MacOS: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Wersje systemu: zmiana daty wydania macOS sequoia z 2023 na 2024 |
|||
(Nie pokazano 39 wersji utworzonych przez 28 użytkowników) | |||
Linia 2:
{{Nie mylić z|[[Mac OS]]}}
{{System operacyjny infobox
|
|logo = MacOS wordmark (2017).svg
|
|producent
|
|pierwsze wydanie = {{Data wydania|2001|03|24}}
▲ | system = [[PowerPC]] – ([[Mac OS X 10.0|10.0]] – [[Mac OS X 10.5|10.5.8]])<br />[[x86]] – ([[Mac OS X 10.4|10.4.4]] – [[Mac OS X 10.6|10.6.8]])<br />x86_64 – (od [[Mac OS X 10.4|10.4.7]] do teraz)<br />ARM64 – (od 11.0 do teraz)
|
|
|jądro
|
|
▲ | środowisko = [[Graficzny interfejs użytkownika|interfejs graficzny]] [[Aqua (informatyka)|Aqua]]
▲ | licencja = [[EULA|komercyjna]], częściowo [[Apple Public Source License|APSL]]
|nowsza
|
▲ | starsza wersja = [[Mac OS 9|Classic Mac OS]]
▲ | wikinews =
▲ | www = https://www.apple.com/pl/macos
}}
'''macOS''' (wymowa: {{IPA|mækoʊɛs}}, dawniej '''OS X''', a także '''Mac OS X'''<ref name="nazwa">{{cytuj stronę |url = http://www.theverge.com/2012/2/16/2802281/apple-officially-renames-mac-os-x-to-os-x-drops-the-mac |tytuł = Apple officially renames Mac OS X to OS X, drops the
macOS jest zbudowany na podstawie dawnego systemu [[NeXTStep (system operacyjny)|NeXTStep]] z drugiej połowy lat 80., wykupionym przez Apple wraz z producentem tegoż systemu [[NeXT]] w 1996 r. Jest on następcą systemu [[Mac OS 9]], wydanego w 1999 r. i ostatniej wersji „klasycznego” [[Mac OS]], który był głównym systemem komputerów Macintosh od 1984 roku.
Linia 32 ⟶ 26:
macOS oryginalnie działał jedynie na Macach o architekturze [[PowerPC]]. W 2006 wydano pierwszą wersję dla nowych Maców o architekturze [[x86]] – [[Mac OS X 10.4]]. W 2005 roku wydano pierwszą wersję w pełni zgodną z [[Single UNIX Specification]] w wersji trzeciej – [[Mac OS X 10.5]], działający zarówno na Macach PowerPC i x86 z pomocą technologii zwanej [[Universal binary]], czyli formatu [[plik wykonywalny|plików wykonywalnych]] działających na obu architekturach. [[Mac OS X 10.6|10.6 Snow Leopard]] to ostatnia wersja, która obsługuje programy dla procesorów PowerPC przy użyciu narzędzia [[Rosetta (oprogramowanie)|Rosetta]]. [[Mac OS X 10.7]] przestaje również obsługiwać komputery o architekturze [[x86|32-bitowej]], ograniczając się do procesorów [[X86-64|64-bitowych]].
Pierwszą opublikowaną wersją systemu był [[Mac OS X Server 1.0]] z 1999 roku i [[Mac OS X 10.0|Cheetah]] (wersja desktopowa) wydany 24 marca 2001 roku. Poszczególne wydania, do wydania 10.8 były nazywane nazwami pochodzącymi od wielkich [[kotowate|kotów]], np. [[OS X 10.8]] nosi nazwę handlową Mountain Lion, czyli [[puma płowa]]. Obecnie nazwy systemów macOS pochodzą od parków krajobrazowych w [[Kalifornia|Kalifornii]], np. [[macOS Sierra]]. Wersja serwerowa, [[OS X Server]] technicznie nie różniła się wiele od OS X – posiadała jedynie wiele wbudowanych aplikacji serwerowych. Obecnie, czyli od wersji Lion nie ma już możliwości zakupu OS X Server osobno – jest on dostępny jako pakiet aplikacji do macOS, a także ładowany do wersji serwerowych Maców [[Mac mini|Mini]] oraz [[Mac Pro|Pro]].
[[iOS]], system firmy Apple działający na urządzeniach przenośnych [[iPhone]], [[IPod touch|iPod Touch]], oraz [[Apple TV]] drugiej i trzeciej generacji został stworzony w oparciu o macOS, z którym to dzieli jądro i wiele mechanizmów działania, jednak aplikacje dla macOS są tworzone za pomocą [[Cocoa]], a dla iOS za pomocą [[Cocoa Touch]] dostosowanego do [[ekran dotykowy|ekranów dotykowych]].
Linia 38 ⟶ 32:
== Historia systemu ==
{{Osobny artykuł|Historia macOS}}
[[Plik:Macbook Pro (3346288138).jpg|mały|Macbook Pro]]
macOS powstał w oparciu o jądro [[Mach (jądro)|Mach]]. Niektóre części z implementacji [[Unix]]a: [[FreeBSD]] i [[NetBSD]] zostały włączone w [[NeXTStep (system operacyjny)|NextStep]], który był obiektowo zorientowanym systemem opracowanym przez firmę [[Steve Jobs|Steve’a Jobsa]] – [[NeXT]], która została założona po jego odejściu z Apple w 1985<ref name="whats">{{cytuj stronę |url = http://osxbook.com/book/bonus/ancient/whatismacosx/arch.html |tytuł = What is Mac OS X? |nazwisko = Singh |imię = Amit |język = en
W końcu
[[Mac OS X Server 1.0|Pierwsza edycja]] Mac OS X Server była niekompatybilna z oprogramowaniem napisanym dla [[Mac OS]] i nie posiadała wsparcia dla standardu Apple’a – interfejsu [[FireWire]]. Następne wersje posiadały już większą [[Kompatybilność wsteczna|wsteczną kompatybilność]] i funkcjonalność, zawierając [[Carbon (informatyka)|API Carbon]] i wsparcie dla FireWire. Podczas rozwoju systemu stopniowo oddalano się od spuścizny po Mac OS-ie i kierowano się w stronę nowego „cyfrowego stylu życia” wydając takie programy jak [[iLife]], [[iWork]] czy zintegrowany z systemem program służący do domowej rozrywki [[Front Row]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.joelonsoftware.com/articles/APIWar.html |tytuł = How Microsoft Lost the API War |nazwisko = Spolsky |imię = Joel |data = 2004-06-13 |data dostępu = 2012-06-12}}</ref>. Każda nowa wersja zawiera również modyfikacje ogólnego interfejsu, jak styl „[[brushed metal|szlifowanego metalu]]”, który został dodany w wersji 10.3 i usunięty w 10.5 na rzecz jednolitego gradientowego wyglądu okienek<ref>{{cytuj stronę |url = http://helpdesk.wisc.edu/page.php?id=6609 |tytuł = Mac OS X (10.5) – User Interface Changes |nazwisko = W. |imię = Jeff |data = 2008-05-27 |opublikowany = University of Wisconsin |język = en |data dostępu = 2012-06-12}}</ref><ref>{{cytuj stronę |url = http://reviews.cnet.com/macintosh-os/apple-mac-os-x/4505-3673_7-30584530-2.html |tytuł = Apple Mac OS X 10.3 Panther review |nazwisko = Rizzo John |data = 2003-09-12 |język = en
== O systemie ==
macOS jest dziesiątą główną wersją
Podstawa systemu macOS jest zgodna z definicją systemu typu [[POSIX]] (systemu uniksowego) i opiera się na [[Jądro systemu operacyjnego|jądrze]] [[XNU]] posiadając charakterystyczne komendy Unix dostępne z poziomu [[Wiersz poleceń|wiersza poleceń]].
Apple wydało tę podstawę jako [[Otwarte oprogramowanie|otwarty]] system operacyjny [[Darwin (system operacyjny)|Darwin]], który po dodaniu licznych komponentów [[zamknięte oprogramowanie|własnościowych]], np. interfejsu [[Aqua (informatyka)|Aqua]] i eksploratora [[Finder]] tworzy kompletny system – macOS<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.tuaw.com/2011/04/12/mac-os-x-lion-to-tone-down-the-aqua/ |tytuł = Mac OS X Lion to tone down the Aqua |data = 2011-04-12 |praca = The Unofficial Apple Weblog |opublikowany = AOL |język = en |data dostępu = 2012-06-13}}</ref>.
macOS wprowadza wiele nowych możliwości w stosunku do swego poprzednika [[Mac OS 9]], np. [[wywłaszczenie (informatyka)|wywłaszczeniową]] [[wielozadaniowość]] i [[ochrona pamięci|ochronę pamięci]], które polepszają zdolność systemu do uruchamiania wielu aplikacji jednocześnie bez zakłócania ich działania<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.faqs.org/docs/artu/ch03s01.html#id2892085 |tytuł = The Elements of Operating-System Style. Multitasking Capability |nazwisko = Raymond |imię = Eric |język = en
Najbardziej widoczną zmianą było wprowadzenie [[Powłoka systemowa|powłoki]] [[Aqua (informatyka)|Aqua]]. Użycie gładszych krawędzi okien, półprzezroczystych tekstur i kolorów podobnych do wyglądu [[iMac G3|pierwszych iMaców]] wniosło wiele świeżości w porównaniu do powłoki Platinum znanej z systemów [[Mac OS X Server 1.0]] oraz [[Mac OS 9]] i wcześniejszych. Zdaniem Johna Siracusa, redaktora portalu [[Ars Technica]], wprowadzenie Aqua i odstępstwo od konwencjonalnego wyglądu „uderza jak tona cegieł”<ref>{{cytuj stronę |url = http://arstechnica.com/reviews/os/mac-os-x-10-5.ars/3 |tytuł = Mac OS X 10.5 Leopard: the Ars Technica review |nazwisko = Siracusa |imię = John |data = 2007-10-29 |opublikowany = Ars Technica |język = en |data dostępu = 2012-06-22}}</ref>. [[Bruce Tognazzini]] z kolei stwierdził, że interfejs Aqua w [[Mac OS X 10.0]] stanowi krok wstecz w użyteczności w porównaniu z oryginalnym interfejsem [[Mac OS]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.asktog.com/columns/034OSX-FirstLook.html |tytuł = OS X: A First Look |nazwisko = Bruzze |imię = Tongazzi |data = 2000-02 |opublikowany = Ask Tog |język = en |data dostępu = 2012-06-22}}</ref>. Jednak pomimo słów krytyki deweloperzy spoza Apple szybko zaczęli wydawać [[Skórka (informatyka)|skiny]] dla swoich aplikacji oraz nakładki na inne systemy operacyjne, które miały naśladować nowy wygląd macOS. Okazał się on sukcesem [[marketing]]owym, w związku z czym Apple stosowało procesy prawne przeciwko twórcom niektórych takich nakładek i skórek<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.zdnet.com/zdnn/stories/newsbursts/0,7407,2681914,00.html?chkpt=p1bn |tytuł = Apple lowers boom on Aqua
W architekturze systemu macOS został zaimplementowany [[framework]] warstowy<ref>{{cytuj stronę |url = https://developer.apple.com/library/mac/#documentation/MacOSX/Conceptual/OSX_Technology_Overview/About/About.html |tytuł = About the Technologies for Developing Mac OS X Software |opublikowany = Apple Inc
macOS dostarcza własne narzędzia do [[Programowanie komputerów|programowania aplikacji]] pod ten system, z których najważniejsze jest IDE [[Xcode]]. Xcode dostarcza [[Interfejs programowania aplikacji|interfejs programistyczny]] dla kompilatorów kilku [[Język programowania|języków programowania]], wliczając w to [[C (język programowania)|C]], [[C++]], [[Objective-C]] (najbardziej typowy dla platform Apple język, stosowany szczególnie dla [[iOS]]) oraz [[Java]]. [[Przejście Apple na procesory firmy Intel|Po przejściu na procesory Intela]] narzędzie zostało rozbudowane o możliwość tworzenia plików wykonywalnych na obu platformach – [[Universal binary]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://developer.apple.com/legacy/mac/library/documentation/MacOSX/Conceptual/universal_binary/universal_binary.pdf |tytuł = Universal Binary Programming Guidelines, Second Edition |opublikowany = Apple Inc
Podsystem [[Darwin (system operacyjny)|Darwin]] kieruje systemem plików [[HFS+]], w którym stosuje się [[Unix|uniksowy]] system kontroli dostępu do plików. W 2003 i 2005 roku dwóch redaktorów z [[Macworld]] sformułowało krytykę schematu uprawnień; Ted Landau nazwał rozregulowanie uprawnień „najczęstszym powodem frustracji” w systemie macOS<ref>{{cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20090614032806/http://www.accessmylibrary.com/coms2/summary_0286-23097965_ITM |tytuł = Exterminate OS X troubles |nazwisko = Landau |imię = Ted |data = 2003-02-01 |opublikowany = Macworld |język = en
Opierając się na danych z września 2010 roku, macOS jest drugim najbardziej popularnym systemem operacyjnym ogólnego przeznaczenia używanym przez użytkowników internetu, po systemie [[Microsoft Windows]], posiadając 8,26% udziałów, według statystyk stworzonych przez W3Counter<ref>{{Cytuj |url = http://w3counter.com/globalstats.php |tytuł = W3Counter: Global Web Stats
== Kompatybilność ==
=== Oprogramowanie ===
=== Sprzęt ===
System można zainstalować tylko na komputerach firmy [[Apple Inc.|Apple]], czyli komputerach [[Macintosh|Mac]]. Chodzi tu nie tylko o kwestie legalności ([[EULA]] zabrania instalacji na komputerach [[Komputer osobisty|PC]]), ale także o kwestie sprzętowe – [[Macintosh]] korzysta z podsystemu [[System Management Controller|SMC]] wbudowanego w procesory [[Intel]]a, który pozwala na określenie
Sprzęt dedykowany:
Linia 91 ⟶ 86:
Tworząc Mac OS X wykorzystano doświadczenia z nieukończonego systemu ''[[Rhapsody (system operacyjny)|Rhapsody]]'', który w prostej linii jest następcą rewolucyjnego [[NeXTStep (system operacyjny)|NeXTStep]] firmy [[NeXT]] założonej przez [[Steve Jobs|Steve’a Jobsa]], a przejętej przez Apple Computer, gdy ten powrócił do jego zarządu.
{|
|+ Architektura systemu macOS
|- style="font-size: 150%"
|colspan="3" bgcolor="#acd3ff"| [[Aqua (informatyka)|Aqua]]
Linia 115 ⟶ 110:
* wbudowane zaawansowane narzędzia [[sieć komputerowa|sieciowe]].
Na konferencji [[Worldwide Developers Conference|WWDC]] (''Worldwide Developers Conference'') 6 czerwca 2005 prezes Apple, [[Steve Jobs]] potwierdził pojawiające się raz na jakiś czas wiadomości, jakoby Mac OS X był tworzony z myślą o procesorach firmy [[Intel]] i kompatybilnych<ref>{{Cytuj |tytuł = Picking up the pieces: John Siracusa mourns the Power PC |czasopismo = Ars Technica |data dostępu = 2017-03-28 |url = https://arstechnica.com/apple/2005/06/mac-20050607/ |język = en}}</ref>. Zaprezentował działanie najnowszej wersji (10.4) systemu na procesorze [[Pentium]] i zapowiedział przejście w ciągu dwóch lat całej linii komputerów [[Macintosh]] (a co za tym idzie – systemu operacyjnego i oprogramowania) na procesory Intela. Jako przyczyny przejścia wymieniane były problemy firmy [[IBM]] z wyprodukowaniem energooszczędnych, szybkich procesorów do komputerów przenośnych.
== Języki ==
Do obsługi systemu znajdziemy domyślnie języki<ref>{{cytuj stronę |url = http://support.apple.com/pl-pl/HT201841 |tytuł = Zmiana języka w OS X |opublikowany = Apple |język = pl |data dostępu = 2012-02-16}}</ref>: [[Język angielski|angielski]], [[Język japoński|japoński]], [[Język francuski|francuski]], [[Język niemiecki|niemiecki]], [[Język hiszpański|hiszpański]], [[Język włoski|włoski]], [[Język portugalski|portugalski]] (brazylijski), portugalski (europejski), [[Język niderlandzki|niderlandzki]], [[Język szwedzki|szwedzki]], [[Język norweski|norweski]], [[Język duński|duński]], [[Język fiński|fiński]], [[Język rosyjski|rosyjski]], [[Język polski|polski]], [[Język chiński|chiński]], [[Język koreański|koreański]], [[język arabski|arabski]], [[Język czeski|czeski]], [[język węgierski|węgierski]], [[język turecki|turecki]], [[język tajski|tajski]], [[Język kataloński|kataloński]], [[język chorwacki|chorwacki]], [[Język grecki|grecki]], [[Język hebrajski|hebrajski]], [[Język rumuński|rumuński]], [[język słowacki|słowacki]] oraz [[Język ukraiński|ukraiński]].
W macOS od wersji 10.7 VoiceOver ([[czytnik ekranowy]]) oprócz języka angielskiego, jest dostępny w 25 innych językach (w tym w języku polskim). Oprócz powyższych znajdziemy tam także [[język hindi]].
== Wersje systemu ==
Linia 178 ⟶ 173:
| PowerPC
| 32-bitowa
| 18 lipca 2001<ref>{{cytuj stronę
| 25 września 2001
| 10.1.5 ({{Data wydania|2002|06|06}})
Linia 186 ⟶ 181:
| PowerPC
| 32-bitowa
| 6 maja 2002<ref>{{cytuj stronę
| 24 sierpnia 2002
| 10.2.8 ({{Data wydania|2003|10|03}})
Linia 194 ⟶ 189:
| PowerPC
| 32-bitowa
| 23 czerwca 2003<ref>{{cytuj stronę
| 24 października 2003
| 10.3.9 ({{Data wydania|2005|04|15}})
Linia 202 ⟶ 197:
| PowerPC, Intel
| 32-bitowa
| 4 maja 2004<ref>{{cytuj stronę
| 29 kwietnia 2005
| 10.4.11 ({{Data wydania|2007|11|14}})
Linia 210 ⟶ 205:
| PowerPC, Intel
| 32-bitowa
| 26 czerwca 2006<ref>{{cytuj stronę
| 26 października 2007
| 10.5.8 ({{Data wydania|2009|08|05}})
Linia 218 ⟶ 213:
| Intel (mogą być uruchamiane programy z [[PowerPC]] przy pomocy emulatora [[Rosetta (oprogramowanie)|Rosetta]])
| 32/64-bitowa
| 9 czerwca 2008<ref>{{cytuj stronę
| 28 sierpnia 2009
| 10.6.8 ({{Data wydania|2011|06|23}})
Linia 226 ⟶ 221:
| Intel
| 64-bitowa
| 20 października 2010<ref>{{cytuj stronę
| 20 lipca 2011
| 10.7.5 ({{Data wydania|2012|09|19}})
Linia 234 ⟶ 229:
| Intel
| 64-bitowa
| 16 lutego 2012<ref>{{cytuj stronę
| 25 lipca 2012
| 10.8.5 (12F45) ({{Data wydania|2013|10|03}})
Linia 258 ⟶ 253:
| Intel
| 64-bitowa
| 8 czerwca 2015<ref>{{cytuj stronę
| 30 września 2015
| 10.11.6 (15A284) ({{Data wydania|2016|09|16}})
Linia 274 ⟶ 269:
|Intel
|64-bitowa
|5 czerwca 2017<ref>{{Cytuj stronę |
|25 września 2017<ref>{{Cytuj stronę
|10.13.6 ({{Data wydania|2018|08|23}})
|-
Linia 282 ⟶ 277:
|Intel
|64-bitowa
|4 czerwca 2018<ref>{{Cytuj stronę
|24 września 2018<ref>{{Cytuj stronę |
|10.14.6 ({{Data wydania|2019|09|26}})
|-
Linia 290 ⟶ 285:
|Intel
|64-bitowa
|3 czerwca 2019<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.macrumors.com/2019/06/03/apple-macos-catalina/ |tytuł = Apple Announces
|7 października 2019<ref>{{Cytuj stronę |url = https://appleworld.pl/apple-udostepnia-publicznie-macos-catalina-nowa-wersje-systemu-operacyjnego-dla-komputerow-mac/ |tytuł = Apple udostępnia publicznie macOS Catalina – nową wersję systemu operacyjnego dla komputerów Mac |data = 2019-10-07 |opublikowany = AppleWorld
|10.15 ({{Data wydania|2019|10|07}})
|-
|macOS [[MacOS Big Sur|11]]
|Big Sur
|ARM ([[Apple M1|M1]]), Intel<ref>{{Cytuj stronę |url = https://macandegg.de/2020/11/macbook-pro-air-und-mac-mini-mit-m1-chip-erste-arm-macs/ |tytuł = MacBook Pro, Air und Mac mini mit M1 Chip erste ARM Macs |data = 2020-11-10 |opublikowany = mac&egg
|64-bitowa
|22 czerwca 2020<ref name="Apple Big Sur PR 2020.06.222">{{Cytuj stronę
|12 listopada 2020<ref>{{Cytuj stronę
|11.
|-
|macOS [[macOS Monterey|12]]
|Monterey
|ARM, Intel
|64-bitowa
|7 czerwca 2021<ref name="Griffin2021">{{Cytuj pismo |
|26 października 2021
|12.
|-
|macOS [[macOS Ventura|13]]
Linia 314 ⟶ 309:
|ARM, Intel
|64-bitowa
|6 czerwca 2022<ref name="theverge-13">{{Cytuj stronę |
|24 października 2022
|13.3.1 (a) (1 maja 2023)
|-
|macOS [[macOS Sonoma|14]]
|Sonoma
|ARM, Intel
|64-bitowa
|5 czerwca 2023<ref name=macrumors0619>{{Cytuj stronę |tytuł = WWDC 2023: Apple Vision Pro, New Macs, iOS 17, and More |data = 2023-06-19 |data dostępu = 2023-09-13 |zarchiwizowano = 2023-09-13 |opublikowany = MacRumors |url = https://www.macrumors.com/roundup/wwdc/ |archiwum = http://archive.ph/2023.09.13-183126/https://www.macrumors.com/roundup/wwdc/ |język = en}}</ref>
|26 września 2023<ref name="osxdaily">{{Cytuj stronę |imię = Tim |nazwisko = Hardwick |tytuł = macOS Sonoma to Launch on September 26, Featuring Desktop Widgets, Safari Profiles, Game Mode, and More |data = 2023-09-12 |data dostępu = 2023-09-13 |opublikowany = MacRumors |url = https://www.macrumors.com/2023/09/12/macos-sonoma-official-release-date-announced/ |język = en}}</ref><ref name=engadget>{{Cytuj stronę |imię = Billy |nazwisko = Steele |tytuł = macOS Sonoma arrives on September 26 |data = 2023-09-12 |data dostępu = 2023-09-13 |opublikowany = Engadget |url = https://www.engadget.com/macos-sonoma-arrives-on-september-26-184116109.html |język = en}}</ref>
|
|-
|macOS [[macOS Sequoia|15]]
|Sequoia
|ARM, Intel
|64-bitowa
|10 czerwca 2024<ref name=macrumors2024>{{Cytuj stronę |autor = Tim Hardwick |tytuł = Apple Unveils macOS 15 Sequoia With iPhone Mirroring, Passwords App, More |data = 2024-06-10 |data dostępu = 2024-07-03 |opublikowany = MacRumors |url = https://www.macrumors.com/2024/06/10/apple-announces-macos-sequoia/ |język = en}}</ref>
|16 września 2024
|
|}
|