Giorgio Morandi
Giorgio Morandi (ur. 20 lipca 1890 w Bolonii, zm. 18 czerwca 1964 tamże)[1][2] – włoski malarz, rysownik i grafik.
Data i miejsce urodzenia |
20 lipca 1890 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
18 czerwca 1964 |
Narodowość | |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Epoka | |
Muzeum artysty |
Morandi Museum w Bolonii |
Strona internetowa |
Życiorys
edytujW latach 1907–1913 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Bolonii[1][3]. W tym czasie często jeździł do Florencji, aby analizować dzieła Giotta oraz mistrzów quattrocenta – Masaccia i Paola Uccella[2]. Równocześnie odkrywał modernizm. W 1909 po raz pierwszy zobaczył reprodukcje dzieł Cézanne’a; w następnym roku na Biennale w Wenecji zetknął się z Renoirem, a w 1911 odkrył Moneta. Na wystawie secesji w Rzymie w 1914 podziwiał ryciny Matisse’a i akwarele Cézanne’a[1]. Zetknął się z włoskimi futurystami i na krótko (1918–1920) związał z Pittura metafisica, ruchem popieranym przez Giorgia de Chirica, Carla Carrę i Filippa de Pisisa[1][2][3].
W czasie I wojny światowej był wcielony do włoskiej armii, ale został zwolniony z powodu choroby (załamanie nerwowe)[1][3]. Po wojnie uczył rysunku i kompozycji w szkole w Bolonii, a następnie w latach 1930–1956 wykładał w bolońskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie prowadził Katedrę Grafiki[1].
Laureat nagrody za malarstwo na Biennale w Wenecji w 1948 i za grafikę na Biennale w São Paulo w 1953 roku[1][3]. W 1982 powstało Giorgio Morandi Study Centre w Galleria d’arte moderna w Bolonii; przeniesione w 1993 do Palazzo d’Accursio i przekształcone w Muzeum Morandiego[1].
Twórczość
edytujPoczątkowo, w latach 1911–1913, Morandi malował głównie pejzaże, ale od 1914 zainteresował się przedmiotami i ich relacjami w przestrzeni; wtedy zaczął tworzyć martwe natury, traktując grupę przedmiotów jako jeden obiekt[1][2]. Charakterystyczne dla jego twórczości są subtelne połączenia kolorystyczne, w wąskim zakresie tonalnym palety ograniczonej do beżów i szarości[1][4].
Od 1920 powrócił do sporadycznie uprawianej wcześniej grafiki, rezygnując z monochromatyzmu i rozszerzając tematycznie o weduty. Nowy rygor jego graficznym i malarskim pracom nadało dążenie do geometryzacji, po 1945 przekształconej w formy kubistyczne. Chociaż, podobnie jak u Georges’a Braque’a i Pabla Picassa, przedstawiane obiekty tworzą rytmiczny kontekst, są one przesycone liryzmem, którego nie ma w twórczości kubistów[1][2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k Morandi, Giorgio, Benezit Dictionary of Artists, 31 października 2011, DOI: 10.1093/benz/9780199773787.article.B00125401 [dostęp 2022-06-25] (ang.).
- ↑ a b c d e Piero Pacini , Morandi, Giorgio, Oxford Art Online. Grove Art Online, 2003, DOI: 10.1093/gao/9781884446054.article.T059488 [dostęp 2022-06-25] (ang.).
- ↑ a b c d Ian Chilvers , John Glaves-Smith , Dictionary of Modern and Contemporary Art, wyd. 2, Oxford University Press, 2009, s. 1312–1314, ISBN 978-0-19-923965-8 (ang.).
- ↑ Christopher Masters , Morandi, Giorgio, [w:] Hugh Brigstocke, Oxford Companion to Western Art, Oxford University Press, 2003, DOI: 10.1093/acref/9780198662037.001.0001, ISBN 978-0-19-172759-7 [dostęp 2022-06-25] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Lothar Altmann (red.), Leksykon malarstwa i grafiki, Warszawa: Arkady, 2012, s. 377, ISBN 978-83-213-4729-5 (pol.).
- Ian Chilvers , Concise Oxford Dictionary of Art and Artists, Oxford University Press, 1990, s. 314, ISBN 0-19-866166-5 (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- ISNI: 0000000121192871
- VIAF: 7399099
- ULAN: 500009413
- LCCN: n79060262
- GND: 118583921
- NDL: 00471863
- LIBRIS: 42gjkdfn3nqlp1d
- BnF: 11939551x
- SUDOC: 027329828
- SBN: CFIV016506
- NLA: 35361608
- NKC: jn20010525258
- BNE: XX889107
- NTA: 06839120X
- BIBSYS: 90054225
- CiNii: DA04325040
- Open Library: OL35394A
- PLWABN: 9810547990105606
- NUKAT: n99708857
- J9U: 987007507799905171
- PTBNP: 1551997
- CANTIC: a1027067x
- LNB: 000214415
- NSK: 000180177
- CONOR: 14953315
- BLBNB: 000300911
- KRNLK: KAC202265551
- LIH: LNB:LPF;=0L