1543
rok kalendarzowy w XVI wieku
Rządzący państwami w 1543
Wydarzenia w Polsce
edytuj- 3 lutego – w Krakowie rozpoczął obrady sejm[1].
- 7 maja – odbył się ślub króla Zygmunta II Augusta z Elżbietą Habsburżanką.
- 29 maja – Piotr Firlej na mocy przywileju zezwalającego na założenie miasta otrzymanego przez króla Zygmunta Starego założył Lewartów.
- Data dzienna nieznana:
- Wydano konstytucję sejmową O gwałtownym wybiciu z imienia, regulującą proces posesoryjny.
- Wydano dzieło Mikołaja Kopernika „O obrotach sfer niebieskich”.
- Bunt chłopów wsi Krowodrza przeciw klerowi klasztornemu zwiększającemu wymiar pańszczyzny[2].
- Kanonik Jan Drohojowski został wyklęty przez biskupa Stanisława Tarłę.
Wydarzenia na świecie
edytuj- 21 lutego – połączone wojska etiopskie i portugalskie pokonały muzułmanów pod Wayna Daga.
- 7 lipca – wojska francuskie dokonały inwazji Luksemburga.
- 12 lipca – angielski król Henryk VIII poślubił szóstą i zarazem ostatnią ze swoich żon - Katarzynę Parr.
- 5 sierpnia – VI wojna włoska: rozpoczęło się oblężenie Nicei.
- 7 września – VI wojna włoska: wojska francusko-tureckie zakończyły nieudane oblężenie Nicei.
- 9 września – w kaplicy zamku w Stirling 9-miesięczna Maria Stuart została koronowana na Królową Szkotów.
- data dzienna nieznana:
- W Norymberdze wydana została drukowana wersja „De revolutionibus orbium coelestium” (O obrotach sfer niebieskich), dzieło Mikołaja Kopernika.
- Portugalczyk Fernão Mendes Pinto został pierwszym Europejczykiem, który dotarł do Japonii.
- Ukazała się książka Andrzeja Vesaliusa „De humani corporis fabrica” (Traktat o budowie ciała ludzkiego).
Urodzili się
edytuj- 31 stycznia – Ieyasu Tokugawa, założyciel dynastii siogunów Tokugawa (zm. 1616)
- 18 lutego – Karol III Wielki, książę Lotaryngii (zm. 1608)
- 29 lipca – Mikołaj Pick, holenderski franciszkanin, męczennik, święty katolicki (zm. 1572)
Zmarli
edytuj- 21 maja – Mikołaj Kopernik, astronom, matematyk, prawnik, ekonomista, strateg, lekarz, poeta, tłumacz, kanclerz kapituły warmińskiej (ur. 1473)
- 29 listopada – Hans Holbein, niemiecki malarz renesansu i manieryzmu (ur. 1497)
- data dzienna nieznana:
- Alfons I, władca Konga (ur. ~1456)
- Klemens Janicki, polski poeta piszący w języku łacińskim, humanista (ur. 1516)
Przypisy
edytuj
