Baklofen

Baklofen
	Enancjomery baklofenu: R po lewej, S po prawej
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	Kwas (3RS)-4-amino-3-(4-chlorofenylo)butanowy
	Inne nazwy i oznaczenia
farm.	Baclofenum
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C10H12ClNO2
Masa molowa	213,66 g/mol
Wygląd	biały lub prawie biały, krystaliczny proszek
	Identyfikacja
Numer CAS	1134-47-0
PubChem	2284
DrugBank	DB00181
SMILES
	C1=CC(=CC=C1C(CC(=O)O)CN)Cl
Właściwości
	Rozpuszczalność w wodzie
	trudno rozpuszczalny
	w innych rozpuszczalnikach
	etanol: bardzo trudno; aceton: praktycznie nierozpuszczalny; rozpuszczalny w rozcieńczonych kwasach mineralnych i rozcieńczonych roztworach wodorotlenków litowców
Temperatura topnienia	195-208 °C
logP	1,3
Kwasowość (pKa)	3,9
Zasadowość (pKb)	pKBH+ = 9,6
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
Zwroty H	H301, H315, H317, H319, H334, H335, H360
Zwroty P	P201, P261, P280, P301+P310, P305+P351+P338, P308+P313
	Europejskie oznakowanie substancji
	oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
	Toksyczny; (T)
Zwroty R	R25, R61, R36/37/38, R42/43
Zwroty S	S53, S22, S36/37/39, S45
Numer RTECS	MW5084200
Dawka śmiertelna	LD50 31 mg/kg (mysz, dożylnie)
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Klasyfikacja medyczna
ATC	M03 BX01
Stosowanie w ciąży	kategoria C
Farmakokinetyka
Działanie	zmniejsza napięcie mięśni szkieletowych
Procent wchłaniania	~100% (doustnie)
Okres półtrwania	2,5–4 h
Wiązanie z białkami; osocza i tkanek	30%
Metabolizm	wątrobowy
Wydalanie	70–80% z moczem, reszta z kałem
Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania	doustnie, podpajęczynówkowo
Objętość dystrybucji	59 l
	Multimedia w Wikimedia Commons

Baklofen (łac. Baclofenum) – organiczny związek chemiczny z grupy aminokwasów niebiałkowych, pochodna kwasu γ-aminomasłowego (GABA). Stosowany jako lek spazmolityczny w leczeniu spastyczności.

Jest agonistą receptorów GABA_B ssaków^[4]^[5]. Zmniejsza napięcie mięśni szkieletowych hamując odruchy mono- i polisynaptyczne na poziomie rdzenia kręgowego, w którym znajduje się punkt uchwytu leku. Dokładny mechanizm działania baklofenu nie jest jednak poznany. Bezpośredni wlew do przestrzeni podpajęczynówkowej przez pompę intratekalną pozwala cząsteczkom leku związać się z miejscami receptorowymi w rogach tylnych, co umożliwia leczenie dawkami co najmniej 100-krotnie mniejszymi od tych stosowanych doustnie (zobacz więcej: ciągły wlew baklofenu do przestrzeni podpajęczynówkowej).

Korzystną cechą baklofenu jest niewywoływanie widocznej tolerancji, nawet po wielu latach stosowania^[6]. Baklofen stosowany jest w leczeniu stwardnienia rozsianego, stwardnienia zanikowego bocznego, diplegii spastycznej, neuralgii trójdzielnej i uporczywej czkawki.

W ślad za studium przypadku skutków eksperymentu na sobie samym przeprowadzonego przez Oliviera Ameisena^[7], trwają badania nad stosowaniem baklofenu w leczeniu alkoholizmu^[8]^[9]. 17 kwietnia 2018 komisja francuskiej państwowej agencji ANSM wydała opinię o niekorzystnej relacji ryzyka do korzyści terapeutycznej przy stosowaniu baklofenu w leczeniu alkoholizmu^[10].

Jest też stosowany jako środek pomocniczy ułatwiający zaprzestanie nałogowego palenia papierosów^[11].

Przyjmowany w dużych dawkach traci selektywność wobec receptorów GABA_B i powoduje efekty euforyczne. Jest wykorzystywany jako narkotyk. Może powodować zatrucia, także ze skutkiem śmiertelnym^[11]^[12].

W Polsce lek dostępny jest pod nazwami handlowymi: Baclofen Polpharma, Kemstro i Lioresal.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Farmakopea Polska VI, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2002, s. 1176, ISBN 83-88157-18-3 .
↑ ^a ^b Baclofen, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00181 (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Baclofen, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 2284 [dostęp 2023-10-30] (ang.).
↑ MarioM. Mezler MarioM., ThomasT. Müller ThomasT., KlausK. Raming KlausK., Cloning and functional expression of GABA B receptors from Drosophila, „European Journal of Neuroscience”, 13 (3), 2001, s. 477–486, DOI: 10.1046/j.1460-9568.2001.01410.x, PMID: 11168554 [dostęp 2023-10-30] (ang.).
↑ SvetlanaS. Dzitoyeva SvetlanaS., NikolaN. Dimitrijevic NikolaN., HariH. Manev HariH., γ-Aminobutyric acid B receptor 1 mediates behavior-impairing actions of alcohol in Drosophila : Adult RNA interference and pharmacological evidence, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, 100 (9), 2003, s. 5485–5490, DOI: 10.1073/pnas.0830111100, PMID: 12692303, PMCID: PMC154371 [dostęp 2023-10-30] (ang.).
↑ J.M.J.M. Gaillard J.M.J.M., Comparison of two muscle relaxant drugs on human sleep: diazepam and parachlorophenylgaba, „Acta Psychiatrica Belgica”, 77 (3), 1977, s. 410–425, PMID: 200069 [dostęp 2023-10-30] (ang.).
↑ OlivierO. Ameisen OlivierO., Complete and prolonged suppression of symptoms and consequences of alcohol-dependence using high-dose baclofen: a self-case report of a physician, „Alcohol and Alcoholism”, 40 (2), 2005, s. 147–150, DOI: 10.1093/alcalc/agh130 [dostęp 2023-10-30] (ang.).
↑ LorenzoL. Leggio LorenzoL., James C.J.C. Garbutt James C.J.C., GiovanniG. Addolorato GiovanniG., Effectiveness and Safety of Baclofen in the Treatment of Alcohol Dependent Patients, „CNS & Neurological Disorders - Drug Targets”, 9 (1), s. 33–44, DOI: 10.2174/187152710790966614, PMID: 20201813 [dostęp 2023-10-30] (ang.).
↑ Lu-Ning WangL.N.W. Jia Lu-Ning WangL.N.W., Baclofen for alcohol withdrawal, „Cochrane Database of Systematic Reviews”, 2017, DOI: 10.1002/14651858.CD008502.pub5, PMID: 28822350, PMCID: PMC6483686 [dostęp 2023-10-30] (ang.).
↑ CSST Evaluation du rapport bénéfice/risque du Baclofène dans le traitement des patients alcoolo-dépendants, Agence Nationale de Sécurité du Médicament et des Produits de Santé, 17 kwietnia 2018 [zarchiwizowane 2018-10-06] .
↑ ^a ^b SoumitraS. Das SoumitraS. i inni, An Unusual Case of Baclofen Abuse, „Indian Journal of Psychological Medicine”, 38 (5), 2016, s. 475–476, DOI: 10.4103/0253-7176.191383, PMID: 27833235, PMCID: PMC5052965 [dostęp 2023-10-30] (ang.).
↑ Samir KumarS.K. Praharaj Samir KumarS.K., Abuse Liability of Baclofen, „Clinical Psychopharmacology and Neuroscience”, 16 (1), 2018, s. 126–127, DOI: 10.9758/cpn.2018.16.1.126, PMID: 29397677, PMCID: PMC5810450 [dostęp 2023-10-30] (ang.).

Bibliografia

Indeks leków Medycyny Praktycznej 2006. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2006. ISBN 83-7430-060-4.
Vademecum Leków. Warszawa: Ośrodek Informacji Naukowej Polfa Sp. z o.o., 1998. ISBN 83-908810-1-2.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[FP6-1] Farmakopea Polska VI, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2002, s. 1176, ISBN 83-88157-18-3 .

[DB-2] Baclofen, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00181 (ang.).

[PubChem-3] Baclofen, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 2284 [dostęp 2023-10-30] (ang.).

[pmid11168554-4] MarioM. Mezler MarioM., ThomasT. Müller ThomasT., KlausK. Raming KlausK., Cloning and functional expression of GABA B receptors from Drosophila, „European Journal of Neuroscience”, 13 (3), 2001, s. 477–486, DOI: 10.1046/j.1460-9568.2001.01410.x, PMID: 11168554 [dostęp 2023-10-30] (ang.).

[pmid12692303-5] SvetlanaS. Dzitoyeva SvetlanaS., NikolaN. Dimitrijevic NikolaN., HariH. Manev HariH., γ-Aminobutyric acid B receptor 1 mediates behavior-impairing actions of alcohol in Drosophila : Adult RNA interference and pharmacological evidence, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, 100 (9), 2003, s. 5485–5490, DOI: 10.1073/pnas.0830111100, PMID: 12692303, PMCID: PMC154371 [dostęp 2023-10-30] (ang.).

[pmid200069-6] J.M.J.M. Gaillard J.M.J.M., Comparison of two muscle relaxant drugs on human sleep: diazepam and parachlorophenylgaba, „Acta Psychiatrica Belgica”, 77 (3), 1977, s. 410–425, PMID: 200069 [dostęp 2023-10-30] (ang.).

[Ameise-7] OlivierO. Ameisen OlivierO., Complete and prolonged suppression of symptoms and consequences of alcohol-dependence using high-dose baclofen: a self-case report of a physician, „Alcohol and Alcoholism”, 40 (2), 2005, s. 147–150, DOI: 10.1093/alcalc/agh130 [dostęp 2023-10-30] (ang.).

[Leggio-8] LorenzoL. Leggio LorenzoL., James C.J.C. Garbutt James C.J.C., GiovanniG. Addolorato GiovanniG., Effectiveness and Safety of Baclofen in the Treatment of Alcohol Dependent Patients, „CNS & Neurological Disorders - Drug Targets”, 9 (1), s. 33–44, DOI: 10.2174/187152710790966614, PMID: 20201813 [dostęp 2023-10-30] (ang.).

[Liu-9] Lu-Ning WangL.N.W. Jia Lu-Ning WangL.N.W., Baclofen for alcohol withdrawal, „Cochrane Database of Systematic Reviews”, 2017, DOI: 10.1002/14651858.CD008502.pub5, PMID: 28822350, PMCID: PMC6483686 [dostęp 2023-10-30] (ang.).

[CSST-10] CSST Evaluation du rapport bénéfice/risque du Baclofène dans le traitement des patients alcoolo-dépendants, Agence Nationale de Sécurité du Médicament et des Produits de Santé, 17 kwietnia 2018 [zarchiwizowane 2018-10-06] .

[Das-11] SoumitraS. Das SoumitraS. i inni, An Unusual Case of Baclofen Abuse, „Indian Journal of Psychological Medicine”, 38 (5), 2016, s. 475–476, DOI: 10.4103/0253-7176.191383, PMID: 27833235, PMCID: PMC5052965 [dostęp 2023-10-30] (ang.).

[Praharaj-12] Samir KumarS.K. Praharaj Samir KumarS.K., Abuse Liability of Baclofen, „Clinical Psychopharmacology and Neuroscience”, 16 (1), 2018, s. 126–127, DOI: 10.9758/cpn.2018.16.1.126, PMID: 29397677, PMCID: PMC5810450 [dostęp 2023-10-30] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]