Piotr Borek

polski historyk literatury polskiej
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Mirus255 (dyskusja | edycje) o 09:55, 31 gru 2023. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.

Piotr Borek (ur. 5 marca 1970 w Krakowie[1]) – polski historyk literatury polskiej, profesor nauk humanistycznych, profesor Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie i jego rektor w kadencji 2020–2024.

Piotr Borek
Data i miejsce urodzenia

5 marca 1970
Kraków

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia literatury polskiej, edytorstwo, problemy etniczne
Alma Mater

Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Doktorat

2000 – literaturoznawstwo
Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Habilitacja

2006 – literaturoznawstwo
Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Profesura

7 sierpnia 2012

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Stanowisko

profesor

Rektor
Okres spraw.

2020–2024

Poprzednik

Kazimierz Karolczak

Odznaczenia
Złoty Medal „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas”

Życiorys

W 1995 ukończył polonistykę w Wyższej Szkole Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Doktoryzował się w 2000 na Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie na podstawie dysertacji: Obraz Ukrainy w staropolskich diariuszach i pamiętnikach. Zagadnienia wybrane, której promotorem była dr hab. Halina Bursztyńska-Stefańska. Stopień naukowy doktora habilitowanego uzyskał w 2006 na AP im. KEN w Krakowie w oparciu o pracę pt. Od Piławiec do Humania. Studia staropolskie. Tytuł profesora otrzymał 7 sierpnia 2012[2].

Specjalizuje się w historii literatury polskiej, edytorstwie i problemach etnicznych[2]. Opublikował ok. 200 prac[1], został redaktorem naczelnym czasopism naukowych: „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” oraz „Rocznik Przemyski. Literatura i Język”. Pod jego redakcją powstały monografie z zakresu romologii[3]. Wypromował siedmiu doktorów [2]. Członek m.in. Komitetu Nauk o Literaturze PAN (do 2016) i Komisji Wschodnioeuropejskiej PAU[3].

Zawodowo związany z WSP im. KEN w Krakowie, przekształconą kolejno w Akademię Pedagogiczną i Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, na którym objął stanowisko profesora. W latach 2009–2016 był dyrektorem Instytutu Filologii Polskiej, w latach 2016–2019 pełnił funkcję dziekana Wydziału Filologicznego, zaś w latach 2019–2020 zajmował stanowisko dziekana Wydziału Nauk Humanistycznych. W czerwcu 2020 został wybrany na rektora UP w kadencji 2020–2024, pokonując w głosowaniu urzędującego rektora profesora Kazimierza Karolczaka oraz dr hab. Roberta Stawarza[3]

Związany ściśle z rządzącą w latach 2014–2023 partią Prawo i Sprawiedliwość, o czym świadczą liczne, nieproporcjonalne wizyty w uczelni polityków tego ugrupowania – Ryszarda Terleckiego i Piotra Glińskiego[4], Włodzimierza Bernackiego[5], premiera Mateusza Morawieckiego[6]. Związany także z kontrowersyjną krakowską kuratorką z lat 2016–2023 Barbarą Nowak, którą przyjmował u siebie w uczelni w tym czasie, gdy wypowiadała się ona o Uniwersytecie Jagiellońskim jako "agencji towarzyskiej"[7][8].

15 marca 2021 roku powołany przez premiera Morawieckiego do Rady Naukowej upolitycznionego Instytutu De Republica[9][10]. Odwołany stamtąd 29 grudnia 2023 wraz z całą radą przez nowego premiera Donalda Tuska[11].

Kontrowersje

W maju 2021 Rada Uczelni poddała pod głosowanie odwołanie rektora Piotra Borka z funkcji. Wniosek został zgłoszony przez prof. Grzegorza Przebindę, który zarzucił rektorowi, że ten oddał całkowicie, wbrew ustawie, władzę kanclerzowi, a na uczelni panuje atmosfera strachu[12]. Po wyniku – 3 głosy za do 3 przeciw i 1 wstrzymujący – rektor pozostał na stanowisku[13]. W obronie zwalnianych pracowników, w maju 2021 powstała w Uniwersytecie Pedagogicznym komisja zakładowa OZZ Inicjatywa Pracownicza, która zaczęła piętnować naruszenia statutu uczelni, prawa pracy oraz dobrych obyczajów. Rektor zwolnił kilkudziesięciu naukowców, m.in. poprzedniego rektora prof. Kazimierza Karolczaka, dyrektora Instytutu filozofii prof. Janusza Majcherka. Inne osoby odeszły z własnej woli, zniechęcone złym traktowaniem pracowników[14][15].

Jesienią 2021 – na podstawie anonimowego donosu – rektor Piotr Borek oskarżył studenta Jakuba Gajdę, że ten groził władzom uczelni, że je wystrzela z kupionego przez siebie pistoletu, "co prawda na wodę". Rektor zaalarmował policję i prokuraturę oraz podjął decyzję o zawieszeniu Gajdy w prawach studenta. Policja umorzyła postępowanie 30 grudnia, jednak uczelnia złożyła na to dwa zażalenia - jedno sygnowane przez kanclerza Krzysztofa Wąsowicza, drugie - przez prorektora ds. kształcenia i rozwoju Roberta Stawarza. Ostatecznie postępowanie umorzono w marcu 2022, jednak Jakub Gajda otwarcie mówił, że "Uniwersytet Pedagogiczny chciał go zniszczyć"[16]. List do rektora Borka z poparciem dla szykanowanego studenta Gajdy podpisało 1494 osób, głównie ze środowiska akademickiego[17], co jednak nie skłoniło władz uczelni do żadnych przeprosin pokrzywdzonego, a tym bardziej – do rekompensaty krzywd.

Także jesienią 2021 rektor Piotr Borek zaczął zwalniać wspomnianych związkowców z Inicjatywy Pracowniczej, m.in. z kierunku Pedagogika Specjalna wieloletnią Pełnomocniczkę ds. Osób Niepełnosprawnych dr Małgorzatę Trojańską (dyscyplinarnie, za domniemane nieprzestrzeganie procedur uczelnianych kilka lat wcześniej), a także – wbrew ustawie o związkach zawodowych – chronionych związkowców: wiceprzewodniczącą związku dr Annę Stolińską (która, wraz z dwoma innymi osobami, zrezygnowała z funkcji prorektorki przy rektorze Borku), członkinię chronioną dr Ewę Żmijewską, członkinię chronioną dr hab. Katarzynę Parys, a także przewodniczącą związku dr hab. Ninę Plutę Podleszańską, która otrzymała zwolnienia dyscyplinarne (główny powód jej zwolnienia – przeniesienie 60 minut zajęć na inny dzień)[18][19][20]. Zagroził również zwolnieniem dyscyplinarnym wiceprzewodniczącemu związku - dr Michałowi Apollo, który pod naciskiem zwolnił się sam[21].

Życie prywatne

Żonaty z Agatą, mają córkę Martę i syna Jakuba[1].

Odznaczenia

Przypisy

  1. a b c Piotr Borek – sylwetka kandydata. [dostęp 2020-06-19].
  2. a b c Piotr Borek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-06-19].
  3. a b c Aleksandra Fajfer: Profesor Piotr Borek nowym rektorem Uniwersytetu Pedagogicznego. up.krakow.pl, 19 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-19].
  4. Wizyta Wiceprezesa Rady Ministrów w Uniwersytecie - Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie [online], www.uken.krakow.pl [dostęp 2023-12-31].
  5. Spotkanie z Sekretarzem Stanu Włodzimierzem Bernackim - Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie [online], www.uken.krakow.pl [dostęp 2023-12-31].
  6. Premier Mateusz Morawiecki odwiedził Uniwersytet Pedagogiczny - Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie [online], www.uken.krakow.pl [dostęp 2023-12-31].
  7. Robocze spotkanie Rektorskiego Zespołu ds. Współpracy z Ministerstwem Edukacji i Nauki z Małopolskim Kuratorem Oświaty Barbarą Nowak - Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie [online], www.uken.krakow.pl [dostęp 2023-12-31].
  8. Wyborcza.pl [online], krakow.wyborcza.pl [dostęp 2023-12-31].
  9. Bogaty Mikołaj w Instytucie de Republica. Tak urządza się nowa instytucja PiS [online], oko.press [dostęp 2023-12-31] (pol.).
  10. Rektor Uniwersytetu Pedagogicznego prof. dr hab. Piotr Borek powołany przez Premiera RP do Rady Naukowej Instytutu De Republica - Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie [online], www.uken.krakow.pl [dostęp 2023-12-31].
  11. Donald Tusk zabrał się za instytuty powołane przez PiS. Seria odwołań rad nadzorczych i to nie koniec [online], gazetapl, 30 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-31] (pol.).
  12. Pracownicy UP im. KEN apelują do Rady Uczelni / Głosowano wniosek o odwołanie rektora - Forum Akademickie [online], 27 maja 2021 [dostęp 2023-11-15] (pol.).
  13. Wyborcza.pl [online], krakow.wyborcza.pl [dostęp 2023-05-03].
  14. RPO interweniuje ws. zwolnień na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie. Rektor odpowiada [online], Głos Nauczycielski, 15 czerwca 2021 [dostęp 2023-05-03] (pol.).
  15. Kraków/ Zawiadomienie do prokuratury w związku z sytuacją na Uniwersytecie Pedagogicznym [online], Nauka w Polsce [dostęp 2023-05-03] (pol.).
  16. Wyborcza.pl [online], krakow.wyborcza.pl [dostęp 2023-11-09].
  17. List poparcia w sprawie Jakuba Gajdy [online], Petycjeonline.com [dostęp 2023-11-09].
  18. Wyborcza.pl [online], krakow.wyborcza.pl [dostęp 2023-05-03].
  19. Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie. Profesorka zwolniona dyscyplinarnie za działalność związkową [online], oko.press [dostęp 2023-05-03] (pol.).
  20. Forum Akademickie – portal środowiska akademickiego i naukowego Spór zbiorowy – Forum Akademickie – portal środowiska akademickiego i naukowego [online] [dostęp 2023-05-03] (pol.).
  21. Wyborcza.pl [online], krakow.wyborcza.pl [dostęp 2023-11-10].
  22. Wręczenie medali „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas” - Ministerstwo Edukacji i Nauki - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Edukacji i Nauki [dostęp 2023-11-29] (pol.).

Szablon:Rektorzy Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie