Apomorfina

związek chemiczny

Apomorfina (łac. apomorphinum) – agonista receptorów dopaminergicznych D1 i D2 z silniejszym wpływem na te drugie[4], posiadająca silne właściwości wymiotne, stosowana w diagnostyce i leczeniu choroby Parkinsona oraz w mniejszych dawkach w leczeniu zaburzeń erekcji.

Apomorfina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C17H17NO2

Masa molowa

267,32 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

58-00-4
314-19-2 (chlorowodorek, bezwodny)
41372-20-7 (chlorowodorek, połwodzian)

PubChem

6005

DrugBank

DB00714

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

G04BE07, N04BC07

Korzystne działanie w leczeniu zaburzeń erekcji odkryto przypadkowo u pacjentów leczonych na chorobę Parkinsona. Mechanizm działania apomorfiny jest odmienny od występującego przy stosowaniu sildenafilu i jego pochodnych. Apomorfina jest stosowana w postaci tabletek podjęzykowych, które rozpuszczają się w ok. 10 minut i wchłaniają poprzez błonę śluzową jamy ustnej. Działanie powodujące erekcję pojawia się w ciągu ok. 20 minut.

Wbrew nazwie nie jest pochodną morfiny ani nie działa na receptory opioidowe. Nazwa pochodzi od faktu, że można ją uzyskać z morfiny.

Apomorfina pod nazwą handlową Uprima lub Ixsense była dostępna od 2001 roku na rynku europejskim do leczenia zaburzeń erekcji. W 2006 roku decyzją europejskiej instytucji kontrolującej obrót farmaceutykami EMA Uprima/Ixsense została wycofana ze sprzedaży[5].

Przypisy

edytuj
  1. Farmakopea Polska VI, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2002, s. 1176, ISBN 83-88157-18-3.
  2. a b c d e CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 3-30, 5-89, 5-140, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
  3. a b c d e Apomorphine, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2021-11-02] (ang.).
  4. M.J. Millan i inni, Differential actions of antiparkinson agents at multiple classes of monoaminergic receptor. I. A multivariate analysis of the binding profiles of 14 drugs at 21 native and cloned human receptor subtypes, „The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics”, 303 (2), 2002, s. 791–804, DOI10.1124/jpet.102.039867, PMID12388666 (ang.).
  5. Noël Wathion, Public statement on Uprima (apomorphine hydrochloride). Non-renewal of the marketing authorisation in the European Union, London: European Medicines Agency, 29 maja 2006, EMEA/186645/2006 [dostęp 2018-05-19] [zarchiwizowane z adresu 2007-06-11] (ang.).