Hotel górski „Śląski Dom”
Hotel górski „Śląski Dom”, Schronisko Śląskie (słow. Sliezsky dom, niem. Schlesierhaus, węg. Sziléziai-ház) – hotel górski położony w Dolinie Wielickiej (Velická dolina) u stóp Gerlacha, nad Wielickim Stawem (Velické pleso) w słowackich Tatrach Wysokich. Dawniej zwany był także Śląską Gospodą lub Schroniskiem Wielickim[1].
 Hotel górski „Śląski Dom” | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
1670 m n.p.m. |
| Data otwarcia |
1968 |
Położenie na mapie Karpat  | |
Położenie na mapie Tatr  | |
 49°09′22″N 20°09′20″E/49,156111 20,155556
| |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujPierwszym schroniskiem postawionym nad Wielickim Stawem było Schronisko Blásyego (Blásyho chata, niem. Blásy-Hütte, Felker-Seehütte, węg. Felkai-tavi menház), wybudowane nad północno-wschodnim brzegiem z inicjatywy Eduarda Blásyego, zarządcy Starego Smokowca. Budynek postawiony w 1871 roku zmiotła lawina już w marcu 1874 r.[1]
Obecna nazwa schroniska pochodzi z roku 1895, kiedy to Sekcja Śląska MKE, mająca swoją siedzibę we Wrocławiu, wybudowała nad południowo-zachodnim brzegiem Wielickiego Stawu schronisko i nazwała je „Śląski Dom”. Budynek powiększano i przerabiano w latach 1907–1909, 1943 i 1957–1962. Na początku działania (w 1895 r.) schronisko miało 12 miejsc noclegowych, w latach 60. mieściło już ponad 100 osób[1].
W nocy z 29 na 30 listopada 1962 r. schronisko doszczętnie spłonęło. W jego miejsce w latach 1966–1968 postawiony został obecny obiekt, przekazany do użytku z końcem stycznia 1969 r. Urządzono w nim 167 miejsc noclegowych, z czego 40 w części hotelowej (kategoria B), obejmującej 20 pokoi dwułóżkowych, zaopatrzonych w zimną i ciepłą wodę. W części turystycznej (kategorii A) urządzono kilka pokoi czterołóżkowych oraz dwie ogólne sale noclegowe. W części hotelowej powstała ogólnodostępna restauracja i bufet samoobsługowy[2]. W czasie pielgrzymki na Słowację Śląski Dom odwiedził 3 lipca 1995 r. Jan Paweł II. Pomieszczenie, w którym wówczas przebywał, przekształcono w izbę pamięci[3].
Innym schroniskiem było Schronisko Hunfalvyego (słow. Hunfalvyho chata, węg. Hunfalvy-kunyhó, Hunfalvy-menedékház, niem. Hunfalvyhütte)[1], otwarte w 1878 r. na Wyżniej Wielickiej Polanie dzięki Węgierskiemu Towarzystwu Turystycznemu (MKE)[3]. Kamienno-drewniany budynek miał kuchnię, świetlicę, magazyn, noclegownię, werandę i ogrzewanie piecowe. Po otwarciu Śląskiego Domu służyło już tylko jako obiekt rezerwowy, w razie przepełnienia nowego obiektu. Po zniszczonym podczas pożaru w roku 1913 schronisku pozostały do czasów dzisiejszych jedynie fundamenty, widoczne z Magistrali Tatrzańskiej[3]. Chata nosiła imię pochodzącego z Wielkiego Sławkowa geografa – Jánosa Hunfalvyego (1820–1888).
-
Pierwotna bryła Śląskiego Domu -
Śląski Dom po pierwszej przebudowie z lat 1907–1909 -
Schronisko Hunfalvyego w końcu XIX wieku -
Wielicki Staw i Śląski Dom
Szlaki turystyczne
edytujCzasy przejścia podane na podstawie mapy[4].
– zielony szlak z Tatrzańskiej Polanki wzdłuż Wielickiego Potoku nad Wielicki Staw i dalej na przełęcz Polski Grzebień.
- Czas przejścia z Tatrzańskiej Polanki nad Wielicki Staw: 1:45 h, ↓ 1:15 h
- Czas przejścia znad stawu na Polski Grzebień: 2 h, ↓ 1:30 h
– znakowana czerwono Magistrala Tatrzańska na odcinku od Batyżowieckiego Stawu przez Gerlachowski Grzebień nad Wielicki Staw, stąd dalej na wschód do Smokowieckiego Siodełka.
- Czas przejścia znad Batyżowieckiego Stawu nad Wielicki Staw: 1 h w obie strony
- Czas przejścia znad Wielickiego Stawu na Siodełko: 2:05 h, z powrotem 2:20 h
– do doliny wiedzie żółty szlak ze Starego Smokowca, do którego dołącza niebieski szlak z Tatrzańskich Zrębów. Dalej do hotelu wiedzie szlak zielony.
- Czas przejścia ze Starego Smokowca do szlaku niebieskiego: 1:35 h, ↓ 55 min
- Czas przejścia od szlaku niebieskiego do zielonego szlaku w Dolinie Wielickiej: 45 min, ↓ 30 min
- Czas przejścia szlakiem zielonym do hotelu: 20 min w obie strony
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ () Mgr.. Nowy Śląski Dom. „Wierchy. Rocznik poświęcony górom”. 39 (77), s. 235, 1971. Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Kraków.
- ↑ a b c Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.
- ↑ Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.
Linki zewnętrzne
edytuj- adres: Horský hotel Sliezsky dom pod Gerlachom, 059 82 Tatranská Polianka Kontaktné informácie. [dostęp 2012-01-20].