Absurd (pojęcie)
Absurd (łac. absurdus – niewłaściwy, niestosowny, absurdalny) – pojęcie określające sytuację, sformułowanie lub myśl będące wewnętrznie sprzeczne z przyjętymi zasadami logiki, bazujące na fałszywych lub mało prawdopodobnych założeniach, albo wynikające z błędów w rozumowaniu dedukcyjnym lub indukcyjnym[1][2].
Czasami absurd jest stosowany celowo, aby wyraźnie ukazać błąd w myśleniu i w ten sposób potwierdzić zamierzoną tezę[2]. Można stworzyć konstrukcje pozornie logiczne, lecz oparte na absurdalnych podstawach, co bywa wykorzystywane w literaturze, na przykład w teatrze absurdu Eugène'a Ionesco[2]. Absurd, choć pozbawiony znaczenia, nie jest pozbawiony sensu[2].
Wykorzystanie
edytujW logice
edytujPrzekonanie absurdalne to każde przekonanie, które w sposób oczywisty nie jest możliwe do utrzymania. W węższym sensie jest to każde zdanie sprzeczne z prawami logiki (zob. dowód nie wprost). Żaden absurd nie jest nonsensem, wyrażenie nonsensowne (jako pozbawione znaczenia) nie może być bowiem sprzeczne z żadnym zdaniem, w tym z żadnym prawem logiki. W języku potocznym termin „absurd” interpretowany jest psychologistycznie, tj. nie jako pewne przekonanie czy pewne zdanie, ale jako stan mentalny towarzyszący temu przekonaniu/zdaniu w odpowiednich sensach.
- Przykłady: Syn bezdzietnej matki ułożył się do snu, Żonaty kawaler poszedł do kościoła, Karol przepołowił jabłko na trzy części, Raczej na pewno pójdę na spotkanie.
Filozofia egzystencji rozumie termin „absurd” tak, jak rozumie się go w języku potocznym. Absurdalność przypisywana przez egzystencjalistów życiu ludzkiemu i wszelkim ludzkim działaniom to specyficzne stany mentalne (takie jak trwoga czy poczucie braku celu) stanowiące wg egzystencjalistów fundament bycia człowieka.
