Szablogrzbiet waleniożerny: Różnice pomiędzy wersjami

|grafika = False_killer_whale_890002False killer whale 890002.jpg

|rodzaj = [[szablogrzbiet]]

|status IUCN = DDNT

[[Takson]] po raz pierwszy opisany przez [[Richard Owen|R. Owena]] w 1846 roku pod nazwą ''Phocaena crassidens''{{r|Owen}}. Jako [[miejsce typowe]] na podstawie [[Szczątki subfosylne|subfosyliów]] autor wskazał [[Anglia|Anglię]] ([[język angielski|ang.]]: „in the great fen of Lincolnshire beneath the turf, in the neighborhood of the ancient town of Stamford”){{r|Owen}}. Jedyny żyjący współcześnie przedstawiciel rodzaju '''szablogrzbiet'''{{r|miiz}} (''Pseudorca'') utworzonego przez [[Johannes Theodor Reinhardt|J. T. Reinhardta]] w 1862 roku{{r|Reinhardt}}.

Szablogrzbiet waleniożerny ma ciemnoszarą skórę, bez zwykłych dla delfinów plam czy pasków na bokach. Na brzusznej stronie ciała , na poziomie płetw piersiowych orki karłowate mają jedyny, jasnoszary pas. Pysk tych delfinów nie ma dzioba, ale jest mimo to długi, górna szczęka jest bardziej wysunięta niż żuchwa, jak u niektórych innych gatunków. Nazwę „szablogrzbiet”, zwierzęta te zawdzięczają dość ostro postawionej płetwie grzbietowej samców. Wynurzającego się z wody szablogrzbieta zdarza się mylić z [[orka oceaniczna|orką]], mimo iż ta jest od niego znacznie większa.

Podobnie jak u innych [[Zębowce|zębowców]], kiedy jakiś osobnik osiadłszy na mieliźnie, czy plaży będzie wzywał pomocy innych orek, próbując mu pomóc niekiedy całe stado osiada na brzegu, kiedypróbując zbytmu siępomóc zbliża.i Wtedy akcja wnoszących specjalnymi dźwigami zwierzęta po kolei z powrotem do wody zdajezbytnio się nie mieć końca, bo uwolniona orka znów wraca na pomoc uwięzionym członkom stada. Dopiero kiedy pozostałe na plaży delfiny umrą i nie będą więcej ich wzywać, ocalała odratowana część zwierząt wraca do morzazbliżając.{{r|wlf}}

ZdarzaTak sięjak przetrzymywaćinne delfinowate, szablogrzbiety waleniożerne można znaleźć w [[Delfinarium|delfinariach]], gdzie poddająpoddawane sięsą tresurze. ZdarzyłoW 1985 w delfinarium Sea Life Park w [[Waimānalo]] na [[Hawaje|Hawajach]] zdarzyło się, że chowany we wspólnym basenie z [[butlonos]]ami samiec szablogrzbieta waleniożernego skrzyżował się z samicą [[butlonos zwyczajny|butlonosa zwyczajnego]]. Mieszaniec, który się narodził, został nazwany "wholphinem". JegoSamicę tę nazwano Kekaimalu. Jej skóra była szaro-czarna; miał sylwetkę ciała szablogrzbieta , ale kształt głowy i pyska butlonosa. W marcu dała ona potomstwo z innym butlonosem zwyczajnym. Małe, w jednej czwartej szablogrzbieta waleniożernego, nazwano Kawili Kai. W marcu 2020 oba "wholphiny" pozostawały w niewoli w Sea Life Park.{{r|nbc}}{{r|sealifepark}}

*<ref name="iucn">{{IUCN |id = 18596 |nazwa = Pseudorca crassidens |autor = R.W. Baird |iucn rok = 2015 |wersja = 2015.2 |data dostępu = 2015-09-14}}</ref>
<ref name="miiz">{{Cytuj książkę | autor = Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz| tytuł = Polskie nazewnictwo ssaków świata | wydawca = Muzeum i Instytut Zoologii PAN | miejsce = Warszawa | rok = 2015 | isbn = 978-83-88147-15-9| strony = 188}}</ref>

* <ref name="msz">{{cytuj książkę |nazwisko = Kowalski (redaktor naukowy)| imię = K.|nazwisko2 = Krzanowski |imię2 = A.|nazwisko3 = Kubiak|imię3 = H.|nazwisko4 = Rzebik-Kowalska|imię4 = G. |nazwisko5 = Sych|imię5 = L.| wydanie = IV| tytuł = Ssaki|wydawca = Wiedza Powszechna| seria = Mały słownik zoologiczny | miejsce = Warszawa| rok = 1991| strony = 241|isbn = 83-214-0637-8}}</ref>

* <ref name="Owen">{{cytuj książkę| autor = R. Owen| tytuł = A history of British fossil mammals and birds|url = httphttps://biodiversitylibrary.org/item/105528#page/565/mode/1up|rok = 1846|wydawca = John Van Voorst|miejsce = Londyn|wydanie = |isbn = |strony = 516, rys. 213|cytat = |język = en}}</ref>

* <ref name="Reinhardt">{{cytuj pismo |autor = J. T. Reinhardt|tytuł = Om en for den Danske Fauna ny Delphinart (<em>Pseudorca crassidens</em> Owen)|url = httphttps://biodiversitylibrary.org/item/94123#page/191/mode/1up|czasopismo = Oversigt over det Kongelige Danske Videnskabernes Selskabs Forhandlinger | wolumin = 1862|wydanie = |strony = 151|rok = 1862|doi = |język = da}}</ref>