkomunizm|postkomuniści]] z [[Die Linkspartei.PDS|Die Linke.]] oraz [[lewica|lewicowy]] [[Sojusz 90/Zieloni]]. W roku 2017 do Bundestagu dostał się nowy rosnący w sile przeciwnik liderki CDU [[Angela Merkel|Angeli Merkel]]– [[Alternatywa dla Niemiec]] – partia o profilu [[Eurosceptycyzm|eurosceptycznym]] i anty-imigranckimantyimigranckim. Liberalna FDP postrzegana jest jako naturalny partner koalicyjny dla Unii (choć w przeszłości bywało inaczej, kiedy to CDU miała wizerunek ugrupowania bardziej konserwatywnego w kwestiach gospodarczych). Partia zawierała jednak koalicje ze swoimi głównymi przeciwnikami: [[Socjaldemokratyczna Partia Niemiec|Socjaldemokratyczną Partią Niemiec]] oraz [[Sojusz 90/Zieloni|Zielonymi]]{{fakt|data=2020-09}}.

=== DaneOrganizacje na temat organizacji partyjnychpartyjne w poszczególnych landach ===

{| class="wikitable" border=1

|'''<small>Członków'''L. członków</small>'''

| align="right"| {{formatnum:7900060200}}

|[[IngoKai SchmittWegner]]

| align="right"| {{formatnum:1300013042}}

| align="right"| {{formatnum:70005792}}

|[[RolandBoris KochRhein]]

| align="right"| {{formatnum:70005245}}

|[[JürgenHendrik RüttgersWüst]]

| align="right"| {{formatnum:185000122326}}

|[[{{link-interwiki |Christian Baldauf]] |Q=Q115400}}

| align="right"| {{formatnum:2200040854}}

|[[GeorgMichael MilbradtKretschmer]]

| align="right"| {{formatnum:1500010927}}

|[[ThomasSven WebelSchulze]]

| align="right"| {{formatnum:90006335}}

|[[PeterDaniel Harry CarstensenGünther]]

| align="right"| {{formatnum:3000019770}}

|[[DieterMario AlthausVoigt]]

| align="right"| {{formatnum:130008465}}

Siostrzana partia [[Unia Chrześcijańsko-Społeczna w Bawarii|CSU]] działa tylko na terenie [[Bawaria|Bawarii]]. Razem z nią CDU tworzy wspólną grupęfrakcję w Bundestagu. Nazywana jest ona [[CDU/CSU]], lub (nieformalnie) ''„Unią”''. Jej podstawą jest porozumienie międzypartyjne nazywane ''Fraktionsvertrag''. [[Młodzieżówka]] jest wspólna dla obu ugrupowań. Jest to [[Junge Union]].

* [[Annegret Kramp-Karrenbauer]] od 20182018–2021

* [[{{link-interwiki |Heinrich Krone]] |Q=Q69130}} (1955–1961)

* [[{{link-interwiki |Alfred Dregger]] |Q=Q65389}} (1982–1991)

* [[Ralph Brinkhaus]] (od 20182018–2022)

* [[Angela Merkel]] (od 20052005–2021)

== Poparcie w wyborach ==

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 1949 roku|1949]]

| style="text-align:=center"| 25,2%

| style="text-align:=center"| –

| style="text-align:=center"| 115

| style="text-align:=center"| –

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 1953 roku|1953]]

| style="text-align:=center"| 36,4%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 11,2

| style="text-align:=center"| 191

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 76

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 1957 roku|1957]]

| style="text-align:=center"| 39,7%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 3,3

| style="text-align:=center"| 215

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 24

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 1961 roku|1961]]

| style="text-align:=center"| 35,8%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 3,9

| style="text-align:=center"| 192

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 23

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 1965 roku|1965]]

| style="text-align:=center"| 38,0%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 2,2

| style="text-align:=center"| 196

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 4

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 1969 roku|1969]]

| style="text-align:=center"| 36,6%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 1,4

| style="text-align:=center"| 193

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 3

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 1972 roku|1972]]

| style="text-align:=center"| 35,2%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 1,4

| style="text-align:=center"| 177

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 16

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 1976 roku|1976]]

| style="text-align:=center"| 38%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 2,8

| style="text-align:=center"| 190

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 13

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 1980 roku|1980]]

| style="text-align:=center"| 34,2%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 3,8

| style="text-align:=center"| 174

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 16

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 1983 roku|1983]]

| style="text-align:=center"| 38,1%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 3,9

| style="text-align:=center"| 191

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 17

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 1987 roku|1987]]

| style="text-align:=center"| 34,4%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 3,7

| style="text-align:=center"| 174

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 17

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 1990 roku|1990]]

| style="text-align:=center"| 36,7%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 2,3

| style="text-align:=center"| 268

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 94

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 1994 roku|1994]]

| style="text-align:=center"| 34,2%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 2,5

| style="text-align:=center"| 244

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 24

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 1998 roku|1998]]

| style="text-align:=center"| 28,4%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 5,8

| style="text-align:=center"| 198

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 46

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 2002 roku|2002]]

| style="text-align:=center"| 34,4%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 1,1

| style="text-align:=center"| 190

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 8

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 2005 roku|2005]]

| style="text-align:=center"| 27,8%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 1,7

| style="text-align:=center"| 180

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 10

| style="text-align:=center"| [[wybory parlamentarne w Niemczech w 2009 roku|2009]]

| style="text-align:=center"| 27,3%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 0,5

| style="text-align:=center"| 194

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 14

| style="text-align:=center"| [[Wybory parlamentarne w Niemczech w 2013 roku|2013]]

| style="text-align:=center"| 34,1%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 6,8

| style="text-align:=center"| 255

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 61

| style="text-align:=center"| [[Wybory parlamentarne w Niemczech w 2017 roku|2017]]

| style="text-align:=center"| 26,8%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 7,3

| style="text-align:=center"| 200

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 55

| style="text-align:=center"| [[wybory do Parlamentu Europejskiego w Niemczech w 1979 roku|1979]]

| style="text-align:=center"| 39,1%

| style="text-align:=center"| –

| style="text-align:=center"| 34

| style="text-align:=center"| –

| style="text-align:=center"| 81

| style="text-align:=center"| [[wybory do Parlamentu Europejskiego w Niemczech w 1984 roku|1984]]

| style="text-align:=center"| 37,5%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 1,6

| style="text-align:=center"| 34

| style="text-align:=center"| –

| style="text-align:=center"| 81

| style="text-align:=center"| [[wybory do Parlamentu Europejskiego w Niemczech w 1989 roku|1989]]

| style="text-align:=center"| 29,54%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 7,96

| style="text-align:=center"| 25

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 9

| style="text-align:=center"| 81

| style="text-align:=center"| 1994

| style="text-align:=center"| 32%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 2,46

| style="text-align:=center"| 39

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 14

| style="text-align:=center"| 99

| style="text-align:=center"| [[wybory do Parlamentu Europejskiego w Niemczech w 1999 roku|1999]]

| style="text-align:=center"| 39,3%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 7,3

| style="text-align:=center"| 43

| style="text-align:=center"| [[Plik:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 4

| style="text-align:=center"| 99

| style="text-align:=center"| [[wybory do Parlamentu Europejskiego w Niemczech w 2004 roku|2004]]

| style="text-align:=center"| 36,5%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 2,8

| style="text-align:=center"| 40

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 3

| style="text-align:=center"| 99

| style="text-align:=center"| [[wybory do Parlamentu Europejskiego w Niemczech w 2009 roku|2009]]

| style="text-align:=center"| 30,7%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 5,9

| style="text-align:=center"| 34

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 6

| style="text-align:=center"| 99

| style="text-align:=center"| [[wybory do Parlamentu Europejskiego w Niemczech w 2014 roku|2014]]

| style="text-align:=center"| 30,02%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 0,68

| style="text-align:=center"| 29

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 5

| style="text-align:=center"| 96

| style="text-align:=center"| [[wybory do Parlamentu Europejskiego w Niemczech w 2019 roku|2019]]

| style="text-align:=center"| 22,56%

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 7,46

| style="text-align:=center"| 23

| style="text-align:=center"| [[Plik:Red Arrow Down.svg|10px]] 6

| style="text-align:=center"| 96